17 december 1999 door Jeroen Aarssen
Thuis spreken wij Limburgs, omdat mijn man en ik beiden Limburgers zijn. Onze dochter zal, net zoals mijn man en ik op school het Nederlands leren en daar hebben wij geen probleem mee. Nu wil het dat wij niet in Limburg wonen maar in Curaçao. Alhoewel daar de officiële taal Nederlands is wordt hier door de lokale bevolking Papiamentu gesproken. Onze dochter gaat enkele dagdelen per week naar een Nederlandstalige crèche. En verder proberen wij haar voor vervolgonderwijs naar een Nederlandstalige school te doen.
Mijn (Limburgse) familie in Nederland en andere mensen in mijn omgeving vinden dat ik Nederlands met mijn dochter moet gaan praten omdat dit beter voor haar zou zijn. Met alle beste wil van de wereld, ik heb het geprobeerd maar ik kan mijn gevoelens beter uitdrukken in mijn eigen moedertaal en ik val dan ook steeds terug in het Limburgs. Wel heeft ze leesboekjes in het Nederlands die ik in het Nederlands voorlees.
Is het zo dat ik toch beter met haar Nederlands moet gaan praten of moet ik gewoon mijn hart volgen?
"Volg uw hart!" zou ik willen uitroepen.
Eigenlijk verbaast het me enigszins dat zelfs de Limburgse familie vindt dat u Nederlands zou moeten praten. Want over het algemeen zijn Limburgers zich er sterk van bewust dat ze Limburger zijn en hechten ze veel waarde aan het spreken van de eigen regionale taal. Ook buiten Limburg vormen "gemigreerde" Limburgers vaak hechte groepen, die onder elkaar Limburgs blijven spreken.
Tussen twee haakjes: taalkundigen beschouwen dialecten als volwaardige taalsystemen met een eigen grammatica. Iemand die zowel de standaardtaal als een dialect spreekt, wordt beschouwd als een tweetalige. Zeker wanneer beide talen door dezelfde sprekers in verschillende situaties gebruikt worden, en wanneer het dialect slechts beperkt verstaanbaar is voor niet-dialect-sprekers.
Uw familie raadt u misschien aan om Nederlands te praten, uit angst dat uw kind problemen zal krijgen. Ze hebben daarbij het beste met uw kind voor; het is "beter" voor haar.
Die angst is op het eerste gezicht begrijpelijk. Op Curaçao komt uw dochter al in aanraking met twee talen die voornamelijk buitenshuis gesproken worden: het Nederlands (dat nog steeds dominant is), en Papiamentu (dat steeds meer aan prestige wint). Als aan dat rijtje ook nog eens het Limburgs wordt toegevoegd, dan zou dat wel eens te belastend kunnen zijn voor een taallerend kind, zo redeneert de familie.
Ik kan u echter verzekeren dat kinderen heel gemakkelijk meer dan één taal kunnen leren. Ze leren daarbij ook in welke situaties je een bepaalde taal wel of niet gebruikt.
Vergelijk het met kleding: voor de ene gelegenheid trek je zondagse kleren aan en een andere keer ga je gekleed in t-shirt en spijkerbroek.
Zo is het Limburgs de taal waarin u zich het lekkerst voelt als u met uw dochter praat. En hoewel op Curaçao de gebruikswaarde ervan vrijwel nihil is, is uw familie later misschien toch gecharmeerd van het Antilliaanse nichtje dat Limburgs blijkt te spreken. Blijven doen, dus!
