Vo en moedertaal

Maar wat is het probleem nu eigenlijk?

Taaltypje, wat is het probleem nu feitelijk? Misschien heb ik er overheen gelezen, maar het gaat om een middelbare school. Jouw kinderen spreken (naast het NL) een andere taal, die de rest van de kinderen niet spreekt. Ze zitten waarschijnlijk niet bij elkaar in de klas. Om hoeveel momenten gaat het dan dat jouw kinderen elkaar überhaupt spreken op school? Ik kwam destijds mijn broer en zus wel eens tegen op school, maar veel verder dan elkaar even gedag zeggen ging het niet.

Dirksmama

Even los van hoe erg ik het al dan niet vind als twee kinderen een kort woordje met elkaar wisselen in hun eigen taal op een schoolplein, ben ik het niet met je eens wat dit betreft: Het is hun vrije tijd en als ze iets tegen elkaar willen zeggen hoeft de rest van de school dat kunnen verstaan.
Ik vind het, zoals al vaker is genoemd, niet fatsoenlijk om in gezelschap van anderstaligen onverstaanbaar met elkaar te praten. Of ze nou de hele dag Engels moeten spreken met hun schoolgenoten of niet. Stel dat ik in Friesland ben bij een kennis. De kennis heeft de héle dag al op kantoor Nederlands moeten praten en ná het werk, eigen tijd, is het tijd voor Fries... of ik er bij zit of niet.

Vreemde conclusie

Ik vind het wel een vreemde conclusie als je uit een verbod om de eigen taal op school te spreken haalt dat het een minderwaardige taal is. Dat heeft er niks mee te maken. Dat kun je als ouders toch wel duidelijk maken aan je kind?
Ik ben een groot voorstander van behoud van de moedertaal. Dat is de taal van je familie en het is en blijft handig om met je eigen familie te kunnen praten in hun eigen taal. Maar ik vind niet dat de school daarin mee hoeft te gaan.

Taaltypje

Ik vind ook dat je nogal ver gaat in je gedachten hierover en ik denk dat het gewoon een regel is om te voorkomen dat er kinderen met een groep Turks of Marokkaans of wat dan ook gaat praten. Of dat nu in de les of in de pauze is het is heel belangrijk voor die kinderen dat ze OOK het Nederlands goed leren spreken voor hun toekomst.

Ik geloof niet dat jouw kinderen meteen een probleem hebben als ze drie woorden met elkaar wisselen in hun eigen taal maar ik vind het prima dat ze vaste regels hebben. Die zijn er niet alleen voor jouw kinderen maar voor alle kinderen en alle talen.

De taal van jouw kinderen is niet welkom op school in jouw ogen maar dat gaat mij te ver. Je hebt je kinderen op een Nederlandse school gedaan en dan lijkt het mij de bedoeling dat ze daar foutloos Nederlands leren. Ga niet zeuren over niet welkom zijn. Het is ook niet de bedoeling dat er Frans gepraat wordt in de Engelse les toch?

Verder is spreken waar anderen bij zijn in een taal die de rest niet verstaat echt niet prettig. Drie woorden lijken mij inderdaad geen probleem maar waarom spreken jouw kinderen niet gewoon af dat ze zo veel mogelijk Nederlands spreken op school?

Ik werk in een omgeving waar ongeveer de helft Pools spreekt en eigenlijk staat in de regels dat op de werkvloer Nederlands gesproken dient te worden maar die regels zijn van voor ze over gingen op zoveel Polen maar als ik in een groepje sta wil ik dat ze toch gewoon Engels spreken met elkaar.

"maar waarom spreken jouw kinderen niet gewoon af dat ze zo veel mogelijk Nederlands spreken op school?"

Zo makkelijk werkt het taalswitchen nou ook weer niet. Als je gewend bent in een bepaalde taal met een persoon te spreken, dan ga je automatisch in die taal denken als je die persoon ziet. Ik heb een blauwe maandag geprobeerd frans tegen mijn franse man te spreken. Ik spreek vloeiend frans, maar met hem kom ik echt niet verder dan engels.

Mijn kinderen praten engels onder elkaar. En ook al zijn we in een totaal franse of nederlandse omgeving, het lukt ze gewoon niet om iets anders met elkaar te spreken.

Dus zo makkelijk is het niet om af te stappen van iets wat voor jou gewoon natuurlijk is. En pauzetijd lijkt me niet de goede tijd om je brein te forceren. Die tijd is er vooral voor ontspanning lijkt me.

