8 februari 2008 door Frea Kruisinga

Hoe kun je koortsstuipen tegengaan? (4½ jr)

Onze zoon van 4½ jaar heeft binnen een maand drie koortsstuipen gehad. Voorheen heeft hij nooit stuipen gehad. De laatste keer heeft het zeker 8 tot 10 minuten geduurd.

Wat kan ik het beste doen om dit tegen te gaan? Ik dacht trouwens dat koortsstuipen alleen bij kleine kinderen voorkwamen.

Slapen

Zomertijd: dit kun je doen voor een soepele overgang

Antwoord

Een koortsstuip is een soort epileptische aanval die optreedt tijdens koorts. Vooral aan het begin, als de temperatuur snel oploopt. Een 'typische' koortsstuip heeft de volgende kenmerken:

• hij duurt meestal 2 tot 5 minuten en maximaal 15 minuten (meer dan 15 minuten is een 'atypische' koortsstuip die nader onderzoek vereist);
• hij treedt maar één keer op tijdens een koortsperiode;
• hij gaat gepaard met ritmische trekkingen van armen en benen.
• na zo'n aanval zijn kinderen vaak snel weer bij bewustzijn.

De leeftijd waarop kinderen koortsstuipen doormaken, loopt van 3 maanden tot 5 jaar. Uw zoon is er dus niet 'te oud' voor. Nog enkele cijfers:

• ongeveer 4% van alle kinderen maakt een koortsstuip door;
• bij 30% van de kinderen die een koortsstuip doormaken, gebeurt dit nog een keer tijdens een andere episode met koorts. Bij 15% zelfs twee keer en bij 7% meer dan drie keer.

Wat u beschreef kan dus nog best passen bij koortsstuipen, maar drie keer binnen één maand is toch wel opvallend. Het is dan ook niet uitgesloten dat er toch iets anders aan de hand is.

Andere oorzaken van een stuip bij koorts kunnen bijvoorbeeld zijn:

• een aanleg voor epilepsie, waarbij de aanvallen kunnen worden uitgelokt door koorts;
• problemen in het hoofd, zoals hersenontsteking, hersenvliesontsteking, abces, tumor, etc.

Wat kun je doen?

Als een koortsstuip daadwerkelijk optreedt, dan kan die doorbroken worden met een stesolid-zetpil (2,5 mg valium) die in de anus wordt ingebracht. In uw geval zou het raadzaam kunnen zijn om zo'n zetpil bij de hand te hebben. Overleg dit even met uw huisarts.

Maar ook wilt u waarschijnlijk weten of (en hoe) koortsstuipen voorkomen kunnen worden. Het is moeilijk om daar een eenduidig antwoord op te geven. Soms wordt aangeraden om bij koorts meteen te beginnen met paracetamol, maar in de medische literatuur is geen bewijs te vinden dat dit koortsstuipen echt kan voorkomen. Bovendien kan het gevaarlijk zijn, want als de paracetamol is uitgewerkt, kan de koorts opeens weer snel stijgen.

Dus: áls u paracetamol wilt geven (tegen de koorts en het zieke gevoel) dan adviseer ik om dat te doen volgens een vast schema, gedurende minstens 24 uur. Het schema kunt u zelf opstellen aan de hand van de bijsluiter, waarin voor verschillende leeftijdscategorieën wordt aangegeven welke doses hoe vaak gegeven kunnen worden. Belangrijk is vooral dat je het stijgen van de koorts vóór moet blijven.

Wat ook zou kunnen helpen ter voorkoming van koortsstuipen, is medicatie tegen epilepsie. Een van de nadelen daarvan is echter dat je zulke medicijnen moet blijven slikken, ook als je helemaal geen koorts hebt. Maar ondanks de nadelen wordt er soms tóch voor gekozen, met name bij steeds terugkerende en erg angstaanjagende koortsstuipen.

Hoe nu verder?

Omdat bij uw zoontje de koortsstuipen binnen een vrij korte periode meerdere keren optraden, adviseer ik u om bij uw huisarts een verwijzing naar de kinderarts te vragen. Ten eerste om na te gaan of er misschien sprake is van meer dan een 'typische' koortsstuip, en ten tweede om de mogelijkheden ter voorkoming van koortsstuipen nader te bespreken.