Wel of niet je dochter laten inenten?

En weer verder

“Vergelijking: Leg uit aan Kaaskopje waarom het kennelijk voor haar kind niet erg is dat het mogelijk komt te overlijden aan bmhk (zij mag het zelf weten, moet het zelf betalen ook)”
Dat is hier al meerdere malen uitgebreid besproken, maar ik wil het nog wel eens herhalen: om redenen van kosten/batenafwegingen op bevolkingsniveau. Er wordt ergens een grens getrokken om de baten tegen kosten te kunnen laten opwegen. Het is al vrij bijzonder dat er nu een inhaalcampagne is, dat gebeurt eigenlijk niet als er een vaccin wordt ingevoerd of veranderd op een moment dat er bij de incidentie van de ziekte geen veranderingen zijn. Vanuit dat oogpunt was het heel goed mogelijk geweest dat er was besloten: we gaan in 2009 starten met het vaccineren van 12-jarige meisjes, punt. Dat de groep van 13-16 jaar nu een eenmalige inhaalkans krijgt is redelijk uniek.
“en waarom je tegelijkertijd zo'n punt maakt van meisjes die niet op een oproep reageren?” Ik maak geen punt van meisjes die niet op een oproep reageren. Iedereen mag eigen keuzes maken. Maar ik vind het heel erg jammer (voor die meisjes) als ze vanwege fabels hun beslissing op onjuiste gronden afwegen en zichzelf daarmee bescherming onthouden terwijl dat niet nodig was geweest.
Kari: "Het gaat niet over de komende 40 jaar, het gaat om het principe" Miriam: “Wiens principe?” Het principe (of het gegeven, als je dat beter verstaat), dat bescherming van meisjes door groepsimmuniteit bij hpv een andere dynamiek heeft dan bij mazelen.
Miriam: “hpv is ook overdraagbaar via de huid van een gevaccineerde tussenpersoon.” Je schreef dat in de context: “De meest mensen zijn niet gevaccineerd, seks tussen verschillende leeftijdsgroepen is doodgewoon en hpv is ook overdraagbaar via de huid van een gevaccineerde tussenpersoon.”
Ik dacht dat je daarmee bedoelde dat gevaccineerde personen als vector in de tijd voor het virus kunnen dienen, dus via sex met een besmet persoon een dag, een week of een maand later een ander persoon kunnen besmetten. De tekst die het rivm schrijft focust op het huid-op-huid contact, als in: penetratie is niet altijd nodig voor besmetting, je kunt het door genitaal-hand-genitaal contact op iemand anders (of jezelf) overbrengen, en bij groepssex op meerderen. Dat huid-op-huid contact dient dan wel vrijwel meteen plaats te vinden, want het virus overleeft niet aan de handen. In jouw zin : “hpv is ook overdraagbaar via de huid van een gevaccineerde tussenpersoon.” kun je voor gevaccineerde tussenpersoon ook ongevaccineerd persoon of vibrator lezen, vaccinatiestatus doet daarbij niets terzake. Maar dan wel meteen, in dezelfde (groeps)sex-sessie.
Kari

Raar verhaal

Kari:"Dat is hier al meerdere malen uitgebreid besproken, maar ik wil het nog wel eens herhalen: om redenen van kosten/batenafwegingen op bevolkingsniveau."
Welke boodschap moeten burgers daaraan hebben? Hoe kun je het ene moment zo stellig en met een beroep op Feiten met een grote F beweren dat het heel suf is om niet op te komen dagen voor een hpv vaccinatie, terwijl je het volgende moment beweert dat zo'n vaccinatie te duur is voor de gezondheidswinst?
Voeg daar vooral ook aan toe dat je verwijt wel over individuen gaat, terwijl 'de waarheid' die je verkondigt dat juist niet doet.
De communicatiecrash die daar uit ontstaat verhelp je niet met nog meer 'waarheid' of nog een keer 'de feiten op een rijtje'. Het blijft een raar verhaal, hoe 'waar' de losse delen ook zijn.
Kari:"Maar ik vind het heel erg jammer (voor die meisjes) als ze vanwege fabels hun beslissing op onjuiste gronden afwegen en zichzelf daarmee bescherming onthouden terwijl dat niet nodig was geweest."
Nogmaals: voor twijfel aan deelname aan het hpv programma heb je geen fabels nodig. Het is in zichzelf een slecht verhaal juist door de druk die er op vaccineren ligt.
En dan mijn punt: Ja, ik vind het kwalijk dat er mensen zijn die losse delen fabels verzinnen om hun eigen keuze te rechtvaardigen en in de hoop 'een groepje' te worden met mensen die ook niet vaccineren.
Maar ik vind het ook kwalijk dat een organisatie als het RIVM zelf zo'n slecht verhaal heeft bij de introductie van dit vaccin en vervolgens wel hardop boos wordt op mensen die niet verschijnen. Ze zelfs willens en wetens in het groepje van fabelaanhangers schaart.
Ik vind die houding zelfs een directe bedreiging van de geloofwaardigheid van het RIVM en van de overige vaccinatieprogramma's.
Groet,
Miriam Lavell

