De nadelen voor jongvolwassenen in deze dure en slecht-economische tijd.

De woningmarkt en de samenleving is enorm veranderd veranderd sinds de jaren zeventig.

Halverwege de jaren zeventig werden de eerste premie koopwoningen opgeleverd. De regering wilde dat alle lage van de bevolking een eigen woning konden kopen en stimuleerde dat door een premie te gegeven je had naast sociale huurwoningen dus ook sociale koopwoningen.
De bouwvakker en de mts-er konden zo een huis kopen.
Verder had je naast sociale huur ook via woningbouwverenigingen vrij sector huizen die voor een redelijke prijs verhuurd werden.
Voor een sociale huurwoning waren ook toen in veel plaatsen wachtlijsten, maar als je je als 18 jarige inschreef had je meestal al voor je 25ste een flatje.

De premie woning bestaat niet meer in plaats daarvan zien gemeentes bouwgrond als een lucratieve inkomsten bron.
Vrij sector woningbouwverenigingen huizen mochten van de politiek niet meer en werden verkocht onder andere aan investerings maatschappijen waardoor de huur flink omhoog ging. Ook veel sociale huur is verkocht vaak wel aan de bewoners of particuliere kopers.

De bevolking is toegenomen, huizen worden door minder mensen bewoond en hierdoor is een te kort aan woningen ontstaan.

De huidige woningmarkt baart mij zorgen. In mijn omgeving hebben veel jongere wel een studio of flatje maar het bedrag wat ze daar voor moeten neer leggen vind ik vaak absurd.
De koopmarkt met overbieden was de laatste jaren ook oververhit, met z'n tien tegelijk een huis bekijken vind ik niet normaal.

Ieders individuele verhaal vind ik interessant maar ik denk dat het voor jongere nu moeilijker is dan toen ik in 1986 op 22 jarige leeftijd in Den Haag mijn eerste spik splinter nieuwe vrije sector flatje voor een redelijke huur kreeg.

Libertine schreef op 21-01-2023 om 10:01:

[..]

Ik denk dat er op dit onderwerp prima over “we” gesproken kan worden. Het geldt immers voor het meerendeel. Een discussie voeren op de uitzonderingen is over het algemeen niet zo functioneel.

En het gaat niet over verwachtingen of de wijze van in het leven staan. Ik had het over de levenstandaard en de welvaart die een vlucht heeft gekend en waar bijna (let wel, bíjna) iedereen van heeft geprofiteerd.

Ik ben het niet met je eens. Jouw een-na-laatste alinea van het stuk waar we het over hebben gaat niet over het gros van de bevolking maar over een deel. Het deel waar dit niet voor geldt bestaat absoluut niet uit 'uitzonderingen' . Dat zijn ook flinke groepen.

Maar laten we maar 'agree to disagree' want verschillende zienswijzen.

Vrijevlinder schreef op 21-01-2023 om 10:52:

[..]

Maar hoe erg is dat? We kunnen toch niet oneindig doorgroeien? De wereld gaat eraan kapot.

Wat mij betreft verre van erg! Ben wel bang dat veel mensen dat niet willen. Want dat betekent inleveren op wat men gewend is. Minder groot wonen, minder vaak vliegen, minder vlees, uberhaubt minder kopen. Ik denk zelfs dat de huidige generatie daar veel minder moeite mee heeft dan generaties daar voor …

Mijn zoon is nu 30 en tot nu toe heeft hij het wel beter gehad dan ik in mijn jeugd. Wij gingen vroeger zelden op vakantie. Met mijn zoon gingen we elk jaar minimaal 1 keer per jaar op vliegvakantie en dan gingen we ook nog dagjes uit naar bv de Efteling. Wat uit eten betreft geldt hetzelfde. Hij heeft wel een veel luxere jeugd gehad dan ik. Wel was ik 24 toen ik een huis kocht en hij kon dat pas op zijn 29ste vanwege het woningtekort en overbieden. Het verschil is ook dat wij vroeger niet alles in 1 keer hadden en voor dingen moesten sparen zoals een droger en andere dingen. Mijn zoon heeft alles gelijk aan kunnen schaffen. 

