23 mei 2008 door Justine Pardoen
Onze zoon van 10 jaar is via oudere klasgenootjes op het internet geconfronteerd met vele seks-sites. Wij zijn altijd open en eerlijk geweest over seks, en als er vragen aan de orde kwamen, zijn die beantwoord. Maar nu, ruim een half jaar na de confrontatie, is hij er helemaal van slag van.
Hij zegt dat er op school veel onder de jongens over seks gepraat wordt. Al een week slaapt hij bijna niet voor 11 uur, en komt hij steeds uit bed met de meest uiteenlopende vragen. Hij kan de beelden die hij gezien heeft, niet loslaten.
Waar mogelijk beantwoorden we zijn vragen, en stellen we hem gerust dat 'normale' seks anders is dan wat hij gezien heeft op het internet. We vertellen hem dat als het om liefde gaat, en wederzijds respect, seks heel fijn kan zijn. Verder adviseren we hem bij het internetten met vriendjes ook grenzen te stellen aan wat hij zelf wil zien, en anders weg te gaan.
Thuis is het te controleren, maar bij vriendjes niet. Kunt u ons adviseren hoe verder om te gaan met dit probleem? We maken ons zorgen dat het hem zo in beslag neemt en dat hij er bijna angstig van wordt en de slaap niet kan vatten.
Uw zoon heeft pornografische beelden gezien op internet, toen hij bij oudere kinderen was die dat via internet opzochten waar hij bij was. Gebeurde dat bij hen thuis of op school? U vertelde ook dat het nu al een half jaar later is. Waarom heeft hij het nu pas verteld?
Los van die vragen, waar ik straks nog verder op in zal gaan, is het in ieder geval heel goed dat hij het u verteld heeft. Daarmee heeft hij uw eigen openheid over seks beloond, en dat geeft u ook de kans om hem hierin zo goed mogelijk te begeleiden.
U vertelde dat er op school onder de jongens veel over seks wordt gepraat. Dat is begrijpelijk, want ze hebben er de leeftijd voor. Tussen 9 en 12 jaar begint die eerste grote interesse in seks, op allerlei manieren. Vroeger gingen ze stiekem kijken in encyclopedieën, of op het tijdschriftenschap van de boekhandel, nu is het vooral internet. Ze vertellen elkaar schuine moppen, ze raken nieuwsgierig naar hoe het eruit ziet, ze leren elkaar de 'vieze woorden', en alles wat ze maar kunnen oppikken, wordt gretig verslonden.
Maar lang niet alle kinderen hebben die interesse op hetzelfde moment. Sommige meisjes en jongens kan het nog niet boeien, bij hen komt het wat later. Zoals bij uw zoon.
Op zich is dit dus een normale fase, maar het lijkt erop dat uw zoon erin meegesleurd is op een moment dat het voor hem nog te vroeg was. Hij kan niet overweg met de beelden, noch de gesprekken erover met zijn vriendjes.
De manier waarop u er tot nu toe mee bent omgegaan, is prima. U beantwoordt zijn vragen, u vertelt hem dat de dingen die hij gezien heeft weinig te maken hebben met 'normale seks' binnen een relatie, en dat hij zijn eigen grenzen moet bepalen in wat hij wel en niet wil zien.
Het enige wat er nog aan ontbreekt, is het bredere kader. Daarmee bedoel ik dat u de onderwerpen die ter sprake kwamen, erg heeft laten bepalen door de gegeven situatie. Terwijl u ook zélf het initiatief kunt nemen, en zélf de agenda kunt bepalen. U kunt dan allerlei dingen die u belangrijk vindt (over relaties en seksualiteit), zelf aan de orde stellen. Desgewenst kunt u daarbij gebruik maken van een goed boek. Zelf raden wij altijd aan, voor deze leeftijd:
Ik zou hem er ook bij vertellen dat veel mensen het heel moeilijk vinden om serieus te praten over seks. En dat het eigenlijk veel gemakkelijker is om schuine moppen te vertellen of er grof over te doen. De manier waarop de jongens uit zijn klas erover praten, is dus niet alleen 'stoer doen' ("Kijk mij eens, wat ik allemaal al durf en weet") maar ook een teken van schaamte en ongemak.
