Screening van kinderen op school

Liever niet

Ik zou helemaal niet willen dat de gemeente mijn kind langs een meetlat legt. Ligt zo'n rapport over je kind met allerlei ongefundeerde vermoedens weer ergens en wordt het te pas en te onpas om je oren geslagen. Nee, geef mijn portie maar aan fikkie. Ik woon niet in Amsterdam, maar ik zou hier niet warm voor lopen.

Nee...

ik schaar me achter het berichtje van Siniland.

Opvallend

Gisteren Marijke Vos op radio 1 over dit plan gehoord. Ze reageerde opvallend sussend op het 'nieuws'. Nou, nee, het was niet de bedoeling om op alleen schizofrenie te screenen. Nou, nee, het was de bedoeling om alleen met toestemming van de ouders zo'n screening te doen. Nou, nee, het was allerminst zeker dat het instrument op alle scholen zou worden doorgevoerd.
Kortom, alsof ze er al een beetje op terugkwam. Alsof het niet haar plan is. Alsof ze het met tegenzin uitvoert.
Hier wat achtergrondinfo.
http://amsterdam.nl/aspx/download.aspx?file=/contents/pages/136285/collegevanbwflaponderzoekpsychosociaalenlvg.pdf
http://amsterdam.nl/?ActItmIdt=157865
Goet,
Miriam Lavell

Met annet eens

'Ik hou niet zo van screenings door mensen die er eigenlijk geen verstand van hebben.'
Inderdaad. Ik zou zo'n vragenlijst niet invullen.
Ik heb ervaren hoe ontzettend weinig verstand leerkrachten hebben van de meest voorkomende stoornissen. (Het is echt weinig meer dan Libelle-niveau, ik kon het me eerst ook niet voorstellen!)
Ik stel voor dat kennis over de veelvoorkomende stoornissen (adhd, ass) en basiskinderpsychologie een eindterm worden van de pabo. En dat de nu nog onwetende massa zichzelf bijschoolt, zoals echte professionals dat doen. Zo'n onderzoek is daarmee overbodig.

Commentaar van de redactie

Gisterochtend kreeg ik van een lezer een mailtje waarin het Trouw-bericht gemeld werd. Ik reageerde daar als volgt op (met name naar aanleiding van de aankondiging dat er gescreend zou worden op schizofrenie):

......................................................
Beste E.,
Dank voor de melding. Ik had het al gehoord, maar nu ik het lees wordt mijn aandacht er nog eens extra op gevestigd. Het is in ieder geval zeer kwalijk, daar kunnen we het wel over eens zijn. Ik kan me ook nauwelijks voorstellen dat er "deskundigen" bereid zijn om bij zulke jonge kinderen iets te durven zeggen over schizofrenie. Ten eerste is schizofrenie onder de 15 jaar zéér zeldzaam (dus waarom zou je opeens alle kinderen daarop willen gaan screenen), ten tweede kan er sprake zijn van schizofrenie zonder zichtbare symptomen op deze leeftijd, en ten derde: áls er al symptomen zijn, dan weet je niet of die voortkomen uit schizofrenie of iets anders.

Kortom: er valt domweg niets of nauwelijks iets over te zeggen op deze leeftijd. Met als gevolg dat er allemaal vage speculaties en onbewezen onzin in de dossiers van die kinderen zal komen te staan.

Ik heb zojuist gebeld met de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (waar ook de kinderpsychiatrie onder valt) om ze om een reactie te vragen. De bestuursvoorzitter is nu niet beschikbaar, maar in de loop van de dag zal hij contact met mij opnemen.

Hartelijke groet,
Henk Boeke (redactie Ouders Online)
......................................................

De informatie in mijn mail was gebaseerd op een artikel dat een van onze kinderpsychiaters afgelopen seizoen schreef voor de Vraagbaak-rubriek. (Helaas nog niet gearchiveerd, dus voorlopig nog niet na te lezen. Maar dat ga ik snel doen.)

In de loop van de dag (gister dus) werd ik gebeld door Editie NL van RTL, met de vraag of ik wilde reageren op het Trouw-bericht. Dat wilde ik vanzelfsprekend maar al te graag doen, met name ook vanwege een ander aspect: ouders die weigeren om mee te doen, krijgen een aantekening in hun dossier. Oftewel: iedereen is bij voorbaat verdacht, tenzij het tegendeel bewezen is.

Kort na het verzoek van Editie NL kreeg ik eindelijk Rutger-Jan van der Gaag aan de telefoon, de voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (waar ook de kinderpsychiatrie onder valt). Ik vond dat prettig, omdat ik verwachtte dat hij ook tegen zou zijn, waardoor ik wat extra munitie zou hebben voor Editie NL.