De jongeren van nu hebben de afgelopen 2 jaar niet helemaal kunnen gaan en staan waar ze wilden. Toen ik hun leeftijd had kon ik dat wel en heb er ruimschoots van genoten. Iedere generatie kent zijn eigen problemen. Om de huidige jeugd verwend te noemen vind ik veel tekort door de bocht. Op materieel gebied zijn ze idd ruimschoots voorzien, maar wat is dat waard als je mentaal zwaar op de proef wordt gesteld?

Ik kan me wel herinneren dat ik vroeger 'goed mijn best moest doen op school zodat ik het later beter kreeg dan mijn ouders'. En ik snapte toen al niet waarom dat nodig zou zijn, want we hadden alles wat we nodig hadden zelfs meer dan dat. 
Mijn ouders hebben het zeker beter dan hun ouders. Mijn opa was op zijn dertiende kostwinner voor een gezin van zeven kinderen, want zijn vader was invalide geraakt door ziekte en uitkeringen etc. bestonden nog niet. Dat was zulke diepe armoede dat hij heeft besloten dat nooit van zijn leven meer te willen. En dat is gelukt. Zijn kinderen en ook die van zijn broers en zussen hebben het allemaal prima voor elkaar. 
Bijna iedereen kon een huis kopen op één salaris in die tijd. Althans, hier op het platteland wel.

Ik denk wel dat niet alles wat er kan ook hoeft, dat niet alles wat fijn is, ook een recht is en ik vind het goed dat we meer bezig zijn met duurzaamheid. Hoewel, echt nog lang niet iedereen hoor.
Mijn ouders spaarden vroeger hun uitzet bij elkaar terwijl ze thuis woonden. Ik spaarde in geld, maar kon wel alles in één keer kopen. Ik heb destijds niet bezuinigd op meubels, maar ik heb daar ook nog niks van vervangen omdat het allemaal nog goed is. Een droger en een vriezer hebben wij niet. Ik mis het niet eigenlijk. Toch vinden veel mensen in mijn omgeving dat gek en snappen ze niet hoe we dat dan doen.

Het was niet mijn bedoeling om als boomer over te komen. Een dak boven je hoofd voor een redelijk en betaalbaar bedrag vind ik geen overbodige luxe. Het probleem zit het ook in dat verhuurders kunnen vragen wat de gek ervoor geeft. Dat investeerders massaal panden op kunnen kopen om te verkameren en te verhuren voor woekerprijzen. Dat is echt wat anders dan een kamer die je over hebt voor een schappelijke prijs verhuren aan een student of jongvolwassene. Daarvoor is ook die zelfbewoningsplicht.
Zo'n puntenstelsel voor particuliere huur lijkt me een goed idee. Dat de prijs wordt bepaald aan de hand van wat je ervoor krijgt. 

Ik snap dat je je kind wil geven wat jij vroeger ook had én dat wat je gemist hebt.
Maar ik denk niet dat het verkeerd is om kinderen ook schaarste te leren. 
Ik vind het soms ook lastig om een balans te zoeken tussen genieten van dat waar we voor werken en wat we hebben en tegelijkertijd onze dochter meegeven dat dat geen vanzelfsprekendheid of zelfs een recht is. Ik durf wel te stellen dat het niet hebben van financiële zorgen heel veel rust en zekerheid en autonomie geeft en dat dat misschien nog wel het allerfijnste is. 

We zitten duidelijk op een keerpunt. De nu senioren hadden ouders die hard moesten werken voor de opbouw van economisch herstel. Wij kregen dat met de paplepel ingegoten, hard werken en kopen en leven naar je inkomsten. Wij moesten het beter hebben dan onze ouders. De nu 30-45 jarigen zitten in grote dure huizen, vaak onder water, ze wilden vanaf de start ook onze levensstandaard. Veel huizen onder water, schulden en tegenslagen zijn moeilijk op te vangen. Huis (te) duur gekocht, vakanties naar Bali,  2 auto's en hard werken om de luxe standaard hoog te houden. Er werd niet begonnen met een oude keuken, badkamer en tweedehands spullen, alles direct prima in orde. Lenen was eenvoudig. 
De nu 20 plussers zijn weer terug bij ooit. Zien die hoge levensstandaard maar zullen hierop moeten inleveren. Huizen zijn te duur, energie kosten hoog, dagelijks leven erg duur. Eerst sparen, geen dure reizen en langer thuis wonen. Ook na het afsluiten van een hogere studie ligt het geld niet voor het oprapen. Er zijn er zoveel met een afgeronde hoge studie. 
Studieschuld, eigen geld nodig om te kunnen kopen en er moet tijd over blijven voor sport, vrienden en relaxen. Het leven draait niet alleen om werken en luxe. De kringloop wordt druk bezocht om de eerste zelfstandige woonplek in te kunnen richten. Het is al feest als ze iets kunnen bemachtigen. 
Deze jonge generatie moet de planeet gaan redden die wij hebben gekapt, volgebouwd en volgevlogen. We proberen nog wat te redden met de zonnepanelen en plastic scheiden, maar we hebben er een zooitje van gemaakt. Twee auto's, met de camper op pad en tussendoor vlogen we nog naar Spanje. 
Ik wist het niet en/ of was er niet mee bezig, stak mijn hoofd in het zand, kind, jij en je generatie mogen het oplossen. Ik draag nog wat bij, met een elektrische auto die jij voorlopig niet kan betalen en zonnepanelen op mijn afbetaalde  koopwoning. 
Geen betaalbare woning voor de 20 plusser, maar ook geen huizen onder water, minder schulden en geen hoge levensstandaard. Voorlopig nog maar thuis wonen dan en sparen. Wachten op een flatje ergens hoog achter, voor teveel geld in onze ogen, het is wat het is. 

