ADHD staat fout in de kinderboeken

Jeuk

Ik herken mij daar absoluut niet in.

Jeuk krijg ik van die Batstra. Ik vind haar in de discussie makkelijk en naar mijn idee is ze uit op effectbejag. Laat haar een weekend met wat kinderen met die diagnose, zonder medicatie een weekend op stap gaan.

diagnostiek

Ik word vooral getriggerd door deze uitspraak van Laura Batstra: "Andere mogelijke oorzaken van ADHD zoals armoede en overbelaste ouders worden in de boeken niet als oorzaak van de stoornis aangewezen."

Ze verwijst in dit geval naar kinderboeken. Ik neem aan dat ze hiermee 'voorlichtingsboeken' voor kinderen bedoelt?

Maar sinds wanneer zijn overbelaste ouders of armoede officieel een van de mogelijke oorzaken van ADHD? Ik dacht eigenlijk dat een 'voorwaarde' voor een diagnose is dat andere oorzaken (zoals overbelaste ouders) uitgesloten zijn.

Of zit er wat anders achter dit onderzoek? Laura Batstra pleit er al jaren voor om minder kinderen te diagnosticeren. Haar theorie is dat kinderen vaak beter af zijn zonder diagnose (want selffulfilling prophecy etc).

Mwoah

Ik wens haar vooral een ervaring toe. Een ervaring waarvan ik de afgelopen jaren, wanneer ik haar weer eens tegenkwam in de kranten ed, de indruk kreeg dat zij die niet heeft op gedaan.

nuance

Misschien moet je toch een keer rustig wat artikelen van haar lezen.

Ik heb een kind 'met iets', en jij volgens mij ook. Jij kent dan vast ook als geen ander de ongenuanceerde ideeën die sommigen hebben over 'ons soort kinderen'. Gebaseerd op onwetendheid en op suggestieve krantenkoppen. Terwijl jij en ik heel goed weten dat de werkelijke praktijk een stuk genuanceerder is.

Stap niet in de valkuil om zelf ook ongenuanceerd te worden. Je doet aannames en slaat een discussie direct plat door te roepen dat Laura Batstra maar eens een weekend op pad moet met wat ADHD'ers. Terwijl er inhoudelijk volgens mij een heel interessante discussie te voeren is over haar onderzoeken.

Waarom voel je je zo persoonlijk geraakt door uitkomsten van wetenschappelijk onderzoek?

Ontgroeningsfeesten in Groningen deden meer kwaad dan ik dacht

Ik denk dat niemand die serieus over ad(h)d praat het over een hersenZIEKTE heeft. Het is geen ziekte. En als ze het dan ook nog gaan linken aan "armoede en overbelaste ouders ", dan word ik echt heel erg boos. De natuur weet dus al in de baarmoeder dat moeder overbelast zal raken en zorgt vast voor een hiaat in de hersenen? En datzelfde hiaat heeft zich een weg geëvolueerd in families die het financieel minder getroffen hebben?

Kaaskopje

Niet boos worden, daar los je niets mee op.

Laura Batstra betoogt al jaren dat er veel te veel kinderen een diagnose krijgen en hekelt de rol van de farmaceutische industrie. Daar doet ze ook onderzoek naar.

Ik vermoed dat dit nieuwste onderzoek daarmee samenhangt. Haar overtuiging is (al heel lang, en daar staat ze niet alleen in) dat veel kinderen een diagnose hebben zonder dat bij hen iets mis is in de hersenen. Bij die kinderen is iets anders aan de hand, zij hebben bijvoorbeeld overbelaste ouders. Als die kinderen in een andere omgeving waren opgegroeid, hadden ze wellicht nooit een diagnose gehad.

Mijn ervaring is trouwens dat veel mensen ADHD wel degelijk een ziekte noemen.

Wetenschappelijke discussie is geen beschuldiging

"En datzelfde hiaat heeft zich een weg geëvolueerd in families die het financieel minder getroffen hebben?"

Je kunt ook andersom redeneren: dat een erfelijk hiaat generaties in getroffen families belemmert hun potentieel ten volle kunnen benutten en er daarom generaties gebukt gaan onder armoede en slechte woonomstandigheden.