Het gesprek pakte echter anders uit dan ik verwachtte. Hierbij een korte samenvatting:

1. Van der Gaag was het met mij eens dat integraal screenen op schizofrenie "onzinnig" is (zijn formulering). Ten eerste omdat het zo zeldzaam is op deze leeftijd (jonger dan 15 jaar) en ten tweede omdat je het meteen kunt zien als iemand echt schizofreen is. Daar heb je geen screening voor nodig.

2. Van der Gaag was het eveneens met mij eens dat in de Basisschoolleeftijd moeilijk te zien valt of kinderen met een familiaire aanleg ook daadwerkelijk schizofrenie ontwikkelen. Althans, op dit moment. In Utrecht en Amsterdam wordt echter onderzoek gedaan naar vroege diagnostiek, waardoor hij verwacht dat er op termijn wél iets over te zeggen (respectievelijhk te voorspellen) valt. Mijn wedervraag of dat betekent dat de HUIDIGE screening dus valt of staat met het vastleggen van gegevens voor LATER, ging helaas de mist in omdat de mobiele verbinding verbroken werd (Van der Gaag zat in de auto en reed een tunnel in.) Toen de verbinding weer hersteld was, ging van der Gaag door op iets anders, wat ik dermate interessant vond dat ik mijn vraag maar heb laten liggen.

3. Van der Gaag benadrukte dat die schizofrenie er ten onrechte door Trouw is uitgelicht. Dat is maar bijzaak. Het gaat om een algehele sociaal-emotionele en psychologische screening, en daar is hij vóór. Onder andere omdat dan in een vroeg stadium ADHD bij meisjes ontdekt zou kunnen worden, wat op dit moment vaak "gemist" wordt, omdat ADHD-meisjes meestal minder lastig zijn dan ADHD-jongetjes. Het valt gewoon niet op. Terwijl het volgens hem een hoop ellende zou kunnen voorkomen als je het wél vroeg weet. ADHD-meisjes zijn in de puberteit namelijk extra vatbaar voor loverboys en crimineel gedrag.

4. Vervolgens heb ik mijn zorgen geuit over het feit dat alle kinderen nu bij voorbaat verdacht zijn, tot het tegendeel bewezen is. Want als de ouders weigeren om mee te doen, krijgen ze een aantekening (dat er sprake is van een risico-geval). En toen viel mijn mond pas écht open van verbazing. Van der Gaag zei namelijk dat dat klopt, maar dat volkomen in lijn is met het huidige beleid rond kindermishandeling. Vroeger was er "geen sprake van kindermishandeling, tenzij", en tegenwoordig "is er sprake van kindermishandeling, tenzij".

5. Ik kon dit beamen, onder verwijzing naar een gruwelijk bericht dat we vorige maand kregen over een moeder die een auto-ongelukje had gehad, waarbij de airbag in het gezicht van haar kind was ontploft. Toen ze naar het ziekenhuis ging om de blauwe plekken te laten controleren, mocht ze niet bij het onderzoek van haar kind aanwezig zijn, omdat men ongestoord wilde controleren of de verwondingen het gevolg waren van kindermishandeling. De klacht van de moeder hierover werd eveneens in het dossier genoteerd als extra bezwarend. Ik vind dit schokkend, maar van der Gaag vond dat helaas niet.

6. Terug naar die screening. Ik stelde nóg maar eens de vraag of iedereen dus "schuldig" is tot het tegendeel bewezen is. Van der Gaag vond van niet. Hij uitte het vermoeden dat als vragenlijst waarschijnlijk de Engelse "Strengths and Difficulties Questionaire" (SDQ) gebruikt wordt. [Navraag bij de GGD Amsterdam, die de vragenlijsten gaat analyseren, heeft dit bevestigd. Men gebruikt de sdq5 - HB] Volgens Van der Gaag is de bedoeling van deze lijst nu juist om ook de sterke kanten van kinderen boven water te krijgen. Veel kinderen zijn namelijk sterk en flexibel genoeg om eventuele sociaal-emotionele of psychologische problemen goed de baas te kunnen, waardoor zo'n screening ook heel geruststellend kan werken, aldus van der Gaag.

Conclusie: ik maak mij nog steeds veel zorgen over wat er in Amsterdam gaat gebeuren, maar al met al ligt het toch een stuk ingewikkelder dan ik aanvankelijk dacht. Ik was dan ook blij dat Editie NL de afspraak afbelde ("We hebben geen tijd meer om bij u langs te komen") omdat ik niet meer in van die strakke oneliners zou kunnen antwoorden als ik in eerste instantie van plan was.

Henk Boeke - redactie Ouders Online

Maar henk?

Wat bedoel je precies met je uitlating dat je nu niet meer in die strakke oneliners kan antwoorden? Heb je na het gesprek met deze Rutger-Jan een andere mening gekregen?
Ik moet je zeggen dat ik er nogal van schrik: kindermishandeling tenzij je laat zien dat het niet zo is. Nogal een verschuiving. Past helemaal in de tendens die je ook kunt waarnemen in draadjes in algemeen bv. of het Laura-draadje.

