30 maart 2007 door Christine Clement
Gisteren was ik met mijn zoontje (5½) bij de schoolarts. Tot mijn verbazing bleek hij moeite te hebben met het natikken van ritmes. Hij kon er maar twee of drie van de acht reproduceren. Dat verbaast me, omdat hij thuis wel op de maat van muziek meeklapt en danst.
Toen ik vroeg waar dit mee te maken had, zei de schoolarts: "auditief geheugen". Het gekke is echter dat hij lange woorden zoals "broodrooster" en "sleepbootkapitein" moeiteloos nazegt.
Omdat de tijd kort was, heb ik er niet verder naar kunnen vragen. Kunt u me zeggen waar deze test voor is? Bij de andere onderzoekjes waren er geen opvallende uitkomsten. Verder rekent en leest hij al aardig, dus ik heb ook niet het idee dat hij daar moeite mee gaat krijgen.
U merkte dat uw zoon moeite heeft met het natikken van ritmes. Aan de andere kant kan hij goed op de maat van de muziek meeklappen en dansen. Ik kan me voorstellen dat dit u verbaast. Toch is er een logische verklaring voor.
Als uw zoon op de maat van de muziek meeklapt en danst, dan wil dat zeggen dat hij al een goed ritmegevoel heeft.
Het ritme van de muziek is meestal heel regelmatig, bijvoorbeeld:
1-2-
3-4,
1-2-
3-4, waarbij het accent op de eerste en de derde tel valt. Als een kind gevoelig is voor deze regelmatige ritmes, gaat het meeklappen of meedansen bijna vanzelf.
Bij het natikken van ritmes bij de schoolarts, wordt er naar iets anders gekeken. Het gaat dan niet om de regelmatige ritmes van kinderliedjes en klassieke muziek, maar juist om onregelmatige ritmes. Bijvoorbeeld:
dam-ta-ta-
dam-ta-
dam-
dam.
Bij het natikken van dit soort onregelmatige ritmes wordt het auditief geheugen (het geheugen voor geluid) aangesproken, wat niet het geval is bij de regelmatige ritmes. Daar hoef je weinig voor te onthouden. Als je 1 maat gehoord hebt, weet je de rest vanzelf. Die hoef je niet meer compleet te onthouden.
Het auditief geheugen is belangrijk voor de taalontwikkeling, met name om langere zinnen en langere opdrachten te leren onthouden. Als je bijvoorbeeld zegt: 'De kat zit de muis achterna omdat hij zin heeft in een lekker hapje', dan moet je op het moment dat je 'hij' zegt, nog weten dat het over de kat gaat. 'Hij' verwijst immers niet naar Jan of Piet.
Dan uw vraag hoe het komt dat uw zoon bij het ritme-testje niet zo goed scoorde, terwijl hij lange woorden zoals 'sleepbootkapitein' (met maar liefst 5 lettergrepen) prima kan nazeggen. Ik kan me die vraag goed voorstellen.
De conclusie die je daaruit kunt trekken, is dat het ritme-testje van de schoolarts alleen iets zegt over het auditieve geheugen in het algemeen, en dat je voor het auditieve geheugen voor taal nog aanvullende, specifiekere tests nodig hebt.
Zo'n specifiekere test zou er als volgt uit kunnen zien. Vraag uw zoon om vier of vijf eenvoudige woorden na te zeggen, zoals 'fiets, auto, pan, mes, huis'. U spreekt die woorden rustig en duidelijk uit. Ik denk dat hij die woorden goed na zal kunnen zeggen.
Omdat er verder geen opvallende uitkomsten van de onderzoekjes bij de schoolarts waren, en omdat uw zoon lange woorden al goed kan nazeggen (en zelfs al wat kan lezen en rekenen), zou ik me zeker geen zorgen over hem maken.
Laat u ons de uitslag van het testje nog even weten? Veel succes!