Ouders nemen weloverwogen een beslissing om hun kind een behoorlijk zwaar medicijn te geven. Maar die beslissing is wel gebaseerd op de kennis van nu. Op grond van voortschrijdend inzicht zou je misschien mogelijk een andere beslissing genomen hebben, of sterker nog wellicht die betreuren of je daar onterecht schuldig over voelen. Dat is geen reden om wetenschappelijke discussie te staken.

De grootste overlap tussen alle aandoeningen is een gebrekkige prikkelverwerking. Dan lijkt me ook gezien de statistieken ook de vraag of het om een kindgebonden stoornis gaat, of om omgevingsgebonden factoren (waarop we wel invloed kunnen hebben)die bepaalde aangeboren eigenschappen versterken, heel relevant. Zonder daar direct veroordeling in te zien voor de gezinnen die het treft.

Adhd

Adhd is geen ziekte. Mensen met adhd reageren sims anders op prikkels of denken anders dan de 'gemiddelde' persoon. Maar dat maakt iemand nog niet ziek.
Ik heb zelf twee ad(h)d kinderen, er is niks met ze aan de hand behalve dat ze gewoon net wat anders reageren, denken of voelen. Het hoort ook bij de maatschappij dat er veel van kinderen wordt verwacht, vroeg presteren, vroeg stilzitten, vroeg al toetsen. Niet dat het vroeger veel beter was, ik denk dat mijn kinderen toen op de lom mavo hadden gezeten ofzo. Verder zijn er in deze tijd veel meer prikkels, iets waar mensen met adhd juist problemen mee hebben, waar is het nou nog eens echt rustig

IJsvogeltje (met vertraging geplaatst )

Dit zijn kortstondige uitbarstinkjes van boosheid).

"Daaruit bleek dat in vrijwel alle onderzochte boeken enkel de biomedische visie op ADHD wordt beschreven, de visie die ervan uitgaat dat het een chronische hersenziekte is die met medicatie behandeld moet worden." uit de tekst van nu.nl.

Een flapoor is ook chronisch, tenzij een plastisch chirurg daar iets aan doet, maar geen ziekte. Het is een stoornis die de werking van de hersenen beïnvloedt.

Wat ik zeker wel voor mogelijk hou, is dat een diagnose niet terecht is en het voorschrijven van medicatie dus ook niet. Zolang de stoornis nog niet standaard vastgelegd kan worden via hersenscans, kan men de plank misslaan. Dat is dus een onzekere factor. Het kan dus zo zijn dat omgevingsfactoren invloed hebben op het gedrag van kinderen.

Miriam

Omdat wetenschappers het zo uitleggen:

Kenfan

Je kunt ook andersom redeneren: dat een erfelijk hiaat generaties in getroffen families belemmert hun potentieel ten volle kunnen benutten en er daarom generaties gebukt gaan onder armoede en slechte woonomstandigheden.===

Ja, ik geloof inderdaad dat deze omgekeerde versie wél kan, omdat je de oorzaak dan bij de stoornis legt.

Kaaskopje

Kaaskopje, Laura Batstra is ook een wetenschapper

"Het is een stoornis die de werking van de hersenen beïnvloedt."
Ja ja, maar dat is het punt niet. Dat hoef je hier (en aan Laura Batstra) niet uit te leggen.

Iedere deskundige weet dat DSM-diagnostiek lastig is. Een diagnose wordt gesteld op basis van 'symptomen'. Dat er ook andere oorzaken kunnen zijn voor de symptomen (omgevingsfactoren) is duidelijk, maar hoe maak je het onderscheid? Soms wordt een stoornis over het hoofd gezien, soms krijgt iemand ten onrechte een diagnose. Tot zover zal iedereen het met elkaar eens zijn.

Laura Batstra maakt zich vooral druk om de onterechte diagnoses. Het zijn er veel te veel in haar overtuiging. En volgens mij vindt ze daar tegenstanders op haar weg. Artsen, die het als een persoonlijke aanval op hun professionaliteit zien. Ouders, die denken dat Laura Batstra beweert dat ook hún kind zonder medicijnen door het leven kan. Of anderen, die denken dat ze niet weet waar ze het over heeft.