Maar

Zouden jullie dan zelf als leraar op het VO het prettig vinden een klas met pubers tot orde te moeten roepen terwijl de meerderheid voor jou onverstaanbaar met elkaar in gesprek is?

Verstuurd met de Ouders Online iPhone app.

Onbegrip

Het heeft me hier ook wel wat uitleg gekost om de waardering van beide talen van mijn kinderen goed te houden. En ik moet er ook weleens om lachen. Sommige leerkrachten merk je gewoon dat ze persoonlijk ervaring hebben met meertaligheid van kinderen anderen hebben dat niet en dat zie je. Mijn dochter kon in groep 4 haar naam in het Nederlands en in het totaal andere letterschrift van haar vader schrijven.
Beiden zette ze onder haar werk. Daar ging natuurlijk een rode streep door van de juf. En zo'n manier van corrigeren vertelt wat over de juf niet over mijn dochter. En dat leg ik haar wel uit. Ik vond het juist knap dat ze dat kon.

Flauw van juf

Die juf had haar er best een complimentje over kunnen geven, maar wel met uitleg dat ze bij een volgende keer alleen haar westers geschreven naam moet schrijven.

Zeppie

Het gaat over de pauzetijd.

Ik ben niet zo onzeker dat ik bang word als mensen iets zeggen wat ik niet begrijp.

Ik heb ook niet gezegd dat dat makkelijk zou zijn maar als ik er bij zou staan als vriend/vriendin en ik zou weten dat die twee ook Nederlands kunnen praten dan vind ik dat dat ze dat best even mogen proberen.

Nogmaals: een paar woorden vind ik best maar als er iets besproken moet worden waar anderen bij zijn vind ik dat toch minder.

Verder: ik denk dat ik de regel wel begrijp en ik vind het netjes dat school ALLE talen in die regel laat vallen, dus niet alleen Marokkaans of Turks verbieden maar ook de taal van de Vraagsteller hier maar blijkbaar vindt Vraagsteller dat haar tweede taal belangrijker is ofzo dan Turks en Marokkaans en dat vind ik niet kunnen. School trekt gewoon 1 lijn en ik denk niet dat school er een probleem van maakt als ze elkaar groeten in hun eigen taal maar wel als er een heel gesprek volgt.

School zal ook niet moeilijk doen als de kinderen net een week op een Nederlandse school zitten zonder Nederlands te kunnen praten maar dat is ook al niet het geval.

Taalonzeker

Inderdaad, net als DC, ben ik ook niet zo onzeker als mensen in mijn bijzijn een andere taal spreken. Maar misschien is dat ook wel een luxestandpunt. Als je zelf uit een talige omgeving komt en je hebt je er wat in verdiept en er ervaring mee op een positieve manier. En bovendien vind ik het achteraf jammer dat mijn moeder mij niet in haar eigen taal heeft opgevoed. Die ken ik inmiddels wel heel behoorlijk omdat je als kind toch ondergedompeld wordt in die taal als je bij familie bent. Blij dat die niet allemaal in het Nederlands gingen praten als wij erbij waren.
En inderdaad zal ik dan ook sneller proberen aan te haken bij een gesprek in een andere taal, dat maakt me niet onzeker of wantrouwend.
Het lijkt me overigens geen enkel probleem als een leerkracht niet precies verstaat wat er gezegd wordt. De lichaamshouding van die pubers zegt al genoeg en je kunt gewoon in het Nederlands zeggen wat je nu vind dat de bedoeling is.

Onzeker

Ja dat is het. Wij hebben regelmatig 2 Engelstalige schoondochters in huis. De voertaal is dan wel Engels maar er glippen ook regelmatig even wat Nl zinnetjes tussen door als ik bv iemand vraag even iets uit de keuken te halen . 1 schoondochter probeert ( als ze het al hoort) altijd te raden wat er gezegd wordt en de andere gaat meteen "moeilijk" kijken omdat ze het niet begrepen heeft. Mogen jullie raden wie er haar best doet om Nederlands te leren :o)

Ot moeilijk kijken

Ik heb zelfs op Facebook mensen die 'moeilijk' kijken als ik iets in het Nederlands plaats Dat is tenminste het gezicht dat ik erbij bedenk als ik hun 'moeilijke' bericht eronder lees. Dan ging het bijvoorbeeld over mijn sport en zouden ze het in het Engels ook niet begrepen hebben, maar dan vonden ze het toch nodig om te melden dat ze het niet begrepen, of dat google er dit of dat van maakte en dat ze dat niet begrepen. Beetje passief-agressief 'schrijf toch Engels'. Ik denk dan maar dat ik hun enige anderstalige ben of zo. (Het zijn Amerikanen.) Mij stoort het helemaal niet als ik Fins, Hongaars of Litouws voorbij zie komen.