Ok, duidelijk

Dank voor je uitgebreide antwoord. Ik begrijp het nu.
Ik ben het ook met je uitleg eens.
Ik maak me ernstige zorgen over het schijnbare gemak waarmee men onvervreemdbare grondrechten zomaar over boord lijkt te gooien, omdat dat een (schijn)veiligheid zou bieden.
Zoals ik het nu lees zou de onderliggende drijfveer dan eerder het screenen van adhd-meisjes zijn (en dan kan op de koop toe schizofrenie worden meegenomen.). Maar hoe groot is dan de winst? Wat is het percentage? En weegt dat op tegen het moeten invullen van zo'n vragenlijst door al die ouders. Enfin, standaard, wat is de waarde van het individu ten opzichte van het geheel.
En ik schrik er ook van dat zo'n psychiater niet zelf erg geschokt is van zo'n veranderende opvatting (niet onschuldig tenzij, maar schuldig tenzij niet). Hij heeft natuurlijk al last van kokervisie...

Wie gaat over het psycho-sociaal welbevinden van kinderen?

Dat lijkt mij toch de eerste vraag. Gaat het onderwijs daarover? Is dat de taak/zorg van het onderwijs? Mag je of zelfs wil je als samenleving dit soort gegevens gaan veramelen over kinderen?
Ik grijp dan toch weer terug naar het rapport 'de Gordiaanse Knoop' van het wetenschappelijk bureau van het CDA, waarin het beschermen van kinderen primair de taak van de ouders is. en daar hoort volgens mij ook bij, dat we kinderen moeten beschermen tegen ongewenste en ongevraagde screening, met diagnoses en stempeltjes.

Ik ben ook heel erg gevallen over de verwijzing naar schizofrenie en ik word er niet vrolijker van als van der Gaag meldt dat vroegtijdige signalering in onderzoek is. Tenzij er volstrekt nieuwe ontwikkelingen op dit gebied zijn. Maar om dat los te laten op kinderen van 5 jaar, dat vind ik werkelijk absurd. Als adolescent moet je al minstens twee maal een psychose hebben gehad wil je die diagnose krijgen. Bovendien is het familiaire verband slechts zeer klein: bij een eeneiïge tweeling is het 50%. Dat is minder dan de kleur van de ogen, haren etc. Trouw ligt zoiets niet eruit als het er niet in zat.

Dan wat betreft de kindermishandeling, kan dhr. van der Gaag ook melden wat me moeten doen om de verdenking van ons weg te halen? Tenzij wat? Tenzij je een vriendelijke leraar bent, getrouwd, met kinderen en een gezellige dorpsgenoot? Of gaan we nu alle leraren screenen, want je weet maar nooit.

Om weigeren van dit soort onderzoek onder kindermishandeling te scharen gaat echt te ver en is volgens mij in strijd met de WGBO, waar geneeskundige behandelingen (preventief screenen op borstkanker hoort daar bijvoorbeeld bij) alleen kunnen na toestemming van de ouders. Ouders vervolgens gaan dreigen en intimideren (als je niet meewerkt, dan.....) is helaas op dit moment zo ongeveer 'bon ton'.

Ik snap het wel, er zijn nog maar heel weinig kindertjes en het worden er steeds minder.En dan komen ze ook nog vaak voor in gezinnen aan de onderkant of de zijkant van de samenleving. Dat daardoor een ongecoördineerde reflex ontstaat snap ik wel, maar met enige hulp en begeleiding zou je die toch onder controle moeten houden.

Tsjor

Sinds 2005

Ik citeer Trouw van vandaag toch nog maar even:

"De nieuwe test voor psychosociale problemen heeft een voorloper. Onderzoeksbureau PI Research screent al tien jaar leerlingen van basisscholen in Amsterdam, maar wel alleen op anti-sociaalgedrag. Sinds 2005 zijn zo'n 23.000 kinderen van vijftig Amsterdamse basisscholen gescreend, vertelt Bas Bijl, hoofd onderzoek van PI research. Leerkrachten van groep 4 tot en met 8 vullen tweemaal per jaar een vragenlijst over alle leerlingen in. "Het gaat om aanwijzingen naar een ongunstige ontwikkeling. Bijvoorbeeld pestgedrag, vechten. Gedrag dat een voorbode kan zijn van crimineel gedrag later."
Ongeveer 6200 leerlingen vertoonden enige negatieve signalen en voor hen gintg een tweede, diepgravender vragenlijst uit. Bij 650 bleek er uiteindelijk sprake van probleemgerag. Circa 450 van hen volgden een training. Dat er 200 niet behandeld werden heeft verschillende oorzaken: de ouders zagen de problemen niet, of ze verhuisden, of er was al veel hulp in het gezin. Bijl vindt het goed dat de GGD nu een veel bredere screening opzet, waarbij naast gedragsproblemen ook naar depressiviteit en angststoornissen gekeken wordt."