Twee dingen: 
- Kwijtraken wat je had is psychologisch gezien veel erger dan “gewoon” iets niet krijgen. Geluk neemt meer af bij verlies dan dat het toeneemt als je er iets bij krijgt. Dus 100 minpunten bij verlies en 20 winstpunten bij krijgen van iets. Fictieve getallen om duidelijk te maken wat ik bedoel. De huidige jeugd is vaak opgegroeid in meer luxe dan ze zelf kunnen verwachten, en ze krijgen er gratis de klimaatcrisis bij. 
- Iedereen die deze generatie verwend noemt: wie heeft ze verwend? Een kind raakt niet spontaan verwend. Dat doet de omgeving. Daar vervolgens de jeugd mee om de oren slaan is wel erg makkelijk. 

Inderdaad Alison, kinderen verwennen niet zichzelf. Ze vinden wel hun eigen uitgangspositie 'normaal'. En dat is het lang niet altijd. Dat kun je het kind niet verwijten, wel de ouders en de omgeving. Beetje buiten de bubbel kijken is niet verkeerd.
Misschien missen we nog wel het meest de gezamenlijkheid tegenwoordig. Het idee dat we het samen moeten doen. We leven in paradoxale tijd waarin we heel veel van de overheid verwachten, maar er tegelijkertijd steeds minder vertrouwen in hebben.
Niet dat dat geheel onterecht is overigens, want de overheid heeft er de laatste jaren wel behoorlijk haar best voor gedaan om als onbetrouwbaar te worden geclassificeerd.
Mijn ouders vonden en vinden het bijvoorbeeld 'niet hun probleem' dat er mensen het minder goed hebben en bijvoorbeeld naar de voedselbank moeten. Ze vinden het wel zielig, maar voelen zich niet geroepen om iets bij te dragen. Het is een beetje ieder voor zich. Voor mijn gevoel is dat met alle crises van nu wel langzaam aan het kantelen. 

Wij hebben de jeugd verwend, niet met opzet. We hadden het goed, kind groeide daar in op en komt er nu achter dat dit alles voor hem nog niet is weggelegd. We kunnen geen huizen voor ze regelen, we hebben geen invloed op de hoge energieprijzen en Corona konden we ook al niets aan doen. 
Nu is de vraag of de meerderheid mentaal sterk is, tegenslagen kan overwinnen en de wereld gaat verbeteren. Juist door onze verwachtingen hebben de jongeren het zwaar. Wij hebben je studie en je rijbewijs betaald, de rest is aan jou. Kom op, beetje doorzetten en presteren, die studie heeft genoeg gekost om nu veel geld te kunnen verdienen en je eigen broek op te houden. 
Corona was vervelend, maar dat is achter de rug, beetje actief op zoek naar een huis onder de 3 ton(!!) en hoezo woon je liever alleen zonder partner en eventuele kinderen omdat het zweet je uitbreekt door alle verantwoording die daarbij komt? Jeetje, toen ik zo oud was als jij....Depressief? Daar hadden wij geen tijd voor hoor. 

