Hulp bij zelfdoding bij voltooid leven

Nu bij Pauw

http://www.trouw.nl/tr/nl/39683/nbsp/article/detail/4399552/2016/10/21/Psychiaters-vrezen-rol-bij-voltooid-leven.dhtml

Hulpverleners zien de bui al hangen.

Ouderen zelf

Een oudere dame aan tafel met een belangrijke opmerking: het gaat over ons maar zonder ons. Wie geeft wie hier toestemming? Mensen van 50 en 60 jaar, in de Kamer en elders, spreken over een generatie boven hen in een hele andere levensfase.
Ook de opmerking dat elke oudere een eigen rugzakje heeft. Hoe kan een buitenstaander beoordelen dat het genoeg is?

Ik heb begrip voor de wens

Ik kan me situaties voorstellen waarin je echt het gevoel hebt dat het leven niets meer te bieden heeft. Het is de bedoeling dat we allemaal heel erg oud worden, maar niet iedereen heeft het geluk om tot in lengte van dagen omringt te worden door familie en vrienden en dat de eigen mogelijkheden beperkt zijn geraakt. Als je echt zit te verpieteren als oudere en/of weinig meer kunt en je wilt daaruit, dan vind ik dat dat moet mogen..

Man en ik zijn het niet eens bij dit onderwerp. Man vindt dat we ons hiermee teveel op een hellend vlak begeven. Nu mag je het zelf nog beslissen wanneer je wilt gaan, maar wat is de volgende zet? Ik zie het niet zo somber in.

Ik vind niet dat we nu opeens massaal een pil op het nachtkastje moeten willen hebben, maar dat er een uitweg is als je dat héél erg graag wilt, kan een geruststelling zijn. Dat kan al zoveel rust geven, dat je het voorlopig nog even op de lange baan schuift.

Het is ook niet de bedoeling dat ouderen het gevoel hebben de maatschappij tot last te zijn en daarom maar het veld ruimen. Ik vind het dus wel goed, dat hulp bij zelfdoding aan regels moet voldoen. Laat mensen eerst maar eens praten over hun leven, waarom ze vinden dat het genoeg is geweest.

Ik ben voor.

Ik ben vóór een pil, of een drankje.

Ik ben vóór een traject. Om te voorkomen dat iemand te snel eruit stapt. Maar wel een traject dat goed kijkt naar de betrokkene. Iemand die herhaaldelijk, rustig, vriendelijk vertelt dat het klaar is, omdat ze de enige overgeblevene is van vrienden en familie en ze haar liefhebberijen niet meer kan uitoefenen, dat ze heeft genoten van het leven maar dat het nu mooi is geweest, en ook duidelijk maakt dat ze niet zit te wachten op tips als "ga wat meer wandelen", die is er aan toe.

Iemand die aangeeft niet meer verder te willen omdat ze nog te goed is voor euthanasie, maar wel zorg nodig heeft en zich zo akelig voelt in de natte luiers, en elke dag een ander aan haar lijf, geeft een noodsignaal af. Kan daar niets aan gebeuren? Indien niet (wat afschuwelijk is), dan moet ook deze persoon de kans krijgen het leven te beëindigen.

En géén leeftijdsgrens! Ook iemand die op zijn veertigste al sukkelt en alleen maar achteruit zal gaan, maar nog te goed is voor euthanasie (ik ken zo iemand), of chronisch psychisch lijdt ondanks regelmatige bezoeken aan de GGZ, heeft wat mij betreft het recht er op een nette manier een eind aan te maken.

Niemand wordt verplicht dat drankje te nemen. Maar iemand verplichten om te blijven leven omdat men anders last krijgt van het geweten (want problemen in de zorg, of het mag niet van je geloof) vind ik wreed.