En nog verder

“Hoe kun je het ene moment zo stellig en met een beroep op Feiten met een grote F beweren dat het heel suf is om niet op te komen dagen voor een hpv vaccinatie”
Ik vind dat iedereen vrij is om daarin zijn eigen gewogen beslissing te nemen. En ik vind het jammer als die beslissing wordt gewogen op basis van fabels, want dat is dan geen juiste afweging (los van of de uitkomst van die afweging hetzelfde of anders zou zijn geweest als op basis van feiten werd gewogen).
“terwijl je het volgende moment beweert dat zo'n vaccinatie te duur is voor de gezondheidswinst?” Ik beweer daar niets over. Ik leg aan o.a. Kaaskopje uit dat er berekend is dat 12-jarigen inenten een kostenbatenweging heeft die dat haalbaar maakt, en dat 17-jarigen (en/of jongens) inenten dat niet heeft.
“het RIVM...en vervolgens wel hardop boos wordt op mensen die niet verschijnen.” Kun jij laten zien waar het rivm hardop boos wordt op mensen die niet verschijnen? Ik heb dat niet kunnen vinden. Wel bezorgd, of teleurgesteld. En dan niet voor henzelf (het rivm heeft niets te winnen bij hogere opkomstcijfers) maar voor de groep meisjes die onnodig bescherming missen. Als er sprake is van boosheid dan is die gericht op fabelverspreiders.
“Ze zelfs willens en wetens in het groepje van fabelaanhangers schaart.” rivm: "De opkomst binnen de campagne is minder dan eerder was verwacht. Een van de"(!)"oorzaken is de aanwijsbaar onjuiste informatie die rondgaat over deze vaccinaties."
“Het is in zichzelf een slecht verhaal juist door de druk die er op vaccineren ligt.” en “dat een organisatie als het RIVM zelf zo'n slecht verhaal heeft bij de introductie van dit vaccin.” Ondanks de stellende zin vat ik dit op als zijnde jouw mening. Dan vind ik het interessant te horen wat jij slecht vindt aan het verhaal, of anders vindt bij dit verhaal dan bij de andere vaccinaties. (Zo komen we weer op inhoud.) Ik zie in de brief en de folder geen druk om te vaccineren, anders dan bij de andere vaccinaties. M.i. staat er info over bmhk en info over de vaccinatie en de relatie tussen die twee.
“Voeg daar vooral ook aan toe dat je verwijt wel over individuen gaat, terwijl 'de waarheid' die je verkondigt dat juist niet doet.”
Even 1x een stukje meta, ik kan het toch niet laten. Vooral voor de meelezers. Je stelt hier dat ik verwijten over individuen maak. Nu heb ik twee keuzes: ik kan er niet op reageren en daarmee impliciet bevestigen dat jouw waarneming klopt. Of ik kan er op ingaan (dat zie je verkeerd) en daarmee, omdat het geen vraag maar een stelling van jou is, in de verdedigende hoek terecht komen op een manier die niets met het onderwerp te maken heeft.
Dit is een manier van discussiëren die je vaker toepast (“waarom ben je zo boos?” is ook zo’n aardige in dit verband) en ik vind dat persoonlijk een onplezierige manier van discussiëren. Matriarch heeft dat een keer duidelijk beschreven, graag maak ik gebruik van dat stukje tekst: “Dat ik zoiets zou denken was verder nergens uit op te maken, dat kwam alleen uit jouw toetsenbord. Je vroeg me niet eens of ik er zo over dacht, je zei gewoon dat het zo was...Dat is een lullige manier van doen en het maakt de discussie onnodig onaangenaam en jou niet overtuigender. Heb het gewoon over je punt, zonder van anderen aan te nemen dat ze x of y denken en dat vervolgens zonder bewijs te poneren.”
Ik heb besloten voor optie 1 te kiezen en er niet op in te gaan, met hierbij de disclaimer (voor nu en de toekomst) dat hieruit niet de gevolgtrekking kan worden gemaakt dat ik het dus met het door Miriam over mijn gemoedstoestand, intenties etc. gestelde eens ben.
Kari

Lys, je snapt het prima

“Ik blijf bij mijn hersenkronkel, dat als alle meisjes gevaccineerd worden (en zij dus geen hpv meer krijgen) het virus bij de jongens vanzelf uitgeroeid wordt.” Dat klopt als er geen homoseksualitiet en biseksualiteit zou bestaan. Omdat dat wel bestaat, zal het virus zonder jongens te vaccineren niet uitgeroeid kunnen worden. (Dat is overigens theorie, want met wel jongens vaccineren is dit ook onwaarschijnlijk; door de hoge besmettelijkheid zul je daarvoor een vaccinatiegraad moet halen die niet reëel is.)
Maar als er maar genoeg gevaccineerde meisjes/vrouwen zijn dan zijn de enkele ongevaccineerden toch meer beschermd (door de groepsimmuniteit) dan zij zouden zijn in een geheel ongevaccineerde populatie. Ook zonder gevaccineeerde jongens.
“het probleem bij één groep aanpakken (degene met de meeste risico's op complicaties van het virus) zou voldoende kunnen zijn.” Zeker als je kijkt naar het doel van de vaccinatie: voorkomen van (voorstadia van) bhk-ellende.
“En ik snap ook niet dat de RIVM zich niet beter gewapend hebben tegen een mogelijke anti-campagne. Dat zij niet een soort plan B in de kast hadden liggen zeg maar....” Daarover verschillen de meningen. Sommigen zijn van mening dat het rivm zelf de grootste voeder is van die indianenverhalen, ze hadden er juist veel minder op moeten reageren dan ze nu hebben gedaan. Wie zal het zeggen? Achteraf is goede raad goedkoop...
Kari

Ten overvloede

Overigens zal hopelijk duidelijk zijn dat we hier met "het virus" bedoelen: de hpv-typen die in het vaccin zitten, en met: "geen hpv meer krijgen" bedoelen: geen hpv door de virustypen in het vaccin.
Kari

Biseksuelen

Kijk, die had ik nou even niet meegenomen in mijn brainwave haha. Maar daar heb je dus inderdaad een punt Karin. Uitroeien kun je het virus dus niet helemaal, indammen voor een groot deel wel. Is ook al een hele winst!

En een vraagje

Miriam, hoe zit dat nou met dat overbrengen via huid huid contact? Welke lezing van de voorlichting van het RIVM hang je nou aan, na de uitleg van Kari? Want ik ben dan benieuwd of je bij je mening blijft of niet, maar je gaat er dan ineens niet meer op in.

Niet de bedoeling

Ik:“Voeg daar vooral ook aan toe dat je verwijt wel over individuen gaat, terwijl \'de waarheid\' die je verkondigt dat juist niet doet.”
Kari:"Je stelt hier dat ik verwijten over individuen maak. (er volgt een metaverhaal)" en "Kun jij laten zien waar het rivm hardop boos wordt op mensen die niet verschijnen?"
Hier gaat de discussie over. Je neemt een formalistische houding aan ten aanzien van het RIVM (waar staat dat...) en houdt vast aan je eigen bedoelingen zonder met het effect van je eigen communicatie of die van het RIVM te rekenen.
Het gaat niet om jou. Het gaat ook niet om het RIVM. Het gaat erom hoe mensen zich aangesproken voelen en welk effect dat heeft.
Dit "Ja. Het wrange is dat wij allen “het volk” zijn, en blijkbaar toch voor dat probleem kiezen." is een individueel verwijt. Het heeft alleen maar betrekking op mensen die niet zijn op komen dagen voor die vaccinatie. Zij kunnen het met jou alleen maar goed maken, het door jou gemaakte verwijt ontkrachten, door zich ieder voor zich, individueel dus, te laten vaccineren (of een door jou erkend excuus te hebben).
De 'waarheid' die je verkondigt gaat niet over individuen. Die gaat over grote getallen. De individuen die zich moeten laten vaccineren kunnen daar individueel geen rechten aan ontlenen. Misschien krijgen ze toch bmhk (ze waren al besmet met het virus), misschien krijgen ze toch bijwerkingen (de uitzonderingen op de regel), misschien is het middel in hun inviduele geval wel erger dan de kwaal.
Kari:"ik vind dat persoonlijk een onplezierige manier van discussiëren."
Je bent zelf kennelijk tamelijk gevoelig voor de manier waarop er gecommuniceerd wordt. Hou dat even vast alsjeblieft en verplaats je in de gevoeligheden van anderen naar aanleiding van jouw communicatie en die van het RIVM.
Ja, je maakt individuele verwijten. Kennelijk is dat niet je bedoeling maar dat doet er niets aan af. Ik neem bovendien blind aan dat het ook niet de bedoeling van het RIVM is om de eigen vaccinatiecampagne in de wielen te rijden. Maar het gebeurt wel.
Groet,
Miriam Lavell

