Puber belonen/straffen voor (gebrek aan) inzet
Wij (twee mannen in de vijftig, geen kinderen) hebben sinds een aantal maanden de zorg over een achterneefje van 15 jaar. Omdat hij wegens omstandigheden niet bij zijn vader kon wonen (had geen zin meer om het op te voeden) en zijn moeder letterlijk en figuurlijk (in haar hart en hoofd) niet de ruimte heeft om hem een goede basis te geven, hebben wij aangeboden hem in huis te nemen. Tijdens onze eerste gesprekken hebben wij aangegeven dat wij school heel belangrijk vinden (nummer twee na zijn persoonlijke welzijn). Echter, zijn schoolprestaties blijven onder de maat voornamelijk door gebrek aan inzet en aan intrinsieke motivatie. Binnenkort start hij met huiswerkbegeleiding na school (7 weken, 4 middagen per week), omdat wij denken dat hij nooit heeft geleerd om te leren. Aan zijn intelligentie ligt het in elk geval niet, want voor de vakken die hij wel begrijpt en waar hij niet al te veel moeite voor hoeft te doen, haalt hij wel voldoendes. Nu mijn vraag. Wij denken dat belonen voor inzet positiever is dan straffen voor geen of te weinig inzet. Maar was is een redelijke beloning? Een nieuw paar sneakers dat hij graag wil hebben als hij de 7 weken succesvol voltooid? Of is 7 weken een te lange periode voor een puber en kun je hem beter elke week belonen met een geldbedrag (zodat hij uiteindelijk die sneakers kan kopen). En als hij er volledig met de pet naar gooit? De regels van huiswerkbegeleiding zijn overigens duidelijk. Bij geen inzet is het einde verhaal en maximaal twee dagen afwezig (met een goede reden).
Een van de leraren van mijn zoons relativeerde zelf het belang van schoolprestaties; er zijn nog zoveel andere vlakken waarop een kind zich kan ontwikkelen...
Pippeltje schreef op 08-02-2023 om 08:29:
Ik vind van wel! Mijn zoon die nogal moeilijk was in gedrag heb ik altijd zijn zakgeld bij elkaar laten sprokkelen voor goed gedrag. Ik kreeg het hele forum over me heen want veel mensen vinden dat 'not done'omdat zakgeld leergeld is en bij de opvoeding hoort. Maar ik denk; ik moet ook iets doen voor mijn geld en hoe goed is het om dat van jongs af aan te leren.
Toen hij heel klein was werkte ik met beloningssystemen; later toen er geldbegrip was heb ik een systeem opgezet dat hij dagelijks met het uit zichzelf doen van van alles (zonder mopperen; aankleden, spullen pakken en zorgen dat je op tijd naar school gaat, corvetaakjes in huis en wat je zoal een kind laat doen) waarvoor hij dan dubbeltjes en stuivertjes verdiende waardoor hij aan het eind van de week zijn normale zakgeld bedrag in totaal had. Soms lukte dat niet en ja, dan had je wel eens minder te besteden.
Een ding is wel heel belangrijk: het systeem staat niet op zich: daarnaast kreeg hij ook gewoon zijn aandacht en deden we extra leuke dingen als hij echt goed zijn best deed.
En voor het systeem zelf: je moet het bijhouden. Dagelijks.
Ennuh: het is een heel lekker joch (24)geworden hoor; die graag iets voor je doet zonder meteen een beloning te willen.
Laat ik dan het tegengeluid geven en vinden dat je dat gigantisch goed aangepakt hebt!!!
Mensen vergeten nog wel eens dat niet altijd alles op te lossen is met pamperen en lieve complimentjes, maar dat je soms, als je kind er om vraagt, met creatieve oplossingen moet komen.
Wij hebben zoon hier ook iets in het vooruitzicht gesteld. Omdat het niet meer ging. Het is een gigantisch slim en lief kind, maar hij schiet soms zo ongelooflijk uit de bocht. Echt alle mogelijke manier al geprobeerd en hij blijft toch terug schieten in gedrag wat niet door de beugel. Sinds we hem wat in het vooruitzicht gesteld hebben, gaat het een stuk beter. Mijn moeder kwam overigens met de tip, die heeft dit bij mijzelf ook gedaan toen ik een jaar of 11 was en nogal vroeg een vervelende puber werd.
