euthanasie
Mijn moeder (die Lewy body dementie heeft) geeft al jaren aan dat ze t.g.v. haar ziekte op een zeker moment niet verder wil leven. Tot voor kort lag dat moment nog ergens in de verre toekomst. Wel hebben we het afgelopen jaar elke paar maanden een gesprek hierover met de huisarts gehad, waarbij ze steeds haar wens herhaalde en aangaf dat het moment nog niet nu was.
De laatste maanden gaat ze echter heel erg hard achteruit, en daarom heeft ze nu besloten dat dit wel het moment is om eruit te stappen. Nu het nog kan. Omdat de huisarts het zelf niet uit wil voeren, zijn we doorverwezen naar de levenseinde kliniek.
De aanmelding is de deur uit, en nu is het wachten op de eerste afspraak met een arts en verpleegkundige. Volgens de huisarts voldoet mijn moeders verzoek aan alle (juridische) voorwaarden en kan het in principe snel geregeld worden.
Tja en nu. Nu moeten we het gaan hebben over haar uitvaart wensen enz. Ik sta volledig achter de keuze van mijn moeder, maar het is wel mijn laatste ouder (en laatste grootouder van mijn kinderen). En hoewel ze in zekere zin er al voor een groot deel niet meer is (door de dementie) wordt het nu opeens wel heel definitief allemaal. Dat grijpt me toch wel erg aan...
Wie heeft ook zo'n traject doorlopen en wil er iets over kwijt. Hoe lang duurde het vanaf de aanmelding tot de daadwerkelijke uitvoering? Zijn er nog dingen waar we aan moeten denken, om te regelen?
Sterkte
Het is een groot goed dat we de mogelijkheid tot euthanasie hebben in Nederland, maar het blijft natuurlijk hartstikke zwaar als het moment daar is. Ik heb (nog) geen ervaring, mijn moeder die aan Parkinson lijdt is bezig met het opstellen van haar euthanasieverklaring, maar ik wil je heel veel sterkte wensen in de komende tijd. Ik hoop dat je hier tips en steun krijgt.
skik
Jippox/skik
Misschien hebben jullie wat aan dit artikel (ook over euthanasie bij Parkinson en dementie):
Extra probleem bij dementie is dat diep-dementen in NL bijna niet voor euthanasie in aanmerking komen, dus als je te lang wacht wordt de keuze je ontnomen.
Dat is ook bij mijn moeder wel waarom het toch een beetje voelt als 'nu of nooit'. Hoewel zij wel een vorm van dementie heeft waarbij je vrijwel tot het allerlaatst ook steeds heldere momenten houdt, wat het leed juist zo groot maakt (want je bent je dan dus zeer bewust van de aftakeling en alles wat je verliest)
Mijn moeder is heel slecht in het nemen van beslissingen, altijd al geweest. Maar ik heb haar zelden zo zeker van iets gezien als nu. Dus de keuze is juist, denk ik dan.
Dank je, da's inderdaad nou precies het probleem. Je wil niet meer als..... maar tegen die tijd kan je het niet goed duidelijk meer maken. En het van te voren vastleggen is ook verdraaid lastig. Logisch, geen arts zet even een spuit op basis van een papiertje of inconsistente uitlatingen van een patiënt.
skik
Geen ervaring
Maar heel veel sterkte....
Boek
Om te beginnen heel veel sterkte. Dit lijkt me zo moeilik. Ik heb laatst het boek Beginnen over het Einde gekocht maar nog niet gelezen. Daar zou je misschien meer informatie uit kunnen halen.
Over het boek:
Nergens ga je zo prettig dood als in Nederland.
Behalve als je dement bent.
Want ook al mag het van de wet, geen arts helpt je bij het sterven als je niet meer begrijpt wat er gebeurt.
Waarom is euthanasie bij dementie zo moeilijk? En hoe kan het wél?
In dit openhartige boek laat Henk Blanken zien hoe belangrijk het is om op tijd te beginnen over het einde. Met je naasten en met je arts. Zodat je niet te vroeg dood gaat, maar ook niet te laat.
