Is Kanjertraining soms schadelijk?
Kanjertraining was iets wat ik als een groot pluspunt van onze school heb gezien toen ik mijn kind inschreef. 'Tot ik de negatieve kanten daarvan had ervaren. Nu weet ik het niet meer zo zeker dat deze huis-tuin-en-keuken
psychologie, waar geen wetenschappelijk onderzoek naar is gedaan over
de effectiviteit en de werking, wel zo goed is.
In groep 0 (voor de kids die in januari al 4 worden) gebeurde het eerst met het
vriendinnetje van mijn dochter en daarna met mijn dochter zelf. Het meisje werd al gauw de beste vriendin van mijn dochter en de meiden speelden heel leuk en op een gelijkwaardig niveau samen. De moeder van het vriendinnetje vertelde dat het meisje last had van haar 1 jaar oudere broertje en ook het meisje klaagde over hem dat hij haar speelgoed afpakte, haar soms een mep verkocht, etc. Kortom, dat hij bazig was. Om het meisje te helpen sterker en zekerder te worden, kreeg ze op school tijdens de Kanjertraining “ik ben de baas”-lesjes. Tegen het einde van dat schooljaar werd het meisje zo bazig over mijn dochter dat mijn oppas die dat meemaakte, een klacht bij mij indiende. Het meisje pestte en kleineerde mijn dochter (en die dag ook de oppas). De oppas waarschuwde mij dat dit echt niet kon. De situatie was dusdanig ernstig dat de meisje in verschillende groepen 1 zijn geplaatst.
Toen mijn dochter,dat nogal verlegen was in de buitenwereld, maar niet op haar mondje gevallen is thuis, deze “ik ben de baas”-lesjes kreeg, gebeurde iets vergelijkbaars. Ze werd thuis brutaal en onhandelbaar en ik moest haar zelfs vaker dan gebruikelijk, time-outs geven. Met de eerder opgedane ervaring met het vriendinnetje, was ik er echter al op voorbereid dat dit niet haar gebruikelijke zelf was. Het effect op de verlegenheid van mijn kind was minimaal (als die er al was), maar de negatieve effecten waren behoorlijk, echter gelukkig tijdelijk.
Een ander groot nadeel van de Kanjertaining is het schuld geven aan het slachtoffer (je bent een bang konijntje en je moet niet zo zielig doen). Ook dit
heeft flink in gehakt op mijn kind, dat dan maar niet meer meldde dat ze gepest werd
Deze “ik ben de baas”-lesjes en “blaming the victim” zijn te simplistisch voor
woorden. Als de oplossing zo simpel lag, dan was niemand meer verlegen of onzeker. Wat een veel grotere rol heeft gespeeld bij mijn dochter, was de lieve en grappige juf in groep 1 die haar veel vrijheid gaf. In groep 2 kwam de lockdown welk onverwacht positief effect had op de verlegenheid van mijn dochter. Ze communiceerde via de tablet met de klas (omdat wij wegens gezondheidsredenen langer thuis waren dan de rest) en iedereen wilde met haar praten. Ze werd vrolijk en veel zekerder in haar contacten met de buitenwereld. Maar toen aan het einde van groep 2 ze weer naar school ging en haar (nieuwe) vriendinnetje mijn dochter bij het spel begon uit te sluiten, had ik genoeg van deze “blaming the victim”- pseudotherapie en heb ik de moeder gemeld dat mijn kind niet meer met haar kind mocht spelen. Dit had direct gewenst effect en alles is weer in orde.
Nu in groep 3 echter, keren de “Ik ben de baas”-lesjes terug, en is het weer
zwaar thuis. Mijn dochter is van mening dat zij de baas is en niet de ouders. En dit keer ben ik degene die gepest wordt. Ik heb mijn dochter voorgelicht dat dit toch echt niet waar is dat zij de baas is en dat kinderen die zich ernstig misdragen soms zelfs uit huis worden geplaatst. Dus dat uiteindelijk dan de Nederlandse staat de baas is. Ik vind het echter jammer dat door deze pseudotherapie mijn kind eerder op het slechte pad dan op de goede pad gebracht wordt. Vooral omdat haar onzekerheid weer op gaat spelen.