Zelfbeschikkingsrecht dus. Maar dan wel met een goed traject er naartoe. Waarbij niet alleen moet worden gekeken "weet je het zeker?" maar ook de praktische zaken (hypotheek/huis, verzekering, voorbereiden uitvaart, etcetera) zodat je echt 100% "mooi afscheid kunt nemen".

maar Sally

"Iemand die herhaaldelijk, rustig, vriendelijk vertelt dat het klaar is, omdat ze de enige overgeblevene is van vrienden en familie en ze haar liefhebberijen niet meer kan uitoefenen,"

Dit is dus wat ik bedoel. Nu wil je toch dat iemand redenen aandraagt om eruit te stappen, waarbij dus iemand anders moet bepalen of die redenen wel goed genoeg zijn. Daarvoor moet door de overheid dus weer een lijst worden opgesteld met redenen die voldoen aan de eis of iemand uit het leven mag stappen.

Ik weet niet of ik wel rustig en vriendelijk kan blijven als er voor de derde keer een miepje van een of andere instantie bij me langskomt om van mij te horen waarom ik dood wil en dat zij dan gaat bepalen of de apotheek mij die pil mag verkopen. Dat gaat ze geen moer aan. Als ik zeg dat ik dat wil, dan wil ik dat. En dan is het niet aan een onbekende om te bepalen of het dat een valide reden is als ik zeg dat ik eenzaam ben en of omdat ik het zat ben om al veertig jaar insuline te spuiten en slechter kan lopen (bijvoorbeeld).

niet helemaal

Ik vind dat de overheid hierin terughoudend moet zijn, maar wel dat er eerst een gesprek zou moeten worden gevoerd. Denk dan bijvoorbeeld aan gespecialiseerde mensen binnen de NVVE. Geen net afgestudeerde miepjes maar mensen die al een behoorlijke staat van dienst hebben. En niet telkens een ander.

En vooral niet met de bedoeling om mevrouw over te halen om toch maar te blijven leven, maar om zonder al te veel druk te kijken: kan er nog iets gedaan worden om het leven echt de moeite waard te maken, of is het echt schluss?

Want soms zijn er toch nog mogelijkheden. En soms is het inderdaad gewoon op.

Verder ook niet eindeloos door blijven proberen. Hou het traject kort. Niet maandenlang praten en proberen, maar in 1-2 goede gesprekken met een ervaren kracht (geen miepjes dus) e.e.a. nog eens doorlopen. En ook de praktische kanten zoals testament en uitvaart.

Waarbij altijd duidelijk moet zijn dat er nooit gestuurd of gedramd mag worden of eindeloos proberen om mevrouw toch maar in leven te houden!

Wilsbeschikking

Ik ben al bijna 30 jaar chronisch ziek. Daarbij al zeker 10 jaar overtuigt van het nut van een wilsbeschikking als de aftakeling echt inzet. Als de aftakeling echt gaat beginnen ga ik die zeker maken bij de notaris. Dan komt er in ieder geval een niet reanimeren protocol, wil ik geen medicatie meer bij ziektes. Niet nu al maar als ik 80 plus ben en mijn leven is klaar, dan zeker.

Die pil lijkt mij voor heel veel mensen een nuttig instrument om er op een menswaardige manier uit te stappen. Ik erger mij mateloos aan het standpunt dat de SGP uitdraagt. Dat elk leven nog waardevol is, mogen de ouderen daar aub zelf over beslissen? Als je iedere dag zit te wachten tot je weer naar bed mag in de hoop dat je niet meer wakker wordt, er niemand meer in je leven is die van je eigen generatie was kan het leven klaar zijn. Tijd om er mee te stoppen op een menswaardige manier. Veel pillen slikken die je eerst opspaarde of jezelf doodhongeren vind ik niet menswaardig.

helena

Je bent zo stellig dat jij dat alleen wilt kunnen beslissen maar dan moet je ook je eigen genoemde probleem daarin kunnen oplossen: 'Natuurlijk zie ik de nadelen van een systeem als de zelfmoordpil. Wat als kinderen van hun oude moedertje af willen en de pil toedienen omdat ie toch al in t nachtkastje lag. Of de ziekenverzorgende die het maar een lastige patient vindt.'

