onveilig gehecht? zoon 5,5 jaar

Niet zelf

Maar ik ken wel iemand die kinderen en ouders begeleid met hechtingsproblematiek. Van haar weet ik ook dat het niet alleen bij pleeg- en adoptiekinderen voorkomt. Ik wens je heel veel sterkte en ik hoop dat jullie snel geholpen kunnen worden.

Hechtingsstoornis

Ja, mijn zoon werd toen hij vier jaar oud was gediagnosticeerd met een ernstige reactieve hechtingsstoornis. Had te maken met het feit dat ik een zware Postpartumdepressie kreeg en hem vanaf dat hij een paar maanden oud was totdat hij 8 maanden oud was in een pleeggezin moest laten plaatsen (vrijwillig) omdat ik op dat moment absoluut niet in staat was om voor hem te zorgen. Uiteindelijk is het met ons allebei goed gekomen, ook mbv intensieve therapie en oudercoaching van een kinderpsycholoog en -psychiater bij eerst het Jeugd Riagg, later ambulante orthopedagogische begeleiding door 't Kabouterhuis en nog later begeleiding bij De Bascule (AMC). Toen hij 8 was, werd hij gediagnosticeerd met ADHD maar er was gelukkig geen sprake meer van een hechtingsstoornis. Ik heb veel gehad aan de website van De Knoop en met name het forum http://www.hechtingsstoornis.nl/news.php

http://www.deknoop.org/

En kijk ook eens op de site van Basic Trust http://www.basictrust.com/

Het is een heel complexe problematiek waar vele factoren een rol bij spelen maar ik heb als eerste geleerd dat het niet mijn schuld was; dat ik er niets aan kon doen en dat ik juist alles goed heb gedaan in het belang van mijn kind. Je hebt niet gefaald! En je kind kan hier vanaf komen maar het zal veel tijd, geduld, energie en consequent zijn (tough love!) kosten. Zaak is verder goede therapeuten en hulpverleners te vinden die hierin gespecialiseerd zijn. Informeer jezelf, o.a. door bovengenoemde sites en boeken als "Niet geborgen geboren" door Mariette van Assen en "Als hechten moeilijk is" door Giel Vaessen. Sterkte!

Animaa

Graag gedaan Ik ben benieuwd hoe de hechtingsproblematiek zich uit bij jouw zoontje? Mijn zoon was een huilbaby, was nooit verzadigd en sliep nauwelijks. Later vertoonde hij overdreven, clownesk gedrag; was als de dood om te worden overgeslagen, overschreeuwde zichzelf, stal kleine dingetjes van school en de naschoolse opvang, hield iedereen continu in de gaten en als ik hem niet op tijd ophaalde, ook al was het maar twee minuten later, werd hij hysterisch. Hij was pas laat zindelijk terwijl hij verder met alles voorlijk was (hij is hoogbegaafd). Hij was bang om te slapen en sliep thuis altijd alleen bij mij in bed. Hij liep zo met vreemde mensen mee. Had aan de andere kant er totaal geen problemen mee om ergens anders te logeren en bijvoorbeeld een week op vakantiekamp te gaan. Nog steeds niet trouwens; dat was en is wel fijn
Het waren slopende jaren en mijn hart heeft gebloed... Maar zoals ik zei, het is echt wat dat betreft helemaal goed gekomen.

Herkenbaar

Bepaalde gedragingen zijn zeer herkenbaar. Het gaat vooral om de controle te willen hebben en houden. Daar ontlenen ze een schijnzekerheid van want in wezen ontstaat het negatieve gedrag uit angst en onzekerheid. Vooral de angst om over het hoofd gezien te worden, te worden overgeslagen, te worden genegeerd, niet genoeg te krijgen. Te worden afgewezen; niet te voldoen. Niet lief gevonden te worden. Hou dat in je achterhoofd. Betekent niet dat je geen grenzen moet stellen, juist wel. En die consequent vol en vast te houden. Een keer niet doen en ze weten dat en maken daar misbruik van want ze zijn zo gehaaid als wat. Als het even kan nemen ze niet die ene vinger maar graaien de hele arm mee.
Geef veel positieve bevestiging en feedback; veel liefde maar wees streng als het nodig is en leg uit waarom. Als je gedrag afkeurt, zeg er bij dat je hem niet afkeurt of hem niet leuk vindt maar zijn gedrag. Het is dodelijk vermoeiend en het zal heel vermoeiend blijven, ook met therapie. Maar de aanhouder wint dus blijf positief!