Nou, wat is deze generatie verwend zeg. Ik zal maar geen opsomming geven van wat vrienden van mijn kinderen allemaal meemaken aan verlies, mishandeling, geldtekort en gezondheidsproblemen. Want ze zijn immers verwend en hebben geen weerstand.
Dat gezeur altijd, vroeger was alles beter en vroeger was alles zwaarder. Nou, nu is nu, en de toekomst is niet florissant voor veel jongeren. 
Maar ze komen er wel. Als wij maar niet zoveel tegen ze zouden zeuren, en de wereld eens een beetje fatsoenlijk op orde aan hen zouden overdragen.

Er zijn wel wat dingen veranderd. De studenten van nu halen sushi en wijn in flessen, in plaats van Aldichips en goedkope drieliterpakken wijn. Mijn oudste heeft er wel even aan moeten wennen dat vakanties zoals ze gewend was met mij, niet passen binnen een studentenbudget. Inmiddels doet ze het prima. Ze budgetteert goed en komt rond, maar een huis alleen is voorlopig nog geen optie.

Prillewits schreef op 21-01-2023 om 14:03:

Nou, wat is deze generatie verwend zeg. Ik zal maar geen opsomming geven van wat vrienden van mijn kinderen allemaal meemaken aan verlies, mishandeling, geldtekort en gezondheidsproblemen. Want ze zijn immers verwend en hebben geen weerstand.
Dat gezeur altijd, vroeger was alles beter en vroeger was alles zwaarder. Nou, nu is nu, en de toekomst is niet florissant voor veel jongeren.
Maar ze komen er wel. Als wij maar niet zoveel tegen ze zouden zeuren, en de wereld eens een beetje fatsoenlijk op orde aan hen zouden overdragen.

Die opsomming was vroeger helaas niet anders denk ik.

AlisonH schreef op 21-01-2023 om 11:47:

- Iedereen die deze generatie verwend noemt: wie heeft ze verwend? Een kind raakt niet spontaan verwend. Dat doet de omgeving. Daar vervolgens de jeugd mee om de oren slaan is wel erg makkelijk.

Zoiets kun je ook gewoon constateren, zonder dat de jongere daarmee ook de schuld krijgt.

We zijn bijna allemaal verwend tegenwoordig. Er is van alles op te noemen wat ons alledaagse leven comfortabeler maakt dan een paar generaties terug, en wat we doodnormaal of zelfs noodzakelijk vinden. In de Volkskrant-interviews met 100-jarigen vliegen de voorbeelden je om de oren. In vergelijking met dingen als geen warm water hebben, of één keer per jaar een borreltje, of dagelijks 20 km naar school fietsen op een fiets zonder versnellingen, zijn we allemaal wel verwend. Dat is verder geen negatief oordeel over alle mensen die nu leven. Het is gewoon onze standaard nu en het is een soort relativering om dat verwend te noemen, niet per se een veroordeling.

Dat die standaard maar steeds verder omhoog gaat is inderdaad niet vol te houden. En dat bepaalde groepen mensen relatief makkelijk aan een comfortabel en ruim eigen (huur-)huis hebben kunnen komen, is een vrij uitzonderlijke situatie als je dat over de afgelopen twee eeuwen bekijkt. In de geschiedenis is inwoning, woningdelen, wachten en schaarste, en krappe woningen zonder voorzieningen of in een rottige buurt meer de regel geweest dan dat je op je 25e een meerkamerwoning in een aangename buurt voor jezelf had.

Maar als dat nu je vergelijkingspunt is, dan valt de huidige situatie vies tegen ja. 

De anekdotiek vliegt je hier om de oren (ik heb een woongeschiedenis gehad waar ook maar weinig mensen mee willen ruilen) maar ik herhaal nog eens: elk tijdperk heeft zijn eigen problemen. Mijn moeders generatie werd automatisch ontslagen als ze trouwde. Ik ben van de tijd dat de hypotheekrente opliep tot 12% en er een enorme werkloosheid was. Om nog te zwijgen van de toenmalige situaties rond kindermisbruik en seksueel geweld. Dat doet niks af aan de problemen van de huidige generatie, die heeft ook zeker z'n narigheid. Het is geen wedstrijd wie het zieligst is, dat is zinloos. Maar vergelijk je niet met een knusse jaren 70/80/90-nostalgie. Daar de geluksvogels uitpikken om je mee te vergelijken is net zo zinloos als de problemen van nu ontkennen op grond van het bestaan van bezorgsushi.