Wat jij wil is onmogelijk omdat iedereen wil voorkomen dat het andere gebeurt en dat is onmogelijk als er geen gesprekken zijn één op één met die persoon bijv.

'we worden te oud...;

Mijn moeder heeft dat de laatste jaren van haar leven vaak gezegd over zichzelf en haar leeftijdgenoten.

'ze de enige overgeblevene is van vrienden en familie en ze haar liefhebberijen niet meer kan uitoefenen,' - dat was op mijn moeder van toepassing.
Ze heeft heel wat keren gezegd te hopen niet meer wakker te worden, omdat het leven zo doelloos voelde. Maar zo'n pil? Ik weet niet of ze dat gedaan had.

Dát mensen zo oud worden, komt mede door de medicatie die allerlei aandoeningen voorkomen waaraan ze eerder hadden kunnen overlijden. Op een bepaald moment, tja wanneer, schieten die medicijnen hun doel voorbij.
Het zou beter zijn als bedacht kon worden welke medicatie achterwege zou kunnen blijven op een bepaald moment. Of wanneer er geen pacemaker meer wordt geplaatst. Aan de ene kant willen we als samenleving mensen van alle leeftijden alle medicatie en alle ingrepen gunnen, en tegelijk scheppen we een verdrietig probleem waarbij alleen een levenseindepil uitkomst zou kunnen geven.

Lastig is zeer zeker dat wij als nog vitale mensen niet kunnen doorvoelen hoe het is om hoogbejaard en afhankelijk te zijn. We hebben geen idee... Als wij iets naars mankeren wat ons belemmert, gaat dat vaak weer over. Maar hoogbejaard zijn wordt alleen ernstiger.
Een hoogbejaarde beleeft niet elke dag hetzelfde, en het hangt ook met iemands persoonlijkheid samen hoezeer het hem/haar lukt nog iets aardigs te zien in het leven en zegeningen te tellen. Als je oud bent, moet je sterker zijn dan ooit.

Eerst maar eens echt ernst maken met de actie van Hugo Borst.
Daarnaast stevig onderzoek door geriaters wat wijs beleid is qua medicatie en andere ingrepen, bijvoorbeeld als hoogbejaarden worden ingestuurd naar de spoedeisende hulp.

Dood kan een mens maar een keer.
Alles van waarde is weerloos, dichtte Lucebert.

...Oh ja. Nog wat. In alle moeite die er was, heb ik veel geleerd van de laatste levensfase van mijn moeder. Ik ben er wijzer door geworden....

Uitgangspunt

Ik heb grote moeite met een actieve rol van de overheid in het faciliteren van zelfdoding. Het institutionaliseert het leven en de dood. Er is een oplossing voor alles en als er geen oplossing is dan maken we de boel wel netjes af. Een proces waarin we allemaal medeplichtig zijn (moreel en politiek) aan het beeindigen van het leven. De socioloog Putman schreef suicide is the most individual of acts. En daar ben ik het mee eens. Zelfdoding is een geweldadige actie (met geweldadig bedoel ik niet de methode) waarin je de banden met het leven verscheurt en met de mensen om je heen. Het is een beslissing die je alleen voor je zelf maakt en niet voor de ander. Het is beslissing die je alleen maakt voor je eigen belangen.

Maar door dit proces te institutionaliseren en goed te keuren als overheid verander je dit. Het wordt opeens iets van de maatschappij, iets collectiefs, iets waar we allemaal wat over te zeggen en allemaal medeplichtig aan zijn. Dat is heel fundamenteel.

Niet alleen omdat er zo makkelijker misbruik gemaakt van kan worden maar ook omdat het zo normaliseert en internaliseert. Mensen vinden het gewoon worden. Net zoals mensen het gewoon vinden om gehandicapte kinderen te aborteren, om euthanasie goed te keuren bij ongeneeslijk zieke mensen... Op een gegeven momement wordt het banaal en de standaard oplossing.