Beter doen

Als het beter wilt doen, moet je allereerst je schuldgevoel zien kwijt te raken. Als je vanuit een schuldgevoel gaat handelen gaat het gegarandeerd fout. Je hebt duidelijk je best gedaan dus er is geen reden voor schuldgevoel. Kijk niet naar het verleden maar naar de toekomst.

Wij hadden ook een huilbaby maar zijn daar op de bekende inbakermanier mee omgegaan en - verrek - ook dit is geen perfect ventje geworden. De symptomen zijn niet zo heftig als bij jou, maar ik herken wel dingen. En ja, ook wij denken wel eens dat we het misschien fout gedaan hebben en dat we hem in bed hadden moeten nemen. Ik vermoed dat iedereen met een 'probleemkind' denkt dat het aan hem/haar ligt.

Duw die gedachten en schuldgevoelens weg en deal met de huidige situatie en het huidige gedrag. Dat heeft hij nodig. Mijn zoon is inmiddels 8 en het gaat echt al een stuk beter, dus het is waarschijnlijk ook gewoon een zaak van eruit groeien. En of je met het 'onveilig gehecht' label wat opschiet vraag ik me serieus af.

Vraag

Als ik je verhaal lees, vooral post 7, lees ik een en al herkenning. Onze zoon was precies zo. Hij heeft geen hechtingsstoornis (hij is uitgebreid in kinderpsychogische behandeling geweest en dat zou ik dan dus wel weten), hij heeft adhd en een stemmingsstoornis (nou ja, een herstellende stemmingsstoornis inmiddels)

Elisa schrijft:
'Het gaat vooral om de controle te willen hebben en houden. Daar ontlenen ze een schijnzekerheid van want in wezen ontstaat het negatieve gedrag uit angst en onzekerheid. Vooral de angst om over het hoofd gezien te worden, te worden overgeslagen, te worden genegeerd, niet genoeg te krijgen. Te worden afgewezen; niet te voldoen. Niet lief gevonden te worden.' Dat zal heus wel een beschrijving kunnen zijn van een niet goed gehecht kind (daar heb ik geen verstand van), maar het is zeker ook een adequate beschrijving van het gevoelsleven van mijn zoon.

De behoefte aan controle is iets wat heel vaak optreedt bij mensen met adhd. Omdat ze vaak afgewezen worden, omdat ze denken dat het aan hun ligt dat 'normale' dingen niet lukken of veel moeite kosten.

Ik vraag me dus af: waarom denk je dat je kind een hechtingsstoornis heeft? Misschien is het slimmer om met een open blik het diagnose proces in te stappen. Dus niet gelijk van een bepaalde diagnose uit gaan, maar bij je hulpvraag alleen kijken naar wat je ziet aan je kind. Wat je probleem is met hem.

Het gevaar is namelijk dat als een hulpverlener met een tunnelvisie naar je kind gaat kijken, hij/zij andere zaken over het hoofd zal kunnen zien. Als het goed is, gebeurt dat niet, maar helaas heb ik er regelmatig van gehoord en gelezen.

Post nummer 10 van Ano vind ik een zeer zinnige. 'Ik vermoed dat iedereen met een 'probleemkind' denkt dat het aan hem/haar ligt.'

Het gaat er niet om, wiens schuld het is. Het gaat erom dat je op een zo efficient mogelijke wijze gaat begrijpen wat er aan de hand is met je zoon en hoe je hem kunt helpen.

Ik kan je trouwens een heel goed boek aanraden: 'Het explosieve kind' van Ross Greene. De methode van dit boek is te gebruiken voor alle kinderen die moeite hebben met zaken die jij beschrijft. En daarbij maakt hun diagnose weinig uit.