Begrijp mij goed, de oefeningen in vertrouwen die de kinderen doen zijn volgens mij prima in orde. Maar wat ik ook niet begrijp is het feit dat de ouders erbuiten worden gehouden. Alsof het effect van wat je doet zich alleen tot de school beperkt en alsof alles wat je doet oneindig goed zou zijn. Zulke wondermiddelen bestaan volgens mij niet. De onzekerheid van
mijn dochter (dat mondjesmaat weer terug begint te komen) wordt
verborgen achter bravoure (dat keiharde kanten begint te krijgen).
Soms dien je een wat bijsturen als het mis dreigt te gaan, is mijn mening. Maar hoewel de Kanjertraining de kinderen “leert” om met kritiek om te gaan (het slachtoffer moet dan een ander speelkameraadje zoeken, de pestkop is dus de baas) is kritiek op onze school uit den boze.
Ik ben heel benieuwd wat andere ouders van dit alles vinden. Naar mijn mening leert de Kanjertraining mijn kind een harteloze en keiharde opstelling aan dat de pestkop de baas is (de vlerk is goed materiaal om daar leiders van
de maken). Het leert mijn kind dat het je eigen schuld is als je slachtoffer bent van iemands vervelende of agressieve gedrag. Tot slot leert het onverschilligheid aan (“ik haal mijn schouders op”: nou en dat je iets vindt) en heeft het verborgen racistische elementen omdat de vlerk de zwarte pet op heeft en de kanjer de witte pet.
MoederSterretje schreef op 28-01-2022 om 17:08:
Het rapport van staatssecretaris Dekker laat zien dat de Kanjertrening pestgedrag niet tegengaat. Ik kan er niets aan doen. Kinderen leren eromheen te werken en pesten alsnog. Slachtoffers zijn bang om het te melden omdat ze dan weer worden getraind in Kanjervaardigheden van sterk moeten zijn.
Dat is wat anders dan pestgedrag initiëren en aanwakkeren. En de rest vul je helemaal zelf weer in.
MoederSterretje schreef op 28-01-2022 om 17:25:
[..]
Het is niet mogelijk om iemand die introvert is tot een extrovert om te vormen. Het tegenovergesteld wordt bereikt. Nu mijn dchter "getraind" wordt, meldt ze niets meer en kijkt ze flink uit om niet op te vallen.
Je doet het erom, ga je nu ook mijn woorden verdraaien? Driemaaldrie is negen.
ruteli9 schreef op 28-01-2022 om 17:42:
Hoi,
ik heb niet alles gelezen maar als leerkracht heb ik deze training net gevolgd, zodat ik hem in de les kan toepassen. In je openingspost vertel je over het bange konijntje.
De Kanjertraining heeft vier petten, de gele pet staat voor het bange konijntje. Maaaar in de lessen leren we de kinderen over de gekleurde petten, altijd in combinatie met de witte pet. Geel met wit is een rustig kind maar ook vaak het kind dat de rust in de groep kan brengen. Alleen de gele pet is bang gedrag, in schulp kruipen en niet altijd iets durven zeggen.
Zwarte pet is pest gedrag, maar zwart met wit is een natuurlijke leider in de groep die vaak het voortouw neemt.
Rode pet is vaak meelopen, lachers op de hand, soms de juf of meester uitdagen met grappen en grollen en doorgaan, maar rood met wit is het kind wat sfeer in de groep brengt en vaak zin heeft in de dag en de groep positief kan meenemen.
Mocht je kind dus gedrag laten zien wat bij een kleur pet hoort dan kan je aangeven dat de witte pet er even bijgepakt mag worden. Dit wordt als het goed is ook zeker benadrukt in de lessen.
Ik waardeer je moeite, maar het is hopeloos hoor.
MoederSterretje schreef op 28-01-2022 om 17:49:
[..]
Zie het Kanjerboek.
Zo moeilijk is het nou ook niet om het te begrijpen wat daarin staat.
De school gebruikt het zoals het er staat, naar de letter.
Blijkbaar is het supermoeilijk, want je snap er geen biet van.
MoederSterretje schreef op 28-01-2022 om 17:25:
[..]
Het is niet mogelijk om iemand die introvert is tot een extrovert om te vormen. Het tegenovergesteld wordt bereikt. Nu mijn dchter "getraind" wordt, meldt ze niets meer en kijkt ze flink uit om niet op te vallen.