Ik vind het onvoorstelbaar dat leerkrachten hieraan meegewerkt hebben en dat dit in de dossiers van de GGD zou zitten. Ik woon niet in Amsterdam, maar wisten ouders uit Amsterdam dit?

Tsjor

Cijfers

Overigens: als je puur en alleen op de cijfers afgaat ontstaat er wel een heel ander beeld over 'de jeugd' en 'de ouders' dan het algemene beeld.

5% heeft problemen volgens de landelijke normen, dat moeten er dus minstens 1150 zijn. Volgens deze cijfers vertoont slechts 2,5% anti-sociaal gedrag. Of roep ik nu nog veel meer screeningslijsten over de kinderen af om ook de rest -die moet bestaan volgens de cijfers- op te sporen?

Merkwaardig vind ik ook, dat als iets direct zichtbaar is, dat het dan wel anti-sociaal gedrag zou moeten zijn. Dat merk je toch in het sociale verkeer?
Het goede nieuws zou dan zijn dat er trainingen voor zijn die dit verhelpen. We zijn nu vijf jaar later. De jongste kinderen beginnen al van de basisschool af te gaan. Wat moet Amsterdam een voorbeeldige stad met sociale pubers worden. Nog een paar jaartjes geduld.

Tsjor

Juist niet (pippin)

"Ik stel voor dat kennis over de veelvoorkomende stoornissen (adhd, ass) en basiskinderpsychologie een eindterm worden van de pabo. "

Lijkt mij geen goed idee.

Wil je het ook maar een beetje goed doen (dus niet een module van 8 lesjes en een tentamen en klaar) dan moet je er substantieel veel tijd in stoppen en die gaat ergens anders vanaf. Ik was net zo blij dat de pabo's eindelijk weer eens wat sociaal-emotioneel-ontwikkelgedoe hebben laten vallen ten gunste van taal en rekenen.

En nog een ander principieel punt: nu kun je nog zeggen: de juf is niet deskundig op dit gebied, dus ook niet bevoegd om diagnoses te stellen of een mening te hebben over de geestelijke gezondheid van een kind. Dat is een argument om er een buitenstaander bij te halen als je vindt dat er getest of gediagnosticeerd moet worden. Nu al schijnt het soms moeite te kosten om eigenwijze juffen daarvan te overtuigen. Het lijkt me niet handig om met zo'n eindterm te gaan doen alsof de juf wél bevoegd en deskundig is op dat gebied. De meeste fouten worden gemaakt door mensen die met een beetje kennis ergens verstand van denken te hebben.

Vraag de bakker of je brood moet eten

Of anders gezegd vraag een psychiater of er meer psychiatrisch onderzoek moet komen dan zegt hij natuurlijk geen nee.
Misschien heb ik wel een heel zieke geest, maar het eerste dat bij mij opkwam was dat het niet om pubermeisjes met ADHD gaat en zeker niet om het vroegtijdig signaleren van Schizofrenie, maar dat dit een nieuwe manier is om de probleem-Marokkaantjes vroeg te signaleren.
Het ontwikkelen van een persoonlijkheidsstoornis is een combinatie van aanleg en opvoeding. In psychiatrische kringen wordt (veelal off the record) gepraat over het feit dat de Marokkaanse jongetjes als kleine prinsjes door hun moeder worden behandeld en nooit geen kritiek horen. Door deze opvoeding lopen ze een bovengemiddeld risico op het ontwikkelen van een antisociale of narcistische persoonlijkheidsstoornis en daar heeft de hele maatschappij dan weer last van.
En juist dat softe verhaal over ADHD meisjes van die opper-psychiater maakt dat ik hierin behoorlijk wantrouwig word. Waarom begint dit in Amsterdam? Nog maar vrij kort geleden was het opplakken van ziektebeelden en vervolgens opsluiten bij onze oosterburen een geliefde methode om groepen de mond te snoeren en lastpakken weg te werken.

Het zal duidelijk zijn: ik ben tegen dit plan. En ik ben heel erg tegen het psychologisch scholen van meesters en juffen. Zij moeten mijn kind rekenen en taal leren en laten ze daar eerst maar eens goed in worden, dan voed ik ze wel op.

N.a.v. josephine

"Misschien heb ik wel een heel zieke geest, maar het eerste dat bij mij opkwam was dat het niet om pubermeisjes met ADHD gaat en zeker niet om het vroegtijdig signaleren van Schizofrenie, maar dat dit een nieuwe manier is om de probleem-Marokkaantjes vroeg te signaleren. "

Dat zou meteen het antwoord zijn op een vraag die mij kwelt: waarom Amsterdam *west*? Nou daarom dus. Daar wonen de Mocro'tjes. Althans, daar wonen er meer dan elders.
Andere mogelijke verklaring: men wil een probleemwijk (het is altijd de onderklasse, he, die in het gareel gedreven moet worden. In het poepsjieke Oud Zuid heeft men geen problemen) en verwacht van de bevolking in West minder weerstand dan van die in Noord (blank) en ZuidOost (Surinaams).