Ik geloof niet dat iemand gedwongen zal worden om zelfmoord te plegen. Ik geloof wel dat mensen die oplossing gaan internaliseren en niet verder zoeken, voor zichzelf en voor hun geliefden. Dat het maatschappelijk geaccepteerd wordt en dan de drempel lager zal zijn. Dat andere oplossingen minder hard nagestreeft worden want die kosten veel meer moeite en de kans op succes is veel kleiner. Dat het makkelijker is om te kiezen voor efficientie.

Dat we ouderen net zoals gehandicapten steeds minder om ons heen verdragen en een steeds minder grote rol geven. Dat we allemaal oprecht gaan geloven dat iemand die oud is en weinig meer kan niks meer bij te dragen heeft, geen waarde meer heeft en geen enkele rol meer kan spelen. En dat hierdoor er ook steeds meer gebruik wordt gemaakt van deze oplossing. Waardoor we uiteindelijk zoveel minder worden dan we zouden kunnen zijn en verder dehumaniseren omdat we niet het leven als uitgangspunt meer nemen.

moeilijk

Ik vind het moeilijk om hier een mening over te vormen. Mijn moeder is ernstig dementerend en duidelijk niet gelukkig, met hoeveel liefde en zorg ze ook omringd wordt. Ze is angstig, achterdochtig en hulpeloos. Verdrietig ook om wat ze niet meer kan. Ik weet niet of ze zo'n pil zou willen hebben. Kunnen dat niet meer bespreken. Ik gun haar een rustig einde, zonder verdere aftakeling.
Mijn broertje is gehandicapt (downsyndroom). Hij is niet gelukkig op het moment: veel verdriet om mijn overleden vader, om mijn moeder die hij af ziet takelen, om zijn broer die ziek is. Toch weet ik zeker dat hij zo'n pil niet zou willen hebben. Er zijn te veel dingen waar hij wel van kan genieten. Overigens is zijn niveau te laag om een dergelijke pil met hem te bespreken.

Celtic

Zo te lezen kun jij wel wat sterkte gebruiken. Bij deze.

helder betoog Jaina

'Ik heb grote moeite met een actieve rol van de overheid in het faciliteren van zelfdoding. Het institutionaliseert het leven en de dood. Er is een oplossing voor alles en als er geen oplossing is dan maken we de boel wel netjes af.'

Deze gedachtegang gaat voorbij aan de vele losse eindjes en rafelrandjes van het menselijk bestaan. Er is geen 'oplossing' van alles, er is een keuze van manieren om ermee om te gaan. Door deze institutionalisering wordt de keuzevrijheid minder vanzelfsprekend, ook al zal niemand dat zwart op wit willen zetten. Het wordt deel van onze samenleving, waardoor mensen zullen gaan zeggen/denken: 'zo te leven - waarom?'

moeilijk

Je kan zo'n pil natuurlijk ook in de vla van iemand anders stoppen. Dat lijkt me wel een reëel gevaar als die pillen worden uitgedeeld aan iedereen die roeptdat hij kalar met leven is.

Jaina

Net zoals mensen het gewoon vinden om gehandicapte kinderen te aborteren, om euthanasie goed te keuren bij ongeneeslijk zieke mensen... Op een gegeven momement wordt het banaal en de standaard oplossing. ===

Als je doelt op dat het steeds normaler wordt om actief te doden, om het even cru te stellen, dan ga ik voor een groot deel met je mee, maar ik vind niet dat het in alle gevallen verkeerd is. Ik heb zelf grote moeite met het aborteren van gehandicapte kinderen, maar ik kan mij in bepaalde gevallen wel voorstellen dat mensen die keus maken. Als de handicap zo vreselijk is, dat je een kind veel pijn en ellende kunt besparen door het niet te laten komen... het moet uit mijn grote teen komen, maar dat snap ik wel. Maar als dit naar een maatschappij zonder aangeboren beperkingen en afwijkingen moet leiden, ben ik tegen. We mogen elkaar niets verwijten als we toch een gehandicapt kind laten komen.