Ze kan ook niks meer melden omdat jij haar uit hoort en zij dat heel vervelend vindt. Jij maakt school voor haar een onveilige plek.
Flanagan schreef op 28-01-2022 om 13:57:
MoederSterretje, het is goed mogelijk dat de leerkracht niet volledig achter de training staat maar het achterste van haar tong niet laat zien omdat ze geen gedoe wilt met de directeur.
Als je per se de pettenkwestie wilt aanroeren, praat dan iemand van de MR. Zo hou je je kind en de juf er enigszins buiten.
Of je neemt je verlies, want de school is verder wel okee.
We hebben er nu een
leraar die alles naar de letter volgt en geen millimeter afwijkt
(vorig jaar was het een stuk beter). Met de huidige is dan ook geen
echt overleg mogelijk (de vorige kon ik nog wel wat vragen stellen.
Informeel, want over de mail ook niet, dan kreeg ik de directeur over
me heen). De boodschap is heel duidelijk: bemoei je niet mee met wat
wij met je kind doen. En ga weg als dat je niet bevalt. Zo simpel
ligt het en de MR is niet anders. Maar ik zal trachten het hogerop te
bespreken, wellicht dat daar wat uitkomt.
Ik denk echter dat
ik het systeem niet zal kunnen veranderen, vandaar dat ik hoopte op
wat meer info hoe ermee om te gaan, op een manier om geen schade op te lopen. Want zoals het nu in elkaar zit maakt het mijn dochter
alleen maar onzeker i.p.v. sterker en mondiger. Ik zie de school
alles uit de kast halen, mime-oefeningen, massages, “ik ben de
baas” -lesjes, maar dat werkt niet zo simpel. De ervaring op school
is heel duidelijk: extravert en dominant is goed en introvert moet
veranderd worden. Kwetsbaar komt niet in hun vocabulaire voor (de
school ontkende aanvankelijk zelfs onze chronische aandoening en
kreeg de schoolarts mee om niets te hoeven doen. Pas na een klacht
bij de gemeente werd onze toestand min of meer aanvaard).
De school is echt super voor sterke, extraverte, gezonde kinderen die niet op hun mondje zijn gevallen, het liefst zelfs iets brutaal 
Als je school op dezelfde manier benadert als dat je hier doet, snap ik die reactie. Je trekt alles uit verband totdat het past bij jouw waanbeeld. Daar is voor een leerkracht niet tegen uit te leggen, want je laat hier ook zien niet te willen horen wat anders is dan wat jij denkt. Dan is het te begrijpen dat ze de directeur met die doorgeslagen moeder laten praten.
hè, nu zeg je dat de vorige leerkracht het wel goed deed. Het ligt dus wellicht aan de leerkracht. Wat je kan doen?
1. Praten op school. Over hoe de kanjertraining voor jouw dochter uitpakt. Kan daar iets aan gedaan worden? Zijn er meer groepen? Kan je dochter switchen van groep?
2. Besluit nemen. Uitzingen en hopen op een betere leerkracht volgend jaar. De kanjertraining thuis gewoon negeren. Of switchen van school.
Het belangrijkste is continu praten op school. Zonder gesprek kan je helemaal niks
Lollypopje schreef op 28-01-2022 om 17:19:
[..]
Jeej, wat fijn je hebt officieel gelijk.
Lost dat ook je probleem op?
Zo nee, ga dan nu eens je aandacht daar naar verleggen.
Ja het is echt feest.
Ik voel me niet meer een wappie die het maar verzint
Wat een leuk poppetje overigens.
Biebel schreef op 28-01-2022 om 17:23:
[..]
De staatssecretaris heeft dat rapport niet laten schrijven om moeders nog verder in een kanjertrainingsfuik te laten belanden. Dat is bedoeld om scholen te helpen de juiste keuzes te maken en daarop eventueel in te grijpen.
