Hoe om te gaan met een moeder die lijdt aan verborgen narcisme

Wat een herkenning. En ja natuurlijk ben je op een gegeven moment volwassen en moet je je eigen leven leiden en niet te veel verwachten dat je moeder er wel voor je gaat zijn. Maar sommige zaken grijpen diep in, en als die gebeuren triggeren ze de pijn die je meedraagt uit je jeugd van nooit gezien zijn, dat het nooit om jou mocht gaan. Een paar voorbeelden van dat soort gedragingen uit mijn volwassen leven:
- toen ik weduwe was geworden en mijn man ging begraven, was mijn moeder boos dat het niet om haar ging, claimde ze me de hele tijd (in de aula en bij het koffiedrinken erna) en was ze boos dat ik in de avond met een paar vriendinnen wilde zijn. Echt, dat soort verbijsterende dingen. Ik was notabene weduwe geworden.
- Toen ik tien jaar later zwanger werd, was het enige wat ze zei "ja, dat kan". Duh, dat had ik al door ja. Maar wel na de bevalling (die erg zwaar was)het ziekenhuis in hollen tijdens rustuur en toen ik thuis was mij en het kind helemaal willen claimen.
- Nooit een cadeautje kunnen geven bijvoorbeeld, of kunnen zeggen Lieve Mari als ze iets schreef, dan schreef ze L.M. Mijn verjaardag is nooit over mij gegaan altijd over haar. En dus maar stalken en claimen.
Ik kan er boeken over volschrijven en ik vind het nog steeds verbijsterend.

Geen poging

Even iets rechtzetten, ze heeft nooit daadwerkelijk een zelfmoordpoging gedaan. Daar had ze natuurlijk ook absoluut geen reden toe . Maar het was een pressiemiddel naar ons toe. Om ons maar te dwingen ons naar haar te voegen.

Ik heb ook de studie gekozen die zij wilde. Ik ben behoorlijk intelligent, 'dus' ik moest Europese studies gaan doen (want daar kon zij mooi mee opscheppen; ze zag me echt al in een mooie baan bij de EU). Dat ik liever een Hbo-opleiding ging doen omdat ik niet van leren hou, maar liever actief bezig ben, dat kon er bij haar niet in. Dus ik ging studeren. Maar dat liep (uiteraard) niet. Nooit leren leren, dat was handicap 1. Heftige problemen thuis (met mijn moeder uiteraard) was handicap 2. En ik had net na mijn eindexamen een heftige verliefdheid te pakken, dat was handicap 2. Dus met die studie is het nooit wat geworden helaas. En nu baal ik daar flink van. Maar ik heb een enorme faalangst op dat vlak, dus ik zie mezelf ook niet nu alsnog een studie oppakken. Hoewel ik dat, denk ik, makkelijk zou moeten kunnen.

Het heeft echt heel wat jaren gekost, en een relatiecrisis, maar intussen heb ik geleerd om haar neutraal te benaderen en niet of nauwelijks te reageren op haar gedrag. Ik houd haar op een afstand. Koetjes en kalfjes. Mijn kinderen hebben naast mijn ouders geen opa en oma meer, dus ik vind het voor hen belangrijk om de relatie goed te houden. Andersom werkt dat duidelijk ook. Sinds ze kleinkinderen heeft is mijn moeder naar haar eigen kinderen toe minder dwingend. Blijkbaar heeft ze toch wel door dat als ze ons wegduwt, ze ook haar kleinkinderen zal moeten missen.
Daarnaast is ze erg van de schone schijn. Dus een openbare breuk tussen haar en haar kinderen, nee, dat kan echt niet. Dat helpt denk ik ook mee.

Verder heb ik goed gekeken naar mijn brussen. Ik heb vroeger echt wel de volle laag gehad, ik denk omdat ik de oudste was, maar ook de meest beïnvloedbare. De anderen waren veel minder plooibaar (die leken ironisch genoeg veel meer op haar dan ik). Maar ik was het eerste het huis uit, en heb toen flink afstand gecreëerd. Toen ik niet meer als bliksemafleider kon fungeren waren zij aan de beurt, daardoor kunnen we nu wel veel beter met elkaar door 1 deur dan vroeger. Toen werden we tegen elkaar uitgespeeld. Nu lukt haar dat niet meer.

