29 juni 2007 door Joanna Sandberg

Mijn dochter wil liever bij mij zijn dan bij mijn ex. Hoe los ik dat op? (5 jr)

Ruim 2 jaar geleden ben ik gescheiden. Sindsdien woont mijn inmiddels 5-jarige dochter vier dagen per week bij mij (in haar geboortehuis) en drie dagen per week bij haar vader (op een nieuw adres). Het contact tussen haar vader en mij verloopt goed: we overleggen waar nodig, we praten positief over elkaar naar onze dochter toe, we vieren samen haar kinderfeestjes, en we bepraten soms dingen met z'n drieën als het nodig is.

Mijn ex is een goede vader en hij doet zijn best. Toch geeft mijn dochter al geruime tijd aan dat ze liever bij mama wil zijn. Ze houdt dat stug vol. Ze is ook best wel verdrietig en boos. Op dit moment wil ze bijvoorbeeld geen afscheid van me nemen op school, en moet ik overal in huis mee naar toe (wat ik niet altijd doe natuurlijk, ze is al 5).

Ik weet niet goed hoe we dit moeten oplossen. Ik vind het moeilijk om haar naar haar vader te 'sturen' als ze dat liever niet wil. Wat mij betreft mag ze best een dag per week meer bij mij zijn. Mijn ex vindt echter dat ze gewoon moet wennen.

Enerzijds ben ik bang dat ik haar te kort doe in de huidige situatie. Ze is vaak verdrietig door de wekelijkse verhuizingen, en een dag minder bij papa zou haar misschien veel gelukkiger maken. Anderzijds voelt ze misschien wel aan dat ik twijfel en reageert ze daarop.

Hebt u tips?

Antwoord

Wat fijn, dat u en uw ex nog zo goed met elkaar kunnen overleggen over de opvoeding van jullie dochter! Dat is niet alleen prettig voor de sfeer, maar vooral ook goed voor haar ontwikkeling.

Toch constateert u wel een probleem, namelijk dat ze liever bij u dan bij haar vader is. Dat plaatst u voor een dilemma, omdat u haar graag gelukkiger zou zien, maar u zich niet wilt laten manipuleren. Noch door uw dochter, noch door uw ex-partner.

Hieronder zal ik eerst iets dieper ingaan op het probleem. Daarna zal ik aangeven wat u zou kunnen doen.

Bij mamma zijn

Uw dochter was ruim 2 jaar toen u ging scheiden. Dat betekent dat ze waarschijnlijk geen herinneringen meer heeft aan het samenwonen met zijn drieën. Nu zegt ze dat ze liever bij u wil zijn, en in haar gedrag (geen afscheid van u kunnen nemen op school, u meeslepen in huis, etc.) laat ze ook heel duidelijk merken dat ze bij u wil zijn. Ze wil nergens achtergelaten wil worden, zelfs niet op school.

U vertelde dat het probleem al geruime tijd speelt. Is het voorheen dan wél goed gegaan? Ik begreep dat niet zo goed, omdat uw ex zegt dat ze moet wennen, terwijl jullie toch al meer dan 2 jaar uit elkaar zijn.

Maar hoe dan ook: waarom jullie dochter nu het liefste bij u wil zijn, is niet helemaal duidelijk. In ieder geval niet voor mij, maar waarschijnlijk ook niet voor haarzelf. De eenvoudigste verklaring is dat ze nog klein is, en dat ze u gewoon erg mist als ze bij haar vader is.

Heimwee

Iemand erg missen is te vergelijken met heimwee. Heimwee is een heel sterk gevoel, dat zelfs zó sterk kan zijn dat je er ziek van wordt. Volwassenen kunnen het hebben, maar vooral kinderen kunnen eraan lijden.

Vaak zie je bij (kleine) kinderen dat ze in een bepaalde periode naar één ouder trekken en het liefste aldoor bij hem of haar willen zijn. Ook als de ouders helemaal niet gescheiden zijn. Dat gevoel kan ook weer veranderen ten gunste van de andere ouder.

Minder persoonsgebonden, maar minstens zo belangrijk, is dat het om úw huis gaat, waar uw dochter het liefst wil blijven. Omdat het háár ouderlijk huis is, waar ze zich vertrouwd en veilig voelt. Ze kent het al vanaf haar geboorte, terwijl ze bij haar vader heeft moeten wennen aan een nieuw huis, waarin alles anders is, zoals haar eigen kamer, die heel belangrijk is.

Het is trouwens niet uitgesloten dat er ook specifieke gebeurtenissen geweest kunnen zijn, die wat te veel voor haar waren, met als gevolg dat ze nu aldoor bij u wil zijn. Denk bijvoorbeeld aan: een nieuwe juf, een nieuwe oppas, of iets anders wat nieuw of veranderd is. U zou dat nog even kunnen nagaan.

Gevoelens respecteren

Wat kun je doen in zo'n geval? Ik zou u en uw ex-partner in ieder geval willen aanraden om de gevoelens van jullie dochter te respecteren. Dat kán betekenen dat je toch naar een 5-2-verdeling gaat, maar dat hoeft niet. Er zijn nog allerlei andere mogelijkheden, die ik straks zal noemen.

Anderzijds is het goed om ook de gevoelens van uw ex te respecteren. Hij wil het liefst dat zijn dochter ook vaak bij hem is, wat volkomen terecht en begrijpelijk is. Hij ziet zijn dochter tóch al minder dan u, en woont niet meer in het oude huis. Dat is zijn verlies door de scheiding. Maar: hij is de volwassene, en zij het kind. En kinderen, zeker als ze nog zo klein zijn, voelen weliswaar veel aan maar begrijpen veel dingen nog niet.

Creatieve oplossingen

Jullie zouden eens kunnen kijken of er creatieve oplossingen denkbaar zijn om uw dochter te helpen. Ik zal er een paar noemen die zomaar bij mij opkomen, maar jullie kunnen er ongetwijfeld zelf nog veel meer bedenken. Bijvoorbeeld:

  • Je kunt overwegen om wel de 4-3-verdeling te handhaven, maar zélf – als ouders – te gaan rouleren. Dat vinden u en uw ex misschien niet leuk, maar voor uw dochter is het op dit moment ook niet leuk. Je moet je dan afvragen wat het zwaarste weegt, en er is nu eenmaal een probleem dat opgelost moet worden. Kinderen vinden het in ieder geval meestal heel prettig, omdat ze in hun eigen vertrouwde huis kunnen blijven, en niet alsmaar hoeven te verhuizen.
  • Je kunt naar een 5-2-verdeling gaan, waarbij de vader wat vaker 'virtueel aanwezig' is. Bijvoorbeeld door veel te bellen, door te MSN'en of te skypen met beeld en geluid, of door samen online een spelletje te doen. Dat lijkt misschien steriel, maar kinderen kijken daar toch vaak anders tegenaan dan volwassenen. In ieder geval is het wél persoonlijke aandacht voor uw dochter.
  • Je kunt ook een tussenoplossing verzinnen, ergens tussen rouleren en de 5-2-verdeling in, waarbij uw dochter wel 5 dagen bij u thuis is, maar haar vader een vaste middag in de week langskomt om leuke dingen met haar te doen, zoals zwemmen, fietsen, het bos in gaan, of thuis knutselen (als u zelf weg bent).
  • Een andere tussenoplossing zou kunnen zijn dat vader 1 of 2 keer per week komt eten en het bedritueel verzorgt. Als u dat wilt, kunt u zelf zo'n avond weggaan en iets leuks voor uzelf doen.

Kortom: mogelijkheden genoeg! Ik wens jullie veel succes.