7 oktober 2005 door Nadia Eversteijn
Ik zit helemaal in de knoop met mijn tweeling-jongens van 21 maanden. Ik heb echt hulp van iemand nodig.
De vader van mijn jongens is Colombiaan en het is ontzettend belangrijk voor hem dat ze goed Spaans leren. Ikzelf ben een soort "Third Culture Kid" en spreek drie talen heel goed, maar niet perfect. Mijn ouders zijn Nederlanders, maar zelf ben ik met hen in verschillende landen opgegroeid. Ik ben nu 10 maanden in Nederland.
Over één ding zijn mijn man en ik het eens: dat we beiden Spaans spreken als hij thuis is.
Het probleem komt nu met het Nederlands en het Engels. Ik wil graag dat ze Engels leren (ook omdat ik al mijn studie in het Engels heb gedaan), dus ik dacht: ik spreek Engels met ze thuis (natuurlijk is dat met Nederlandse TV-programma's weer moeilijk) en als we met andere Engels-sprekende mensen zijn. Ik spreek Nederlands met ze als ik in de Nederlandse samenleving ben. Nederlands komt dan ook natuurlijker uit, want dat was toch uiteindelijk mijn eerste taal.
Helaas denk ik dat mijn kinderen er helemaal in de war van komen. Ze zeggen nog maar vier of vijf woorden en mama en papa. Ze verstaan wel goed Spaans en Nederlands, maar niet Engels (ik denk dat ik uiteindelijk te weinig spreek met ze).
Ik heb dus de volgende vragen:
Ik hoop dat ik dit ingewikkelde verhaal een beetje duidelijk heb kunnen maken. Ik ben er zelf helemaal in de war van en mijn kinderen ook, ben ik bang. Ik dank u hartelijk voor uw hulp!
Uw zoontjes zijn 1 jaar en 9 maanden oud, en zeggen naast 'papa' en 'mama' nog maar een stuk of vijf andere woorden. Dat is inderdaad niet zo veel, maar het lijkt me voorbarig om nu al ongerust te worden. Hieronder zal ik uitleggen waarom ik het nog te vroeg vind voor bezorgdheid.
Volgens 'het boekje' gaan dreumesen ergens tussen anderhalf jaar en hun tweede verjaardag twee-woordzinnen produceren. U moet dan denken aan zinnetjes met een zelfstandig naamwoord en een werkwoord (dat meestal nog niet vervoegd wordt), zoals "poes slapen" of aan zinnetjes met een zelfstandig naamwoord en een bijwoord, zoals "poes weg".
Uw zoontjes maken zulke twee-woordzinnetjes op dit moment nog niet, maar ze zijn dan ook nog geen twee jaar.
Uw zoontjes zeggen nog niet veel verschillende losse woordjes. U zegt niets over het gehoor van uw zoontjes, dus ik ga er even vanuit dat dat in orde is. In dat geval kan ik twee mogelijke oorzaken bedenken voor hun nog kleine woordenschat.
Ten eerste zou het kunnen dat ze gewoon van nature late praters zijn. Ook bij ééntalige kinderen zien we dat sommigen meer 'doeners' zijn, die graag non-verbaal communiceren met bewegingen, gebaren en gezichtsuitdrukkingen, terwijl anderen al vroeg echte kletskousen zijn.
Er zijn gevallen bekend van (ééntalige) kinderen die pas rond hun vierde jaar voor het eerst gaan spreken, maar die dan ook meteen beginnen met het zeggen van de meest lastige klanken, en vervolgens hun spreekvaardigheid pijlsnel ontwikkelen.
Ten tweede zien we vaak dat meertalige kinderen een wat langere 'stille periode' hebben dan ééntalige kinderen, voordat ze zelf gaan praten. Een kind dat opgroeit met twee of meer talen om zich heen, hoort gewoon veel meer variëteit om zich heen: meer verschillende klanken, meer verschillende intonatiepatronen, enzovoorts. Dan is het niet meer dan logisch dat een kind al dat moois wat langer op zich in wil laten werken, voordat het zeker genoeg is van zijn zaak om ook zelf wat woordjes te gaan produceren.
Jammer genoeg vertelde u niet in welke taal of talen uw kinderen al woordjes zeggen. Het geeft overigens niets als uw zoontjes op dit moment nog woordjes uit het Spaans, Nederlands en Engels willekeurig door elkaar gebruiken. Meertalig opgevoede kinderen kunnen meestal pas rond hun 3e verjaardag hun verschillende talen uit elkaar houden.
Wat u wél vertelde, is dat uw jongens op dit moment al goed Spaans en Nederlands verstaan, maar nog geen Engels. Hun meertalige ontwikkeling is dus al in volle gang, dunkt mij. Dat het Engels wat achterblijft, komt wellicht omdat ze die taal wat minder vaak horen dan het Spaans en het Nederlands.
U gaf helaas geen informatie over de frequentie waarmee uw kinderen hun drie talen horen. Desalniettemin kan ik u verzekeren dat het bij drietaligheid volstrekt normaal is dat één taal (of soms twee) wat achterblijft bij de rest.
De taal of de talen die 'het nuttigst' zijn voor het kind, ontwikkelen zich het best. Ik heb daar eerder uitgebreid aandacht aan besteed in mijn artikel
Kun je een baby confronteren met drie talen tegelijk?.
U stelde mij de vraag of het echt te veel is voor uw kinderen om naar drie talen te luisteren alleen van hun moeder in verschillende situaties. Maar dat is niet aan de orde, lijkt mij:
Het is voor uw kinderen dus zinnig om alle drie deze talen te leren spreken.
Als uw kinderen op het moment dat ze op de basisschool komen goed Nederlands kunnen verstaan, dan is er geen reden om aan te nemen dat hun meertaligheid een belemmering gaat vormen voor hun schoolsucces. Ik heb daar onlangs nog over geschreven in
Hoe werkt tweetaligheid in een Turks gezin? En hoe krijgen onze kinderen een grotere woordenschat?
Meertaligheid kan juist ook heel positief werken in het onderwijs: een kind dat op jonge leeftijd al weet dat er meer dan één taal bestaat, is ook eerder in staat om te beseffen dat taal een door mensen afgesproken systeem van klanken, woorden en zinnen is. We zeggen dan dat het kind een 'meta-linguïstisch bewustzijn' heeft ontwikkeld. En dat bewustzijn is erg handig, onder andere bij het leren lezen.
Laat u zich dus maar niet van de wijs brengen door mensen die menen dat meertaligheid een obstakel voor kinderen is: u geeft uw jongens juist iets waardevols mee!