Ik heb lang geworsteld met het idee om haar te confronteren met wat ze heeft gedaan (en soms nog doet). Maar volgens mij doet ze het niet bewust. Veel van wat we met haar hebben meegemaakt ontkent ze nu. Ik geloof ook echt dat ze dat zelf niet meer weet. Geblokt, weggeduwd, in haar hoofd er een ander verhaal gemaakt. Dus dat heeft geen zin. Wachten op excuus ook niet. Ze is niet de ideale moeder, zeker niet, maar ik geloof dat ze op haar verwrongen manier wel van ons houdt en haar best doet. Ik probeer dat maar voor ogen te houden, dan lukt het meestal wel om haar te 'handelen'. Maar ik ben gestopt met wachten op dat moment dat we 'elkaars beste vriendinnen' zijn. Dat wilde ik vroeger zó vreselijk graag! Haar goedkeuring, een complimentje, een knuffel. Mijn kinderen vertel ik dagelijks hoe trots ik op ze ben, hoe blij ik met ze ben en hoeveel ik van ze hou, no matter what! Dat vinden zij dan weer vreselijk .

In de praktijk brengen

Ipv lezen, kan je ook de adviezen in praktijk brengen en daar van leren.
Je man kan je hiermee op weg helpen. Ten eerste omdat hij haar prima kan lezen. Ten tweede omdat je met hem erover kan praten en hij je kan steunen, als een team. Als je moeder voelt dat de man waar zij geen grip op heeft, duidelijk aanwezig is, wordt ze mogelijk voorzichtiger. Uit vrees voor je man.

Schuldgevoel:
Net als een vogel in een kooitje; vlieg uit de kooi waarin ze je gezet heeft en ga niet meer die kooi in. Dat ben je aan jezelf verplicht.
Er is geen schuld naar haar toe; er is eerder sprake van schuld van naar naar jou toe. Draai het om, wanneer je gaat twijfelen.

wat Flanagan zegt: je wilt een toverformule om geen schuldgevoel te hebben maar er zijn hier al heel veel adviezen gegeven. Die kan je in de praktijk brengen.
Als je inziet dat je schuldgevoel een direct gevolg is van haar narcisme, is het aan jou om daar uit te gaan stappen. Dat dat heel lastig is omdat het je met de paplepel is ingegoten, de ander toch je moeder is, en omdat ze zelf waarschijnlijk totaal niet snapt wat ze fout doet en helemaal gelooft in haar slachtofferschap, snap ik.
Overigens heb ik hierboven al een boek genoemd en een youtube vid gelinkt, daar zou je ook mee aan de slag kunnen gaan.
De essentie is, dat jij je ik-kracht gaat pakken. Jij moet je zelf plezieren, niet anderen. En daar kun je vandaag mee beginnen

Floria

Ja het is heel naar om de zg scapegoat te zijn naast een golden child wat het allemaal wel goed doet. Maar uiteindelijk wordt die ook niet gezien in wie ze is. En ik als enig kind van een bezettende narc moeder had opgesnakt naar wat interactie met een broer of zus. En ook voor het latere leven is het toch wel prettig als je de zorg voor je moeder kunt delen met brussen.

Steun

Gelukkig heb ik de steun van mijn man, mijn brussen en ook van mijn vader. En zelfs van mijn kinderen, die nu op een leeftijd zijn dat dingen hen ook op gaan vallen.
Ik heb me dus intussen zover los kunnen worstelen dat wat ze nu doet of zegt me niet meer raakt. Maar mijn jeugd, mijn opvoeding, mijn verknipte ik, dat blijft een zwak punt. Ik kan ook nog wel eens intens verdrietig zijn over wat er allemaal is gebeurd en hoe moeilijk ik het als puber heb gehad. Dan kan ik echt nog in tranen raken, als ik denk aan hoe ze bij een oom haar nood over mij had geklaagd, dat ze weer eens dreigde met zelfmoord en dat ik toen door die oom op het matje werd geroepen om wat ik mijn moeder wel niet voor verdriet deed. En ik weet tot op de dag van vandaag niet wat ik nou gedaan zou moeten hebben dat zó erg was dat mijn moeder daarom zelfmoord zou willen plegen! Maar het heeft me voor de rest van mijn leven getekend. Ik was toen 17, deed eindexamen gymnasium maar ik deed er in haar ogen niet hard genoeg mijn best voor. Ik ben overigens gewoon geslaagd. Maar dat was dus meer ondanks mijn moeder, dan dankzij (de steun van) mijn moeder.