Miriam, ik ga die link van jou eens navolgen, maar ik kan een verklaring bedenken voor de reactie van Marijke Vos zoals jij die schetst. Groen Links is een van de weinige partijen die zich nog wel eens drukt maakt om de klassieke grondrechten (hoewel ze wel verdacht dol zijn op rekeningrijden). Misschien is ze door haar eigen achterban op de vingers getikt. Het hele plan riekt ook meer naar Asscher dan naar Vos, bedacht ik mij vanochtend.

Weet je wat, laat ik de wethouder eens mailen Kan ik meteen vragen wanneer mijn kinderen aan de beurt zijn, en wat mij te wachten staat als ik mijn huiswerk niet inlever.

Groeten,

Temet (inwoner van Amsterdam West, hoewel geen Mocro)

Ellen

Ik merk dat ik weer eens te onduidelijk geformuleerd heb. Inderdaad lijkt het nu net alsof ik leerkrachten op wil laten leiden tot een soort mislukte hulpspycholoogjes. Er lopen er al heel wat rond die nu al in de waan zijn dat ze dit zijn. En dat vind ik ook niet wenselijk, net als jij.
Maar anderzijds, de meest basale zaken die te maken hebben met omgaan met zorgenkinderen, zijn voor heel veel leerkrachten onbekend. Dat is hetgene wat mij zo stoort.
Ik wil niet dat ze gaan diagnostiseren (lieve help NEEEE). Ik zou wel willen graag dat ze meer weten van bijvoorbeeld adhd dan de gemiddelde Nederlander. En ik vind het nog steeds schokkend dat dit niet het geval is.
Ik vind jouw mening erg interessant, zo had ik het nog niet bekeken, maar volgens mij zijn de leerkrachten in deze draad off topic. En ik vind dit een superinteressante draad, die ik liever niet wil vervuilen. Ik stel voor dat we mijn stokpaardje ('Wat zijn er toch veel incompetente leerkrachten') maar in de hoek zetten?

En inderdaad

ik heb nu even de links van Miriam opgevolgd, en hoewel ik het meeste nog moet lezen lijkt het erop dat Josephine gelijk heeft: het gaat inderdaad over de Marokkaantjes. Vandaar dus Amsterdam West ook, neem ik aan.

Groeten,

Temet

Marokkaantjes

Ok, het zou dus gaan om de Marokkaantjes. Maar hoe dan ook is deze aanpak toch niet wenselijk? Of het nou om Marokkaantjes gaat of om schizofrenie, dit is lijkt mij niet de weg die je moet gaan.
Het lijkt op het idee om de leerplicht voor iedereen te verlagen om op die manier het in verhouding toch altijd nog lage percentage allochtone leerlingen met een taalachterstand de school in te krijgen. Omdat er geen discriminatie en stigmatisering mag optreden. Mee eens dat dat niet nodig is, maar verzin dan eens wat anders om bij de doelgroep binnen te komen.
Enge ontwikkeling, vooral als die meneer Rutger-Jan er achter lijkt te staan.

Negatief effect

Izar"Alleen denk ik wel dat deze ouders doorgaans beter de weg naar adequate hulpverlening weet te vinden dan bijvoorbeeld bepaalde Marokkaanse ouders."
Dat lijkt me een probleem dat gericht aangepakt kan worden. Met voorlichting bijvoorbeeld. Maar eerst maar eens onderzoeken of het probleem wel bestaat.
Izar:"maar ik vind het wel dat je als samenleving ervoor moet zorgen dat die kinderen en hun ouders ook hulp kunnen vinden en krijgen."
Dat is iets heel anders dan die kinderen buiten de invloedssfeer van de ouders om gaan onderzoeken.
Izar:"Als je dat niet doet dan schrijf je bepaalde kinderen bij voorbaat al af. Dat is dan wellicht mooi vanuit het oogpunt van klassieke grondrechten, maar sociaal gezien niet. "
Waarmee je de gedachte huldigt dat een ziekte vinden, een diagnose stellen, een oplossing voor alles levert. De praktijk is dat dat niet zo is. Kinderen met een diagnose krijgen het helemaal niet makkelijker. Toegang tot onderwijs en arbeidsmarkt wordt alleen maar moeilijker.
Dat is niet erg als de voordelen die er wel zijn tegen dat nadeel opwegen, maar dat is maar de vraag. Garanties zijn er in ieder geval niet. Die andere 'speciale behandeling' die generaal op kinderen van allochtonenen is toegepast, de gewichtenregeling, heeft deze kinderen aantoonbaar nadeel opgeleverd. Voordelen zijn niet gevonden. De regeling is niet voor niks aangepast.
Kortom: ook al hang je er bij wijze van rationalisatie een goede bedoeling aan, je zult toch met meer moeten komen om dat 'goede gevoel' dat je er als witte Nederlander over hebt ook feitelijk iets te laten betekenen voor de doelgroep.
Groet,
Miriam Lavell

Dus toch schizofrenie!