En dat doen ze dus niet, want het is verrekte handig om zo de kids in het gareel te houden. Ik geef ze geen ongelijk
MamaE schreef op 28-01-2022 om 17:32:
Ja, we weten nu wel dat je heel erg veel moeite hebt met alles wat er in dat boek staat en met die training in het algemeen. Je kunt drie dingen doen:
1) leg het op school neer en bespreek je zorgen en de gevolgen ervan voor je dochter
2) zoek een andere school
3) laat die training voor wat die is en laat het hele gebeuren er omheen los
Het valt volgens mij
wel mee. Kanjertraining is best handig voor een school, om de kids in
het gareel te houden. Wat ik alleen mis is een positieve rol die een
niet dominant kind kan spelen. Dat is alles. Zodat mijn kind geen
deuk in haar zelfvertrouwen oploopt door al dat gedram op extravert
gedrag.
MoederSterretje schreef op 28-01-2022 om 19:16:
[..]
Het valt volgens mij
wel mee. Kanjertraining is best handig voor een school, om de kids in
het gareel te houden. Wat ik alleen mis is een positieve rol die een
niet dominant kind kan spelen. Dat is alles. Zodat mijn kind geen
deuk in haar zelfvertrouwen oploopt door al dat gedram op extravert
gedrag.
Dat is gewoon die gele hoor, maar dan wel vanuit vertrouwen. En ga alsjeblieft niet weer een lap uit dat handboek plakken, want dat komt me mijn neus uit.
En stop alsjeblieft met voor jezelf opkomen en grenzen kunnen stellen verwarren met extravert gedrag.
MoederSterretje schreef op 28-01-2022 om 19:10:
[..]
Ja het is echt feest.
Ik voel me niet meer een wappie die het maar verzint
Wat een leuk poppetje overigens.
Je miste duidelijk mijn punt, maar dat verbaasd me niks
ruteli9 schreef op 28-01-2022 om 17:42:
Hoi,
ik heb niet alles gelezen maar als leerkracht heb ik deze training net gevolgd, zodat ik hem in de les kan toepassen. In je openingspost vertel je over het bange konijntje.
De Kanjertraining heeft vier petten, de gele pet staat voor het bange konijntje. Maaaar in de lessen leren we de kinderen over de gekleurde petten, altijd in combinatie met de witte pet. Geel met wit is een rustig kind maar ook vaak het kind dat de rust in de groep kan brengen. Alleen de gele pet is bang gedrag, in schulp kruipen en niet altijd iets durven zeggen.
Zwarte pet is pest gedrag, maar zwart met wit is een natuurlijke leider in de groep die vaak het voortouw neemt.
Rode pet is vaak meelopen, lachers op de hand, soms de juf of meester uitdagen met grappen en grollen en doorgaan, maar rood met wit is het kind wat sfeer in de groep brengt en vaak zin heeft in de dag en de groep positief kan meenemen.
Mocht je kind dus gedrag laten zien wat bij een kleur pet hoort dan kan je aangeven dat de witte pet er even bijgepakt mag worden. Dit wordt als het goed is ook zeker benadrukt in de lessen.
Ja het is geweldig
dat alles dan gaat werken. Maar bekijk het eens van de kant van het
verlegen konijntje. Het kan nooit de leiderschapsrol ervaren want dat
zijn de Kanjertijgers en de zwart-witte petten. Als het de witte pet
erbij pakt, is het nog liever en rustiger. Ik zie de uitgelaten
kindjes in de klas en ben vol bewondering (net als de juf) en dat is
ook goed. Maar dit goed bedoelde instrument maakt mijn verlegen kind
alleen maar onzeker. Ze zegt inmiddels letterlijk “mama, ik ben
niet goed.” Dat heeft ze nooit thuis gehoord. De theorie is echt
super, maar kinderen voelen haarfijn aan wie er de leiding heeft en
de goedkeuring. En nogmaals, ze is verlegen maar was altijd best
dapper. Ik zie aan haar dat ze zichzelf steeds meer inhoudt. Vandaag
liepen we buiten en ik wilde samen huppelen, maar dat durfde ze niet
meer. Het zijn misschien kleine dingen, maar daaraan merk ik dat het
niet werkt. Hoe goed bedoeld. De Kanjertraining bekrachtigt de
leiders in de groep en iemand moet die bekrachtiging geven.
Mevrouw75 schreef op 28-01-2022 om 19:24:
[..]
En stop alsjeblieft met voor jezelf opkomen en grenzen kunnen stellen verwarren met extravert gedrag.
Precies, ik ken genoeg introverte mensen die prima voor zichzelf opkomen en grenzen stellen. Die trekken 1x hun mond open en dan is het klaar.