Smaak

"Je neemt een formalistische houding aan ten aanzien van het RIVM (waar staat dat...) en (...). Of iets formalistisch is, is een kwestie van smaak. Ik vind de vraag: "waar staat dat" niet formalistisch bijvoorbeeld. Het signaleren van een "formalistische houding" is bovendien meta.
en
"Je bent zelf kennelijk tamelijk gevoelig voor de manier waarop er gecommuniceerd wordt." Kari had al een algemene disclaimer geplaatst t.a.v. dit soort uitspraken. Dat heeft twee voordelen: 1. Wij kunnen daar dan overheen lezen en ons beperken tot het onderwerp zonder verder meta te hoeven gaan. 2. Wij weten dat wij op Kari zelf af kunnen gaan als er toch gevoeligheden gesignaleerd moeten worden.
Nu weer terug naar het onderwerp dan maar. Kari was het er volgens mij al mee eens dat de communicatie vanuit het RIVM, de gezondheidsraad en wie al niet, achteraf gezien wellicht beter had gekund. Dus wat is nu het punt? En ik heb nog een vraag open staan.

Overtollige vaccins

Kari, jij zegt: (het rivm heeft niets te winnen bij hogere opkomstcijfers).

Is dat inderdaad zo? Ze zitten nu toch met een heleboel overtollige dure vaccins? Of zouden ze die gewoon bewaren tot volgend jaar?

Lynna inderdaad

heb ik me dat ook even af zitten vragen. Of ze nu met een gigavoorraad zitten. Als dat zo is en de boel is beperkt houdbaar, dan zou dat een reden kunnen zijn om alsnog een goed doordachte inhaalcampagne te starten. Overigens begin ik me, maar dat is o.t., ook af te vragen hoeveel mensen eigenlijk de vaccinaties halen die worden geadviseerd voor vakanties in sommige buitenlanden. Als ze zo wantrouwig zijn....

Overtollig

dat zal wel loslopen. Lys, even een correctie: die vaccins zijn niet van het rivm maar van de overheid i.h.a, van ons allen dus eigenlijk (. En ze zijn niet onbeperkt houdbaar, maar nou ook weer niet zó kort. In september wordt begonnen met het enten van de 12-jarigen. Eerst wordt opgemaakt wat er over is van de 13 t/m 16-jarigen, en daarna wordt dan gewoon wat minder besteld bij GSK.
Kari

Sorry

te snel, ik bedoel natuurlijk Lynna en niet Lys.
Kari

Bedoeling

“Het wrange is dat wij allen “het volk” zijn, en blijkbaar toch voor dat probleem kiezen" is een individueel verwijt.” Ik vind het een observatie. Net zo’n observatie als de jouwe: “Het wordt gewoner om 'nee dank u' te zeggen. En dat kan wel degelijk een volksgezondheidsprobleem worden.” Ook die observatie heeft alleen maar betrekking op mensen die niet zijn op komen dagen voor die vaccinatie. Jij mag dergelijke observaties labelen als individueel verwijt, ik doe dat niet.
Er staan nog inhoudelijke vragen van Matriarch en mij open.
Kari

