13 november 2014
Robert Vuijsje schreef een kinderboek om de gekleurde piet te promoten. Wat vinden kinderen daar zelf eigenlijk van?
Alleen maar stoute kinderen
door: Robert Vuijsje
ill.: Heleen Brulot
uitg.: Leopold, 2014
ISBN: 9789025866150
21 pagina's
voorlezen: 0-6 jaar
prijs: € 13,99
Online bestellen
Eén aspect van de Zwarte-Pieten-discussie is tot nu toe nog wat onderbelicht gebleven, namelijk wat kinderen er zelf van vinden. Daar kwam deze week verandering in, door een ingezonden brief(je) in de Volkskrant. Dat luidde als volgt:
Gekleurde pieten
Ik vind het een slecht idee om pieten een kleur te geven [...] omdat heel veel kinderen nog in Sinterklaas en Zwarte Piet geloven. Dan zien ze een piet met een geel of geruit hoofd en geen enkel mens heeft dat! Dan komen deze kinderen er allemaal achter dat pieten geschminkt worden en dat is niet de bedoeling. Julia Smale (9 jaar), Groningen.
Dit is een onthullend briefje. Vooral omdat het iets zegt over de manier waarop een kind van 9, dat zelf al niet meer in Sinterklaas gelooft, tegen de wereld aan kijkt. Kinderen van deze leeftijd (zeg: ouder dan 7 jaar) hebben al ideeën over wat wel en niet mogelijk is in de echte wereld. Gekleurde pieten, dat kan natuurlijk niet. Die moeten dus wel geschminkt – en dus onecht – zijn. Helemaal logisch. Maar wel de logica van een 9-jarige. En die logica is heel anders dan de logica van jongere kinderen, die nog wél in Sinterklaas geloven.
De denkfout die de 9-jarige Julia maakt, is dat ze ervan uit gaat dat kleinere kinderen op dezelfde manier tegen de wereld aankijken als zijzelf. Dat is niet het geval. Ze hád het kunnen weten, als ze iets verder had doorgedacht, want een piet die door de schoorsteen kruipt, of een Sinterklaas die met zijn paard over de daken rijdt, dat kan natuurlijk óók niet. Voor kleine kinderen is dat echter geen enkel probleem. Die zullen door dat soort tegennatuurlijke verzinsels echt niet hun geloof in Sinterklaas verliezen.
Zo zal het dus ook geen probleem zijn – voor kleine kinderen die nog in Sinterklaas geloven – dat pieten gekleurd kunnen zijn. Waar die kleur vandaan komt, doet er voor hen totaal niet toe. Net zo min als ze zich afvragen hoe het paard van Sinterklaas op het dak terecht komt. Dat paard is daar gewoon. Klaar.
Een mooi voorbeeld van hoe kleine kinderen denken (of liever gezegd: helemaal niet denken) over Zwarte Piet, kwam – eveneens deze week – van Filemon Wesselink. Die vertelde bij zijn collega-presentator Jeroen Pauw over de crèche van zijn eigen kinderen. Daar wordt al langer geëxperimenteerd met gekleurde pieten, omdat de crèche-eigenaar, zelf een getinte medemens, geen zin meer had in zwarte pieten.
Filemon had zijn kinderen (2 en 4) gevraagd wat ze daar nou van vonden, van die gekleurde pieten. Ze keken hem wazig aan. Ze dachten daar helemaal niets van. Het waren gewoon pieten, punt uit.
Kortom: die hele discussie over zwart of gekleurd is eigenlijk een non-discussie, vanuit het perspectief van kleine kinderen. (Dat volwassenen elkaar de kop kunnen inslaan over dit onderwerp - de verzorgingsstaat wordt al afgebroken, dus kom niet aan onze gezelligheidsstaat - is een heel ander verhaal.)
Wat dat betreft is Alleen maar stoute kinderen, het prentenboek van Robert Vuijsje, waarin hij de gekleurde piet probeert te promoten, een overbodig boek. Kinderen hóeven helemaal niet overtuigd te worden van de normaliteit van gekleurde pieten.
Hoewel... In een item van de Amsterdamse zender AT5, waarin kinderen geïnterviewd werden na de boekpresentatie, zeggen de meeste kinderen dat ze toch het liefst een zwarte piet zouden willen. Maar ja, dat waren dus kinderen die al niet meer in Sinterklaas geloofden. Net als Julia Smale (9) uit Groningen.
Overigens is Alleen maar stoute kinderen best een leuk boek hoor, daar niet van. Net zoals Alleen maar nette mensen ook zeer onderhoudend was. Zolang je de Grote Boodschap maar negeert. Die is alleen besteed aan zeurpieten.