Nou jammer dan kaaskopje

Kinderen zien elkaar nauwelijks op school, en als ze elkaar iets vragen, bijvoorbeeld of ze hun brooddoos bij zich hebben, dan is dat voor de omgeving zo irrelevant, dan hoeft dat echt niet in het Engels wat mij betreft. Heeft niets met beleefdheid te maken. Ze zitten in een minority language positie, en dan kost het al moeite genoeg om je taal te behouden. In GEZELSCHAP gebruiken we echt wel Engels, maar een kort heehallootje op het schoolplein in een andere taal voelt gewoon onnatuurlijk.
Daarbij komt wat DC ook al noemt, je koppelt een persoon aan een taal.

Dirksmama

We schuiven te ver van het probleem weg. Ik geloof ook niet dat een hee hallo, heb je je broodtrommel mee verhaal een probleem is maar zeggen dat je Nederlands moet praten omdat je de persoon koppelt aan de taal gaat gewoon mank als je op een school zit waar 20% Turks als moedertaal heeft. Je koppelt je Turkse vriendjes dus net zo makkelijk aan een taal en huppekee.

Ik denk echt dat de school gewoon strenge grenzen moet trekken en het zou niet eerlijk zijn dat de VSkinderen wel hun andere taal mogen gebruiken en de Turkse en Marokkaanse kinderen niet.

Gaan emmeren over een broodtrommelvraag is gewoon het punt niet hier.

Ik vind het echt te ver gaan

Ik vind de bemoeienis gewoon te groot.

Als je een bepaalde taal wil promoten dan doe je dat door deze positief te benaderen. Bijvoorbeeld door spelletjes en uitjes te organiseren in een bepaalde taal. Niet door ze te verbieden een andere taal te spreken buiten het klaslokaal.

En dan maakt het mij niet uit of het gaat om frans of turks. Die taal maakt onderdeel van hun identiteit uit. Ga je die verbieden, dan ga je best wel ver. Verder dan een school van mij zou mogen gaan.

Verbieden taal

En toch is het verbieden van andere talen op de zwarte scholen hier in de stad behoorlijk standaard. En met resultaat. Het Nederlands van de Turkse, Marokkaanse en Poolse leerlingen gaat veel meer vooruit als ze in de pauzes niet terug mogen vallen op hun eigen taal. Voor de onderlinge integratie is het ook prima. Veel minder groepjes- en kliekjesvorming. Taal als onderdeel van je identiteit vind ik prima. Maar je zult hier toch ergens Nederlands moeten leren als een toekomst in dit land wil. School is daarvoor de aangewezen plek, ook in de pauzes.

Kaaskopje

Ik bedoel dat dat andere ook ned.sprekende gezin óók 2 talig is. Die spreken dus de taal van dat vakantieland óók. Weliswaar minder vloeiend dan oudste (die er het meeste mee optrekt) maar goed genoeg om gewoon mee te praten. Dat gezin, die kinderen starten altijd door met oudste ned. te praten. Dat vind oudste oke als ze in huis zijn b.v. waar geen mensen bij zijn die dat ned. niet machtig zijn. Maar als ze in ander gezelschap zijn die de andere taal spreken wil ze het niet. Ze vind het ongezellig en 'voelt' zich verplicht te vertalen...Niet dat iemand daarom vraagt, maar zo voélt ze het. Dus antwoord ze in de vakantietaal en vraagt met grote regelmaat of ze nu even 'gewoon vakantietaal' kunnen praten. Ik geloof dat mijn kinderen ook moeite hebben om die vakantietaal te hóren en dan ned. te spreken. Of andersom. Gewoon omdat ze dat niet gewend zijn. Ze zijn gewend om te spreken wat ze om zich heen horen. Als die andere kinderen maar 'om zijn geschakeld' in gezelschap dan gaat het wel goed. En laten ze dat ned. varen voor zolang ze in gezelschap zijn.
Ja dat vind ik 'netter' en socialer.
Als er anderom 'vakantietaalsprekenden' hier bij ons zijn en we praten binnenshuis die vakantietaal omdat dat hun b.v. makkelijker ligt. Dan schakel ik tóch automatisch als we boodschappen doen b.v. over op ned. En meestal doen ze dan wel mee...zo niet dan verzoek ik erom.
groeten albana

