18 juni 2019 door Michelle Gerlach
Zijn biebboeken terugbrengen om te voorkomen dat hij een boete krijgt.
Alvast navraag doen bij de groenteboer over dat mogelijke vakantiebaantje voor je dochter.
Een goed woordje doen bij z’n mentor op de ouderavond, om dat ene cijfer net iets op te krikken…
Herkenbaar? Welkom in de wereld van de curlingouders. En eerlijk is eerlijk: we doen het allemaal. In meer of mindere mate zijn we geneigd om, net als in de curlingsport, de oneffenheden op de wegen van onze kinderen weg te poetsen, zodat ze zonder al te veel weerstand hun doel bereiken. Maar hoe voorkom je dat jouw goedbedoelde hulp de zelfredzaamheid van je kind in de weg staat? Hoe laat je jouw puber zelf ervaringen opdoen om zo eigen keuzes voor de toekomst te maken?
Kinderen die op hun eigen benen staan en vol zelfvertrouwen eigen keuzes maken. Dit willen we allemaal. Wat is daarvoor nodig, hoe kan een kind dit leren? Door te proberen, fouten te maken en te vallen. En daarna weer opstaan, met een klein beetje begeleiding wellicht, om vervolgens weer te vallen en op te staan. Maar om te vallen, moet je worden losgelaten. De grootste vraag voor (curling)ouders: hoe doe je dat: laten vallen? Of beter gezegd: loslaten?
Het opdoen van eigen ervaringen is dus van groot belang. Stapje voor stapje de wereld zelf ontdekken. Maar wat blijkt? De huidige generatie jongeren schuift het ‘op eigen benen staan’ juist voor zich uit! Wist je dat de jongeren van nu (Generatie Z of I-gen) een stuk conservatiever zijn dan de generaties voor hen? Uit onderzoek blijkt dat ze later beginnen met daten, drinken en seks. Ze halen later hun rijbewijs en blijven langer thuis wonen.
Het is dus logisch dat ouders worstelen met het loslaten van hun ‘bankhangende puber’. Als ze aan de ene kant het gevoel hebben dat ze hun kind moeten loslaten, zien ze aan de andere kant hun kind worstelen met het maken van keuzes voor de toekomst. Moet je als ouder dan wel loslaten? Kan dat wel? Door onderzoek naar ‘het puberbrein’ is de gedachte over de rol van ouders in de begeleiding van pubers de afgelopen jaren aardig veranderd. Waar de gedachte een jaar of tien geleden nog was dat je je kind tijdens de pubertijd al moest gaan loslaten (‘eigen keuzes maken!’) blijkt uit recent onderzoek dat het puberbrein nog niet af is en dat begeleiding in deze fase wel degelijk belangrijk is. Zie hiervoor het boek van Huub Nelis en Yvonne van Sark over het nieuwe puberbrein.
Dat jongeren ook leunen op hun ouders blijkt, jongeren geven aan dat zij een grote rol voor hun ouders zien weggelegd bij het maken van belangrijke keuzes. Bij de studiekeuze is dat niet anders, ouders worden daar als belangrijkste raadgevers gezien. Dat ouders deze rol ook op zich nemen blijkt: Op meerdere hbo en wo-opleidingen zijn oudervoorlichters aangesteld om ouders in hun informatiebehoefte over opleidingen te voorzien en op een aantal open dagen van opleidingen geldt nu een ‘eenouderbeleid’ om de toestroom van betrokken ouders te beperken. Ook het merendeel van de studiekiezers die we bij Intermijn begeleiden zijn getipt door hun ouders. Deze ervaren de studiekeuze van hun kind als een urgent probleem en hebben daar zelf niet de oplossing voor.
Het begeleiden van een puber anno 2019 bij het maken van een studiekeuze kan een flinke uitdaging zijn. Je kunt het niet helemaal loslaten, maar wilt ook geen curlingouder zijn. Bovendien ziet je kind jou als belangrijkste raadgever. Hoe vul je die begeleiding als ouder in? Wij geven je 5 tips.
We vragen studiekiezers een studiekeuze te maken op basis waarvan zij gelukkig worden, of wat bij hen past. Voor sommige studiekiezers is dat heel duidelijk. Voor de meesten is dat nog een hele lastige vraag. Om deze vraag te beantwoorden is tijd en ruimte nodig om te kunnen onderzoeken wat je leuk vindt.
Laat zien aan je kind dat je vertrouwt dat hij kan kiezen. Stimuleer je kind te kijken naar de keuzes die het al eens heeft gemaakt, bijvoorbeeld middelbare school of de profielkeuze. Erken dat het kiezen van een studie moeilijker is, alleen al door het grote aanbod. Maar stel ze gerust dat de perfecte studie niet bestaat en er waarschijnlijk een aantal studies zijn die goed bij hem past.
Een studiekeuze is een hele belangrijke keuze, maar geen levensbepalende. Veel studiekiezers ervaren dat als ze nu een keuze maken, ze hier de rest van hun leven aan vast zitten. Wellicht kun je voorbeelden geven uit je eigen loopbaan of die van mensen uit hun omgeving. Dit is vaak geen lineair proces, maar van zijwegen en ommetjes.
Je kind heeft een aantal studies op het oog. Een goede vraag om dan te stellen is welke informatie het al heeft ingewonnen over de studie. Bijvoorbeeld over de eerstejaarsvakken, stagemogelijkheden, toelatingseisen, benodigde vaardigheden en kwaliteiten, etc. Help ze deze informatie te structureren en overzichtelijk te maken in bijvoorbeeld een tabel.
De andere belangrijke vraag is wat ze nog te weten moeten komen over de verschillende studies. Veel informatie is te vinden op internet, maar het is ook belangrijk om te proefstuderen, een meeloopdag te volgen of naar een open dag te gaan. Uit onderzoek naar puberbreinen blijkt dat plannen nog lastig is, je kunt je kind ondersteunen in waar en wanneer het antwoorden kan vinden om de vragen.
Bij de studiekeuze van je kind raak je als ouder vaak betrokken, waar je wellicht een paar grijze haren bij krijgt. Probeer je kind op een manier te ondersteunen dat het ruimte en vertrouwen voelt om eigen keuzes te maken. Je kunt hem helpen op de praktische vlakken, daar waar zijn puberbrein jouw hulp het hardst nodig heeft.
Intermijn brengt in het voorjaar van 2020 een handboek voor ouders van studiekiezers uit. Hierin wordt geschreven over de rol die jij als ouders in het studiekeuzeproces speelt en hoe je dit zo passend mogelijk invult.