Animaa

Ik sluit me aan bij de postings van Ano en Karmijn. Wat je beschrijft kan bij hechtingsproblematiek horen maar ook bij andere problematieken. Of het is en-en, zoals bij mijn zoon. Maar echt, voel je niet schuldig. Jij hebt naar beste kunnen opgevoed en gehandeld en nog steeds. Dat je je zorgen maakt over je zoontje en hulp wilt voor hem zegt al dat je een goede ouder bent. Laat anderen praten; ik heb jarenlang moeten knokken en me moeten verdedigen tegen mensen die er ofwel niets van begrepen ofwel het beter zouden weten. Met name over dat huilen en 's nachts niet slapen. Nou, tot vorig jaar (mijn zoon is nu 13) heb ik dus bijna nooit een nacht op tijd naar bed kunnen gaan en ongestoord kunnen slapen en ik doe het ook al zijn hele leven in mijn eentje. En als ik zie hoe goed het nu gaat met hem dan mag ik mezelf een schouderklopje geven.
Jij doet gewoon wat naar jou gevoel het beste is, al dan niet straks met hulp. En je zoontje is nog zo jong; dat je nu aan de bel trekt is vroeg genoeg hoor. Wat er ook speelt, het kan alleen nog maar beter gaan. Maar laat dat schuldgevoel alsjeblieft los. Je helpt jezelf er niet mee en je zoontje uiteindelijk ook niet.

misvatting

Kinderen met adhd kunnen soms erg goed sociaal wenseoijk gedrag vertonen. Mijn zoon was op school 'onopvallend' volgens zijn kleuterjuf.
Een paar jaar later vond de juf van groep vijf dat hij een anti-sociale persoonlijkheidsstoornis had. Het kan verkeren...

Doordat wij dezelfde misvatting als jij hadden, hebben wij veel en veel te lang gedacht dat het door ons kwam. Zoon was alleen bij ons en vooral bij mij een furie. Bij vreemden was hij tot zijn achtste zovl mak als een lammetje. Hij vertrouwde ze namelijk voor geen cent.

Zoek hulp bij een verstandige kinderpsycholoog of psychiater. Het is niet voor niets dat die mensen jaren moeten studeren. Het is niet makkelijk, goede diagnostiek.

Wenselijk gedrag

Autistische stoornissen, ADHD, PDD-NOS, hechtingsstoornis etcetera vallen allemaal onder de DSM-IV (of tegenwoordig DSM-V). En er zijn vele overlappende kenmerken. Voor een goede diagnose moet de behandelend specialist kijken naar het gedrag van een kind in verschillende situaties en omgevingen; dus thuis, op school, op de buitenschoolse opvang. Veel kinderen met een gedrags- en/of ontwikkelingsstoornis weten als geen ander zich aan te passen naar hun omgeving en naar wat "sociaal wenselijk" gedrag is. Thuis een engeltje, ergens anders een bengeltje of andersom. Dat is niet alleen voorbehouden aan kinderen met een hechtingsproblematiek en hoeft niet te betekenen dat er (met name) thuis iets getriggerd wordt of dat je als ouders verzaakt hebt. Als je kind in het diagnostisch proces zit, hou er dan rekening mee dat er ook iets anders uit kan komen dan een hechtingsstoornis. Of een combinatie van. Zijn jullie trouwens al bij de huisarts geweest?

animaa

Yep.

Later toen wij uiteindelijk wisten wat er met hem aan de hand was (adhd) en manieren gevonden hadden om hem te helpen (explosieve kind, therapie), toen ging het op school mis. En toen werd het allemaal nog veel rotter.

Daarom schrijf ik hier. Als ik een iemand kan helpen om niet door zo'n rottijd te gaan met zijn kind. Ik weet nu dingen, die ik vroeger had willen weten. Het mooie van internet is, dat je die kennis toch kan delen. Zodat de Karmijns van nu, misschien een wat hebben aan herkenning en tips.

Het gaat nu trouwens best wel goed met onze zoon. Het leven blijft een uitdaging voor hem, maar per saldo gaat het goed.