Onzin ('gewend')

Die 'smoes' die dc aangeeft dat als je eenmaal 'gewend' bent om een taal met elkaar te spreken dat je daar altijd weer snel in terugvalt is lariekoek.
Dat is alleen zo als het een 'vreemde taal' is. Engels b.v. dat je op school leert....Dat is niet zo als een taal je zó eigen is dat je er zelfs in kan dromen.
Wij dromen in het ned. als we in ned. zijn en als we in het land zijn van die andere taal dromen we na een weekje in die andere taal. Ook praten we dan zonder problemen die andere taal tégen elkaar, allemaal! En ik praat in ned. nooit die andere taal tegen hun. Alleen als er gezelschap bij is dat ned. niet verstaat.
Verder nooit!
Het duurt ook ong. een weekje voor we retour in ned. weer kunnen dromen in het nederlands.
Ik merk het ook in 'automatisch reacties'. Na 1 week zijn onze automatische reacties (zoals :pás op!) ook in de andere taal.
Als 2 talen je zó eigen zijn dat ze beiden je 'eigen taal' zijn kan je ook beide talen tegen diegene die je na staan praten. Oók automatisch.
groeten albana

Mensenrecht?

http://www.ru.nl/wetenschapsagenda/@753114/pagina/
"De moedertaal als mensenrecht betitelen gaat mij wat te ver, maar feit is dat de moedertaal voor veel mensen heel belangrijk is."..."Wat het beste helpt, is dat ouders de moedertaal doorgeven aan hun kinderen. Een belangrijke boodschap daarbij is dat tweetaligheid de kansen van je kind niet belemmert. De ene taal gaat niet ten koste van de andere."
http://vertalersnieuws.blogspot.nl/2013/02/spreek-je-moerstaal.html
"Een overheid mag jou niet verbieden je eigen taal te spreken. Ouders mogen kinderen in een taal naar keuze opvoeden." Als het aan de Nederlandse overheid ligt spreken mensen hun moedertaal thuis ook niet meer maar 'gewoon' Nederlands.
http://www.ohchr.org/EN/UDHR/Pages/Language.aspx?LangID=dut
Het enige over moedertaal als mensenrecht dat ik hier kan vinden is Artikel 2: "Een ieder heeft aanspraak op alle rechten en vrijheden, in deze Verklaring opgesomd, zonder enig onderscheid van welke aard ook, zoals ras, kleur, geslacht, taal, godsdienst, politieke of andere overtuiging, nationale of maatschappelijke afkomst, eigendom, geboorte of andere status."
Gisteren een mijnheer Turkul bij Pauw en Witteman die van mening is dat de Nederlandse overheid kinderen les moet aanbieden in de moedertaal en daarbij een Nederlandse leerkracht die dat niet vond.