Goed begrepen worden

Kari:"Jij mag dergelijke observaties labelen als individueel verwijt, ik doe dat niet."
Mis je weer het doel. Het gaat niet om jou, het gaat niet om mij, het gaat niet om het RIVM, het gaat om de vraag hoe mensen zich aangesproken voelen.
Mijn verwijt is inderdaad ook een verwijt, maar niet aan mensen die 'nee dank u' zeggen, maar aan het RIVM dat daar voedingsbodem voor geeft door voorbij te gaan aan het effect van de door hen gekozen communicatielijn.
Kari:"Er staan nog inhoudelijke vragen van Matriarch en mij open. "
Nee. Er staat een stropop die jij gebouwd hebt die bestaat uit hoe jij denkt dat ik denk.
Om dat dan weer tegen te spreken bouw je een theorie waarin je woorden als sekssessie en groepsseks gebruikt waarmee je (wellicht onbedoeld) de indruk wekt dat dit soort overdracht alleen in select gezelschap plaats heeft. En dat rijmt niet met het feit dat 80% van de mensen (op enig moment) besmet raakt. Er is geen SOA met die besmettingsgraad. Besmetting buiten penetratie om, misschien zelfs wel buiten dat wat mensen seks noemen (beetje stoeien, vriemelen?), is hoog.
Ik zou het dan ook geen SOA noemen, vooral omdat dat mogelijk het verkeerde signaal naar burgers geeft. Ik vond een link naar iemand anders die dat ook een slecht idee vindt. Om de weg af te snijden de reactie op zijn betoog.
http://www.rivm.nl/infectieziektenbulletin/bul126/hpv.html
"In zijn artikel "Soa door humaan papillomavirus: niet dweilen zolang de kraan open staat" stelt Rozendaal "dat de belofte van propaganda-campagnes dat condooms genitale infecties met HPV voorkomen, misleidend is".1"
Ik kan meneer Rozendaal helemaal volgen. De schrijvers van dit stuk niet en zij bedienen zich van precies dezelfde argumenten als jij:"In Nederland is nooit een propaganda-campagne gevoerd die, zoals de auteur stelt, "belooft dat condoomgebruik een veilige bescherming biedt voor infecties met hoog-risico HPV"."
'We hebben het niet gezegd, dus is het er niet'. Er wordt een forse boom op gezet over hoe passend het is in de mores van de SOA bestrijding om hpv toch een SOA te noemen. Ik ben het er zo mee eens, maar het gaat compleet voorbij aan het effect op burgers die zich die mores niet eigen zijn.
Condooms helpen niet tegen hpv besmetting. Belangrijker zelfs: Misschien helpt handen wassen na het plassen wel net zo veel. Het een doen en het ander laten (ook opletten met huidcontact na genitaal contact), is zinloos. Dweilen met de kraan open, zoals Rozendaal zegt.
En dat is een andere boodschap dan die die de campagne uitstraalt. De schrijvers van het stuk menen dat het van die campagne niet de bedoeling is om te beweren dat het individuen tegen een besmetting beschermt (ondanks de pay-off 'ik vrij veilig of ik vrij niet), maar dat het wel kan helpen bij het een beetje remmen van de besmetting onder de bevolking. Voor dat doel is het dan wel weer handig dat mensen denken dat condooms wel helpen en dat ze ze dus gebruiken. Niet per se om zichzelf te beschermen kennelijk (niemand die dat belooft), maar om op hun hoogtepunt toch ook nog een maatschappelijke daad te verrichten. "Denk ook eens aan uw medemens voordat u penetreert".
Yeah, right.
Als klap op de vuurpijl volgt het argument:"Misleidend in het artikel van Rozendaal is het qua voorlichting op een hoop gooien van genitale wratten (laag-risico HPV) en cervixcarcinoom (hoog-risico-HPV infecties), iets wat in de Nederlandse "propagandacampagnes" nooit is gebeurd."
Alweer een feitelijk gelijk dat niets betekent voor de doelgroep. De doelgroep heeft de feiten niet paraat en gooit die dingen wel op een hoop. Vooral omdat de beroepsgroep dat ook doet. HPV is allemaal SOA onder het door de schrijvers zelf gehanteerde motto "Dat HPV-infecties frequent voorkomen is geen reden om ze niet als soa te beschouwen. Al loopt iedereen een verkoudheid op, dan blijven we het toch ook nog steeds een luchtweginfectie noemen"
De doelgroep neemt dat voor lief, maar gaat bij campagnes niet de nuance tussen laag-risico HPV en hoog-risico HPV bedenken, noch tussen de ene en de andere SOA. Een seksueel overdraagbare aandoening krijg je niet door huidcontact. Is vingeren ook seks dan?
Nee, mijn mening is niet veranderd door jouw woorden. Sekssessie of groepsseks zijn woorden waar wat pornografische associaties mee zijn van volleerde seksbeoefenaars. Pubers hebben het met elkaar op een andere manier gezellig waar toch wel degelijk huidcontact bij voorkomt. Wanneer zij dat precies seks noemen, weet ik niet.
Met je opmerking dat het RIVM niets te winnen heeft met een hogere opkomst, blijf je binnen een beperkte definitie van 'winnen' of 'winst'.
Het RIVM heeft zeker wat te winnen. Volksgezondheidswinst. Dat doel gaat gepaard met beleid, met getallen, met haalbaarheid. Ook het RIVM heeft gemeend het doel te kunnen halen en heeft bij een lage opkomst op zijn minst het voorkomen van gezichtsverlies te winnen.
Het telkens weer op een formalistische manier gekozen woorden terug brengen tot in bepaalde context geldende definities, gaat glad voorbij aan hoe de woorden in de praktijk van alle dag begrepen worden. En dat terwijl goed begrepen worden de basis is voor van alles, ook voor een goed lopend vaccinatieprogramma.
Groet,
Miriam Lavell

Volhouden maar

Miriam jij schreef: "en hpv is ook overdraagbaar via de huid van een gevaccineerde tussenpersoon." Toen is gevraagd of je daar een bron van had. Toen gaf je een tekst van het RIVM zelf op. Toen is je uitgelegd dat een gevaccineerde tussenpersoon het virus alleen kan overdragen door het eerst bij een niet gevaccineerde op te halen, om het vervolgens over te brengen aan een andere niet gevaccineerde. Dat veronderstelt drie personen waarvan 2 niet gevaccineerd en 1 wel gevaccineerd maar met het virus op zijn of haar huid van 1 van de anderen. Kari heeft je nl uitgelegd dat het virus buiten het lichaam niet zo lang overleeft. Het tijdsverloop is hier dus wel degelijk van belang en impliceert dus een sessie met minstens drie. Ik ben benieuwd of je nu overtuigd bent dat het in het echies zo werkt en ik denk wel dat de doelgroep soms verregaand experimenteert en dat dat minstens drie dus soms inderdaad aan de orde is. En ben ik benieuwd wat je er nu van vindt. Maar vervolgens begin jij van alles te tieren over hoe de doelgroep denkt en hoe stom het RIVM is. Blijf nou toch even bij het punt. Dat de communicatie beter had gekund in deze campagne, daar waren we het al tig postings geleden over eens. Dus waarom sta je nou aan een dood paard te trekken? Wij waren al overtuigd: de campagne heeft maar voor een deel gewerkt en wij hebben zelfs al hardop zitten denken hoe het dan beter had gekund. Ik ben er trots op dat ik door jou ben benoemd tot goeroe van de goede smaak en als zodanig zeg ik: val toch niet zo in herhaling! Hou het toch een beetje on topic. Geef nou in de volgende posting als reclamedeskundige eens tips hoe je zo'n lastige campagne aan de vrouw kan brengen.
Smakelijk eten allemaal met dat virussen en groepssex gedoe!