ADHD

Professor Batstra stelt hele valide vragen. ADHD is een diagnose die veel vragen oproept. De medicatie ook. de omstandigheden spelen wel degelijk een grote rol. Niet voor niets zijn er veel kinderen met ADHD die alleen tijdens schooldagen medicatie gebruiken en niet in de vakanties. Blijkbaar is de rol van de omgeving toch heel groot.
Onder sommige omstandigheden manifesteert ADHD zich duidelijk meer en anders.
In hoeverre is er altijd sprake van ADHD? Ik vond zelf het diagnosetraject bij mijn zoon helemaal niet zo zorgvuldig. En ik heb meer dan genoeg verhalen gehoord van nog minder zorgvuldige trajecten,
Omgevingsfactoren spelen echt een belangrijke rol maar die veranderen is lastiger dan kinderen aan de medicatie zetten.

En toch hè

Word ik altijd een beetje moedeloos van deze generaliserende discussie.
Er is denk ik geen enkele ouder die zijn kind graag volstopt met medicijnen. Het is ook echt geen kwestie van pil erin en probleem is opgelost.
Wij hebben er drie jaar over gedaan om van diagnose naar medicatie te komen. Juist omdat wij niet enthousiast waren over de Ritalinachtigen. Maar na 3 jaar was de koek op bij kind, en de juf (die steengoed was) wist het ook niet meer. En ik kan achteraf alleen maar blij zijn dat we die stap toch genomen hebben. Het heeft ons kind zoveel gebracht. Rust, een sociaal leven, acceptabele schoolresultaten.
Je kunt het allemaal wel op de ouders gooien (armoede ha!), (of op het onvermogen van de school, ook zo'n goedkope) maar echt er zijn kinderen (veel kinderen durf ik te stellen) die wel baat hebben bij medicatie. Ik verdenk mevrouw Batstra ook van goedkoop scoren. En dat vind ik jammer, want dat zet de toon zo naar.

Is er overigens wel bewijs voor de stelling dat ADHD ook niet biomedisch kan zijn? Dus dat je van slecht opvoeden ADHDkinderen krijgt?
En verder herken ik dit beeld uit de kinderboeken niet. Ben eigenlijk wel benieuwd wat daar van overeind blijft, uiteindelijk.

Miriam

Zoals ik het begrijp is al heel veel duidelijk geworden dmv mri-scans, maar ze kunnen het op die manier niet bij ieder individu aantonen, nog niet tenminste, wie weet nooit.

Wat men nu redelijk zeker denkt te weten (ik blijf voorzichtig), is dat er een probleem is met de doorgifte van dopamine. Men heeft ook verschillen gezien in de hersens zelf tussen 'normaal' en 'adhd'.

Ik weet hoe de diagnose nu gesteld wordt. Ook dat methylfenidaat en o.a. dexafetamine voor veel mensen een uitkomst biedt.

Ik vind dat de diagnose met of zonder medicatie belangrijk is, omdat het een groot verschil kan maken bij hoe iemand met de diagnose opgevoed en begeleid wordt, maar ook om hoe iemand naar zichzelf kijkt. Een veel gehoord verhaal onder volwassen add'ers, is dat ze tijdens hun schooltijd te horen kregen 'Als X beter zijn best deed, zou X veel betere cijfers hebben.' Wie weet had diegene het wel gered met een iets andere aanpak. Het is zomaar één voorbeeld.

Miriam

Ginny, wat vind je er van dat kinderen via boeken op school te horen krijgen dat ADHD een aangeboren onveranderlijke aandoening in de hersenen is, waarvoor medicijnen geslikt moeten worden?===

Ik ken de boeken die dit zo bespreken niet, ik zou het kwalijk vinden als in boeken gesproken wordt over een ziekte, want het is geen ziekte. Er is 'gewoon' iets anders gelopen tijdens de aanleg van de hersenen en daar hoef je niet dramatisch over te doen als daar geen aanleiding toe is.

Ik vind er niks mis mee als een kind moet accepteren dat het iets is wat zijn leven lang bij hem zal horen, maar waar hij wel mee om kan leren gaan en zo een gelukkig leven kan leiden. Het heeft invloed op je leven, het kan je op bepaalde vlakken beperken, maar flink wat eigenschappen kunnen je leven ook verrijken. Het betekent zeker niet dat je bij de pakken neer hoeft te gaan zitten. Het is ook helemaal niet gezegd dat je de rest van je leven 24/7 aan de medicatie moet. Als je zonder kunt, moet je dat zeker doen. Helpt het wel, dan is dat heel plezierig. Het is dus maar net hoe je het met een kind bespreekt. Als doemscenario, of als eigenschap waarmee je goed kunt leven.