De relatie met mijn brussen was thuis slecht. Ik was namelijk altijd de aanleiding voor de ruzies in huis. Zei ze. En wij geloofden dat natuurlijk. Ze zat over de opvoeding niet met mijn vader op 1 lijn (zij veel te strak, hij wilde de teugels lekker laten vieren), dus ze hadden regelmatig bonje. Dat was dus altijd mijn schuld. Dat gaat je ook niet in je koude kleren zitten als 14-jarige, als je moeder zegt dat je ouders waarschijnlijk gaan scheiden en dat jij de oorzaak daarvan bent. Maar sinds we allemaal volwassen zijn en ons realiseren hoe ze in elkaar steekt kan ik het er met ze over hebben. Zij hebben haar ook 'op haar best' meegemaakt toen ik eenmaal thuis weg was. Toen begrepen ze dat het toch niet (alleen) aan mij lag allemaal. Nu vormen we een sterk blok. We seinen elkaar in bij probleemsituaties en stemmen onze reacties op elkaar af. Dat voelt goed!

Intussen hebben ze het samen toch weten te rooien. Alweer ruim 50 jaar getrouwd, en sinds de kleinkinderen er zijn(oudste is 19) is er weer enige harmonie in hun huwelijk. Ze kennen elkaars zwakke punten, maar accepteren die (min of meer; mijn moeder loopt doorlopend op mijn vader te vitten). Ze vullen elkaar wel goed aan vaak. Met al hun eigenaardigheden zijn ze sociaal toch wel een geaccepteerd stel. Want ze staan altijd voor een ander klaar. En dat is niet alleen maar voor de bühne.

Druk

Ik denk dat jij de druk ervaarde van een ontevreden moeder; je deed het niet goed in haar ogen.
Bij je dochter lees ik de druk van een bezorgde moeder; ze geeft aan dat ze er niet goed van wordt. Het zijn twee verschillende dingen.

Het is best een gewicht die bezorgdheid of ze wel gelukkig is en vriendinnen heeft ( zoals haar zus), maar dit niet zo gemakkelijk voor elkaar krijgt alsof ze iets mankeert. Ik denk dat je dochter meer ontspannen in haar vel zou zitten als je haar durft los te laten.

Misschien zoekt ze wel aan een leuke teamsport of iets dergelijks. In een teamsporten leer je samenwerken maar leer je ook een ander niet voor de voeten te lopen. Dat remt pleasen.

Pleasen is ook manipulatie

Tja pleasen lijkt leuk en lief en ik dacht voor mijzelf dat het heel anders was dan narcistisch zijn. Maar de harde les die ik heb moeten leren is dat pleasen eigenlijk gewoon ook een vorm van manipulatie is. Lievig en onderdanig doen zodat de ander je wel aardig moet vinden... en doe je dat pleasen niet, dan voel je je schuldig. En dat laatste (maar ook het pleasen zelf) is in feite narcisme tegenover jezelf: je behandelt je innerlijke kind hetzelfde als je moeder je behandelde.
En onze kinderen worden van pleasende moeders óf narcisten of zelf pleasers (of iets er tussen in natuurlijk). In ieder geval denk ik wel dat kinderen veel mee krijgen van hoe jij je zelf behandelt.
Een andere les die ik heb moeten leren: geef aan je zelf wat je het liefste wilt voor je kind. Dat is goed voor jezelf maar dan kan je ook leiden door het goede voorbeeld te geven. En daar is het nooit te laat voor

Tja

Ja dat is een grote valkuil dag pleasen. Je hebt geleerd dat als je niet doet wat de ander (je moeder in je jeugd) van je wilt dat je je dan moet schamen en er flinke straffen tegenover staan. Mijn moeder verstierde lange tijd het avondeten door aan tafel ons voor rotte vis uit te maken "je doet niets voor mij, ik moet alles in huis doen, je hebt niets voor me over" krijg je dan te horen. Terwijl je die dag na thuiskomst van school (15:45) je moeder op de bank aantrof met het verzoek om de woonkamer te stoffen en te zuigen en even de was te strijken. Als je dan rond 17:30 klaar bent en even iets voor jezelf wilde doen wilde zij nog dag je even iets voor haar deed. Ondertussen was zij niet van de bank af geweest.

Ik merk aan mezelf ook dat in het nu nog steeds graag goed wil doen, uit angst dat de ander het niet voldoende vind.

Rebecca

"Ze is nog erg belangrijk en groot in je leven. Je kunt er voor kiezen haar een (heel) stuk minder groot te laten zijn."