En verder maar weer

“Om dat dan weer tegen te spreken bouw je een theorie waarin je woorden als sekssessie en groepsseks gebruikt waarmee je (wellicht onbedoeld) de indruk wekt dat dit soort overdracht alleen in select gezelschap plaats heeft. En dat rijmt niet met het feit dat 80% van de mensen (op enig moment) besmet raakt.”
Over punten missen gesproken: die groepsseks komt uit jouw koker. Bij het stellen dat hpv ook overdraagbaar is via de huid van een gevaccineerde tussenpersoon heb je het over minimaal 3 deelnemende personen. En dat trachtte ik je uit te leggen.
Jij mag “Het wrange is dat wij allen “het volk” zijn, en blijkbaar toch voor dat probleem kiezen” een individueel verwijt vinden, dat maakt niet dat het dat ook IS. Ik heb de uitspraak gedaan, ik ken de intentie achter de woorden. En ik leg je uit dat het een observatie is. Van mij zal niemand een verwijt horen dat hij geen gordels gebruikt (hij gaat door de voorruit, niet ik), rookt (hij krijgt er mogelijk longkanker van, niet ik) etc. Persoonlijke keus. Dat dat op bevolkingsniveau tot vermijdbare schadeposten leidt, jammer maar het zij zo. Dat is een vrije keus van de bevolking als geheel. Dat heeft niets met verwijten te maken. Het kan zijn dat in jouw optiek iets jammer vinden betekent dat er een verwijt gemaakt wordt. In mijn optiek zitten daar wat nuances tussen.
In dezelfde lijn ligt onze verschillende zienswijze over de winst van het rivm. Jij vindt: “Het RIVM heeft zeker wat te winnen. Volksgezondheidswinst.” Ik vind dat geen winst voor het rivm. Die worden daar als instelling niet gezonder, beter of rijker van. Volksgezondheidswinst is een winst voor het volk( en niet persé voor ieder afzonderlijk individu van dat volk). Het rivm heeft het (in opdracht van de overheid) niet over het gebruik van gordels, het laten uitstrijken etc. om daar zelf beter van te worden, maar om het volk als geheel gezonder te laten zijn.
Het stukje over gezichtsverlies vind ik veel te simpel. Communicatie is iets meer veelomvattend dan dat, heeft altijd twee kanten. De ontvanger moet de zender verstaan, als dat niet gebeurt kan dat aan 1 van de twee liggen maar ligt meestal in het midden. Zoals jij het beschrijft ligt een niet geslaagde communicatie per definitie aan een fout van de zender, ik zie dat anders. (Hoewel, als jij mij iets duidelijk probeert te maken en ik jou niet begrijp dan is dat dus gezichtsverlies voor jou. Laten we die er toch maar inhouden
“Dat de communicatie beter had gekund in deze campagne, daar waren we het al tig postings geleden over eens...de campagne heeft maar voor een deel gewerkt en wij hebben zelfs al hardop zitten denken hoe het dan beter had gekund.” Met daarbij de opmerking: achteraf is alles makkelijk. Dat zie je al aan de verschillende meningen hierover. De een vindt dat het rivm sneller, pro-actiever, harder tegen de fabelverspreiding had moeten optreden, de ander vindt dat ze zelf door de gegeven aandacht de grootste voerders ervan waren. De een vindt dat er meer de nadruk op de ernst van de ziekte had moeten worden gelegd, de ander is van mening dat de plank is misgeslagen doordat er een angstcampagne wordt gevoerd. De een vindt dat er te summier aandacht is geweest voor de rol van de overdracht via seks en (genitaal) huidcontact, de ander vindt dat het bescheiden noemen daarvan mensen al heeft afgeschrikt.
Kari: “Dan vind ik het interessant te horen wat jij slecht vindt aan het verhaal, of anders vindt bij dit verhaal dan bij de andere vaccinaties.” Matriarch: “Geef nou in de volgende posting als reclamedeskundige eens tips hoe je zo'n lastige campagne aan de vrouw kan brengen” Jammer dat je daar niet op in wilt gaan. (Er staan nog inhoudelijke vragen van Matriarch en mij open. Nee. Er staat een stropop die jij gebouwd hebt die bestaat uit hoe jij denkt dat ik denk.)
Kari

Oja kaaskopje

Nu weet ik weer wat ik je nog wilde vertellen. Je schreef: "Ik moet wel zeggen dat de eigen bijdrage voor een vrijwillige vaccinatie in mijn beleving zo hoog is dat ik twee keer achter mijn oren moet krabben of ik dat ervoor op kan hoesten."
Er er hier echter geen sprake van een eigen bijdrage. Een eigen bijdrage, daar zou de overheid/regering iets aan toe of af kunnen doen. Maar er is hier sprake van de prijs die de fabriek rekent. De fabriek verkoopt iets en jij kunt dat kopen of niet. Dat betekent ook dat je vrij bent in wélk product je je (met een recept van de HA) al of niet aanschaft. Wat het hpv-vaccin betreft kun je in Nederland dan kiezen tussen Gardasil en Cervarix.
Heb je al gehoord of je ziektekostenverzekering wil vergoeden?
Kari

Mag ik dan even?

Ik ben dan wel geenr eclame-deskundige, ik heb de hele discussie nu net even snel doorgenomen (zal wellicht dus herhalen) en verder heb ik me maar even van de domme gehouden: mijn dochter is volgend jaar aan de beurt, en dan zie ik het wel.
Maar nu toch maar even bijgelezen, voordat er weer een prik aan komt en mijn dochter haar 12 verjaardag met een dagje prikpost mag vieren.
Ik heb afgelopen weken in Trouw stevige analyses gelezen die proberen te verklaren waarom de animo zo slecht was. In dagblad 'de pers' vond ik echter een kleine, maar zeer eenvoudige en heldere analyse, namelijk dat de voorlichtings- en motivatiecampagnes gericht waren op de meisjes en dat daarbij de ouders (moeders, en verder dus geen vleiend beeld van moeders) daarbij over het hoofd zijn gezien. Die moeders hebben dus wraak genomen door een stevige anti-campagne.
Als moeder die neit ingevoerd is ind e medische stand van zaken, afhankelijk is van wat openbare media over mij uitstorten, maar die wel enigszins normaal kan denken denk ik dat de analyse van de Pers relevant is. Wat heb ik dan als moeder gemist,w aardoor ik niet direkt op sta als het RIVM mijn kind oproept voor een prik:
- ik heb de analyse gemist dat kanker door virussen werd veroorzaakt, dat wil zeggen ik word overspoeld met verhalen dat kanker een leefstijlprobleem is en als tweede mogelijke oorzaak dat er genetische factoren zijn. Zover was ik, en die analyses leiden niet tot inentingen. Dus het verband tussen kanker en virussen is mij net iets te onbekend om erop te mogen vertrouwen dat ik als moeder blij zal zijn met een inenting tegen een virus als middel tegen kanker.
- Daar komt dan ook de vraag bij of meer vormen van kanker door virussen komen en of er meer inentingen mogelijk zijn, te verwachten zijn/waarom die er nog niet zijn, want andere vormen van kanker zijn erger als je kijkt naar het aantal doden. Dus: waarom nou net die ene vorm die een inenting heeft voor meisjes.
- idem voor het verband tussen seks en baarmoederhalskanker. Ook dat zal in bepaalde kringen wellicht al gesneden koek zijn, voor mij was het dat niet. Er zijn genoeg andere seksueel overdraagbare ziektes, die -voor zover ik het als leek meekrijg- vaker voorkomen en waarvoor toch geen inentingen gegeven worden. Dus waarom dit dan nu wel ineens?
- en dan de vraag waarom het op zo'n grote schaal zou moeten;
- en waarom niet bij jongens. Dirksmama stelde die vraag al eens in het draadje. Het kan best zijn dat er hier goede redenen voor gevonden zijn, maar in de voorlichtingscampagne vooraf is op geen enkele wijze duidelijk gemaakt dat iemand zich bezig gehouden heeft met die vraag.