Was het niet een jaar of 6 geleden in het nieuws dat Marokkaanse jongeren verhoudingsgewijs veel vaker schizofreen zijn? Cirkel is rond nu.

Inderdaad

Die schizofrenie is er ongetwijfeld ingekomen vanwege de eerdere constatering dat dat bij deze groep veel meer zou voorkomen.

Ik heb inmiddels een mailtje naar de wethouder gestuurd met een hele serie vragen. Onder andere heb ik gevraagd of er, als er hulp geboden wordt, die ook daadwerkelijk meteen geboden wordt (wachtlijsten, nietwaar), en of er alleen opvoedondersteuning en zorg etc wordt geboden of ook andere hulp, zoals geld of betere huisvesting.

Immers, als een slechte soc-ec positie een risicofactor is kan je natuurlijk ook die positie aanpakken

Uit die stukken waar Miriam naar verwees krijg je de indruk dat er twee problemen spelen: onder bepaalde groepen zijn meer problemen vanwege migratieproblematiek en slechte soc-ecpositie, en onder diezelfde groepen heerst een taboe op bepaalde soorten problematiek (ontwikkelingsachterstanden) waardoor deze ouders te weinig hulp zoeken.

Beide problemen kan je toch beter aanpakken dan door de gehele basisschoolbevolking maar te gaan screenen, lijkt me zo.

Overigens heb ik nog geen ontvangstbevestiging van mijn mail gehad, en bij eerdere keren dat ik een wethouder mailde gebeurde dat vrij snel. Misschien is er iets misgegaan. Maar goed, als ik niks hoor stuur ik de mail gewoon nog een keer.

Groeten,

Temet

Voor dirksmama (schizofrenie)

Beste Dirksmama,

Let op: we hebben het hier over het screenen van *basisschoolkinderen* en niet over (al dan niet Marokkaanse) *jongeren*. Zoals ik eerder al meldde, is schizofrenie onder de 15 jaar zéér zeldzaam, en is het op dit moment nog niet of nauwelijks te diagnosticeren. (Als een kind het heeft, kan het zonder symptomen zijn, en als er wel symptomen zijn dan kunnen die ook duiden op andere stoornissen.)

Henk Boeke - redactie Ouders Online

Aanvullend

zijn er tot nu toe nog geen signalen bekend die preventief kunnen duiden op latere schizofrenie. Zelfs familiaire relaties geven een te onbeduidende samenhang om ook maar enigszins relevant te zijn. Laat staan dat er iets bekend is over welke benaderingswijze/opvoedingswijze schizofrenie kan voorkomen. Of je moet terug naar heel vroeger, toen de afstandelijke moeder de oorzaak was. En nu dan de 'prinsjes'moeder?

Tsjor

Zeg het tegen mij

Vandaag in Trouw naar aanleiding van bericht over en congres waar docenten leren om te praten met suïcidale jongeren staat de volgende mededeling: 'om te weten welke leerlingen in de gaten moeten worden gehouden werken psychologen van de VU in opdracht van het ministerie van volksgezondheid aan een vragenlijst waarmee het zelfmoordrisico op scholen beter kan worden opgespoord."

Via sprint sturen leerkrachten blijkbaar al vijf jaar lang gegevens naar de Bascule. De VU gaat nu suícidaliteit doen. en de gemeenteraad van Amsterdam angststoornissen. Allemaal via scholen. Ik ben het met Ellen eens: het was juist zo prettig dat het weer om vakdidaktiek etc.ging.
Ik zou nog verde willen gaan: als dergelijke vragenlijsten en testen dan zouden moeten, dan zou elke aanbieder dat via de GGD aan ouders moeten aanbieden. Gewoon oproepen: wij willen uw kind testen op angststoornissen etc. Met de vrijheid aan ouders (en jongeren) om het te weigeren.
Ik hoop dan ook dat scholen zich hard maken en de kinderen beschermen tegen ongevraagde diagnostiek. Kinderen moeten veilig zijn op school.
Geef mij als ouder die gegevens maar in handen, zodat ik 's avonds online kan nakijken hoe het zit met de mogelijke ontwikkeling van een of andere stoornis. Liefst met advies erbij hoe te handelen als het ernstig wordt.
Ik wil gegevens die betrekking hebben op mijn kind in kunnen zien. En ik wil bepalen in handen van welke mensen die terecht komen. Dat is bescherming van de lichamelijke en geestelijke integriteit van mijn kind. Daar wil ik voor zorgen. Als er onderzoek nodig is wil ik daarmee in kunnen stemmen en ik wil weten wat er met de resultaten gebeurt. Dat is niet alleen mijn recht, maar zelfs ook mijn plicht als ouder. Ik wil daarin niet verzaken.

