26 november 2004 door Nanny Gortzak
Ik geef onze dochter nu 12 weken borstvoeding, en ik zou graag de laatste nachtvoeding vervangen door een flesvoeding. Kan dit kwaad? En moet ik dan toch vitamine K blijven geven? En krijgt mijn dochter als ze 4 maanden is niet te veel van het goede, als ze borstvoeding, fruithapje, babymoesjes en een flesvoeding krijgt?
In principe kan het geen kwaad om de laatste nachtvoeding te vervangen door een fles, maar er zijn wel een paar dingen waar u op moet letten.
Ik zal beginnen met de vraag over vitamine K. Daarna ga ik in op de overige vragen.
Vitamine K is onder andere nodig voor de bloedstolling. Deze vitamine wordt aangemaakt in de darmen, door de daar aanwezige bacteriën. Omdat deze bacteriën direct na de geboorte nog niet aanwezig zijn, is de kans op bloedingen vergroot.
Elke zuigeling krijgt direct na de geboorte vitamine K toegediend. Daarna moeten borstgevoede kinderen nog een tijdje vitamine K krijgen (in Nederland gaat dat in de vorm van druppels).
Wanneer een baby flesvoeding krijgt, zijn deze druppels niet nodig, omdat vitamine K al aan de poedermelk is toegevoegd. Bij baby's die deels de borst, deels de fles krijgen, kan de hoeveelheid druppels aangepast worden aan de hoeveelheid flesvoeding.
Na 3 maanden zijn baby's in staat om zelf vitamine K aan te maken, omdat de darmflora dan de juiste samenstelling heeft.
Overigens wil het bovenstaande niet zeggen dat borstvoeding geen vitamine K zou bevatten; het zit er wel degelijk in. Waarom dan toch die extra toediening? Omdat we met de moderne benadering van geboorte en borstvoeding niet meer met zekerheid kunnen zeggen dat een pas geboren baby voldoende aan de borst gaat en voldoende blootgesteld zal worden aan de juiste bacteriën.
Kortom: als u één voeding vervangt door poedermelk, geeft u gewoon evenredig minder vitamine K. Omdat uw baby al bijna 3 maanden is, mag u trouwens ook gewoon stoppen met het toedienen van extra vitamine K.
U overweegt de laatste voeding te vervangen door flesvoeding. Dat is, zoals gezegd, geen probleem.
Als u de overige voedingen op de dag blijft geven, en als u daarbij oplet dat uw dochter voldoende blijft drinken, dan zal – na een eerste aanpassing vanwege de flesvoeding – de borstvoeding niet verder teruglopen.
U meldt echter ook dat uw dochter met 4 maanden een fruithapje en een babymoesje (wat is dat? Ik ken het niet...) zal krijgen. In dat geval wordt het verhaal anders.
Een te snelle introductie van bijvoeding (eerder dan 6 maanden) kan nadelig zijn voor zowel de baby als de borstvoeding.
Het nadeel voor de baby is dat hij bij te vroeg starten een overgevoeligheid voor voedsel (voedselallergie) kan ontwikkelen. Dat heeft te maken met de rijping van de darmen. Pas bij ongeveer 6 maanden zijn die klaar voor vast voedsel.
Een nadeel voor de borstvoeding kan zijn dat die snel zou kunnen teruglopen. In plaats van volledig voeden zijn er dan al drie momenten op de dag waarop borstvoeding vervangen wordt door andere voeding. Zeker als dit in een kort tijdsbestek plaatsvindt, kan uw lichaam daarop reageren met het snel laten teruglopen van de melkproductie, waarbij het risico bestaat dat uw dochter ook de interesse voor de overige voedingen gaat verliezen.
Ook bestaat het risico van borstweigering, met name door de snelle terugloop van de voeding. Uw dochter zal namelijk een verschil kunnen merken in de snelheid waarmee de melk toeschiet, en ook kan de melk wat van smaak veranderen.
Er is in ieder geval geen risico dat uw dochter te veel binnenkrijgt. Ze zal vanzelf haar inname van voedsel aanpassen, wat in de praktijk meestal inhoudt dat zij minder borstvoeding zal nemen.
Nog een opmerking tot slot. Helaas kon ik uit uw vraag niet opmaken waaróm u de laatste voeding wilt vervangen door een fles, en ook niet waarom u het vaste voedsel sneller wilt introduceren dan normaal.
Heeft u niet voldoende voeding? Wordt uw baby 's nachts vaak wakker? Combineert u werken met kolven, en is de kolf-opbrengst niet voldoende? Of groeit de baby niet voldoende?
Als een van deze dingen het geval is, kunt u eerst even kijken in het archief van de Vraagbaak. Anders kunt u contact opnemen met een lactatiekundige.
