ADHD en schooladvies (Cito/NIO)
Goedemorgen,
Ik zag dat de NIO hier al een paar keer uitgebreid besproken is en ik wilde ook mijn vraag hier even neerleggen 
De situatie: zoon, 11 jaar. Altijd een goede leerling geweest, hele mooie rapporten met alleen maar hoge cijfers. Leert ontzettend makkelijk. Wel een gevoelige jongen, kon zich slecht concentreren en was erg wiebelig in de klas. In coronatijd in groep 6 heeft hij een dipje gehad op school maar krabbelde hier snel uit. In groep 7 zijn wij in het onderzoektraject gekomen voor ADHD, begin dit jaar is hij gestart met medicatie.
Zoals gezegd zijn zijn rapporten prachtig, zijn CITOs daarentegen belabberd. Hij scoorde voor alle onderdelen niet hoger dan een 4. Dit is al vanaf groep 4. Ik heb jarenlang gevraagd aan school hoe dit kon, zo'n goed rapport en zulke slechte CITO scores, het lijkt wel van 2 verschillende kinderen. Zij konden mij het antwoord niet geven. Begin dit jaar werd met zijn diagnose alles duidelijk.
In februari is hij gestart met medicatie en dit is een wereld van verschil, zowel thuis als op school. In maart (dus net gestart met medicatie) kreeg hij zijn eerste CITOs met medicatie. Hij maakte een sprong naar 2 en 3. Heel duidelijk dus waardoor dit kwam. Toen kwam zijn voorlopig advies, de juf wilde hem MAVO/HAVO advies geven maar is teruggefloten door de commissie op school, op basis van zijn CITOs. Hij kreeg MAVO advies. Ik heb uiteraard aangegeven dat ik het hier niet mee eens ben. Door zijn ADHD was het onmogelijk zich te concentreren op een grote toets als de CITO. Ik vindt het oneerlijk dat zijn scores van groep 6 (ook nog eens coronajaar) hierin worden meegenomen. De school hield voet bij stuk, het voorlopig advies bleef staan.
Afgelopen week ontvingen wij de uitslag van de NIO die vorige maand is afgenomen. Met een score van 120 zou hij makkelijk het VWO aankunnen. Dit verbaast mij helemaal niets.
Ik ben ontzettend benieuwd naar jullie ervaring met het meewegen van de NIO ten opzichte van de CITO. Onze school hangt bijna alles op aan de CITO en dat vind ik in het geval van mijn zoon ontzettend oneerlijk. In januari krijgt hij de laatste CITO's. De verwachting is dat hij zijn stijgende lijn door zal zetten, hij zit heel goed in zijn vel nu. Maar wat als dit niet zo is? Stress en druk zijn voor geen één kind goed en die voelt hij nu wel.
Zijn cijfers zijn ook dit jaar weer heel goed, hij staat gemiddeld een 9,5 voor rekenen en een 8,5 voor begrijpend lezen. Leervakken haalt hij ook gemiddeld een 9 voor.
Zijn grote zus zit in de 2e MAVO/HAVO en haar werk haalt hij (niet letterlijk) zijn neus voor op. Een MAVO advies zou voor hem rampzalig zijn, geen uitdaging, hij gaat zich rot vervelen.
Ik heb goed contact met de juf en de IB'er op school, we hebben iedere maand een gesprek. Zij zijn erg gereserveerd en spreken zich (nog) niet uit over het advies. De NIO-uitslag heb ik nog niet besproken, dit gaan we over 2 weken doen.
Ik ben ontzettend benieuwd naar jullie ervaringen (als die er zijn natuurlijk).
Mijn zoon heeft ASS en ADD. Hij is hartstikke slim, dat merk je meteen als je met hem praat, maar op school, cito en op de gewone IQ-test kwam dat er niet uit, daar scoorde hij heel gemiddeld. Altijd met zijn hakken over de sloot overgegaan. Sinds hij halverwege de middelbare school methylfenidaat is gaan gebruiken, werd alles wel makkelijker. Zijn werk met en zonder medicatie is echt een wereld van verschil. Hoe verder hij in zijn schoolcarrière kwam, hoe makkelijker het voor hem werd. Meer inzichtvragen, geen vervelende details meer uit je hoofd leren. Nu haalt hij prachtige cijfers op de universiteit.
Zet door, laat desnoods de instantie die je zoon getest heeft meegaan naar het gesprek op school om uit te leggen wat de test inhoudt. Heeft hij begeleiding voor zijn ADHD? Laat die persoon anders ook eens meegaan. De school heeft duidelijk geen flauw benul wat de combinatie van ADHD en een hoge intelligentie betekent. Iemand moet het ze leren.