Een oplossing (landelijke inentingscampagne) niet accepteren komt meestal omdat de probleemdefinitie niet gedeeld wordt. De probleemdefinitie van oorzaken van baarmoederhalskanker was bij ouders (moeders/bij mij althans) in elk geval anders dan waar de oplossing nu gezocht is.
Als je ouders niet mee hebt, terwijl je wel 'iets' met hun dochters wil doen, ook al ben je zelf overtuigd van je eigen goede bedoelingen, dan heb je er een zware tegenstander aan.

Dus mijn advies over de reclame-campagne: richt die op ouders en praat ons bij over wat je nu weet over oorzaken van kanker en ga de maatschappelijke discussie aan over het nut van inentingscampagnes op grote schaal. Welke prijs zijn wij bereid te betalen en dan bedoelen ik niet 'geld', maar de wijze waarop wij aankijken en om willen gaan met ziektes, preventie, illusies van gezondheid, geïnjecteerde gezondheid, risicovol gedrag etc. Ouders maken daar eigen afwegingen in.

Tsjor

Graag tsjor

Leuk dat je wilt meedenken! Ik begrijp dat jouw meedenken gebeurt vanaf standpunt nul; je dochter is volgend jaar aan de beurt en je ziet het dan wel. Dat betekent dat je de uitnodigingsbrief en de folder nog niet hebt gelezen? Daarin worden een aantal van jouw vragen beantwoord (o.a.dat kanker door virussen kan worden veroorzaakt, “Baarmoederhalskanker krijg je na een infectie met het humaan papillomavirus, kortweg HPV.”, het verband tussen seks en baarmoederhalskanker, “Het virus wordt meestal tijdens seks overgebracht. Daarbij is huid op huid contact in de schaamstreek al voldoende. Vanaf de huid kan het virus naar je baarmoeder gaan.” en “contact met de huid in de schaamstreek. Dat kan ook als je met je vingers de schaamstreek van je partner streelt.”). Dat geeft natuurlijk een ander gezichtspunt dan waarom de ouders die deze info wél hebben gehad toch geen heil zien in vaccineren. Wat had daarvoor anders gemoeten aan de info?
Ik ga kort even in op een aantal van jouw andere punten.
“Daar komt dan ook de vraag bij of meer vormen van kanker door virussen komen en of er meer inentingen mogelijk zijn, te verwachten zijn/waarom die er nog niet zijn...Dus: waarom nou net die ene vorm die een inenting heeft voor meisjes.” Dat is op zich een interessante vraag, maar maakt het antwoord uit voor je besluitvorming? Zeg het antwoord is nee, men heeft nog geen andere vaccins kunnen ontwikkelen tegen kankervirussen, of ja, die zijn er al maar die zitten in Nederland (nog) niet in het bevolkingsprogramma. Had je in het ene geval wel gekozen om je dochter mee te laten doen en in het andere geval niet?
“en dan de vraag waarom het op zo'n grote schaal zou moeten“ Zou jij een deel van de meisjes wel willen beschermen en een ander deel niet? Voorlichtingswebsite tekst: “HPV is een veel voorkomend virus. Aangenomen wordt dat meer dan 80% van de mensen die seksueel actief is wel eens een HPV-infectie heeft gehad.” Foldertekst: “Baarmoederhalskanker is een ernstige ziekte. Jaarlijks krijgen ongeveer 600 vrouwen in Nederland deze ziekte. Ongeveer 200 vrouwen overlijden aan baarmoederhalskanker.” Ik denk dat hier niet alleen gefocust had moeten worden op het aantal doden, dat is het topje van de ijsberg. Vaccineren voorkomt voor duizenden vrouwen per jaar ellende rondom foute uitstrijkjes en de vervolgstappen daarvan, en dat gun je óók je dochter niet.
“en waarom niet bij jongens” Folder: “Vanaf 2009 worden meisjes in Nederland gratis ingeënt tegen baarmoederhalskanker”, en dat is het duidelijkste en simpelste antwoord. Het doel van de vaccinatie is het voorkomen van (voorstadia van) bmhk-ellende. Jij denkt aan het virus, begrijpelijk. Maar het doel is niet het uitroeien van het virus. En waarom dat niet als doel gekozen is maar gefocust is op het voorkomen van bmhk, dat voert voor de meeste mensen te ver als algemene info. Die info is voor de geïnteresseerden die verder zoeken te vinden, b.v bij de GR.
“Een oplossing (landelijke inentingscampagne) niet accepteren komt meestal omdat de probleemdefinitie niet gedeeld wordt.” Dat denk ik ook. En voor mij is een belangrijk gemist punt hier het benoemen van de duizenden vrouwen per jaar die profijt gaan hebben van de vaccinatie.
“richt die op ouders“ De uitnodigingsbrief is gericht aan de ouder(s)/verzorger(s) en begint met: Geachte...
Dit is een uitnodiging voor uw dochter om een inenting tegen baarmoederhalskanker te halen. Wilt u deze informatie aan haar laten lezen? Volgt algemene procedure-info en een verwijzing naar de bijgevoegde folder en de website. De folder bevat feitelijke info, die voor iedereen uiteraard hetzelfde is. Hooguit zou de toon meer tiener-gericht of juist meer ouder-gericht kunnen zijn. De info is niet volledig, want dat kan niet in een folder. Dat zou voor de meeste lezers het doel ook voorbij schieten, men wil dat de folder gelezen wordt en niet afschrikt. De hoofdzaken staan er in. Voor belangstelling die verder gaat zijn er op internet betrouwbare sites.
“ga de maatschappelijke discussie aan over het nut van inentingscampagnes op grote schaal.” Ja, maar ik zie dat niet zo speciaal in verband met déze vaccinatie. Dat moet dan al beginnen bij ouders die met hun baby voor de dktp en aanverwanten staan. “de wijze waarop wij aankijken en om willen gaan met ziektes, preventie, illusies van gezondheid, geïnjecteerde gezondheid, risicovol gedrag etc. Ouders maken daar eigen afwegingen in.” Zeker weten, en dat moet ook. Wat mij daarin verbaast is dat onder de ouders (houdt het maar even bij de ouders) die geen hpv-vaccinatie willen het merendeel wel voor die dktp etc. heeft gekozen, en misschien bij de meningokokken C zelfs nog brusjes op eigen kosten heeft laten enten.
Blijft de vraag: waar zit dat verschil?
Kari