Dank en Tessa
Ik heb samen met mijn moeder het afgelopen jaar elke paar maanden een gesprek gehad met haar arts. We hebben het hele traject doorlopen en ze is nog helder genoeg om haar wens kenbaar te maken.
Dus ik verwacht dat het geen probleem gaat zijn. Ik ben nu vooral benieuwd hoe snel het verdere proces zal gaan.
Oom
Mijn oom heeft vorig jaar euthanasie laten plegen. Dit was ook al een aantal x besproken met de huisarts, die t wel wilde doen. Alles geregeld.Toen het moment daar was,kon t eigenlijk meteen 2 dagen later. Oom wilde week later en toen is het die datum geworden.
Bij mijn vriendin was alles voor haar oom geregeld. Hij zou mogen aangeven als t niet meer lukte en toen hij aangaf niet meer te willen bleek het niet t3 kunnen want t was vrijdag namiddag en de medicijnen waren er niet. Hij is toen alsnog door de huisarts in slaap gebracht en 3 dagen later overleden.
Ervaring
Hier de ervaring dat het proces snel kan gaan, tussen het moment dat diegene aangaf echt niet meer te willen en de uiteindelijke euthanasie zat 5 werkdagen.
Was eerder uitgebreid besproken met de huisarts en de huisarts heeft het ook zelf uitgevoerd. Tussentijds heeft wel een gesprek plaats gevonden met een 'schouwarts', een onafhankelijk arts die het verzoek beoordeeld. Vooral belangrijk voor de huisarts, zodat die aan kan tonen zorgvuldig gehandeld te hebben. Sterkte
Hier
Met euthanasie geen ervaring maar wel met bewust het leven beëindigen. Mijn oma was gewoon klaar met haar leven haar lichaam was ermee aan het stoppen en ze had al jaren lag aangegeven nooit geopereerd of gereanimeerd te worden.
Maar goed het moment was daar en ze had het met de artsen besloten. Wat een sterke vrouw is het want zij moest dus een dag in dag uit haar eten weigeren haar medicatie weigeren. De artsen weigerden ivm religie haar te euthanaseren, iets wat ze op een gegeven moment wel vroeg (terwijl ze het zelf in een eerder stadium niet wilde).
Kan heel snel
In mijn omgeving meegemaakt: persoon hoorde in het ziekenhuis dat hij uitbehandeld was en koos ervoor om naar huis te gaan om daar te sterven. Dat dat niet lang meer zou duren, was duidelijk, maar artsen geven nooit een verwachte tijdsduur. Huisarts kwam de volgende dag thuis kijken, zag hoe slecht het al ging en besprak met de persoon de mogelijkheid voor euthenasie (ivm de hevige pijn). Persoon stemde in. De 'second opinion' arts (schouwarts?) kon ook diezelfde dag al komen, zodat de euthenasie de volgende dag al kon worden uitgevoerd. Dus al ca 24 uur later!
Dat heet ( offtopic ter info)
Een scen arts.
https://www.knmg.nl/advies-richtlijnen/scen/over-scen.htm
Sterkte. Ik heb alleen eigen ervaring met 2 ooms die beiden helde van geest waren. Bij het ontstaan van dr kanker hebben zij al alles bij de huisarts vastgelegd. Tussen verzoek en uitvoering zat max een week, afhankelijk van wanneer de scen arts ruimte had en waar deze vandaan moest komen.
Tussrn aanmelden en sterven zat de duur van de kanker.
Via werk heb ik de ervaring dat ik scen artsen soms moet inplannen. Daarbij wert ik vanc1 patient met Lewy Body én kanker, dat zij uiteindelijk een natuurlijke dood heeft gehad.
Ervaring
Ik heb ervaring: mijn vader koos voor euthanasie (maar hij was niet dementerend). Tussen aanmelding en "de dag" zat ongeveer een week, maar eerder had ook gekund - het was mijn vader die de datum bepaalde.
Ik was erbij toen hij overleed. De dagen daaraan voorafgaand vond ik bizar; het leek alsof de klok de minuten dreunde. Het overlijden zelf vond ik een mooi proces, omgeven met veel zorg en respect.
Paasei
Kwam het initiatief echt van de huisarts? Dat lijkt me toch (hopelijk) tegen de regels.