Mijn ervaring is vooral dat je als ouder nul invloed hebt op het advies van de basisschool. Mijn dochter had (om onverklaarbare redenen) altijd ‘slechte’ Cito’s, overwegend IV en V en een enkele III. Na een eindcito van 543 hebben ze ‘ruimhartig’ het kader/tl advies gewijzigd naar tl, maar toen waren de inschrijfdata al verlopen en de eerste keus school al vol.
De mavo ging naar makkelijk af, maar 4 havo doet ze nu voor de tweede keer (goede cijfers tot nu toe). Ik twijfel geenszins aan haar capaciteiten, maar het is gewoon niet een heel schools mens.
IMI-x2 schreef op 30-11-2022 om 10:25:
Mijn zoon heeft ASS en ADD. Hij is hartstikke slim, dat merk je meteen als je met hem praat, maar op school, cito en op de gewone IQ-test kwam dat er niet uit, daar scoorde hij heel gemiddeld. Altijd met zijn hakken over de sloot overgegaan. Sinds hij halverwege de middelbare school methylfenidaat is gaan gebruiken, werd alles wel makkelijker. Zijn werk met en zonder medicatie is echt een wereld van verschil. Hoe verder hij in zijn schoolcarrière kwam, hoe makkelijker het voor hem werd. Meer inzichtvragen, geen vervelende details meer uit je hoofd leren. Nu haalt hij prachtige cijfers op de universiteit.
Zet door, laat desnoods de instantie die je zoon getest heeft meegaan naar het gesprek op school om uit te leggen wat de test inhoudt. Heeft hij begeleiding voor zijn ADHD? Laat die persoon anders ook eens meegaan. De school heeft duidelijk geen flauw benul wat de combinatie van ADHD en een hoge intelligentie betekent. Iemand moet het ze leren.
Bedankt voor je reactie! Heel herkenbaar allemaal. Mijn zoon haalt dus alleen wel hele goede cijfers voor zijn normale toetsen, alleen de CITO's zijn een drama. En nu dus die hele goede NIO-score.
Hij slikt ook methylfenidaat en wat jij zegt, een wereld van verschil met en zonder medicatie. Hij heeft nu geen begeleiding meer van een pedagoog, enkel de arts houdt zijn gewicht en groei in de gaten. Maar in principe is zijn case gesloten (heeft ook weer met verzekering te maken). Wel kunnen we gebruik maken van een externe schoolcoach (?).
De NIO is afgenomen op school. Ik wacht het gesprek over twee weken met de juf af, en kan daarna als het nodig is die instantie inderdaad zelf benaderen.
Wat je zegt, ze hebben geen idee van de combinatie ADHD en hoge intelligentie...
Heeft je zoon ook een intelligentietest bij het ADHD onderzoek gedaan?
Die enorme sprongen en hoge NIO lijken me zeker de overweging waard om een hoger advies te geven. Oefenen ze op school ook met cito's of was het echt dat op een gegeven moment de concentratie op was en het daardoor mis ging?
Toch zal uiteindelijk de school een advies geven. Als de juf zelf al op mavo/havo wilde inzetten en de stijgende lijn zet door, zou het zomaar kunnen dat er alsnog havo uit komt.
Heb je enig idee hoe het komt dat hij voorheen de methodetoetsen wel goed maakte en de cito's niet? Zit het verschil in de lay-out van de toets? Is/was hij beter geconcentreerd bij een methodetoets? Daar zou ik wel benieuwd naar zijn.
Zou hij zonder medicatie ook een slechte NIO-uitslag hebben gehad?
Bij mijn dochter werkt methylfenidaat heel goed, maar schakelen naar een andere lay-out bijvoorbeeld blijft lastig voor haar. Zij heeft ADD en dyslexie.
MamaE schreef op 30-11-2022 om 10:50:
Heeft je zoon ook een intelligentietest bij het ADHD onderzoek gedaan?
Die enorme sprongen en hoge NIO lijken me zeker de overweging waard om een hoger advies te geven. Oefenen ze op school ook met cito's of was het echt dat op een gegeven moment de concentratie op was en het daardoor mis ging?
Toch zal uiteindelijk de school een advies geven. Als de juf zelf al op mavo/havo wilde inzetten en de stijgende lijn zet door, zou het zomaar kunnen dat er alsnog havo uit komt.
Ja, die heeft hij gehad en toen kwam hij uit op 109. De orthopedagoog gaf aan dat de uitkomst met medicatie waarschijnlijk hoger is, maar dit kan pas na 2 jaar worden getest (en dan zit hij dus al op de middelbare school).
Met de CITO's had het echt te maken met concentratie, ze oefenen hier verder niet op.
EmmaT schreef op 30-11-2022 om 10:56:
Heb je enig idee hoe het komt dat hij voorheen de methodetoetsen wel goed maakte en de cito's niet? Zit het verschil in de lay-out van de toets? Is/was hij beter geconcentreerd bij een methodetoets? Daar zou ik wel benieuwd naar zijn.