Voor euthanasie heb ik begrip. Ik vind het moeilijk, maar ik snap het wel. Waarom zou iemand tot het uiterste moeten doormaken hoe zijn ziekte langzaam maar zeker alles uitschakelt, pijn veroorzaakt, afhankelijkheid vergroot enz.? Als iemand toch dood gaat, waarom dan niet een paar maanden eerder? Wat betreft euthanasie bij ondraaglijk geestelijk lijden heb ik alweer meer vragen en meer moeite, maar dat zou met de hulp bij zelfdoding weer bespreekbaar kunnen zijn.

Wat betreft hulp bij zelfdoding, ben ik van mening dat het in bepaalde situaties toegestaan mag worden, maar onder geen beding met een pil die op het nachtkastje staat en ook niet voor elke leeftijd. Tenzij je echt een wrak bent zonder uitzicht op betere tijden, moet voor mensen die jonger zijn dan... ja daar moet over nagedacht worden...moet eerst alles uit de kast gehaald worden om de zin in het leven weer terug te vinden. Vind ik.

Je weet het

Je weet vaak precies om welke mensen het gaat.
Ik had een vriendin in het dorp die het leven niet trok. Het was niet leuk. Ik heb haar een tijd opgezocht in de instelling waar ze verbleef en later weer thuis. Ze deed haar best om er iets van te maken en is zelfs met een medepatiënten in de buurt van de instelling op zichzelf gaan wonen.
Maar zij zei al dat als ze zich ergens zou kunnen melden om een pil op te halen die er een eind aan zou kunnen maken dat ze dat zou doen.
En ik snapte dat heel goed en had het haar ook beslist gegund.
Een overgrootouder heeft zichzelf op hoge leeftijd om het leven gebracht omdat hij iedereen overleefd had en niet kon wennen in een nieuw zorgcentrum.
N.B. op de dag van de opening. Je gunt iemand zo'n drama niet.
Maar dan al die mensen die zich voor de trein gooien, daar zijn ook ouderen bij. Ik weet het in elk geval van een oudere die zich met scootmobiel en al voor de trein heeft geworpen.
Maar dan begint het al te schuiven. Die andere die zich voor de trein werpen, hadden we die ook niet een genadiger dood moeten gunnen?
Weet je wel hoeveel mensen per jaar zelfmoord plegen?
Gaan we dat gewoon vinden dat mensen er om eigen redenen de stekker maar uit gaan trekken. Maar vooral ook, dat wij dat gaan faciliteren en daardoor medeverantwoordelijk worden of leven zien weggaan dat we zelf nog leefbaar achten.
Als je er zelf bij betrokken bent is het ook voor hulpverleners niet makkelijk om daar niets van te vinden.

en er zijn toch veel eenzame mensen. Hulpverlening of een uurtje met goedbedoelende familieleden (als die er al zijn) lost dat echt niet zomaar op, het is een gat dat van binnen zit.

Ik vraag me af of dit ook gebeurde in de tijd van de holbewoners, toen we met zijn allen in een grot zaten. Misschien wel minder eenzaamheid maar meer irritatie, omdat je elkaar niet kon ontlopen.

holbewoners

De meeste holbewoners werden geen 95. En als ze ziek werden werden ze beter of gingen ze dood. 10 jaar dement in een rolstoel zitten was er toen nog niet.

veel eenzaamheid

en heel moeizaam wat je daarmee kunt aanvangen. Dat 'gat van binnen' los je niet op met een middagje bingo en een kopje thee met de buurvrouw.

Er worden best initiatieven getoond vanuit Welzijn en alle beetjes helpen.

Ik denk dat 'vroeger' mensen veel meer in beslag warden genomen door het praktische leven. Er was veel werk te verzetten. Moestuin, wecken en inmaken, de was doen zonder wasautomaat, geen diepvriezer, geen wasdroger, geen koelkast. Geen pampers maar ene luierwas. Een groter gezin dan nu gebruikelijk is. Kleding maken, stoppen en verstellen. Veel meer schoonmaakwerk door meer stof in huis (kolenkachel), mensen waren veel meer bezig.

Natuurlijk waren er ook toen mensen die aan depressies leden en het water in liepen omdat ze geen toekomst meer zagen. Dat is van alle tijden.