Animaa

Maar wat zei jullie huisarts? Hebben jullie een verwijzing? Wees mondig en sla desnoods met de vuist op tafel hoor. Of neem een second opinion. Jullie hebben hulp nodig dus knok daarvoor!

Verwijzing

Die orthopedagoog van jullie had er kennelijk ook geen kaas van gegeten. Nogmaals, observatie in verschillende situaties is essentieel voor een juiste bepaling van de hulpvraag en voor verdere verwijzing/diagnose. Hier werd zowel bij het vermoeden van hechtingsstoornis als later bij ADHD geobserveerd thuis, op school en op de naschoolse. Ik, juf en de naschoolse leiding kregen ellenlange vragenlijsten. Die vragenlijsten en observaties kwamen regelmatig terug.
Trouwens, als de huisarts geen verwijzing wil afgeven, kan je ook bij Bureau Jeugdzorg terecht voor een verwijzing. In ieder geval voor tips en adviezen mbt jullie hulpvraag. Ik weet dat er heel veel negatiefs gezegd wordt over BJZ maar ik ben daar toen het nodig was enorm goed geholpen.

Animaa

Het is echt jammer dat jij en je man niet op een lijn zitten. Is dat op alle gebieden zo? Welke hulp jullie ook straks krijgen, dat zal zeker iets zijn waar aan gewerkt zal (moeten) worden. In een "normale" relatie in een "normaal" gezin is het op 1 lijn zitten waar het gaat om essentiële zaken al belangrijk, laat staan als het gaat om een kind wat extra zorg en ondersteuning nodig heeft. Al was het alleen maar dat jullie elkaar kunnen steunen en motiveren. En zo geef je ook evenwichtigheid en stabiliteit door aan je kind.
Verder: niemand is perfect. Geen enkele ouder is perfect. Iedereen heeft goede en minder goede eigenschappen. Een goede therapeut zal hierin ook met jullie als ouders werken in de vorm van ouderondersteuning. Bij problemen in een gezin, of dat nu door een stoornis komt of niet, is het hele gezin betrokken. Niemand heeft schuld maar iedereen kan en moet bijdragen aan een eventuele oplossing. Iedereen moet handvaten krijgen; ook school en de naschoolse.
Maar als jullie willen kunnen jullie dus over twee weken een verwijzing krijgen. Dat is mooi. De eerste stap is gezet!

Man

Misschien een beetje bot gedacht van mij. Maar man kon weleens een vergelijkbare diagnose krijgen als je zoon. Die dingen zijn vaak namelijk een kwestie van karakter/diagnose en erfelijk.
Kinderen met een ander karakter/diagnose kunnen bijkomend gedragsstoornissen en angsten krijgen doordat ze onvoldoende goed begrepen en begeleid worden door de omgeving.
De kunst is om elkaar beter te leren begrijpen en beter met elkaar om te gaan. Maar ook de omgeving van de school is belangrijk of ze daar wel begrepen en goed bejegend worden.
Een kind met autisme bijvoorbeeld heeft niet zoveel aan straf of aan beloning. Meer aan rust, jou geduld en voorspelbaarheid.
Zo zijn er nog wel een paar dingen te bedenken.
maar uiteindelijk maakt het vaak niet zo veel uit wat de diagnose is, als je maar goed met elkaar om leert gaan.
Een diagnose is meestal alleen maar handig om je gedachten te richten en er 'in' te komen en vooral ook als er speciaal onderwijs nodig is. Maar goed, dat zou met Passsend onderwijs niet meer nodig zijn. We zullen zien.

Opvoeden

Tja, ik kan je niet heel veel advies geven aangezien ik de opvoeding dus al vanaf de geboorte van mijn zoon alleen doe Het heeft zo zijn nadelen maar dus ook zijn voordelen.
Voor laagdrempelige opvoedingsondersteuning kan je terecht bij het Centrum Jeugd en Gezin (CJG) http://www.cjg.nl/ http://www.cjg.nl/basisschoolkind/opvoeding-en-gedrag/opvoedingsondersteuning?theme=