Misschien dat hij dan ook begrijpt dat hij niet de enige is die dit moeilijk vindt. Zo zou u misschien ook kunnen vertellen wat u zelf vindt van die pornobeelden, als vrouw. Of zijn vader zou kunnen vertellen wat die ervan vindt, als man.
Het tempo waarin een kind zich ontwikkelt, moet altijd het uitgangspunt zijn voor zijn of haar seksuele (en relationele) opvoeding. Als ouder kun je de ontwikkeling van je eigen kind heel goed volgen, waardoor het niet zo moeilijk is om daarop aan te sluiten. De meeste ouders zien heel goed wat ze in welke fase wel en niet kunnen vertellen.
Maar helaas heb je het niet allemaal zelf in de hand. Kinderen kunnen ook buitenshuis geconfronteerd worden met zaken waar ze nog niet aan toe zijn, zoals dat gebeurd is bij uw zoon. En dat kan dan leiden tot de problemen die u meldde (beelden niet los kunnen laten, angstig worden, moeilijk inslapen, etc.)
Dus: als uw zoon en zijn vriendjes die sekssites hebben kunnen bezoeken via school, dan is dat een reden om school te vragen hun internet-beleid aan te passen. Voorkomen moet worden dat kinderen via school sekssites te zien krijgen, te meer omdat op school de groepsdruk erg hoog kan worden. Kinderen kunnen dan door leeftijdsgenoten die al wat verder zijn, meegesleept worden naar een niveau waar ze nog niet aan toe zijn.
Bij vriendjes heb je als ouders nóg minder grip op wat ze doen dan op school. En als ik uw vraag goed begrijp, bedoelde u ook vooral hoe je dáármee om moet gaan.
Vanzelfsprekend kunt u andere ouders niet de wet voorschrijven. Iedereen doet het op zijn eigen manier, en andere ouders rechtstreeks benaderen hierover, kan lastig zijn. Wat dan? Ik kan daarvoor twee dingen aanraden, die allebei terugleiden naar school.
Ten eerste lijkt het me handig als er in de klas gepraat wordt over seksualiteit en internet. Er zijn inmiddels al veel goede lesprogramma's beschikbaar waar de school gebruik van kan maken.
Ten tweede zou u kunnen voorstellen om een ouderavond over dit onderwerp te organiseren. Vaak is het makkelijker om 'plenair', zonder dat je specifieke ouders persoonlijk hoeft aan te spreken, dingen af te spreken. Bijvoorbeeld dat iedereen een beetje oplet wat er thuis gebeurt op internet, met name als er vriendjes en vriendinnetjes op bezoek zijn. Of dat alle ouders een filter installeren.
Tot slot raad ik u aan om te voorkomen dat uw zoon thuis op porno stuit. Veel ouders zeggen dat ze zelf nooit op porno-sites terecht komen, en dat het dus wel mee zal vallen, maar volwassenen surfen anders dan kinderen. U tikt geen "poes" of "poesjes" in Google, maar kinderen wel (bijvoorbeeld voor een spreekbeurt). Ook via veel spelletjessites kom je al snel op porno, of als je een tikfout maakt in een gewone kinder-URL, waarna je al snel op een zogenaamd tikfout-domein terecht komt, met alle ongewenste reclames en porno-verwijzingen van dien.
Kortom: het installeren van een filter kan veel problemen voorkomen. Het is beslist niet waterdicht, maar het helpt wel. In ieder geval om de enorme massa aan ongewenste sites een beetje in te dammen.
Filteren tegen porno kan op veel manieren. Bijvoorbeeld:
Voor meer informatie, zie: www.veiligheidsfilters.nl
Succes ermee!