Het verschil

Het verschil zit toch in de punten die ik aanstipte:
- dktp (en meningokokken C) wordt aan alle kinderen gegeven, jongens en meisjes;
- van difterie, tetanus, kinkhoest en polio is al langer bekend dat het veroorzaakt wordt door een virus; vergis je niet, wat kanker betreft krijgen we nog steeds dagelijks de 'lifestyle' over ons heen, omdat dat dé oorzaak zou zijn van kanker; en de genetische oorzaak is nog in een beginstadium. Daar helpt een foldertje dat hoort bij een inenting niet tegen.
- rond seksueel overdraagbare aandoeningen zijn altijd meerdere verschillende opvattingen mogelijk over hoe je dat dan voorkomt. Zie de hele discussie rond AIDS, maar ook het gebrek aan inentingen voor seksueel overdraagbare ziektes die al zo oud als Methusalem zijn. Dus dan blijft toch de vraag: waarom net bij deze ene ziekte zo'n grootse campagne.
- en bij andere ziektes voorkomt inenting een epidemie, omdat de virussen zich heel gemakkelijk verspreiden. Voor de verspreiding van baarmoederhalskanker zou je seksueel heel erg actief moeten zijn. Ik vertel mijn kinderen liever dat ze dat dan maar niet moeten doen. Mochten ze de pech hebben dat hun geliefde toevallig besmet is, dan huil ik tranen met tuiten, echt waar. Maar ik geloof dat ik zelfs dan nog niet zou denken: was ze maar ingeënt. De kans is te klein en een beetje pech kan altijd in het leven. Ik zou wel boos zijn als klachten niet meer serieus onderzocht worden door een arts.

Om terug te komen op de cijfers: de duizenden vrouwen die ten onrechte ongerust zijn na een verkeerde uitslag worden niet voorkomen met de inentingen; het uitstrijkje voorkom je daar niet mee en dus ook het risico op een foute uitslag. Het omgekeerde zou wel kunnen: iedereen gerust, want je bent ingeënt, dus worden de klachten in elk geval niet aan kanker gerelateerd.
Als 80% ooit een besmetting heeft gehad met het virus wekt het alleen maar verbazing dat zo weinig mensen een dodelijke vorm van kanker ontwikkelen. Is er voor die weinige mensen dan geen andere oorzaak te vinden die gerichter bestreden kan worden? Of moet je soms accepterend at sommige mensen de 'pech' hebben deze vorm van kanker te ontwikkelen? Ik bagataliseer de ellende van deze vorm van kanker overigens helemaal en ook echt helemaal niet. Daarvoor heb ik teveel gezien. Maar nooit gedacht: wat jammer dat er geen inenting voor is.

Ik denk dat ik het wel zou doen als het bij mij in de familie voor kwam. Dus toch meer de genetische insteek.

Tsjor

Tsjor

Tsjor:
"Als 80% ooit een besmetting heeft gehad met het virus wekt het alleen maar verbazing dat zo weinig mensen een dodelijke vorm van kanker ontwikkelen. Is er voor die weinige mensen dan geen andere oorzaak te vinden die gerichter bestreden kan worden?"
Het antwoord is 'helaas (nog) niet'. Bovendien, inenten is juist de manier om het probleem bij de wortel aan te pakken: Geen virus = geen kanker.

Er zijn een paar soorten virussen die de kans op kanker vergroten. Het kenmerk van die virussen is, dat ze lichaamscellen chronisch infecteren en die cellen 'immortaliseren' (onsterfelijk maken). Dat is nuttig voor dat virus, want die lichaamscel verandert dan een in een eeuwig bestaande fabriek voor nieuwe virussen. Naast HPV zijn dat oa Hepatitis B (geeft grotere kans op leverkanker bij chronische infecties) en Epstein-Barr virus (het pfeiffervirus, met als zeldzaam gevolg non-hodgkin lymfoom). Dat onsterfelijk maken is eigenlijk de eerste stap op weg naar kanker, het kenmerk van kanker is juist eeuwig doorgaande, ongecontroleerde celgroei.

Tsjor

Je posting spreekt zichzelf tegen, eerst zeg je dat je voor de verspreiding van bmhk heel erg seksueel actief moet zijn en dat je je kinderen liever vertelt dat niet te doen. En daarna noem je de 80% van de mensen die besmet is (als dat geen epidemie is!). Kortom, besmetting is nauwelijks te voorkomen. Behalve dus eventueel met het vaccin.
En wat die gerichtere oorzaak betreft, tsja als die nog niet bekend is en het vaccin er al wel is... dan heb je dus alleen het vaccin als methode om het te voorkomen, toch.

Hpv-campagne-werkte-niet

http://www.nu.nl/algemeen/1942428/hpv-campagne-werkte-niet.html (nu.nl)

BILTHOVEN - Het RIVM geeft toe dat de campagne voor het HPV-vaccin is mislukt. Roel Coutinho, directeur van het Centrum voor Infectieziekten van het RIVM, heeft dit woensdag bevestigd.

Dat deed Coutinho naar aanleiding van een uitzending van het NOS journaal.

''Ik zeg niet dat de campagne niet goed gevoerd is, wel dat hij niet heeft gewerkt'', zei Coutinho.

Andere aanpak

''Het was een algemene campagne met één boodschap voor de hele groep. Tot op heden hebben zulke campagnes altijd gewerkt, dit keer pakte het heel anders uit'', vervolgde hij.

Coutinho laat weten dat het RIVM een heel andere aanpak kiest bij de volgende vaccinatieronde voor twaalfjarige meisjes in september.

''We weten nog niet hoe, maar de campagne wordt kleinschaliger, decentraler. We gaan rekening houden met de verschillende opvattingen die leven over het vaccin'', aldus Coutinho.