Dat is de oplossing. Op een goed moment moet je bij zo'n moeder van rol wisselen. Jij de moeder, zij het kind.

Maria

"Met mijn peutje eens over hebben."

Ik zou het ook eens met je 'peutje' hebben om de juiste therapeutische klant distantie, daar lijkt het hier wat aan te schorten.

https://www.welingelichtekringen.nl/opinie/161558/professionele-distantie-therapeuten-mogen-client-niet-knuffelen.html

Maria

Dat een koosnaam als 'peutje' voor je therapeut al te familiair lijkt.

familiaire band met de therapeut

Komt dat niet doordat de therapeut vaak het gat opvult dat is ontstaan door het wegvallen van het sociale netwerk in de samenleving? Ik heb wel eens gelezen dat de geestelijke gezondheidszorg een enorme vlucht heeft genomen door het wegvallen van verbinding door kerk, familie etc.

Wow Mari, over bijdrage #43 (geldt ook binnen een liefdesrelatie

Ik vind je bericht hier een eye-opener...!

'Tja pleasen lijkt leuk en lief en ik dacht voor mijzelf dat het heel anders was dan narcistisch zijn. Maar de harde les die ik heb moeten leren is dat pleasen eigenlijk gewoon ook een vorm van manipulatie is. Lievig en onderdanig doen zodat de ander je wel aardig moet vinden... en doe je dat pleasen niet, dan voel je je schuldig. En dat laatste (maar ook het pleasen zelf) is in feite narcisme tegenover jezelf: je behandelt je innerlijke kind hetzelfde als je moeder je behandelde.
En onze kinderen worden van pleasende moeders óf narcisten of zelf pleasers (of iets er tussen in natuurlijk). In ieder geval denk ik wel dat kinderen veel mee krijgen van hoe jij je zelf behandelt.
Een andere les die ik heb moeten leren: geef aan je zelf wat je het liefste wilt voor je kind. Dat is goed voor jezelf maar dan kan je ook leiden door het goede voorbeeld te geven. En daar is het nooit te laat voor.'

Zelf (gelukkig!) geen nare, manipulerende moeder gehad, maar jouw bericht komt om een andere precies op het goede moment...

En ook het inzicht, dat het in feite een wisselwerking is. Door je omgang met een narcist, ga je je leren gedragen als een pleaser. Maar als die constructie eenmaal is gevormd, hou je die samen in stand. Pas door zelf een ander standpunt in te nemen, buiten die verbinding van narcist/pleaser te stappen, kun je deze wisselwerking voor jezelf doorbreken, en zie je vaak ook dat het gedrag van de ander verandert.

Dit geldt ook natuurlijk ook voor andere relaties, zoals liefdesrelaties, of enorm hechte vriendschappen. En het is enorm lastig, ten eerste om dit te zien, maar ook om het te doorbreken. Want je wordt tot pleaser gemaakt door emotionele mishandeling, door aantrekken/afstoten, door gaslighting. En je wordt ook afhankelijk van die relatie, want zo werkt dat in dat soort relaties. Je krijgt het gevoel dat de waardering en aandacht van die ander eigenlijk nodig zijn voor je bestaan, en daarom werk je zo hard om te krijgen wat je feitelijk nooit zult ontvangen, of alleen om het als worst voor je te zien zodat je nog harder loopt om het te krijgen.

Ik lees net dit draadje, en denk dat jullie ergens allemaal toch al een eind op weg zijn. Want inzage in deze wisselwerking, inzage in je eigen aandeel, is volgens mij ene hele moeilijke maar belangrijke stap. Wat niet wegneemt dat een dergelijke jeugd enorme sporen achterlaat, en zelfs gevolgen heeft voor latere generaties.

Wat wellicht zou kunnen helpen voor jullie, voor degenen die zo worstelen met hun schuldgevoel, is de gedachte dat je dit niet alleen voor jezelf doet maar ook voor je kinderen. Dus eigenlijk gebruikmaken van een aspect van het pleaser-zijn: het doorbreken van het patroon, het kiezen voor jezelf doe je niet (alleen!) voor jezelf maar ook voor je kinderen, ook voor alle andere mensen die van je houden.

wat een herkenbare verhalen

hier ook een moeder die emotionele chantage (als je niet … doet, dan vind je me vandaag of morgen bungelend in het trapgat), manipulatie en claimend gedrag absoluut niet schuwde.

Die inderdaad na mijn bevalling van de eerste dezelfde dag nog in het ziekenhuis verscheen, terwijl we toch ook die dag thuis zouden komen.

