27 mei 2011

Wat doe je met een teek?

Elk jaar rond deze tijd waarschuwen we er weer voor: pas op voor teken als je de tuin of de natuur in gaat. Wat zijn de gevaren en hoe ga je ermee om?

Teken zijn zo klein als een speldenknopje: 1 tot 3 mm. Ze lijken op een spinnetje (waar ze ook familie van zijn) en ze leven van het bloed van mensen en dieren. Daartoe laten ze zich uit een boom of een struik vallen, of ze laten zich meenemen als je door het gras loopt.

Van een tekenbeet voel je niets, en de beet is op zich ook ongevaarlijk. Maar als de teek besmet is met de borelia-bacterie (wat bij ongeveer 30% van de teken het geval is), dan kan dat leiden tot de ziekte van Lyme die echt heel akelig kan zijn. Onze kinderarts Frea Kruisinga noemt onder andere:

  • huidproblemen;
  • neurologische verschijnselen (zoals uitval van de gezichtszenuw);
  • hartproblemen.

Het is belangrijk dat een teek, die altijd besmet kan zijn, binnen 24 uur wordt verwijderd. Als hij langer dan 24 uur op de huid vast zit, of verkeerd verwijderd wordt, kan de borelia-bacterie van de teek op de mens worden overgebracht.

Voorzorgsmaatregelen?

In het voorlichtingsmateriaal van de overheid wordt aangeraden om "zoveel mogelijk op de paden te blijven" en "kleding te dragen die de huid bedekt".

We vinden dit niet realistisch. Een bal rolt wel eens in de bosjes, en 's zomers ga je je echt niet dik inpakken.

Ons advies zou zijn om je kinderen aan het eind van de dag gewoon even te controleren over het hele lichaam. Dat lijkt ons afdoende.

Waar zitten ze?

Teken zijn erg klein en nestelen zich vaak op warme, vochtige plekken waar ze niet zo snel opvallen, zoals in de liezen, de oksels en de knieholtes.

Bij kinderen kruipen ze ook vaak achter de oren, of bovenop het hoofd, of net achter de haargrens. Bekijk die plekken dus goed.

Teek verwijderen

Het verwijderen van een teek gaat als volgt:

  • pak de teek zo dicht mogelijk bij de huid vast met een puntig pincet, bij voorkeur een speciale tekenpincet. Pas op dat je de teek niet plat drukt. Het gif zit namelijk in hun lijfje;
  • trek de teek langzaam uit de huid (niet draaien, tenzij anders vermeld in de handleiding van het teken-pincet);
  • ontsmet het wondje met alcohol (70%) of jodium;
  • noteer de datum. Dat is handig als er later toch klachten ontstaan;
  • let tot 3 maanden na de beet op of er ziekteverschijnselen zijn.

Wanneer naar de huisarts?

Na het verwijderen van een teek verschijnt er vaak een rood vlekje op de huid. Dat is normaal. Het vlekje gaat meestal vanzelf weer weg. Als er een rode ring op de huid verschijnt die groter wordt dan 5 centimeter, kan dat op de ziekte van Lyme wijzen. Ga dan naar de huisarts.

Ook is het verstandig om naar de huisarts te gaan als je na een tekenbeet geen kring hebt gezien, maar als er griep-achtige verschijnselen optreden. Geef de huisarts dan de datum van de tekenbeet door.

De ziekte van Lyme is overigens goed te behandelen met een antibioticumkuur. Mits je er op tijd bij bent.

Meer informatie

Onze kinderartsen hebben diverse vragen over 'teken en Lyme' behandeld. Zie onder andere:

Lees ook: