27 september 2002 door Jeroen Aarssen
Mijn zoontje is nu 2 jaar en 4 maanden oud. Hij is inmiddels vier keer naar een peuterspeelzaal geweest in onze straat. Er zijn daar in de groep slechts drie Nederlandse kinderen, inclusief mijn zoontje. De andere kinderen zijn Turks en praten in de groep Turks tegen elkaar.
De Turkse kinderen begrijpen nog niet alles. Een Turkse leidster praat daarom niet alleen Nederlands tegen hen, maar ook Turks. De Turkse kinderen vinden door hun taal sneller aansluiting bij elkaar.
Ik maak mij zorgen of mijn zoontje het niet moeilijker krijgt om contact te krijgen met deze kinderen. Ook ben ik bang dat zijn taalontwikkeling minder snel op gang wordt gebracht. Hij leert nu minder snel nieuwe woordjes.
Wat raadt u mij aan te doen?
Een lastige vraag, en tegenwoordig zelfs met een politieke lading. Er woedt op dit moment immers een felle discussie over de vraag of allochtone kinderen gedwongen zouden moeten worden om Nederlands te spreken. Maar goed, daar gaat het u niet om.
Om te beginnen moet u voor uzelf nagaan of u een goed gevoel heeft over die peuterspeelzaal. Is de sfeer leuk? Is de leidster aardig en deskundig? Is er een goed contact tussen de ouders?
Als dat soort dingen in orde zijn, lijkt het me dat u uw zoontje er met een gerust hart naartoe kunt sturen. En bovendien: de peuterspeelzaal is bij u in de straat, zodat uw zoontje ongetwijfeld ook op andere tijdstippen zijn speelzaal-vriendjes zal tegenkomen. Of hij al dan niet naar de peuterspeelzaal gaat, maakt dus niet eens zoveel uit.
De eerste zorg die u uitspreekt, gaat eigenlijk niet over taal, maar over de vraag of uw zoontje contact kan krijgen met de Turkse kinderen op de peuterspeelzaal. Daar kan ik heel moeilijk een algemene uitspraak over doen, omdat het vooral een kwestie van persoonlijke kenmerken is.
Als uw zoontje van nature gemakkelijk met andere kinderen omgaat, zal het contact eenvoudiger verlopen dan wanneer hij verlegen is. En daarnaast hangt het natuurlijk ook af van het gedrag van de andere kinderen.
Op vakantie in het buitenland vinden veel ouders het fantastisch als hun eigen kinderen met kinderen uit allerlei verschillende landen spelen. Maar in zo'n alledaagse situatie op de peuterspeelzaal wordt dat als anders, soms zelfs als bedreigend, ervaren.
Toch geldt in beide gevallen hetzelfde, namelijk dat het geen belemmering hoeft te zijn om met elkaar om te gaan, als kinderen elkaars taal niet (of nauwelijks) spreken. Zeker op de leeftijd van uw zoontje. Met gebaren en mimiek komen ze een heel eind.
Wat de taalontwikkeling betreft hoeft u zich geen zorgen te maken. Ook een groot deel van het taalaanbod op de peuterspeelzaal is in het Nederlands. De leidster praat immers gewoon Nederlands wanneer ze instructies geeft, voorleest, enzovoorts. Haar Turks gebruikt ze slechts in noodgevallen, als de Turkse kinderen het niet begrijpen.
Verder neem ik aan dat uw zoontje meer tijd thuis doorbrengt dan op de peuterspeelzaal. Ouders vormen over het algemeen de belangrijkste bron voor taalaanbod. Onderschat uw eigen inbreng dus niet!
Veel succes!
