12 februari 2010 door Channah Zwiep

Is mijn dochter te vroeg met haar seksuele ontwikkeling? (10 jr)

Mijn dochter is net 10 jaar oud. Als ik de juffrouw van school moet geloven, is zij soms handtastelijk bij jongens in haar klas. Daarnaast heeft de juffrouw haar zorg uitgesproken over de seksuele ontwikkeling van mijn dochter: "Ze is er toch eigenlijk wel heel erg vroeg bij". Door deze reactie van de juf krijg ik het idee dat het gedrag van mijn kind afwijkend is.

Ook zelf zie ik wel dat de hormonen door haar lijf gieren. Ze heeft al wat borstvorming en is in het verleden ook al eens op onderzoek uit geweest met een vriendinnetje en met haar jongere neefje. Op haar 6e heeft ze al eens gevraagd naar het maken van kindjes.

Nu kreeg ik van een moeder van een vriendinnetje te horen dat ze bij haar dochter in de prullenbak een papiertje heeft gevonden dat van mijn dochter zou zijn (aldus haar vriendinnetje), met daarop teksten als "neuken is lekker" en "lul in kut".

Ik weet me eigenlijk geen raad met haar ontwikkeling. Ik ben altijd vrij open met haar geweest over seks en dergelijke. Maar ik ben nu een beetje bang dat dit de verkeerde kant opschiet.

Antwoord

U hoeft zich geen zorgen te maken over de seksuele ontwikkeling van uw dochter. Haar interesse in seksualiteit hoort bij haar beginnende puberteit. Wat u wel kunt doen, is praten met uw dochter over de veranderingen in haar lichaam, en de gevoelens die daarbij horen. Dat geeft u tegelijkertijd de gelegenheid om afspraken te maken over haar seksueel getinte gedrag.

Prepuberteit

Vanaf een jaar of 10 komen kinderen in de prepuberteit. Bij meiden begint die vaak wat vroeger dan bij jongens. Daarnaast zijn er grote individuele verschillen in de manier waarop kinderen zich ontwikkelen. De lichamelijke en hormonale veranderingen die zij in deze periode doormaken, gaan onder andere gepaard met openlijke interesse in seksualiteit.

Seksueel getint gedrag hoort daar gewoon bij. Kinderen doen bijvoorbeeld seksuele spelletjes met elkaar, of gebruiken schuttingtaal in het openbaar. Op deze manier verkennen ze hun seksuele gevoelens. Wie hierbij het initiatief neemt, is niet zo belangrijk, zolang alle betrokkenen maar vrijwillig meedoen.

Uitdagend

De nieuwsgierigheid naar seksualiteit van uw dochter past goed bij haar leeftijd. Seksualiteit is voor haar een spannend element dat zij graag met andere kinderen verkent. Ze doet dit op een speelse en onschuldige manier.

Haar gedrag valt anderen echter op doordat ze kennelijk graag haar omgeving uitdaagt. Dan bestaat de kans dat niet iedereen haar gedrag waardeert.

Voorwaarden

Er zijn wel een aantal voorwaarden waaronder kinderen kunnen experimenteren met seksualiteit. Dat betekent het volgende.

Om te kunnen experimenteren is er enige ruimte nodig. Maar anderzijds mag u van een 10-jarige verwachten dat ze daarbij rekening houdt met haar omgeving. Hiervoor is het noodzakelijk dat uw dochter de sociale regels kent, en zich kan houden aan afspraken daarover. U kunt dit heel goed met haar bespreken.

Praten over seksualiteit

U vertelde dat u altijd openlijk met uw dochter over seksualiteit hebt gesproken. Dat is beslist géén verklaring voor haar huidige gedrag (zonder die gesprekken zou ze het ook wel hebben gedaan). Wel komt die houding nu goed van pas! Uw dochter zal immers niet vreemd opkijken van een gesprek over seksualiteit.

U kunt uw dochter vertellen wat er allemaal met haar lichaam gebeurt en welke gevoelens daarbij horen. Dat geeft u gelegenheid ook te praten over haar seksueel getinte gedrag. Belangrijk daarbij is om het gesprek positief te houden. Uw dochter doet immers niets 'stouts'.

Leg haar uit dat haar gedrag erbij hoort en dat u begrijpt dat het heel spannend is. Maar vertel ook dat niet alles kan, met name in het bijzijn van anderen. Geef daarbij duidelijke grenzen aan, en maak hierover afspraken met haar. Uw dochter kan bijvoorbeeld andere kinderen eerst vrágen of zij mee willen doen met haar spelletjes. En van sommige dingen – die u zelf bepaalt – kunt u vragen of ze die alleen op haar eigen kamer wil doen.

Lezen

Vindt uw dochter het leuk om te lezen? Er zijn leuk en informatieve boeken voor haar leeftijd, die tegemoet komen aan haar nieuwsgierigheid. Bijvoorbeeld:

  • Het Puberboek - van Sanderijn van der Doef;
  • Seks, hoe voelt dat? - van Kolet Janssen.

Overleg met anderen

Blijf ook in gesprek met andere volwassenen die uw dochter regelmatig zien. Zo kunt u de leerkracht bijvoorbeeld vertellen welke afspraken u thuis gemaakt heeft, u kunt nog even vragen welke regels er eigenlijk op school gelden, en samen kunnen jullie zonodig nog aanvullende afspraken maken.

Ook tegenover andere ouders (waar uw dochter regelmatig komt), is openheid belangrijk. Zo voorkomt u dat uw dochter om onduidelijke redenen misschien niet meer bij een vriendinnetje thuis mag komen.

Succes gewenst!