Elpisto schreef op 08-02-2023 om 13:29:
[..]
Laat ik dan het tegengeluid geven en vinden dat je dat gigantisch goed aangepakt hebt!!!
Mensen vergeten nog wel eens dat niet altijd alles op te lossen is met pamperen en lieve complimentjes, maar dat je soms, als je kind er om vraagt, met creatieve oplossingen moet komen.
Wij hebben zoon hier ook iets in het vooruitzicht gesteld. Omdat het niet meer ging. Het is een gigantisch slim en lief kind, maar hij schiet soms zo ongelooflijk uit de bocht. Echt alle mogelijke manier al geprobeerd en hij blijft toch terug schieten in gedrag wat niet door de beugel. Sinds we hem wat in het vooruitzicht gesteld hebben, gaat het een stuk beter. Mijn moeder kwam overigens met de tip, die heeft dit bij mijzelf ook gedaan toen ik een jaar of 11 was en nogal vroeg een vervelende puber werd.
Maar dit is toch totaal niet van toepassing hier?
Jippox schreef op 08-02-2023 om 13:39:
[..]
Maar dit is toch totaal niet van toepassing hier?
Hoezo niet dan? Het gaat er om dat je een kind/puber er toe wilt bewegen dat die beter zijn best doet. Of dat dan op school is of in zijn gedrag is, vind ik niet zo heel erg relevant.
loslaten dat hele school gedeelte. Nou dan blijft hij een keertje zitten. Of stroomt hij af. Maakt toch allemaal niet uit. Wat er in zit komt er echt wel een keertje uit hoor. Geef hem gewoon een fijne plek
Elpisto schreef op 08-02-2023 om 13:41:
[..]
Hoezo niet dan? Het gaat er om dat je een kind/puber er toe wilt bewegen dat die beter zijn best doet. Of dat dan op school is of in zijn gedrag is, vind ik niet zo heel erg relevant.
Omdat het toch niet iets is waar je mee begint? In sommige gevallen kan zo'n beloningssysteem misschien wel eens werken (al helpt het geen bal bij de intrinsieke motivatie) maar dan toch pas als alle andere wijzen van aanpak niet helpen.
En in dit geval weten we toch niet wat er al wel of niet geprobeerd is? En bovendien speelt er nog al het e.e.a. in het leven van deze jongen. Dingen die een stuk belangrijker zijn dan zijn schoolresultaten nu.
Dus nee, ik vind het echt niet van toepassing hier en zeker niet het eerste om te adviseren.
Jippox schreef op 08-02-2023 om 14:24:
[..]
Omdat het toch niet iets is waar je mee begint? In sommige gevallen kan zo'n beloningssysteem misschien wel eens werken (al helpt het geen bal bij de intrinsieke motivatie) maar dan toch pas als alle andere wijzen van aanpak niet helpen.
En in dit geval weten we toch niet wat er al wel of niet geprobeerd is? En bovendien speelt er nog al het e.e.a. in het leven van deze jongen. Dingen die een stuk belangrijker zijn dan zijn schoolresultaten nu.
Dus nee, ik vind het echt niet van toepassing hier en zeker niet het eerste om te adviseren.
Waar haal jij uit dat dit het eerste is wat ze proberen dan? Ik lees namelijk zowiezo al dat er nog huiswerkbegeleiding aan vooraf gaat. De
Ja, oef, dat is echt niet makkelijk. Belonen en straffen zijn echt niet simpel. Je kan zelfs door het belonen, kind onbewust de boodschap geven dat het gevraagde inderdaad ook heel moeilijk is waardoor een kind de indruk krijgt dat de lat te hoog ligt. En met belonen kan je zelfs dat wat je wil stimuleren teniet doen.
Zo kregen twee neefjes al heel jong geld voor een goed rapport, dat was 2x een aanmoediging en daarna absoluut niet meer. Met als gevolg twee onderpresteerders die geen motivatie hadden. Ze zijn ook laag uitgestroomd. Heel zonde. Het is gissen naar de reden hiervoor. Het kan zijn dat de boodschap was, jij moet het doen, verwacht niets van ons (en klop vooral niet bij ons aan als het niet lukt). Of hadden ze meer aan het benoemen van de inzet dan iets anders? Dat je meer hebt aan een interne beloning (een compliment) dan een externe beloning (geld)? En dat compliment kan gaan over het resultaat of over de inzet.
