1 januari 2000 door Ward van Alphen
Ik heb een dochter van bijna twee jaar. Ze is heel lief en sociaal in de omgang. Ieders lieveling eigenlijk. Ze praat al heel goed en kan al goed vertellen wat ze wil. Kortom, alles gaat prima en iedereen is dol op haar. Ze is wel heel gevoelig en kan echt verdriet hebben als ze een keer wat strenger wordt toegesproken.
Vanaf haar derde levensmaand gaat ze met veel plezier naar het kinderdagverblijf gedurende drie dagen in de week. Ze heeft daar altijd twee vaste leidsters met wie ze het meer dan uitstekend kan vinden. Ze beschouwt hen haast als tweede moeder. Ze zit momenteel nog in de groep van 0-1 jaar en zal deze maand overstappen naar de groep van 2-3 jaar. En daar zit nu net het probleem.
Sinds enkele weken gaat mijn dochter dus 'oefenen' bij de grote kindjes. In het begin kon de lol niet op, heerlijk vond ze het. Ze was er naar ons gevoel ook echt aan toe. Maar haar enthousiasme daalde met de dag en het oefenen begint nu zelfs een groot drama te worden.
Zodra ze naar de grote groep gaat, begint ze ontroostbaar te huilen en sluit ze zich af voor ieder contact. Ze kruipt achter een groot stuk speelgoed weg en blijft daar apathisch zitten. Ze wil niet eten, niet praten en vooral niemand zien.
Ze wordt er nu zelfs 's nachts wakker van en dan huilt ze hysterisch en roept 'nee, nee, niet naar de grote kindjes'. Ze gaat nu ook steeds moeilijker naar het kinderdagverblijf en heeft veel moeite met afscheid nemen, zelfs in haar vertrouwde groep. Ze is echt haar vertrouwen kwijt in ons.
U begrijpt dat wij ons zeer ernstige zorgen maken en ook het kinderdagverblijf is hoogst verbaasd door het gedrag van dit doorgaans zo toegankelijke kindje. Wat is hier aan de hand? Wat kunnen we doen? Praten met haar helpt niet want ze wil gewoon niet. Ze zegt dus ook resoluut nee als we haar proberen te overtuigen dat de grote kindjes heel lief tegen haar zijn. Maar toch is ze echt aan de oudere groep toe want ze is de baby-groep volledig ontgroeid. Kunt u ons advies geven?
U vertelde dat uw dochtertje de "baby-groep" ontgroeid is, en toe is aan de oudere groep op het kinderdagverblijf. Zijzelf ziet daar kennelijk niet zoveel brood in, na een korte periode waarin ze het op de nieuwe groep juist leuk vond.
Het is mij niet duidelijk waardoor dat komt, wellicht kunnen de leidsters u daar nog meer informatie over geven (wat een eventueel aanknopingspunt kan opleveren voor maatregelen). Het kan met haar gevoeligheid te maken hebben (ze is bijvoorbeeld tegen bepaald gedrag van anderen aangelopen waar ze nog niet goed mee overweg kan, en heeft dan de neiging zich terug te trekken).
Ik maak uit uw verhaal op, dat ze nog deels op de babygroep is, en deels op de "oudere" groep. Waar het geleidelijk wennen voor vele kinderen een goed idee is, is het voor andere kinderen soms verwarrend, en moet je wellicht een duidelijkere overgang maken. Of het kan ook zijn, dat uw dochter juist extra moet wennen, extra veel veiligheid nodig heeft.
Het kan zinvol zijn dat u, of een van de vaste leidsters uit de babygroep, in het begin met haar meegaat naar de andere groep, om zo de basis-veiligheid wat te vergroten. Dat zou je dan langzaam weer kunnen afbouwen. Dit kost een grote inspanning, maar pakt soms heel goed uit.
U zegt dat met praten haar weerstand niet te verminderen is. Daar is ze ook te jong voor, dan moet je al behoorlijk vooruit kunnen denken. Een kind moet zich als het ware voor kunnen stellen dat wat u zegt, waar zou kunnen zijn.
Ik denk dat ze het nu vooral moet hebben van het ervaren van veiligheid, hetgeen toch zal moeten komen van een combinatie van doorpakken en voldoende veiligheid bieden. Dus wel respect hebben voor haar angst, maar het patroon van angst en daarop volgende vermijding doorbreken.
Ik denk dat u wat dit betreft ook wel de goede lijn gekozen heeft. Het lijkt me ook niet een psychiatrisch probleem, aangezien u schrijft dat uw dochter zich tot nu toe voorbeeldig ontwikkeld heeft. Het is meer een fase-probleem, een probleem van een overgang, waar ze doorheen geholpen moet worden.
Ik ben ook wel benieuwd naar wat andere ouders hiervan denken, of er ouders zijn met soortgelijke ervaringen, en met tips over hoe je hier mee om kunt gaan.
Ik zit nog een beetje met die zin die u schrijft over "vertrouwen". Het is heel moeilijk om aan te zien dat je kind zo wanhopig is. Het is natuurlijk belangrijk dat u zelf vertrouwen blijft hebben in de goede afloop. En waarom ook niet, want er is geen reden om te denken dat uw dochtertje deze stap niet kan maken. Als het goed is wekt uw aanpak na een tijdje weer vertrouwen wat ontstaat doordat je je kind geholpen hebt een bepaalde ontwikkelingsstap te maken.
