27 september 2003 door Henk Boeke
Illegaal kopiëren mag niet. Maar wat is legaal en wat niet? Die vraag is belangrijk voor iedereen. Onder andere voor u, om uw kinderen te kunnen vertellen wat ze wel en niet mogen. Maar ook voor ons, om te bepalen welke berichten en oproepen geweerd moeten worden en welke niet.
De vraag is nog eens extra actueel geworden nu de Amerikaanse platen-branche (Recording Industry Association of America, kortweg RIAA) zelfs studenten en kinderen gedaagd heeft voor het uitwisselen van muziek via netwerken als Kazaa.
Kopiëren is op zich niet strafbaar. Het is bijvoorbeeld toegestaan om een kopie van een CD of een CD-rom te maken voor eigen gebruik. De wet zegt het zo:
Als inbreuk op het auteursrecht op een werk van letterkunde, wetenschap of kunst wordt niet beschouwd [...] de verveelvoudiging, welke beperkt blijft tot enkele exemplaren en uitsluitend dient tot eigen oefening, studie of gebruik van degene die de verveelvoudiging vervaardigt of tot het verveelvoudigen uitsluitend ten behoeve van zichzelf opdracht geeft. [Auteurswet 1912 - Artikel 16b - Lid 1]
Dit betekent dat je dus best een kopietje mag branden van een CD of CD-rom die je zelf hebt gekocht; om te 'backuppen' (als reserve-kopie) of om op meerdere plaatsen in huis (of in de auto) te kunnen gebruiken. Zolang het schijfje maar niet voor iemand anders bedoeld is.
Moeilijker wordt het wanneer er een andere partij bij betrokken is. Bijvoorbeeld een bibliotheek, een DVD-verhuurder of iemand van het Kazaa-netwerk.
Grof gezegd komt het erop neer dat degene die de kopie maakt niet strafbaar is, maar degene die het materiaal ter beschikking stelt wel. Het kopiëren van een CD of CD-rom van de bibliotheek of het downloaden van Kazaa is dus toegestaan.
Andersom is het ter beschikking stellen wel strafbaar. Vandaar dat de Amerikaanse RIAA alleen mensen heeft aangepakt die muziek via Kazaa ter beschikking stelden, en niet Kazaa zelf, of mensen die muziek van Kazaa hebben gedownload. Strikt genomen is de bibliotheek dus ook strafbaar, maar in de praktijk wordt daar nog niets aan gedaan. Bovendien hebt u daar als consument weinig mee te maken.
De vraag is wat 'ter beschikking stellen' inhoudt. Daar zijn de geleerden het nog niet over eens. Want stel dat je per ongeluk een boek in de trein laat liggen, dat vervolgens door iemand anders – buiten jouw medeweten om – gekopieerd wordt.
Ben je dan strafbaar? Waarschijnlijk niet. Je hebt dat boek immers niet bewust ter beschikking gesteld.
Dus: als je de optie in Kazaa hebt uitgeschakeld om muziek ter beschikking te stellen aan anderen, is er niets aan de hand. Maar ja, als iedereen dat doet, dan is de lol er natuurlijk snel vanaf...
Al met al is het dus behoorlijk ingewikkeld. En raar. Vandaar dat Ouders Online ervoor pleit om gewoon maar je gezonde verstand (en gevoel) te gebruiken. Alles wat de oorspronkelijke makers kan schaden, is gewoon fout.
Dus:
Ouders Online zal er alles aan doen om dit soort praktijken te ontmoedigen en te verhinderen. Zowel bij de Annonces (rubrieksadvertenties) als op het Forum. Dergelijke berichten zullen altijd verwijderd worden.
De reden voor ons strenge beleid is dat we vinden dat illegaal kopiëren – en het aanzetten daartoe – gewoon stelen is.
Natuurlijk zijn CD's en CD-rom's erg duur, en natuurlijk kopieert iedereen zich suf, maar dat maakt niet uit. Iedereen die iets gemaakt heeft, moet daarvoor betaald worden. Met al dat kopiëren wordt dat wel erg moeilijk.
Zie verder: Opinie: software kopiëren is fout (17 mei 2002)