Zou hij zonder medicatie ook een slechte NIO-uitslag hebben gehad?
Bij mijn dochter werkt methylfenidaat heel goed, maar schakelen naar een andere lay-out bijvoorbeeld blijft lastig voor haar. Zij heeft ADD en dyslexie.
Ja goede vraag. Ik denk dat de grootte van de CITO (dubbel vel helemaal vol met opdrachten) voor hem zo onoverzichtelijk is dat hij hierdoor dichtsloeg. Zijn behandelaar gaf aan dit erg vaak te zien bij ADHD'ers. De methodetoetsen zijn vaak korter en misschien wel de andere lay-out? ik moet zeggen dat ik er zelf heel weinig verstand van heb.
Zonder medicatie zou ik denken dat hij inderdaad een slechtere NIO-uitslag had gehad maar dit weet ik natuurlijk niet zeker. Het is wel aannemelijk.
Wat fijn dat je zoon zo'n grote sprong vooruit gemaakt heeft. Gelukkig is dit nog niet het definitieve advies, dus hij heeft kans om nog meer vooruitgang te laten zien. Ik ben het met je eens dat met een NIO van 120 er ook VWO in zou moeten zitten. Ik zou specifiek kijken of citotraining kan helpen om zijn citoscores omhoog te halen. Want met II en III scores op de cito lijkt het alsof hij niet op VWO-niveau zit.
Wat een IQ test betreft, dezelfde test kan niet nog een keer binnen twee jaar. Je kunt wel een andere IQ test laten doen. Voor zijn leeftijd zijn er 3 beschikbaar volgens mij, de WISC-V, de SON-R en de Rakit-2. Waarschijnlijk heeft hij de WISC gedaan, dat is de meest gebruikte. Je zou om het verschil met medicatie te kunnen laten zien 1 van de andere twee kunnen laten doen.
Daglichtlamp schreef op 30-11-2022 om 12:14:
Wat fijn dat je zoon zo'n grote sprong vooruit gemaakt heeft. Gelukkig is dit nog niet het definitieve advies, dus hij heeft kans om nog meer vooruitgang te laten zien. Ik ben het met je eens dat met een NIO van 120 er ook VWO in zou moeten zitten. Ik zou specifiek kijken of citotraining kan helpen om zijn citoscores omhoog te halen. Want met II en III scores op de cito lijkt het alsof hij niet op VWO-niveau zit.
Wat een IQ test betreft, dezelfde test kan niet nog een keer binnen twee jaar. Je kunt wel een andere IQ test laten doen. Voor zijn leeftijd zijn er 3 beschikbaar volgens mij, de WISC-V, de SON-R en de Rakit-2. Waarschijnlijk heeft hij de WISC gedaan, dat is de meest gebruikte. Je zou om het verschil met medicatie te kunnen laten zien 1 van de andere twee kunnen laten doen.
Hij hoeft van mij niet perse naar het VWO, maar MAVO is echt een ander soort onderwijs. Veel meer op de praktijk, en het is ook echt geen praktijkkind.
Citotraining is wel een goede tip. Ik was hier eigenlijk altijd op tegen maar in zijn geval (het ligt dus puur aan de citos...) kan het net dat extra zetje zijn.
De pedagoog gaf inderdaad aan dat er minimaal 2 jaar tussen moet zitten. Ik ben niet heel happig op nog een IQ test hoor. Hij is net door de hele molen heen en om hem dan weer onderzoeken te laten doen...
Debbie84 schreef op 30-11-2022 om 12:25:
[..]
Hij hoeft van mij niet perse naar het VWO, maar MAVO is echt een ander soort onderwijs. Veel meer op de praktijk, en het is ook echt geen praktijkkind.
Citotraining is wel een goede tip. Ik was hier eigenlijk altijd op tegen maar in zijn geval (het ligt dus puur aan de citos...) kan het net dat extra zetje zijn.
De pedagoog gaf inderdaad aan dat er minimaal 2 jaar tussen moet zitten. Ik ben niet heel happig op nog een IQ test hoor. Hij is net door de hele molen heen en om hem dan weer onderzoeken te laten doen...
Mavo op de praktijk?
Mijn zoon heeft net examen gedaan en behalve bij scheikunde en biologie geen praktijklokaal gezien.
Tl, havo, VWO verschillen in niveau, niet of nauwelijks in de inrichting van het onderwijs.
Ysenda schreef op 30-11-2022 om 12:50:
[..]
Mavo op de praktijk?
Mijn zoon heeft net examen gedaan en behalve bij scheikunde en biologie geen praktijklokaal gezien.
Tl, havo, VWO verschillen in niveau, niet of nauwelijks in de inrichting van het onderwijs.