Zo te lezen zou ik vooral kiezen om de inzet te belonen met een compliment én mocht je daar ook een beloning aan willen koppelen, denk dan in de trant van iets gezamenlijks (door fijne herinneringen te maken). Bijvoorbeeld met jullie 3-en het grootste ijsje te eten of op die gekke baan te karten, die ene film of met alle lol in de wereld iets onzinnigs doen. En dan kan je zeggen, wat fijn dat je je best hebt gedaan, dank voor deze film of … ijscoupe of … En helemaal nog niet over resultaten praten. Die komen hopelijk vanzelf als de inzet er maar is. En als de drempel om met jullie te praten laag genoeg is om bij jullie aan te kloppen wanneer iets niet lukt en hoe het wel kan…
Slimme kids ontwikkelen wel vaker geen leerstrategien. Die hebben ze op de lagere school niet nodig. En dat kan een tijd goed gaan, net aan, tot het opeens te veel wordt. En dan is er vaak nauwelijks tijd en ruimte om die te ontdekken en te leren.
Huiswerkbegeleiding is prima als er maar ook actief mee geholpen wordt met leerstrategien te ontdekken en ontwikkelen.
En als de inzet leidt tot een voldoende en dan voorzichtig de eerste 7, maak er dan een gezamenlijke motiverende uitdaging van om die 7 vast te houden.
Ik zou zeggen, wees liefdevol (zo klink je ook) want zijn innerlijke stem zal hem eerder naar beneden praten dan hem oppeppen.
Er is een proef gedaan in de VS.
Twee klassen, de ene kreeg een geldelijke beloning als er een 8 of hoger gehaald werd. De andere klas kreeg de geldelijke beloning vóór de toets maar als het cijfer lager was dan een 8, moest het geld terug betaald worden. De resultaten werden vergeleken.
De klas die vooraf geld kreeg, scoorde beter. De verklaring hiervoor was dat de mens gemotiveerd is te behouden wat hij heeft. Dat wat hij niet heeft, maar kan verdienen is niet echt een aanmoediging.
Dit voorbeeld is met geld maar het gaat meer om het systeem (behoud) dan de beloning.
Sneakers in het vooruitzicht stellen, zou ik niet doen. Daarmee hang je alles op aan een moeilijk te behalen resultaat (want van redelijk aantal factoren afhankelijk die hij nog lang niet allemaal beheerst). Doe dat als hij de vaardigheden blijkt te kunnen, zich innerlijk senang voelt en ontspannen is. Misschien ben je daar pas over een jaar, twee jaar? En daarom zou ik inzetten op sociale beloning met iets leuks (een fijne herinnering). En dan kan ik mij voorstellen dat hij als verrassing die sneakers krijgt, omdat jullie zo trots op hem zijn want hij heeft zijn best gedaan, het lukte niet altijd maar hij bleef proberen.
Wat jammer dat jullie prestatiegericht lijken te zijn. Goede school cijfers zijn niet het belangrijkste. Moest ik ook leren. Mijn tip: betrek de jongen erbij. Vragen vragen vragen. Hoe ziet hij het zelf. Wat vindt hij leuke vakken. Wat helpt hem om te gaan leren. Leren leren is goede stap. Nu ook psychologisch rust bieden. Een vader en moeder die geen ruimte voor je hebben, wat moet dat wel niet doen voor een puber. Goed dat jullie hem opvangen, regels prima. Maar ook ruimte voor rust en niet moeten.
Tip: koop het boek puberbrein. En ga aan de slag met coachende basishouding. Positief belonen kan daarbij passen. Zeker niet straffen. Geef hem tijd. Ook al moet hij jaar in verdoen. Of naar volwassenscholing. Het komt goed. Maar niet via wat jullie belangrijk vinden op dit moment in zijn leven.
" Mijn tip: betrek de jongen erbij. Vragen vragen vragen"
Ik weet niet wat voor puber jij hebt/had, maar vragen moet hier beslist gedoseerd. De situatie hier is redelijk standaard, niets zo ingewikkeld als was TS beschrijft, maar puberzoon zegt bij voorkeur zo weinig mogelijk. Althans tegen ons, want met zijn vrienden praat hij honderduit. Soms is er ineens zomaar een normaal gesprek met hem mogelijk. Maar meer dan twee vragen achtereen over de opleiding, etc, dat is vragen om schouderophalend stuurs gemompel. En dan heeft hij nog wel goede resultaten.