Dacht het wel
Ik weet zeker dat het eerste gesprek over euthenasie bij de patient thuis was. Volgens mij was het de huisarts die langs kwam en er over begon. Of misschien is de patient zelf erover begonnen. Omdat de situatie al zo nijpend was... de patient had net de dag daarvoor in het ziekenhuis gehoord dat hij nog maar kort had en liet het hoofd hangen. Als de vechtlust weg is, verslechterd de situatie al helemaal snel.
Wat mij er zo aan op viel, is dat het allemaal zo vlug geregeld kon worden.. Overigens is het niet relevant geweest. De patient overleed spontaan al.
Kan snel gaan
Ik heb een collega gehad waaraan je het zag. Op de dagen dat hij nog hoop had was hij echt taai, hij bleef stug doorwerken ook al was hij heel erg ziek. Ik verdacht hem.ervan dat hij het wel fijn vond dat ik erg op hem steunde qua werk, mijn. Baas(en zijn goede vriend) gaf aan dat ik met hem.moest blijven werken zoals ik deed, terwijl ik me schuldig voelde een zieke man zoveel lastig te vallen met vragen.
De dag dat hij na 5 maar vechten het slechte nieuws kreeg had ik nog gewerkt, de dag erna kwam hij niet meer uit zijn bed. Een week later was hij dood, wel euthanasie maar er was weinig voor nodig begreep ik.
Overigens kreeg hij in de week voor zijn dood weer een opleving want hij heeft van begin tot eind nog even zijn eigen uitvaart geregeld.
In geval dat over de wens duidelijkheid moet komen.
Een familielid had een herseninfarct gehad en dientengevolge gehandicapt geraakt. Ze kon ook moelijk praten. Toen ze enigszins op de weg terug was, gaf ze aan dat ze dood wilde. Ze had een euthanasieverklaring, maar juist bij een herseninfarct zijn ze nogal terughoudend omdat er eerst moet worden vastgesteld in hoeverre er nog herstel mogelijk is. Is de wens wel echt aanwezig. Vooral als iemand moeilijk communiceert en slecht verstaanbaar is gaat er wel wat tijd overheen.
In dit geval heeft het ca 2 maanden geduurd tussen de eerste melding van 'ik wil dood' en het bezoek van de scenarts. Daarna nog een week of twee tot de euthanasie.
Sorry
En heel veel sterkte.
Heb je al wat gehoord?
Ben benieuwd. In reacties hierboven lees ik dat het snel kan gaan. Hoop dat het bij jullie ook vlot mag gaan allemaal.
Trek jij het nog een beetje? Je hebt wel veel op je bordje nu...
Phryne
Je hebt gelijk. Euthanasie hoort niet tot het normale medisch handelen en daarom zou een arts het niet als optie uit zijn/haar repertoire moeten aanbieden. Een patiënt mag er om vragen, als hij/zij de eigen situatie als ondraaglijk en uitzichtloos ervaart. Het is wezenlijk dat de eerste stap van de patiënt komt en niet van de dokter.
Jippox
Sterkte met alles. Niet gemakkelijk wat je allemaal meemaakt.
Dat hangt van eerdere gesprekken af
Als arts al eerder met oudere patiënt gesproken heeft dat deze euthanasie in theoretische omstandigheden is het soms aan arts om uit te leggen dat het nu het moment is om het er op nieuw over te hebben. Zo werd het bij mijn oma ineens toch nee. Maar doordat arts het op tafel bracht wisten wij als familie dat zeker.
Aagje
' Euthanasie hoort niet tot het normale medisch handelen en daarom zou een arts het niet als optie uit zijn/haar repertoire moeten aanbieden.'
Dat dacht ik ook en dat zou ik ook zuiver vinden. Maar onlangs hoorde ik, dat artsen het juist wel zelf ter sprake brengen, omdat ze er niet mee overvallen willen worden. Soms worden ze voor het blok gezet: pati"ent heeft alles al geregeld, inclusief datum, en zet arts voor het blok. Er zijn nog steeds mensen die denken dat euthanasie een recht is wat je kunt opeisen. Terwijl het eigenlijk een medische handeling is voor situaties, waarin artsen met de rug tegen de muur staan: het lijden is ondraaglijk en er is geen mogelijkheid tot verbetering of verlichting. En dan moet er nog een verzoek komen vanuit de patient.