Ik sluit niet uit dat er wel eens iemand tussen zit, die vergelijkbaar gedrag heeft, maar niet de stoornis. Toch lijkt de wetenschap steeds beter inzicht te krijgen, inzicht waaruit blijkt dat er wel degelijk iets aan de hand is. En als iemand onterecht de diagnose heeft gekregen, maar via training e.d. wel handvatten krijgt om anders met bepaalde dingen om te gaan, is dat mooi meegenomen. Je krijgt na de diagnose niet automatisch medicatie opgedrongen. Je hoeft er niet voor te kiezen.

Miriam

Ik geloof niet dat het "beter" is om deze bewering in te ruilen voor "x of y heeft iets aan zijn hersens, dat komt nooit meer goed"===

Nee inderdaad, je blijft een beetje hangen in dat adhd een zwart somber gat is. Als ouders weten dat hun kind niet expres slechte cijfers haalt, niet lui is, maar er niet in slaagt te doen wat er moet gebeuren, snappen ze ook dat boos worden, straffen e.d. niet tot het gewenste resultaat zal leiden. Leerkrachten kunnen dan ook meedenken met hoe een leerling tot beter resultaten kan komen.

Dat wordt nergens gezegd?

Nou... ik citeer: ' Andere mogelijke oorzaken van ADHD zoals armoede en overbelaste ouders worden in de boeken niet als oorzaak van de stoornis aangewezen. '

Er is een verschil tussen een aangeboren aandoening en een onveranderlijke ongeboren aandoening. Het feit dat de aandoening niet overanderlijk is, wil nog niet zeggen dat deze niet biomedisch is.

Maar mijn vraag was serieus. Is er iemand in het bezit van een onderzoek waaruit blijkt dat ADHD ook veroorzaakt kan worden door 'armoede en overbelaste' ouders? Dat wordt hier namelijk wel heel erg makkelijk gesteld.

Overigens herken ik de boodschap van ADHD als ziekte ook niet echt. Ik heb hier in huis een heel scala aan positieve input voor de ADHDer. Het kan zijn dat wij juist heel erg veel geluk gehad hebben en alleen maar professionals zijn tegen gekomen die juist de nadruk leggen op het positieve zelfbeeld van de ADHDer. Vandaar: ik ben werkelijk benieuwd naar de onderzoeksresultaten.

Ginny

"Maar mijn vraag was serieus. Is er iemand in het bezit van een onderzoek waaruit blijkt dat ADHD ook veroorzaakt kan worden door 'armoede en overbelaste' ouders? Dat wordt hier namelijk wel heel erg makkelijk gesteld."

Iedereen zal weten dat je geen ADHD hoeft te hebben om ADHD-achtig gedrag te vertonen. Druk zijn, impulsief zijn, een slechte concentratie hebben zijn niet voorbehouden aan ADHD'ers. Laura Batstra stelt dat veel kinderen ten onrechte de diagnose ADHD krijgen. En als je dat doortrekt, betekent dit dat 'ADHD' (of wat daar voor doorgaat) veroorzaakt kan worden door armoede of overbelaste ouders. Of door voeding of wat dan ook maar.

je schrijft "dat wordt hier namelijk wel heel erg makkelijk gesteld."
Hoezo wordt dat makkelijk gesteld? Dat is toch wat Laura Batstra stelt? (ze stelt de diagnose overigens steeds ter discussie, ze ziet vooral de nadelen van het stellen van diagnoses)

Definitieprobleem dus

Want zo staat het niet op nu.nl. Als het komt door armoede en overbelaste ouders zou je het dus eigenlijk geen ADHD moeten noemen? Nu, daar kan ik me daar wel in vinden, en het helpt dan natuurlijk ook niet echt dat er nog zo weinig bekend is over de oorzaken.
Al met al vind ik wel dat het er weer heel erg onzorgvuldig staat, en daar baal ik van. Of dat aan het onderzoek van mevrouw Batstra te danken is of aan de wijze waarop de nu.nllen dit oppakken is mij niet helemaal duidelijk. Vandaar ook dat ik wel benieuwd ben wat er nu daadwerkelijk gepubliceerd is. Ze heeft in ieder geval wel de schijn tegen. Het is niet de eerste keer dat ze nogal populistisch in het nieuws komt. Maar het valt natuurlijk niet helemaal uit te sluiten dat ze gewoon slechts slechte persverklaringen maakt.