Misschien speelt het individualisme ook een rol? Vroeger was men meer deel van een geheel. Familie, buren, kerk misschien.

Holbewoners is wel heel erg lang geleden, daar heb ik geen beeld bij. Ik denk dat mensen toen sowieso niet oud warden, en dat ieder die wat minder weerbaar geboren werd, al jong het leven liet.

dat is waar

Oma zat vroeger misschien sokken te breien en ondertussen de kleinkinderen verhalen te vertellen, of zoiets. Dan was je echt wel nuttig en zo voelde je je ook, denk ik.

Die kerk doet me eraan denken wat de dominee zei toen mijn oma overleden was. Op zondag wilde hij soms net met de dienst beginnen als hij haar rolstoeltaxi aan zag komen. Dan dacht hij: nog even wachten tot Mevr X binnen is! Zo schattig en respectvol. Ze hoorde erbij.

Inderdaad

Mensen willen zich nuttig voelen en het gevoel hebben er bij te horen.
In de laatste jaren van het leven van Johannes Paulus II hoorde ik vaak mensen zeggen dat die arme man toch eens af zou moeten treden en rust zou moeten nemen. Hij was oud en ziek en kon fysiek weinig meer. En ja, door zijn ouderdom en zwakke gezondheid had hij zeker voor een deel grip verloren op het bestuur. En praktisch gezien was het ongetwijfeld beter geweest voor het bestuur als hij die laatste jaren was afgetreden. Maar tegelijk ging er zo'n beeld van hoop en kracht uit. Hier was iemand die fysiek weinig meer kon, die ziek en oud was, maar die tegelijk nog altijd mensen hoop gaf, zijn wijsheid en zijn liefde deelde met de wereld. Hij was zeker niet nutteloos en kon ondanks zijn zwakte nog altijd er zijn voor mensen. daar ging zo'n hoopvol beeld van ouderdom van uit. Dat oud zijn, zwak zijn, ziek zijn niet hetzelfde is als van geen belang meer zijn. Dat je in zwakte kracht en waardigheid kan vinden. Voor talloze mensen die ziek en oud waren was dat een krachtig symbool.

In 2012 maakte BXVI een andere beslissing. Hij besloot dat dat de kerk juist een sterke leider nodig had en dat hij niet meer de kracht had om op orde op zaken te stellen. Ongetwijfeld met het beeld van de laatste jaren van JPII nog sterk voor ogen. Hij trad af en trok zich terug uit de maatschappij. Maar ook daar is waarde, kracht en nut te vinden. Sindsdien hebben verschillende wijze geschriften hun weg naar de buitenwereld gevonden en biedt hij op de voor hem zo karakteristieke bescheiden wijze nog altijd zijn diensten aan in de vorm van gebed, wijs advies voor de huidige Paus en af en toe voor de buitenwereld, persoonlijke ontmoetingen met mensen... Ook hij is oud en fysiek niet sterk.

Er zijn talloze voorbeelden te vinden van oude mensen, van zieke mensen, van fysiek zwakke mensen die op hun manier op hun eigen wijze hun plaats in de wereld nog steeds hebben en zich nog steeds deel van de maatschappij voelen. Sommigen die zoals JPII ondanks hun afnemende krachten in functie blijven en hun rol blijven vervullen op misschien niet altijd de meest effciente manier maar wel op inspirerende wijze. Anderen zoals BXVI die een nieuwe functie vinden passed bij hun afnemende krachten en zo op een andere manier hun waarde vinden.

Maar dat kan alleen als we mensen ook die plaats willen geven in ons midden, als we oudere mensen blijven betrekken bij ons leven, als we ons gezinsleven niet als een gesloten eenheid zien maar open staan voor de oudere generaties en die ook betrekken bij ons dagelijks leven. Niet alleen onze naaste familie maar ook onze andere naasten.

Nuttig voelen, erbij horen, ertoe doen

Dat is wat mensen van alle leeftijden nodig hebben. Tot hoge leeftijd toe.