En reacties op 2de taal

Dat er hier word aangegeven dat reacties op die 2de taal negatief zijn verbaasd mij ook.
Wij krijgen juist áls iemand het al merkt altijd positieve reacties.
Dát iemand het merkt in ned. hoe 'goed' ze die 2de taal spreken gebeurd niet vaak...juist omdat wij die 2de taal nooit in gezelschap dat ned. spreekt praten.
Maar soms gebeurd het onverwachts. Zo herinner ik me een voorval op de basisschool met oudste. Daar was een nieuw gezin op school. Die van oorsprong uit hetzelfde land als man kwamen. Dat wisten wij en we vertelden het aan oudste. En die wilde het niet 'zomaar' geloven...Dus trachtte ze een paar keer om in die 'andere taal' met hun te praten. Dat lukte niet, want die kinderen konden die andere taal amper. Dus ze geloofde het niet. Het waren nederlanders en daarmee uit.
Tot oma een keer die kinderen kwam ophalen...en oma praatte die andere taal met hun...dat hoorde oudste ergens ver weg....Dus rende ze erheen en vroeg oma in die andere taal: "Zijn jullie nu uit dat land of niet? Want dat zeggen mijn ouders!" Die oma was nogal verbaasd...want kende oudste niet. En er onstpon zich een heel gesprek in die andere taal tussen oma en oudste. De juf die erbij stond viel bijna om van verbazing...Die had oudste nog nooit zó die andere taal horen spreken. Ja wij hadden dat verteld ooit...maar écht horen was nog nooit gebeurd. En dan in die snélheid zei juf later.Juf was perplex. De dag erna wisten alle leerkrachten het. En er was niemand die daar negatief over deed. Op het jaarlijke schoolfeest werd zelfs gevraagd of oudste een liedje in die andere taal wilde zingen. En dat deed ze.
Ook bij jongste zijn zulke voorvalletjes geweest.
Die is ook wel eens gevraagd om 'nieuwkomers' die het ned. nog niet machtig waren op school wegwijs te maken in de andere taal. Daarbij werd wel tig keer gevraagd of ze écht,écht die taal wel kon. "Ja hoor zei jongste.." En ook daarna bleek hoe verbaasd leerkrachten waren hoe gemakkelijk haar dat afging. Die waren vol lof daarover en gaven ook aan dat ze daar geen idee van hadden.
Maar ik denk dat juist omdat ze het doorgaans nooit praten in ned. gezelschap mensen positief reageren als ze het per ongeluk wél horen. Ze worden door nederlanders gezien als 'nederlanders' en als dan opeens die 2de taal ergens duidelijk wordt reageren mensen positief. Idem dito trouwens in dat land van die andere taal...Mensen 'vergeten' dat wij 2 landen/talen hebben omdat we ons altijd aan onze omgeving aanpassen en ze er dus amper wat van merken.
Juist dát geeft denk ik áls ze het eens per ongeluk merken positieve reacties. Negatieve reacties krijg je denk ik als je mensen buitensluit of je het nu expres of per ongeluk doet. En dan niet 1 keer, maar vaak. Dan vind je omgeving het 'irritant' dat je die 2de taal spreekt. In ons geval is dat nooit zo. Dus vinden ze het niet irritant, maar juist bewonderingswaardig.
groeten albana

Albana

Misschien denk je dat de reden is dat je kinderen nooit spreken in die andere taal en dat dat dus een verrassing is voor de juf. Ik denk dat Frans een schoolvak is en als een kind dat al kent dat dat als een aanwinst gezien wordt. Het lijkt me van een ander kaliber als je kind een niet-europese taal spreekt. In fact was dat zo met de taal van mijn kinderen. Mijn kinderen spraken op de basisschool nooit de taal van hun vader, een goed ontwikkelde niet-europese taal. Echter vader bracht een keer een kind naar school waarbij beiden druk pratend in die taal naar de schooldeur liepen. Nog op het schoolplein kregen ze de standaardreactie: hier moet je Nederlands spreken hoor!
Ik denk niet dat iemand op die school beseft heeft dat mijn kinderen zowel in het Nederlands als ook in die andere taal de grootste woordenschat hadden van hun klas.

Apart

Bij ons op het schoolplein (gemengde school) spreken de meeste ouders gewoon hun eigen taal met hun kinderen. Daar wordt door niemand moeilijk over gedaan. Tijdens schooltijd is het echter niet de bedoeling dat kinderen onderling de eigen (niet-Nederlandse) taal spreken. Inderdaad om kliekjesvorming tegen te gaan. In de praktijk worden die kliekjes overigens toch wel enigszins gevormd. Als er nieuwe kinderen komen die geen Nederlands spreken, wordt er vaak wel een 'maatje' gezocht die dezelfde taal spreekt en die de eerste tijd wat kan vertalen.