Psychische stoornis.

Adhd is een psychische stoornis. Net zoals autisme, eetproblemen, angsstoornis, gedragsstoornis, kortom, een lange rij.

Een stoornis is abstract, dus niet fysiek aantoonbaar, niet bewijsbaar door aantoonbare medische feiten.

Dat is en blijft natuurlijk lastig. Want er zijn wel duidelijk problemen. Maar ja, wat is de oorzaak? Het is fijn als er een diagnose is, dat biedt richtlijnen voor hulp die er nodig is.

Dus het lijkt mij ook geen goed plan als kinderen zelf denken dat er "iets" mis is met hun hersenen, dat pillen dat "oplossen" en dat ze dus eigenlijk een levenslange hersenafwijking hebben.

Waar de gedragsproblemen door komen is net zo abstract, ook slecht aantoonbaar. Als je zelf als ouder zegt:"Misschien ben ik wel een waardeloze opvoeder" vallen school en de psycholoog/psychiater van schrik van hun stoel.
Welnee, het ligt niet aan de ouder, niet aan school, echt, het ligt aan het kind. Maar, die kan er ook niets aan doen, daar zijn pillen voor.
Stoffen in een medicijn, die niet genezen, maar acties in de hersenen stuurt, afzwakt of versterkt. Er is dan ook geen sprake van een ziekte, maar een stoornis.

Of de diagnose te vaak gesteld wordt weet ik niet. Of medicijnen te snel voorgeschreven worden weet ik niet. Want hoe toon je dat aan?

Miriam

Er is al heel veel wél wetenschappelijk vastgesteld. Omdat ik zelf natuurlijk ook wil weten wat ik nu wel of niet moet geloven, ben ik weer even gaan struinen. Ik vond dit op website, het gaat over andere oorzaken van adhd dan erfelijke:

"Zwangerschap en geboorte

ADHD is niet 100% erfelijk en dus niet alleen genetisch. We moeten hier onderscheid maken tussen twee verschijnselen. In de eerste plaats hangt het ontstaan van ADHD samen met bepaalde factoren, zoals tabak- of alcoholgebruik tijdens de zwangerschap, zuurstofgebrek bij de geboorte en ernstige prematuriteit.

Gezin en opvoeding

In de tweede plaats houden sommige omgevingsfactoren (die tegenover genetische factoren staan) de symptomen van ADHD in stand en verhinderen ze dat er zich compensatiemechanismen kunnen vormen.

Een weinig gestructureerde gezinsomgeving, herhaalde trauma's, gedragsstoornissen (agressiviteit, geweld...): het zijn stuk voor stuk factoren die duidelijk samenhangen met ADHD. Genetisch voorbestemmende factoren spelen een rol bij het ontstaan van de ziekte, maar bepaalde levensgebeurtenissen en de manier waarop ze verwerkt worden, kunnen de uiting en de intensiteit van de symptomen sterk beïnvloeden."

Zoals ik het lees is adhd niet in alle gevallen erfelijk, ook andere factoren kunnen de aanleg ervan in de hersenen veroorzaken. Ná de geboorte kunnen omgevingsfactoren de al aanwezige symptomen versterken en beïnvloeden. Dat is dus iets anders dan mevrouw Batstra en haar onderzoekers beweren.

"De kinderboeken zetten het kind en zijn hersenen steevast neer als de oorzaak voor de problemen die er zijn", waarschuwt dr. Laura Batstra. "Zo wordt kinderen met een diagnose ADHD ten onrechte aangepraat dat ze een chronische hersenziekte hebben waar ze pillen voor moeten slikken.

Andere mogelijke oorzaken van ADHD zoals armoede en overbelaste ouders worden in de boeken niet als oorzaak van de stoornis aangewezen. De onderzoekers maken zich zorgen wat de gevolgen zijn voor kinderen als ze onterecht opgroeien met de aanname dat ze een hersenziekte hebben. "

Bron: https://nl.medipedia.be/adhd/oorzaken/artikels_stoornis-hersenen_407

Wil

Het schijnt dat 70 procent van mensen met adhd ook een andere stoornis heeft. Een angststoornis dus bijvoorbeeld.

Ik ben blij dat jij ook weer benadrukt dat het geen ziekte is, maar een stoornis.