18 juni 2004 door Mieke Beers
Mijn dochter wordt over twee weken 5. Ze is al druk bezig met Maan-roos-vis lezen en probeert zelf ook al een beetje te schrijven. Ze is dus momenteel heel druk met taal en kan dan ook goed spreken en begrijpen.
Wat haar echter nog steeds niet lukt, is om de SCH-klank te maken, zij zegt ST in plaats van SCH. Dus: "school" wordt "stool" en "schrijven" wordt "strijven". Zelf weet ze dat wel, maar ze verklaart desgevraagd dat ze het nu eenmaal niet anders kan zeggen.
We hebben al meermalen de klanken met haar geoefend, ze kan wel het rijtje S-G-OEN maken, maar aan elkaar knopen tot "schoen" dat lukt haar niet.
Het is niet vreselijk storend, maar ik vraag me wel af hoe we haar over die drempel kunnen krijgen, omdat dit al jaren speelt. Omdat het maar één klank betreft, voelt het ook wat onbenullig om naar een logopedist te gaan.
Dit soort problemen, met één enkele medeklinker-verbinding, kunnen op de leeftijd van uw dochtertje gewoon nog voorkomen. U hoeft dus geen speciale actie te ondernemen; het komt vanzelf goed.
Vanaf de leeftijd van 3 jaar beginnen kinderen meestal met het leren van medeklinker-verbindingen en rond een jaar of 4 zijn de meeste combinaties wel verworven. Maar sommige combinaties, zoals met L en R of met S, staan erom bekend dat ze vaak wat later verworven worden.
Zelfs op de leeftijd van 8 jaar kunnen kinderen hiermee nog moeite hebben!
Dat juist de SCH zo lastig is voor uw dochtertje, komt doordat deze combinatie niet in veel talen voorkomt en dus niet "universeel" is. In het algemeen worden universele klanken (dus klanken en klank-combinaties die in de meeste talen voorkomen) eerder verworven dan klanken en klank-combinaties die slechts in enkele talen voorkomen.
In het Nederlands kan deze combinatie wél voorkomen en uw dochter is nog bezig met het leren van de Nederlandse fonologische regels waaraan deze combinatie moet voldoen.
Om dezelfde reden vervangt ze de SCH door een combinatie die in veel talen voorkomt, dat wil zeggen "universeel" is, namelijk de combinatie ST.
Uw dochter heeft dus gelijk als ze aangeeft dat ze het gewoon nog niet kan zeggen. De normale fonologische ontwikkeling laat zich niet haasten!