Vanaf 2024 *verdwijnt TL en wordt het een mavo met verplichte praktijkvakken. De officiele naam is nog niet bekend.
Op de overige niveaus komen ook steeds meet mogelijkheden met praktijkvakken. Verschilt wel per school.
Op mijn school hebben alle niveaus praktijkvakken erbij zoals fdci, inpt, ehbo etc.
*Het is landelijk uitgesteld maar scholen hebben wel al de vrijheid om praktijkvakken aan te bieden.
VMBO-TL heet niet voor niks theoretische leerweg. Bij de gemengde leerweg doe je ook één praktijkvak. Maar er komt geloof ik wel iets van een 'nieuwe leerweg'. Dan worden GL en TL samengevoegd (het verschil opgeheven) waardoor ook TL-leerlingen iets van een praktijkvak krijgen. Dat zou in 2024 komen, maar wordt uitgesteld omdat het een stelselwijziging is en ingewikkeld of zo.
Debbie84 schreef op 30-11-2022 om 12:25:
[..]
Hij hoeft van mij niet perse naar het VWO (...)
De pedagoog gaf inderdaad aan dat er minimaal 2 jaar tussen moet zitten. Ik ben niet heel happig op nog een IQ test hoor. Hij is net door de hele molen heen en om hem dan weer onderzoeken te laten doen...
Het belangrijkate is dat hij een opleiding volgt die past bij zijn niveau, zodat hij voldoende wordt uitgedaagd.
Dat niveau kun je aanvoelen en in de praktijk zien, maar helaas willen scholen graag cijfertjes zien. Het kan dus best nuttig zijn om bv volgend jaar nog eens zo'n andere IQ-test te laten doen, mét medicatie. Mijn zoon vond de meeste van die testjes altijd wel geinig om te doen. En een halve dag vrij van school vond hij ook best oké.
Hoi, wat fijn dat je zoon zo goed reageert op de methylfenidaat en dat zijn scores zo vooruit zijn gegaan.
Ik vind het een lastig dilemma.
Enerzijds moet je natuurlijk strijden voor een passend schooladvies en dat zou ik ook zeker doen met deze NIO in de hand. Geef aan dat je vindt dat de CITO's vóór start methylfenidaat minder zwaar moeten meetellen in dit geval. Neem een deskundige mee die dat onderschrijft.
Anderzijds zou ik vooral naar mijn kind vertrouwen willen uitstralen: hij komt er wel met deze capaciteiten en de nieuwe kennis over zijn ADHD en het effect van medicatie. Hij gaat laten zien wat hij kan en dat wordt dan echt gezien. Op veel scholen mag je met een MAVO-advies starten in een MAVO/HAVO brugklas (check dat!). Dan kan hij bij goede prestaties dus alsnog HAVO gaan doen. Ik ken zelfs een kind dat startte in MAVO/HAVO en in 2 HAVO het aanbod kreeg om op te stromen naar VWO vanwege de goede resultaten. Ook is er hier een school in de buurt die in klas 1 t/m 3 MAVO, HAVO en VWO bij elkaar houdt (wel met differentiatie in de klas). Op- en afstromen wordt heel makkelijk gemaakt, en tot en met de tweede kun je ook verschillende vakken op verschillende niveaus doen. Dat is heel modern en kan op weinig scholen maar je zou eens kunnen rondkijken welke mogelijkheden er zijn.
En als het toch MAVO wordt: ook niet erg. Dan gaat hij na de MAVO naar 4-HAVO (of via MBO4 als hij dat liever wil). Ik wéét dat dit in praktijk zo eenvoudig niet is als ik nu beschrijf en dat je het je intelligente kind anders gunt, maar mijn advies is vooral om er richting kind geen halszaak van te maken. Het komt wel goed, het is niet bepalend voor de rest van je leven.
Tja, er komt wel wat meer dan alleen intelligentie kijken bij succes op school. Ik vind het elke keer weer opvallend hoe ouders denken het advies van de professional in twijfel te kunnen trekken. De school heeft toch ervaring met kinderen in een schoolsituatie, jij ziet jouw kind toch alleen thuis? Ik heb zelf een zeer zeer intelligent kind met een werkhouding en concentratie van een komkommer (niks getest, maar ik verwacht een combi HB/ADD), die gaat elk jaar maar met moeite over op het vwo en is al een keer blijven zitten. Mijn andere kind, echt veel minder intelligent, haalt met hard werken en een goede discipline wel mooie cijfers op het vwo.
Staar je niet blind op een zo hoog mogelijk schooladvies. Ik zou zeggen, kijk of er een school naar de zin van je kind is waar ze een mavo/havo klas hebben. Dan kan hij zich in het eerste jaar bewijzen en het tweede jaar opstromen naar de havo en evt. in de derde naar het vwo. Vergeet niet, adhd is gewoon een handicap in die zin.