Tsjor

Ik sluit me aan bij Tinus en Asa. Hpv komt zo vaak voor dat je voor besmetting echt geen vreemd seksueel leven hoeft te leiden (tenzij jij vindt dat 80% van de mensen er vreemde gewoontes op na houdt). “Mochten ze de pech hebben”...“De kans is te klein”???
“Zie de hele discussie rond AIDS, maar ook het gebrek aan inentingen voor seksueel overdraagbare ziektes die al zo oud als Methusalem zijn. Dus dan blijft toch de vraag: waarom net bij deze ene ziekte zo'n grootse campagne.“ Als er een vaccinatie bestond tegen aids dan zou dat mooi zijn...maar die is er niet. En de vaccinatie tegen hpv bestaat wel.
“dktp (en meningokokken C) wordt aan alle kinderen gegeven, jongens en meisjes” Die ziekten kunnen bij beide sexen evenveel problemen geven. Waarom zou je jongens inenten om bmhk te voorkomen of meisjes om testiskanker te voorkomen? (dat laatste kan niet, maar even voor de vergelijking.) Dat is niet alleen onlogisch maar zelfs onetisch.
“van difterie, tetanus, kinkhoest en polio is al langer bekend dat het veroorzaakt wordt door een virus...wat kanker betreft krijgen we nog steeds dagelijks de 'lifestyle' over ons heen...Daar helpt een foldertje dat hoort bij een inenting niet tegen.” Wat zou jij nodig hebben om wel te aan te nemen dat bmhk door hpv wordt veroorzaakt?
“Om terug te komen op de cijfers: de duizenden vrouwen die ten onrechte ongerust zijn na een verkeerde uitslag worden niet voorkomen met de inentingen” Toch wel, en echt duizenden per jaar. Want het aantal besmettingen wordt voor een groot gedeelte teruggebracht. Het vaccin werkt tegen 70% van de gevaarlijke typen. Dat betekent 70% minder kans op foute uitstrijkjes met vervolgbehandelingen. En dat loopt in de duizenden. “het uitstrijkje voorkom je daar niet mee” klopt, omdat je moet blijven controleren of die andere 30% niet voor problemen zorgt. Maar de kans op een foute uitslag wordt door vaccinatie dus aanmerkelijk verkleind.
“Als 80% ooit een besmetting heeft gehad met het virus wekt het alleen maar verbazing dat zo weinig mensen een dodelijke vorm van kanker ontwikkelen.” Bij 90% van de mensen verdwijnt de besmetting weer, bij 10% niet (en dat zijn dus heel veel vrouwen). Daar kan het doorwoekeren en de baarmoedermond aantasten. Dat kan in een uitstrijkje zichtbaar worden. Dan begint het circus: herhalingsuitstrijkjes, kleine behandeling, hopelijk genoeg maar soms niet, grotere behandeling, of al in een dergelijk stadium dat operatie nodig is, baarmoeder eruit, chemokuren etc. Máár dat hoort allemaal niet bij de 200 doden per jaar, dus dat tellen we niet?
Kari

Roos

"de campagne voor het HPV-vaccin is mislukt", dat was wel duidelijk ja.
Ik ben heel benieuwd naar de andere aanpak, maar ik ben er somber over. Ik betwijfel of een ander soort voorlichting de meningen van ouders zal veranderen.
Kari

Niet zo somber

Waarom denk je dat Kari? Moet je horen, de gelovigen van de vereniging kritisch prikken zijn gelovigen. Dus die krijg je niet om. De paus zal je ook niet gauw bij de drogist aantreffen voor condooms. Maar de rest? Ik denk dat er eens wat meer zou moeten worden uitgelegd over het ontstaan van sommige soorten kanker in het algemeen. Zouden mensen bijvoorbeeld weten hoe langdurig de aanloop naar kwaadaardig ontaarden kan zijn? Neem nou darmpoliepen. Zelfde soort verhaal. Je hebt jaren een of meer poliepen die daar fijn zitten te zitten en er ik-weet-niet-hoe-lang-overdoen om kanker te worden. En heel veel mensen hebben poliepen die nooit tot darmkanker ontaarden. Net zoiets als met dat hpv, vind ik. Jaren mee rondlopen en niks aan de hand. Tot het gaat ontsporen. Of roken. Jaren roken en niks aan de hand, tot het gaat ontsporen. Het is een lont die wordt aangestoken en waarvan je niet weet hoe lang die is en wanneer de bom dus zal ontploffen. Zou het niet heel aansprekend zijn als je dat mechanisme uit zou leggen en tevens zou uitdragen dat zo'n hpv vaccinatie de lont in een aantal gevallen in een vroeg stadium dooft? Zoiets.
Nou ja, waarom denk jij dat je medeburgers weigerachtig zullen blijven?

O ja

ik ga maar weer zelf speculeren over campagneonderdelen, want Miriam is in geen velden of wegen meer te bekennen. Die zou iets verstandigs moeten kunnen zeggen over hoe je dat inricht.

Matriarch

"Ik denk dat er eens wat meer zou moeten worden uitgelegd over het ontstaan van sommige soorten kanker in het algemeen."
Zou het helpen? Of, zoals Tsjor zegt: "wat kanker betreft krijgen we nog steeds dagelijks de \'lifestyle\' over ons heen, omdat dat dé oorzaak zou zijn van kanker; en de genetische oorzaak is nog in een beginstadium. Daar helpt een foldertje dat hoort bij een inenting niet tegen."
De info is er best wel: zonder hpv geen bmhk, hpv is heel besmettelijk en 80% van de mensen loopt de besmetting op, vaccinatie voorkomt voor heel veel vrouwen toekomstige narigheid. Toch is dat blijkbaar niet genoeg. Toch zijn de reacties: Voor de verspreiding van baarmoederhalskanker zou je seksueel heel erg actief moeten zijn. Ik vertel mijn kinderen liever dat ze dat dan maar niet moeten doen, De kans is te klein en een beetje pech kan altijd in het leven, de duizenden vrouwen die ten onrechte ongerust zijn na een verkeerde uitslag worden niet voorkomen met de inentingen; het uitstrijkje voorkom je daar niet mee en dus ook het risico op een foute uitslag, rond seksueel overdraagbare aandoeningen zijn altijd meerdere verschillende opvattingen mogelijk over hoe je dat dan voorkomt...Dus dan blijft toch de vraag: waarom net bij deze ene ziekte zo\'n grootse campagne. Etc.
Dus nee, ik zie andere voorlichting niet direct een groot verschil maken. Je kunt zenden wat je wilt, als de ontvanger er niet aan toe is dan sta je in het luchtledige te roepen.
Maar, misschien wordt het langzamerhand "gewoner" als jaalijks de 12-jarigen worden opgeropen en het niet meer om een inhaalcampagne gaat.
Kari