Maar het probleem van 'voor een voldongen feit worden geplaatst' is blijkbaar groter geworden.
Tsjor
Mijk
Ook dat is waar. Als de patiënt in een eerder stadium heeft aangegeven bij de (huis)arts dat hij/zij euthanasie zou willen en er daarover samen gesproken is, kan de huisarts daarop terugkomen en informeren hoe de patiënt daar nu over denkt.
Ik ging in mijn reactie #21 uit van de vraag of de (huis)arts als eerste euthanasie zelf als mogelijkheid zou kunnen inbrengen. Aangezien het bij euthanasie gaat om niet gewoon medisch handelen is dat dus niet de bedoeling. Maar dat sluit niet uit dat het gebeurt.
niets
we hebben de aanvraag vorige week maandag verzonden (een enorme papierwinkel) maar ik heb tot op heden helemaal niets gehoord. Heel vreemd vind ik dat. Ga er zelf maar achteraan bellen..
Verder dacht en hoopte ik dat mijn ex en ik de scheiding in harmonie en redelijkheid zouden kunnen regelen maar dat blijkt helaas een vergissing. Ex is volop bezig mij overal de schuld van te geven, te doen alsof ik allerlei dingen doe die volstrekt niet in het belang van de kinderen zijn enz. En zich ondertussen aan alle kanten in 'mijn wereld' aan het wurmen. Dus contact zoeken met vrienden en familie van mij enz. Hij is echt op oorlogspad.
Echt heel naar. Dus ja het is wat veel allemaal nu 
Tsjor
We waren gelijk aan het typen.
Wat jij beschrijft is natuurlijk heel bijzonder. Want de patiënt kan dat toch helemaal niet zelf regelen? Een patiënt kan in zijn/haar hoofd hebben ‘ik wil het en ik wil het dan’, maar die kan het verder niet zelf regelen. Die regelt niet dat de arts het ook wil, die regelt geen scen-arts, geen recept voor euthananatica en niet de contacten met de apotheek voor de aflevering van de spullen en bepaalt niet de agenda van de dokter. In die zin laten artsen zich dan dus onnodig onder druk zetten in zo’n situatie, zou je zeggen.
Aan de andere kant herken ik zeker het eisende dat patiënten kunnen hebben, inclusief de gedachte dat ze een soort van wettelijk recht hebben op euthanasie. Maar dat is niet zo. De euthanasiewet is een wet die beschrijft waar dokters aan moeten voldoen om euthanasie te kunnen uitvoeren zonder strafbaar te zijn. Het is geen wet die de rechten van de patiënt in deze regelt.
Omdat het bij euthanasie gaat om buitengewoon medisch handelen is ook geen arts verplicht euthanasie te verrichten. Een arts kan dus altijd zeggen “ik werk hier niet aan mee”. Moet dan vziw wel doorverwijzen naar iemand die wel wil meewerken. Maar ook die kan vinden dat de situatie van een patiënt niet voldoet aan de criteria.
Maar nogmaals, ik herken het eisende gedrag van patiënten. En aangezien de tendens in de gezondheidszorg is dat de patiënt recht heeft op autonomie en zelfbeschikking kan ik me voorstellen dat artsen zich onder druk gezet voelen. Maar daar zouden eerder meer weerbaar in moeten worden dan dat ze euthanasie maar gaan aanbieden als een optie. Dan versterk je namelijk de gedachte dat er een recht is op euthanasie.
Maar misschien raken we met deze bespiegelingen wel te veel af van de situatie van Jippox. Sorry daarvoor.
Och laiverd
Wat naar dit zo samen... sterkte!
Jippox
Wat naar allemaal. Sterkte met alles
Jippox
Wat verdrietig allemaal... Heel veel sterkte, en een dikke knuffel.
Jippox
Ook van mij heel veel sterkte gewenst, wat heb jij een narigheid op je bordje zeg.
skik