Die vond dat, toen onze tweede na een voldragen zwangerschap vlak voor de geboorte overleed, haar verdriet veel erger was en dat ik haar maar moest steunen....

Die wilde heersen over mijn agenda, ik kon, naast een fulltime baan, wel even dit, wel even dat met en voor haar doen.

Die vond dat, nadat ik enkele keren meer voor mezelf was opgekomen, "ik zo hard was", en toen ik aangaf dat ik grenzen stelde, vond dat dan die grenzen toch niet voor haar hoefden te gelden.

Uiteindelijk, na een verwijt dat ik ergens niet over kon oordelen, want ik had geen kind van dat geslacht (nee, klopt, díe was overleden), heb ik haar het huis uitgezet.

Dit deed en doet pijn, ik heb nog een poging gedaan erover te praten, toen begon ze voorwaarden te stellen. Daar ben ik niet op ingegaan, er is nog wat familie op me afgestuurd (die natuurlijk maar de helft van het verhaal te horen hadden gekregen) en verder niets meer....

zoveel spijt dat ik mijn leven daar zo door heb laten beïnvloeden.... helaas, niet terug te draaien en uiteindelijk toch wel "goed" gekomen

Mooi Mari en Mirreke!

Ik was nog aan het broeden op een reactie op de post van Mari. Want idd, pleasen is ook een vorm van manipulatie. Heeeel moeilijk om dat toe te geven aan mezelf. En om me dat te realiseren. Maar ik vermoed dat ik hiermee weer een nieuwe sleutel in handen heb om met mezelf, in mijn gezin en in mijn werk, verder te komen.

Wat doen jullie trouwens voor werk? Zit daar ook die pleasende factor in? Ik ben secretaresse. Niet heel verrassend in dit licht...

Mirreke

Dank je, fijn dat ik een bijdrage kan leveren aan vernieuwde inzichten.
Je schrijft "En ook het inzicht, dat het in feite een wisselwerking is. Door je omgang met een narcist, ga je je leren gedragen als een pleaser. Maar als die constructie eenmaal is gevormd, hou je die samen in stand. Pas door zelf een ander standpunt in te nemen, buiten die verbinding van narcist/pleaser te stappen, kun je deze wisselwerking voor jezelf doorbreken, en zie je vaak ook dat het gedrag van de ander verandert."
Ja het is een wisselwerking. Maar als je bent opgevoed door een narcist zit de reactie daarop via pleasen/codependantie etc zo diep dat mensen zich vaak niet anders in een relatie kúnnen gedragen. Als je een wat gezondere opvoeding hebt gehad, komt de narcist niet eens 'binnen' zeg maar. Het enige wat je dan in een partnerrelatie kunt doen, is er uitstappen, no-contact gaan om jezelf weer te gaan voelen en te ervaren. Dan kun je je gedrag veranderen. Maar als je opgevoed bent door een narcist en je wilt de wisselwerking binnen een partnerrelatie veranderen: ik heb er een hard hoofd in. Narcisten zijn eigenlijk niet te veranderen, omdat de meesten niet zien dat ze een probleem hebben. Wat dat betreft ben je beter af als people pleaser, co dependent/ empaat omdat je dan voelt dat je een probleem hebt, jezelf tekort doet en daaronder lijdt. Dan kun je dat veranderen en er onder uit komen. Maar ik ben het volledig met je eens dat de pleaser ook de dynamiek in stand houdt.
Dat is (voor mij) ook het mooie en de uitweg uit deze dynamiek: als je ziet dat jouw gedrag ook in feite een vorm van manipulatie is, ontkom je aan het 'slachtoffergedrag' dat de boel in stand houdt. Bij mij koste het wel mijn relatie, maar die was dan ook toxisch.
Je schrijft "je wordt tot pleaser gemaakt door emotionele mishandeling, door aantrekken/afstoten, door gaslighting. En je wordt ook afhankelijk van die relatie, want zo werkt dat in dat soort relaties. Je krijgt het gevoel dat de waardering en aandacht van die ander eigenlijk nodig zijn voor je bestaan, en daarom werk je zo hard om te krijgen wat je feitelijk nooit zult ontvangen, of alleen om het als worst voor je te zien zodat je nog harder loopt om het te krijgen." Ja mee eens. die relaties zijn gebaseerd op de valse hoop van de people pleaser: als ik maar genoeg doe, mijzelf weggeef, mijn behoeftes opzij zet, zal ik ooit wel gezien worden. Maar als je volwassen bent is that shit on you. Je doet het zelf weliswaar van uit een heel oud patroon vanuit je jeugd, maar het is het ontkennen van jouw ware Zelf en daardoor narcistisch gedrag ten opzichte van jezelf.
Je schrijft ook: "Wat wellicht zou kunnen helpen voor jullie, voor degenen die zo worstelen met hun schuldgevoel, is de gedachte dat je dit niet alleen voor jezelf doet maar ook voor je kinderen. Dus eigenlijk gebruikmaken van een aspect van het pleaser-zijn: het doorbreken van het patroon, het kiezen voor jezelf doe je niet (alleen!) voor jezelf maar ook voor je kinderen, ook voor alle andere mensen die van je houden."
Ja, scherp gezien: zo is het bij mij ook gegaan. Doordat ik zag dat als ik mijzelf wegcijferde, ik mijn kinderen leerde dat je jezelf moet wegcijferen kon ik er juist mee stoppen! Want dit voorbeeld wilde ik niet zijn voor mijn kinderen.
Fijn, deze 'discussie'. We moeten er misschien een apart draadje over beginnen.

