8 april 2005 door Joanna Sandberg
Mijn man en ik hebben een dochter van 8 jaar, ze heet Noah. Het is een schat van een meid en doet geen vlieg kwaad. Maar daar maak ik me juist zorgen over.
We zijn erg geschrokken van het feit dat Noahs meester uit groep 5 ons heeft aangesproken op het opvallend verlegen en teruggetrokken gedrag van Noah. Op haar vorige school was dit ook al. Wij hebben er nooit iets achter gezocht maar ze heeft inderdaad nooit vriendinnetjes. Ze maakt totaal geen contact met andere kinderen en ook thuis speelt ze alleen. Ook is ze vaak misselijk en duizelig voordat ze naar school gaat.
Er komt ook nog eens bij dat het huwelijk tussen mijn man en mij ontzettend wankelt op het moment. Zodra mijn man thuis komt, ontstaat er ruzie om de kleinste dingen. Noah vlucht dan naar haar kamer, waar ik haar dan later huilend aantref, wat mijn hart breekt.
Mijn man reageert ook regelmatig zijn frustratie op m'n meisje af terwijl ze gewoon rustig aan het spelen is. Wanneer Noah en ik samen zijn, is er nooit ruzie; ze speelt vaak uren alleen zonder dat ik haar hoor.
Ik realiseer me nu dat dit niet goed is. De school spreekt zelfs van sociale angst / sociale fobie. Ik weet niet wat ik met deze situatie aan moet.
Mijn vraag is: hoe kan ik mijn kind helpen om over deze angst heen te komen? Wat kan de school hier aan doen? Wat voor hulp moet ik inschakelen en hoe voorkom ik dat mijn kind zich ontwikkelt tot een sociaal slecht functionerend mens?
Ik kan me voorstellen dat jullie schrokken van het bericht van de meester, maar het is wel goed van hem dat hij het probleem gesignaleerd heeft.
Het verlegen, teruggetrokken gedrag van jullie dochter en het feit dat ze totaal geen contact maakt met andere kinderen, bestond al lang, maar jullie hebben dat kennelijk nooit als een probleem gezien. Mogelijk hebben jullie – en de vorige school – haar afwijkende gedrag onderschat, maar misschien is dat gedrag de laatste tijd wel verergerd door jullie huwelijksproblemen.
Hieronder zal ik aangeven wat er aan de hand kan zijn en wat daaraan te doen valt.
Sinds wanneer is uw dochter eigenlijk duizelig en misselijk voordat ze naar school gaat? Die verschijnselen wijzen namelijk op spanning en zenuwachtigheid. Ze laat met haar lichaam merken dat ze ertegen opziet om naar school te gaan. Laat ze het trouwens ook met woorden merken? En vraagt u ernaar?
Ook thuis heeft uw dochter het de laatste tijd moeilijk, vanwege jullie huwelijksproblemen en de negatieve reacties van haar vader (en mogelijk uw over-beschermende reacties daar weer op). Uw dochter zou buiten jullie problemen gehouden moeten worden, maar helaas lukt jullie dat (nog) niet.
Kortom: zowel op school als thuis lijkt ze zich dus niet prettig en veilig te voelen. Dat gevoel versterkt haar eigen introverte, wat angstige aanleg.
Verlegenheid kan in de familie zitten (bij de ouders zelf), maar dat hoeft niet. Een verlegen kind is vaak ook een onzeker kind. Merkt u dat aan uw dochter?
Wat regelmatig voorkomt, is dat een kind wel contact wil met andere kinderen, maar geen initiatief durft te nemen, waardoor er niets gebeurt. Het kind doet dan geen sociale ervaring op, krijgt geen vriendjes of vriendinnetjes, wordt alleen gelaten door andere kinderen, en gaat zich dan nóg onzekerder en angstiger voelen.
Wanneer de verlegenheid zeer sterk is, spreekt men van sociale angst of een sociale fobie. Het kind kan dan onder andere gaan trillen of beven, of inderdaad misselijk en duizelig worden, zoals uw dochter.
Het gedrag dat bij zo'n sociale angst of fobie hoort, is extreem teruggetrokken gedrag.
Vaak hebben deze kinderen een negatief zelfbeeld. Ze gaan steeds negatiever denken over hun gedrag in sociale situaties, waardoor ze deze situaties nog meer gaan mijden, met als uiteindelijk gevolg dat ze op het laatst helemaal geen contacten meer hebben.
Als er inderdaad helemaal geen contacten meer zijn, is er sprake van een zeer ernstige situatie. Deze negatieve spiraal moet doorbroken worden, en daar is hulp bij nodig. Hoe eerder, hoe beter.
Ik zou u adviseren om uw dochter te laten onderzoeken door een kinder- en jeugdpsychiater, zodat duidelijk wordt wat er aan de hand is, en welke behandeling ze moet krijgen.
Daarnaast is het van groot belang dat het thuis weer veilig en gezellig wordt voor uw dochter. U en uw man moeten uw dochter in ieder geval niet mengen in jullie problemen. Dat is moeilijk, en jullie kunnen dan ook overwegen om ook zelf hulp te vragen.
Ik zou u adviseren om naar een relatietherapeut te gaan. Ook als jullie uit elkaar gaan, blijven jullie de vader en moeder van jullie dochter en is het in haar belang dat jullie normaal met elkaar om kunnen gaan.
Sterkte en succes!