Mooi zoals je de pausen van de laatste decennia als illustratie gebruikt Jaina

In een samenleving die uitstraalt dat het leven eigenlijk niet meer zo levenswaard is als alle leuke, productieve en creatieve, economisch interessante activiteiten ( in de ogen van vitale mensen!!) ontbreken, ontstaat een gevarenzone.
Hoe gaan we hiermee om?

moeilijk

Op zich vind ik het recht van zelfbeschikking heel goed en belangrijk. Maar waar ligt de grens en wie bepaalt dat? Heel veel ouderen zouden er eentje nemen op het moment dat ze in een verpleeghuis worden opgenomen? Is dat juist niet het probleem dat we moeten aanpakken? Waar ligt de grens tussen depressie en niet meer verder willen?

@stickertje:
"Als de aftakeling echt gaat beginnen ga ik die zeker maken bij de notaris. Dan komt er in ieder geval een niet reanimeren protocol, wil ik geen medicatie meer bij ziektes. Niet nu al maar als ik 80 plus ben en mijn leven is klaar, dan zeker."

Die verklaring is een wassen neus. Mijn nicht had zo'n verklaring op zak. Zij was 35, jonge arts, niet ziek, maar zag dagelijks wat er na reanimatie KON gebeuren. Dat wilde ze niet. Toen zij een hersenbloeding kreeg hebben haar ouders voor haar 112 gebeld en reanimatie in gang gezet. Niemand heeft ooit naar die verklaring gevraagd. Gevolg: 1,5 jaar coma en uitzichtloos lijden. Geloof dus niet dat zo'n verklaring altijd gaat werken.

zelf

Ik had een oude vriendin, over de tachtig, en die wilde niet meer leven. Haar dochter was overleden, ze was gescheiden, zat in een verpleegtehuis, ondanks haar vrienden bleef ze zich alleen voelen. Haar huisarts kon niets voor haar doen. Toen heeft ze zelf besloten niet meer te eten en niet meer te drinken. Voor haar vrienden erg moeilijk.
Voor sommige mensen is dit plan een uitkomst, maar er kan ook te snel naar worden gegrepen en dan wordt het een 'makkelijke'/goedkope oplossing. Dat zou niet mogen.

Stoppen

Sommigen stoppen met eten en drinken maar dat kan ook echt een vreselijke lijdensweg zijn. Niet alleen voor omstanders.
In deze discussie op tv kwam voorbij dat Conny Stuart dat zou hebben gedaan, die 93 is geworden.
Ook een van de tafelgasten, ik dacht bij Pauw, riep dat monter als zelfgekozen en uitgevoerde mogelijkheid. Maar dan moet je wel heel wanhopig zijn.
Het is even, heel kort, een soort trend geweest in het ziekenhuis waar ik destijds werkte, om gedoe rondom euthanasie te voorkomen, dat was toen ook een discussie in de media, maar daar is men in de praktijk toch wel van teruggekomen.

AnneJ

Dat is idd niet makkelijk als het lijkt!

Tuinstoel

'Toen zij een hersenbloeding kreeg hebben haar ouders voor haar 112 gebeld en reanimatie in gang gezet. Niemand heeft ooit naar die verklaring gevraagd.'

Ik begrijp dat ze het dus ook niet met haar ouders besproken had en wie gaat er nu zoeken naar zo'n verklaring bij een gezonde jonge vrouw?

Ja of

De ouders hebben dit besluit al dan niet opzettelijk genegeerd omdat zij hun dochter zo niet konden laten gaan en er het beste van hoopten.

Bovendien

Dat je niet gerescusciteerd wil worden bij een hartstilstand wil toch niet zeggen dat je automatisch ook niet behandeld wil worden bij een herseninfarct of hersenbloeding? Dat wil niet zeggen dat je hart er per direct mee stopt terwijl je wel het bewustzijn kunt verliezen en nog helemaal niet duidelijk is wat iemand mankeert.
En zeker als leek is dat moeilijk te beoordelen wat het is.
Ook niet een ambulance bellen dan?