Het moet overigens wel een bijzondere opvatting van opvoeden zijn: op afstand bestuurbaar, 'evidence based' uitraard, gevoed met data, een betrouwbare output en de uitvoering laat je uiteraard over aan mensen die je aanstuurt. Ik vermoed dat het vooral It-liefhebbende mannen zijn die dit soort programma's ontwikkelen en dat de verdachte, amateuristische uitvoerders vooral vrouwen (moeders)zijn.

Ondertussen zitten gesloten jeugdzorginstellingen en JJi's te springen om goede kinder- en jeugdpsychiaters. Dus er is werk genoeg te doen, bij mensen die echt wel problemen hebben. De wachtlijsten in de GGZ zijn veel te lang, dus ook daar is nog genoeg te doen.
Of is iedereen in een droom verzeilt geraakt, waarbij we de illusie in stand houden dat als kinderen nu maar door professionals aangepakt worden (leerkrachten, gestuurd door onderzoekers et.) en uiteraard als ouders nu maar gedwongen worden om te luisteren, dat we dan vanzelf geen wachtlijsten in de GGZ meer hebben, omdat alle psycho-sociale problemen zijn verdwenen als sneeuw voor de zon.

Tsjor

Mirjam

Waar ligt nu de overgang van een constatering, zorgen etc. die om een algemeen onderzoek vragen -zoals ik het lees in het stuk van de raad- naar een leerplichtvolgsysteem dat individuele leerlingen diagnostiseerd? Ik lees eigenlijk nergens dat men daar ook maar een gedachte aan heeft gewijd. Klopt dat?

Overigens: het prettige van veel allochtone kinderen is, dat die allochtone kinderen allochtone ouders hebben, die vaak moeite hebben met de Nederlandse taal, niet helemaal op de hoogte zijn van conventies in de relatie tussen onderwijs en ouders en al helemaal geen fingerspitzengefühl hebben voor inhoudelijke discussies als deze. Dus de kans dat uit deze groep enig gemorrel komt is vrij klein. Ik heb al moeite om anarchistische inzichten als 'de ouderbijdrage is vrijwillig' en 'continurooster' uit te leggen. Maar ik wil het wel eens proberen.

Tsjor

Toegang tot zorg en schizofrenie

Iemand hierboven schreef dat het goed was om vroeg te signaleren en ook vroeg in te grijpen, want bij jonge kinderen is er veel meer bij te sturen dan bij volwassenen.

Mijn volgende zorg is dat er veel te weinig plaatsen zijn in de jeugdpsychiatrie. Er zitten nog steeds minderjarigen met ernstige psychiatrische problemen in jeugdgevangenissen zonder een delict gepleegd te hebben. Het lijkt mij niet zinvol om de toestroom te vergroten als je de huidige vraag al niet aankunt. Tenzij het je doel is om meer kinderen in jeugdgevangenissen te plaatsen.

Schizofrenie is niet zinvol te voorspellen bij kleine kinderen, anders dan dat het in sommige families voorkomt en anderen niet. Henk heeft al een paar keer geschreven dan deze aandoening bij kinderen zeer zeldzaam is. Er wordt hier gezegd dat schizofrenie meer voorkomt bij allochtone mensen, maar dat is de helft van het verhaal. Schizofrenie komt 5 maal zoveel voor bij allochtonen die volledig geassimileerd zijn. Bij de groep niet-geassimileerde allochtonen komt het net zo vaak voor als onder de autochtone bevolking.
(zie: http://www.zonmw.nl/nl/onderwerpen/alle-programma-s/geestkracht/actueel/schizofrenie-bij-etnische-minderheden/)
J.