Dus: betrekken is zeker een goed idee, veel vragen werkt niet altijd even lekker.
Temet schreef op 09-02-2023 om 09:01:
" Mijn tip: betrek de jongen erbij. Vragen vragen vragen"
Ik weet niet wat voor puber jij hebt/had, maar vragen moet hier beslist gedoseerd. De situatie hier is redelijk standaard, niets zo ingewikkeld als was TS beschrijft, maar puberzoon zegt bij voorkeur zo weinig mogelijk. Althans tegen ons, want met zijn vrienden praat hij honderduit. Soms is er ineens zomaar een normaal gesprek met hem mogelijk. Maar meer dan twee vragen achtereen over de opleiding, etc, dat is vragen om schouderophalend stuurs gemompel. En dan heeft hij nog wel goede resultaten.
Dus: betrekken is zeker een goed idee, veel vragen werkt niet altijd even lekker.
Niet perse vragen dan, maar wel luisteren. Sowieso stappen een aantal mensen hier wel erg makkelijk over de achtergrond van de jongen heen. Alsof je zijn verleden uit kan wissen door hem in een ander huis te plaatsen. En dan maar gewoon hard genoeg eisen stellen, straffen en wellicht wat worsten voor houden, dan doet hij wel wat je wil.
Een hond rehabiliteren kost veel tijd om vertrouwen op te bouwen, laat staan een kind. Waarom zou die jongen ook maar iets geven om wat volwassenen vinden? Die maken er immers een puinhoop van, hij zit met de brokken en dan komen wij aan met “ wel je best doen op school want anders”. Alsof het niet veel belangrijker is dat hij emotioneel op de rails komt, school komt vanzelf wel.
Dealen met standaard pubers is al een uitdaging en dit is best een complexe situatie. Zou je niet ook wat ondersteuning voor julliezelf willen, om op maat advies te krijgen zodat je het wiel niet opnieuw hoeft uit te vinden?
Prillewits schreef op 09-02-2023 om 09:42:
[..]
Niet perse vragen dan, maar wel luisteren. Sowieso stappen een aantal mensen hier wel erg makkelijk over de achtergrond van de jongen heen. Alsof je zijn verleden uit kan wissen door hem in een ander huis te plaatsen. En dan maar gewoon hard genoeg eisen stellen, straffen en wellicht wat worsten voor houden, dan doet hij wel wat je wil.
Een hond rehabiliteren kost veel tijd om vertrouwen op te bouwen, laat staan een kind. Waarom zou die jongen ook maar iets geven om wat volwassenen vinden? Die maken er immers een puinhoop van, hij zit met de brokken en dan komen wij aan met “ wel je best doen op school want anders”. Alsof het niet veel belangrijker is dat hij emotioneel op de rails komt, school komt vanzelf wel.
Het is natuurlijk verdrietig genoeg dat deze jongen niet kan bouwen op zijn ouders maar er zijn twee lieve mannen met een ruim hart die hem nu opvangen. Er zijn niet veel kinderen in die positie die dat dan weer wel hebben. Laten we zeggen dat iedereen zijn best doet en het beste met deze jongen voor heeft.
En dat is best een klus. Als ik mij in de situatie probeer te verplaatsen zou ik, zelf twee pubers in huis, het een kluif vinden om een jongen die heel duidelijk alle steun verdient die er te vinden is, goed te helpen. Met de juiste begeleiding kan hij emotioneel en op het gebied van school op de rit komen. Hopelijk kan dat hand in hand gaan.
Ik kende iemand die een tweeling had, die moesten naar bijles en mochten dat alleen laten gaan als zij een 7 of hoger voor dat vak stonden. Twee zeer geslaagde kinderen die (op ander vlak) een uitdagende vervolgopleiding konden doen. Tjee, hadden wij dat ook maar gedaan, dacht ik nog wel eens, met een niet zo ambitieuze jongvolwassene...
Diezelfde persoon had nog een kind. En die hoefde niet naar bijles; wat bij de eerste kinderen wel werkte, werkte gewoon helemaal niet bij dit kind. Compleet gebrek aan motivatie en ambitie. Heeft zich uiteindelijk wel door het VWO geworsteld met zesjes. Op "eigen kracht".
