29 mei 2009 door Elise de Bree
Mijn zoontje van net 3 jaar verandert al een tijdje klinkers (en soms ook medeklinkers) in woorden. Hij maakt er een spelletje van en vindt het ook leuk. De laatste tijd doet hij dit veel en ook in liedjes en versjes doet hij dit nu constant (ook woorden veranderen).
Bijvoorbeeld: 'auto' wordt "autie". Of: "In een klien statienneke 's morgens in de vriegte". Of: "Ik zag twie bieren briedjes smieren".
Hij kon redelijk snel heel duidelijk praten en articuleren.
Moet ik hier op ingaan of is dit een fase van voorbijgaande aard? Het is wel een echte babbelkous die moeilijk kan zwijgen.
Wat gezellig zal het bij u thuis zijn met die vrolijke kletskous die er zo'n potje van maakt! Vanaf deze afstand kan ik het natuurlijk niet met zekerheid zeggen, maar zo te zien is uw zoontje aan het spelen met taal. Een vergelijkbaar geval bij een kind van 5 heb ik eerder behandeld in
Mijn zoon verandert opeens klinkers. Moet ik mij zorgen maken?
Uw zoon wordt zich bewust van de structuur van woorden. Ze blijken te bestaan uit klinkers en medeklinkers. Hij kent die termen nog niet, maar het verschil weet hij inmiddels feilloos. Hij vervangt immers alleen klinkers door IE, en geen medeklinkers. (En omgekeerd: als hij soms medeklinkers vervangt, dan zal hij die vervangen door andere medeklinkers).
Door de klinkers te vervangen door andere klinkers, merkt hij dat het hele woord verandert (en grappig kan gaan klinken). Andere kinderen kiezen voor het vervangen van beginklanken, zodat er alliteratie ontstaat. En weer andere kinderen willen alles laten rijmen.
U vertelde dat hij ook woorden vervangt, in liedjes en rijmpjes. U gaf daar geen voorbeelden van, maar ik vermoed dat er dan ongeveer hetzelfde gebeurt als bij het vervangen van klinkers door andere klinkers, namelijk dat hij woorden door gelijksoortige woorden vervangt. Bijvoorbeeld een zelfstandig naamwoord door een ander zelfstandig naamwoord (en niet door een werkwoord of een voorzetsel, etc.)
Bij een liedje als 'Olifantje in het bos, laat je mama toch niet los' zou uw zoontje dan kunnen zingen: "Olifantje in het gras" (misschien gevolgd door "laat je mama toch niet las", om het ook nog te laten rijmen). Of anders: "Olifantje op het mos" (waardoor hij de rest van de zin gelijk kan houden, met behoud van het oorspronkelijke rijm).
Naast de klankvervangingen horen ook de woordvervangingen tot het experimenteren met de structuur van de taal (maar dan op zinsniveau). Dat is leuk om te doen, maar het is ook heel nuttig!
Uw zoontje is bezig met wat we noemen: de vorming van zijn
meta-linguïstisch bewustzijn. Dat betekent dat hij leert denken óver taal. En hoe beter je dat kunt, hoe beter je bijvoorbeeld andere talen kunt leren.
Kortom: niks om u zorgen over te maken, maar eerder om van te genieten. Hopelijk kunt u een beetje bijhouden welke veranderingen uw zoontje maakt. Leuk voor later, als hij ouder is. Veel plezier ermee!
