Kinderen ontdekken hun lichaam door te kijken en te voelen, en dat kan ook betekenen dat ze hun eigen geslachtsdeel aanraken. Vanaf de peuterleeftijd doen kinderen dit al bewust. Dit hoort bij hun normale ontwikkeling: ze leren wat hun lichaam kan en hoe het voelt. Bijvoorbeeld dat het aanraken van hun geslachtsdeel anders voelt dan het aanraken van hun arm. Soms doen ze dit vaker, simpelweg omdat het prettig aanvoelt. Ook kan het zijn dat kinderen dit vaker doen naarmate ze ouder worden.
Het aanraken van het eigen geslachtsdeel kan ouders soms ongemakkelijk maken, en je vraagt je misschien af of je dit moet laten gebeuren. Geen zorgen, het is normaal gedrag en hoort bij het ontdekken van het eigen lichaam. Dit gedrag heeft niets te maken met de seksuele opwinding die volwassenen of jongeren ervaren. Verbieden is dus ook echt niet nodig, want dat kan je kind het gevoel geven dat het ontdekken van hun lichaam verkeerd is. Wat je wél kunt doen, is je kind uitleggen dat het iets privé is. Zo leren ze dat dit alleen gepast is als ze bijvoorbeeld alleen op hun kamer zijn.
Wanneer kinderen hun lichaam aanraken, kunnen ze fysieke reacties krijgen, zoals bij jongetjes een stijf piemeltje of rode wangen. Dit is puur een lichamelijke reactie op aanraking en heeft niks te maken met seksuele opwinding. Dat soort gevoelens ontwikkelen kinderen pas later, tijdens de puberteit, als hormonen hun intrede doen.
Kinderen tot ongeveer vier jaar doen dit vaak nog in het zicht van anderen, maar vanaf die leeftijd leren ze dat dit privé is. Je kunt ze daarbij helpen door duidelijk te maken in welke situaties het wel of niet gepast is. De meeste kinderen begrijpen dat al snel en zullen het niet meer in het bijzijn van anderen doen.
Het gedrag kan zorgelijk worden als een kind de regels over privacy begrijpt, maar toch vaak hun geslachtsdeel blijft aanraken, zelfs als het hun dagelijks leven verstoort. Of als er sprake is van zelfbeschadiging of overmatige stimulatie. In dat geval is het verstandig om hulp te zoeken bij een huisarts of jeugdverpleegkundige.
Tijdens de puberteit, meestal rond de leeftijd van 14,5 jaar, ontdekken jongeren hun lichaam verder door te masturberen. Dit is een normale manier om te leren wat ze fijn vinden en om hun lichaam beter te begrijpen. Jongens kunnen daarbij klaarkomen, soms met hun eerste zaadlozing. Het is belangrijk om met je puber over deze veranderingen te praten, zodat ze begrijpen wat er met hun lichaam gebeurt en zich er niet ongemakkelijk over voelen.
Jongens kunnen hun eerste zaadlozing ook krijgen tijdens hun slaap, wat we een "natte droom" noemen. Dit hoeft niet te betekenen dat ze iets seksueels hebben gedroomd en kan gewoon spontaan gebeuren. Leg je kind uit dat dit normaal is, en wat ze kunnen doen als het bed nat is.
Masturberen en klaarkomen zijn normale onderdelen van de seksuele ontwikkeling van kinderen en jongeren. Door open en zonder oordeel met je kind te praten, help je ze hun lichaam beter te begrijpen. Blijf communiceren, zodat je kind weet dat ze altijd bij jou terecht kunnen met hun vragen of zorgen.
Meer weten? Bezoek seksueleopvoeding.info voor meer informatie en tips.