Pennestreek

je schrijft "Wat doen jullie trouwens voor werk? Zit daar ook die pleasende factor in? Ik ben secretaresse. Niet heel verrassend in dit licht..."

Ik ben zelf creatief en energetisch therapeut. Tegenwoordig geef ik workshops en trainingen om te gaan met narcisme door in je eigen kracht (het zelf waar ik hierboven over schrijf) te stappen. Daarin ben ik wel heel dienstbaar aan het proces van de deelnemers maar dat voelt niet als pleasen. Integendeel

Kanttekening

Soms kan een relatie uit balans groeien. Niet omdat de ander als narcist een beroep op je doet, maar omdat ‘taken ‘ binnen een gezin vanzelfsprekend werden; waarom is dat niet gedaan/ overgemaakt/ etc etc, dat doe jij toch altijd. En dan weer een evenwicht nastreven waarin je jezelf kan vinden, kost tijd om dat je je dit eigen moet maken.
Want pleasen ligt op de loer. Niet zo zeer omdat je partner dat van je verwacht maar omdat harmonie iets is wat je lief is.
Strijd en onrust vreten energie, zuigen je leeg, voelt niet goed.

Flanagan

Ik begrijp niet zo goed waar je een kanttekening bij plaatst?

Beroep

In de puberteit heb ik vaker dan mij lief, voor mijn moeder klaar gestaan door nog even het avondeten te maken etc. Ik leerde daardoor wel hoe ik zaken zo handig mogelijk kon organiseren en tijd over te houden voor mijzelf. Ik was bewust dat dit ook een leerzame periode was waar ik later profijt van zou hebben.

Ik werkte later als laborant; weer opdrachten zo organiseren dat alles uitgevoerd was. Het werkte als een triomf. Het gaf voldoening; was die minder leuke tijd niet voor niets geweest.
Als ik secretaresse was, zou ik, denk ik, mijn werk ook niet doen met de gedachte een ander te pleasen. Maar met het streven om zelf zo economisch productief bezig te zijn en zo tijd over houden voor leuke gebeurtenissen, het Stjakka-effect.

Na mijn baan als laborant, werd ik thuisblijfmoeder. Ik streefde wederom die taken te combineren met de taken als begeleider van twee dyslecten plus andere taken waar tbm vaak voor benaderd worden etc. etc. Alles ging prima, ik voelde mij niet overvraagd of gebruikt.
Daarom stoor ik mij aan mensen die voor mijn voeten gaan lopen omdat ze zelf niet slagen om wat van hun leven te maken of op anderen leunen om gelukkig te zijn.

sorry Flanagan

Ik begrijp nog steeds niet wat deze ervaringen te maken hebben met pleaser gedrag binnen toxische relaties met een narcist.

boekentips

Iemand vroeg hierboven om tips: ik kreeg destijds de volgende tips om te lezen

Ingeborg Bosch: de herontdekking van het ware zelf
en Alice Miller: het drama van het begaafde kind

De laatste heb ik in 2 uur uitgelezen. Eng herkenbaar. Het eerste boek bood vooral therapiehandvatten.

https://www.centrumzijnsorientatie.nl/boekverslag/de+herontdekking+van+het+ware+zelf

Mijn moeder had een bijnaam: Hyacinth Bucket...need I say more?