Manier waarop

Ik dek dat heel veel afhangt van de manier waarop het gaat, de situatie. Twee kinderen die elkaar in het voorbij lopen iets over een broodtrommel vragen ervaar je heel anders dan een groepje kinderen dat altijd samen speelt in de pauzes en daarbij alleen in de andere taal spreken. Dan worden de kinderen die die andere taal niet spreken, bewust of onbewust, buitengesloten.
Bij m'n dochter in de klas zitten aardig wat kinderen tweetalige kinderen, veel verschillende talen. Op school mogen ze alleen Nederlands praten, maar er is wel positieve aandacht voor de andere talen. M'n dochter kent inmiddels wat Russische woordjes, want soms geven de tweetalige kinderen 'les' aan hun vriendjes.
Ik vind het trouwens wel lastig als er iets is tussen m'n dochter en haar vriendinnetje, als ze samen willen spelen of er iets gebeurd is, en het vriendinnetje en haar moeder bespreken dat eerst samen in het Russisch. (Ze spreken beiden goed Nederlands) ik wil op zo'n moment graag aan het gesprek deel kunnen nemen, en even samen overleggen. Maar ik snap ook wel dat het niet met opzet is, dat het een gewoonte is om met elkaar Russisch te praten, dus ik trek me er maar niets van aan.
Wat ik wel erg vervelend vond: in het wijkcentrum maak ik al jaren deel uit van een redelijk multiculturele vrouwengroep. De voertaal is altijd Nederlands geweest. Maar op een bepaald moment zat ik met een aantal vrouwen aan tafel, ook in het Nederlands te praten. Opeens ging aantal vrouwen aan tafel Arabisch praten, de andere Nederlandse vrouw aan tafel liep weg en de overgebleven dames gingen in het farsi verder. En de dames die achter me stonden waren Tsjechisch aan het spreken, dus ik verstond helemaal niets meer. Dat was erg vervelend, ik voelde me buitengesloten en toen ik er een opmerking over maakte kreeg ik van de meeste vrouwen maar weinig begrip.
Dat was lastig, want ik wilde niemand kwetsen of het idee geven dat hun taal minderwaardig was, maar ik viel daardoor helemaal buiten de groep. Ook de opmerkingen die iemand maakte dat het ook niet de bedoeling was dat ik het kon verstaan was niet prettig.
Voor de mensen die zelf in een ander land dan hun moederland wonen, hoe had ik hier dan op kunnen reageren?

Buitengesloten

Zulke situaties kunnen voorkomen. Ook in het Nederlands kun je weleens buiten de gespreksvoering vallen. Dan is het alleen wel makkelijker om er zelf werk van te maken dat je weer meedoet. Ik zou ze niet aanspreken op de taal maar proberen mezelf bij het gesprek te betrekken door te kijken naar de mimiek en te kijken of er woorden zijn die ik herken of door gewoon iets te zeggen in het Nederlands over het onderwerp waar het over gegaan is. Rechtstreeks vragen krijg je misschien eerder een bot antwoord.

Negatieve reacties

Mijn kinderen hebben nooit echt negatieve reacties gekregen vziw over het feit dat ze meerdere talen spreken. Het enige wat ze altijd heel vervelend hebben gevonden is als mensen zeiden dat ze goed Nederlands spreken. Dat is dan natuurlijk als compliment bedoeld maar zo kwam het niet over want dan word je in de categorie allochtoon neergezet en zo zien ze zichzelf niet. Echter dit heeft niks met negatieve reactie op tweede taal te maken maar eerder dat mensen dachten ze uit het buitenland kwamen.
Puur het feit dat ze meerdere talen spreken (waaronder trouwens ook een niet-Europese taal) hebben ze vziw nooit iets negatiefs over gehoord.

Onbeleefd

Als je zoals in het geval van Tijgeroog aan tafel zit met een groepje mensen dan spreek je de taal die iedereen aan tafel beheerst. Als mensen niet dezelfde taal beheersen dan ga je met vertalen aan de slag. Echter als iedereen wel Nederlands kan dan vind ik het volkomen terecht om te verwachten dat mensen dan ook Nederlands spreken als er een Nederlandstalig persoon bij is. Anders is het gewoon onbeleefd.

Het is wat anders als je thuis bent of in een andere privé situatie. Dan doe je gewoon waar je zin in hebt en wat je het beste ligt.

Onbeleefd

Het is al snel gevoelig als het over taal gaat. Mijn ervaring is dat al snel iemand bereid is om het gaande gesprek voor jou te vertalen of toch weer op Nederlands over te gaan als ze beseffen dat je meedoet. Je hoeft het je niet zo persoonlijk aan te trekken. Daar komt vaak het gedoe vandaan. Op hoe hoger toon je gaat eisen, des te meer de communicatie verpest wordt.
En daar gaat het uiteindelijk om. Niet of mensen zich aan de regeltjes houden. Maar wederzijds wordt al snel gedacht dat de ander negatief over jou denkt of bezig is. En dat is een enkele keer ook zo. Ongevoelig met taal omgaan kan iedereen.

Annej

Het was een groep waarbij iedereen Nederlands kan spreken. Niet iedereen even goed, maar goed genoeg om een gesprek te kunnen voeren. Ik heb aangeven dat ik het vervelend vond dat ik geen gesprekken meer kon volgen en dat ik het fijner vond als ze Nederlands spraken. Volgens mij een best nette manier van praten, ik heb niet met m'n vuist op tafel geslagen en geschreeuwd dat ze alleen maar Nederlands mogen praten.