16 maart 2007 door Christine Clement
Mijn zoontje van bijna 3 jaar is net naar de peutergroep gegaan op het kinderdagverblijf. Na een maand heeft men gesignaleerd dat hij in vergelijking met de andere peuters niet goed praat.
Hij zegt bijvoorbeeld: "Kinderboerderij Tony zon slapen, lammetje schaaptje hoesten", in plaats van: "Ik was met papa naar de kinderboerderij, het varken Tony lag lekker in de zon te slapen, de lammetjes en de schapen waren buiten en één schaap liep erg te hoesten".
Zelf maak ik me hier geen zorgen over, maar is dat terecht?
Of uw zoontje al dan niet voldoende praat, kan ik helaas niet zeggen op grond van één voorbeeld. Ik zou dan toch meer informatie moeten hebben. Als u écht wilt weten hoe het met zijn spraak-taalontwikkeling is gesteld, dan kunt u het beste te rade gaan bij een logopedist.
Toch zal ik proberen op grond van uw voorbeeld wel iets te zeggen over de taalontwikkeling van uw zoontje.
Hij zei: "Kinderboerderij Tony zon slapen, lammetjes schaaptje hoesten", waarmee hij bedoelde: "Ik was met papa naar de kinderboerderij, het varken Tony lag lekker in de zon te slapen, de lammetjes en de schapen waren buiten, en één schaap liep erg te hoesten". Dit is een mooi voorbeeld van de zogenoemde
telegramstijl.
Net als in een telegram gaat het erom de boodschap kort en krachtig door te geven, zonder er mooie zinnen van te maken. Destijds was dat bedoeld om de kosten te drukken, omdat je per woord moest betalen, maar het principe blijft hetzelfde, namelijk: met beperkt middelen toch bereiken wat je wilt.
Een peuter wil meestal graag communiceren, maar mist nog de vaardigheden qua zinsbouw en vervoegingen om dat goed te doen. Op deze leeftijd, nog geen 3 jaar, hoeft een kind dus zeker nog niet in goede, volledige zinnen te praten. Het weglaten van woordjes in zinnen is heel normaal bij peuters, net zoals het praten met onvervoegde werkwoorden, zoals "mamma eten", in plaats van "mamma eet" of "mamma heeft gegeten".
Om een globale indruk te krijgen van de taalontwikkeling van een kind, is het zinvol om naar de lengte van zijn zinnen te kijken. Je kunt dan simpelweg het aantal woorden tellen van elke zin die je hoort.
Wat wel lastig kan zijn natuurlijk, is om te bepalen wat 'een zin' is. Je kind praat immers niet met hoofdletters en punten. Die zul je er zelf bij moeten denken.
In het bovenstaande kinderboerderij-verhaal zou ik dan vier zinnetjes onderscheiden, met elk één, twee, of drie woorden:
Op een leeftijd van 2½ jaar verwachten we dat een kind zinnen van ten minste drie woorden kan maken. Uit uw voorbeeld blijkt dat uw zoontje die inderdaad kan maken ("Tony zon slapen"). Wel is er maar één voorbeeld van zo'n drie-woord-zin en zijn de andere zinnetjes nog erg kort.
Vanaf 3 jaar maken de meeste kinderen langere zinnen, met ten minste drie woorden, en wordt er met vervoegingen gestart. Als uw zoontje niet vooruit gaat, en omstreeks zijn derde verjaardag nog in korte zinnetjes van maximaal drie woorden blijft praten, raad ik u toch wel aan om een logopedist te vragen zijn spraak-taalontwikkeling te beoordelen.
Veel succes gewenst!