Van geen kwaad bewust

tsjor:"Waar ligt nu de overgang van een constatering, zorgen etc. die om een algemeen onderzoek vragen -zoals ik het lees in het stuk van de raad- naar een leerplichtvolgsysteem dat individuele leerlingen diagnostiseerd? Ik lees eigenlijk nergens dat men daar ook maar een gedachte aan heeft gewijd. Klopt dat?"
Ja, dat klopt.
Het gebruiken van leerplichtigen als bron voor maatschappelijk onderzoek, komt voort uit een escalatie van gegevensverzamelen dat voor een deel wel terecht is. Dat begint al met statistische tellingen over het aantal leerlingen. Daar is aan toegevoegd de prestaties van leerlingen voor internationale vergelijking. Daar zijn internationale afspraken over. "Iedereen" (alle landen) doet dat, dus Nederland ook.
En als we dan toch aan het onderzoeken zijn, dan kunnen we natuurlijk nog veel meer gegevens verzamelen. Er is bij niemand, ook (of eigenlijk zelfs, maar misschien wel juist) bij wetenschappers niet enige reserve over de manier waarop die gegevens verzameld worden en welke invloed dat heeft op individuen.
Dus kan er wel wat bij. Geestesgesteldheid, voeding, beweging, je kunt het zo gek niet verzinnen of het is via school te meten. Het enige wat je hoeft te doen is de leerkrachten instrueren.
In de meeste beschaafde landen betekent dit soort gegevensverzamelen niet dat alle kinderen er verplicht aan onderworpen worden. Er is geen schoolplicht. Wie echt niet wil kan voor een andere onderwijsvorm kiezen waarbij dit soort gegevensverzamelen niet voorkomt.
Maar in Nederland kan dat niet.
Bovendien: Nederland zit vol met Balkenendes. Ze vinden zichzelf allemaal superinteger. De rechtvaardiging van hun handelen en denken zit in hun zelf "ik bedoel het goed, dus is het goed".
Zie het gesputter van Balkenende over Irak en je snapt waarom het zo moeilijk is om dat soort mensen op andere gedachten te brengen. De andere gedachte zelfs maar opperen wordt ervaren als een aanval op de integriteit. Het wordt door beleidsmakers, politici en uitvoerders direct persoonlijk genomen. Er is helemaal geen inhoudelijk gesprek mogelijk.
Mijn inhoudelijk commentaar:
Vroeger hadden we de schooltandarts. Wie op school zat, ging er automatisch naar toe. Echt gek is het niet om aan de collectieve voorziening 'onderwijs' ook de collectieve voorziening jeugdgezondheidszorg te hangen. De vindbaarheid van de doelgroep op school verhoogt nu eenmaal de efficiëncy.
Het wordt pas gek als niet de tandarts, maar de leerkrachten na instructie dat werk op zich moeten gaan nemen. De vermenging van petten maakt van elke schooldag de volle tijd een schooldag onder de zorg van semi(geestelijke)gezondheidszorgers. Dat is voor leerlingen niet fijn.
Maar bovendien levert al dit extra werk ontiegelijk veel belasting bij de leerkrachten op. Belasting die af gaat van het onderwijs. Ook om die reden zou je dat niet zo moeten doen.
Last but not least: de testen die ontwikkeld zijn voor psychologisch/psychiatrisch onderzoek, zijn geen zwangerschapstest. De betrouwbaarheid is aanmerkelijk lager. Het levert veel te veel vals positieven op. Om die reden moet je niet alle leerplichtige kinderen, dat is feitelijk de hele bevolking, aan dit soort onderzoek onderwerpen. Het wordt er betekenisloos van.
Groet,
Miriam Lavell

Tsjor

"Overigens: het prettige van veel allochtone kinderen is, dat die allochtone kinderen allochtone ouders hebben, die vaak moeite hebben met de Nederlandse taal, niet helemaal op de hoogte zijn van conventies in de relatie tussen onderwijs en ouders en al helemaal geen fingerspitzengefühl hebben voor inhoudelijke discussies als deze. Dus de kans dat uit deze groep enig gemorrel komt is vrij klein."

Die gedachte was bij mij ook al opgekomen. Het was een reden voor mij om te denken (zie mijn eerste posting nav Josephine) dat men in Amsterdam West begint en niet in Zuid-Oost, waar een sterke Surinaamse gemeenschap zit die geen problemen met de Nederlandse taal heeft en vaak een fijne neus voor discriminatie op etnische grondslag.

Overigens is het een giller dat je dan diezelfde allochtone ouders met taalproblemen vragenlijsten moet laten invullen waaraan vergaande conclusies worden verbonden.

Ik heb overigens nog geen enkele reactie van gemeentewege gehad, dus ik denk dat ik mijn e-mail nog maar een keer moet sturen.

Groeten,

Temet

De school

Temet, heb je de school al gevraagd of zij meedoen? Onderzoekers verschuilen zich in dit soort situaties achter de school. Medewerking door de school wordt rechtmatig verondersteld: de school zal wel toestemming van de ouders hebben. Er is niemand die dat verifieert. Scholen denken het omgekeerde: als de gemeente (of overheid, of onderzoeksinstituut) het wil dan zal het wel mogen.
Ouders en leerlingen zitten daar tussen.
Neem contact op met de school.
Groet,
Miriam Lavell

Extra uren?

Die vragenlijsten dienen te worden ingevuld door de leerkracht én door de ouders. Ten eerste vraag ik me dan direct af hoe die docenten dat gaan doen. Zo'n vijfentwintig vragenlijsten extra gaan invullen. Daar zouden ze toch minstens extra uren voor moeten krijgen, want er moet al zo veel op een basisschool, los van het lesgeven dan. Al die andere vragenlijsten invullen bijvoorbeeld, de gesprekken met ouders, de sociogrammen, de gespreksverslagen, het leerlingvolgsysteem, de cito's, en, en...