Maar als je straks bij een kinderpsycholoog komt, zal die ook vragen naar hoe jullie opvoeden. Deze zal ook advies kunnen geven en/of doorverwijzen. Goed opvoeden is te leren, zeker als je als ouder zorgzaam bent en alles voor je kind over hebt. Kortom, blijf positief. Die eerste stap is gezet, nu volgt de rest!

ouderbegeleiding

Ik zou niet weten hoe je als ouder hierin op 1 lijn kunt komen als er eentje bij zit die niet kan luisteren.
Ik zou ook meer aandacht besteden aan de interactie en het begrip van je zoon dan aan het ouders op 1 lijn krijgen. Dat is niet de oorzaak van de problemen van je zoon, hoewel mensen daar soms over van mening kunnen verschillen. Maar ik denk dat het afleidt van waar het om gaat.

Ouderondersteuning

Hmm, ik lees toch nergens dat haar man niet zou kunnen luisteren en/of niet openstaat voor een andere manier van opvoeden/opvoedingstips. En een "professional" komt toch anders binnen (onbevooroordeeld) dan vrouwlief.
De interactie en het begrip van zoon is natuurlijk prioriteit nummer 1 maar dat ouders een front vormen op het gebied van opvoeding en aanpak van problemen is ook heel belangrijk. Als kinderen niet weten waar ze aan toe zijn; de ene ouder zegt dit, de ander dat, is dat heel verwarrend. Ik zeg ook niet dat dat de oorzaak is maar het kan wel degelijk bijdragen aan de problematiek. Los van het feit dat het voor iedereen in een gezin veel fijner is als de ouders hierover niet of nauwelijks ruzie hoeven te maken lijkt mij zo.

afleiden

Ik denk dat je je nu enorm laat afleiden, en het blijft zoeken bij jullie opvoedkwaliteiten. Uiteraard liggen daar de oplossingen, maar dat is een proces, jullie moeten samen een nieuwe weg inslaan met zoon.
Dat jullie niet op 1 lijn zitten is absoluut niet erg, of het moet al extreem zijn. Volgens mij is het een enorme misvatting dat dat niet goed is. Volgens mij zitten de meeste ouderparen helemaal niet op 1 lijn. (Vroeger was dat de kracht vd opvoeding!)
Met een kind dat wat anders vraagt dan andere kinderen is het uiteraard wel wenselijk om op de belangrijkste zaken wel 1 lijn te gaan trekken. Maar ook dat is een proces, geef jullie zelf daar de tijd voor.
Bij de meeste kinderen zijn geijkte opvoedingsideeen (zoals straffen en belonen) niet zo schadelijk. Kinderen die wat anders nodig hebben laten je zien dat dat soort methodes niet werken.
Bij mijn zoon werkt belonen nog meer als een rode lap dan straffen. Positiviteit werkt wel, maar dat zit m meer in alles op een positieve manier benaderen, positief communiceren, vooral op positieve zaken de focus leggen. (En zeer neutraal begrenzen, negatieve emoties zijn echt funest)
Ook een etiket (prima als je daarvoor gaat) maakt het leven niet makkelijker voor jullie, uiteindelijk moeten jullie aan de bak. Probeer te blijven praten met partner, probeer samen tot een plan te komen, heel concreet. Bijv: je partner vindt het lastig om verwachtingen aan te geven. Misschien kunnen jullie samen de verwachtingen van partner op papier zetten, en vertalen naar zoon toe. Handig is het om de verwachtingen momenteel te houden op max 3 speerpunten. (positief geformuleerd) Andere verwachtingen moeten dan ook echt geparkeerd worden!
Probeer dit leuk te maken en positief, het kan een leuke uitdaging zijn! (En laat je zoontje ook 3 verwachtingen naar jullie toe aangeven! Uiteindelijk moeten jullie vooral met hem gaan samenwerken.

pattie, precies!

De opvoeding is niet de oorzaak of het probleem, maar biedt wel de oplossing. Dat onderscheid moet je blijven vasthouden. En je mag best gewoon een mens blijven. Als je een keer moe en ongesteld bent en toch even uit je slof schiet, komt het wel weer goed.Dat hoort nu eenmaal bij het leven, je kan niet opeens Superwoman worden. We doen gewoon ons best en kunnen vaak meer dan we zelf denken.