1 januari 2000 door Joanna Sandberg
Mijn zoontje van 5 jr heeft op zijn tijd vreselijke woede-uitbarstingen, waarbij hij met meubilair gaat smijten en vreselijk gaat schreeuwen. Zo'n uitbarsting komt meestal wanneer hij zijn zin niet krijgt of als we vragen hem om iets te doen. Dit gebeurt ook op school en op de buitenschoolse opvang.
Nu hebben we met juf en leidsters al besproken dat het 't beste is als we hem apart zetten, maar de laatste tijd reageert hij daar steeds minder op.
Aan de andere kant knuffelt hij veel en is het een schat van een joch. Deze "aanvallen" heeft hij al van jongs af aan en we hebben een tijdje met de gedachte gespeeld dat we misschien video-hometraining moeten gaan doen. Maar iedere keer leek het een fase.
Omdat ik zelf als kind ook geen lieverdje ben geweest (mijn moeder is overspannen van mij geweest toen ik 3 jr oud was) en mijn man ook niet, denk ik dat hij er over heen moet groeien. Maar ik begin steeds meer te twijfelen, ik wil natuurlijk wel doen wat het beste voor mijn kind is. Wat denkt u ervan?
U vertelde dat uw zoon van vijf jaar met name woede-uitbarstingen heeft wanneer hij zijn zin niet krijgt of als hem gevraagd wordt iets te doen. U heeft waarschijnlijk een temperamentvolle zoon, die graag zijn eigen zin doet. Ook schrijft u dat hij deze 'aanvallen' van jongs af aan heeft. Ik denk dat u daarmee aangeeft dat hij een peuter was die behoorlijke driftbuien kon krijgen.
Peuters kunnen erg driftig worden wanneer hun behoefte niet onmiddellijk wordt bevredigd. Het peutertje wil ook vaak meer dan dat het kan. Naarmate het kind ouder wordt, nemen de driftbuien meestal af doordat het kind met praten duidelijk kan maken wat hij wel of niet wil. Ook heeft het peutertje erg zijn ouders nodig om hem te begrenzen, maar dit is voor veel ouders niet zo eenvoudig als het klinkt.
Wanneer ouders schrikken van de heftigheid van de driftbuien, en niet goed durven op te treden, of soms wel ingrijpen en andere keren weer niet, ontdekt het kind dat het krijgen van een driftbui veel macht geeft in de relatie met de ouders. Drift wordt dan een vorm van verzet. Ik heb het vermoeden dat uw zoon op deze manier "geleerd" heeft om zijn zin te krijgen. Thuis, maar ook op school en op de naschoolse opvang verzet hij zich op deze manier tegen de eisen die aan hem gesteld worden.
Hij zal niet vanzelf over dit gedrag heen groeien, daar heeft hij u hard bij nodig. Het is dan ook goed dat u contact heeft met zijn juf en leidsters. Omdat hij gewend is om door middel van een woede-uitbarsting zijn zin te krijgen, zal hij niet zomaar dit gedrag (kunnen) loslaten. Het is dan ook niet zo verwonderlijk dat hij niet erg onder de indruk is van het apart gezet worden, want het is niet genoeg.
Gelukkig hebben jullie naast alle problemen een lieve jongen die van knuffelen houdt. Voor hem zijn zijn woede-uitbarstingen ook niet prettig. Het is voor hem ook fijner en het geeft een veiliger gevoel wanneer hij leert om anders met zijn boosheid om te gaan. Hij heeft het nodig dat u duidelijk en voorspelbaar, dus consequent, in uw aanpak wordt.
U en uw man waren ook niet van die lieverdjes, schrijft u, en uw moeder was zelfs overspannen van u. Dat zou er op kunnen wijzen dat uw moeder zich erg onmachtig in de opvoeding voelde. Dat heeft mogelijk doorgewerkt in uw opvoedingsstijl waardoor u zich weer onmachtig voelde in de opvoeding van uw zoon. Maar u kunt dat natuurlijk veranderen als u meer zicht krijgt op uw wijze van opvoeding. Bijvoorbeeld door uw zoon niet meer de ruimte te geven om zijn zin door te drijven (doormiddel van een woedebui) en hem geen aandacht meer te geven voor dit negatieve gedrag.
Dit gedrag moet meteen gestopt worden. Dat kan door consequent een time-out te geven (apart zetten), rustig en zonder zelf boos te worden, en hem verder geen aandacht te geven. Als hij dingen kapot gaat maken, stopt u hem dan ook direkt door hem beet te pakken en apart te zetten of misschien moet u hem wel vasthouden als hij zelf niet kan stoppen. Dit heeft natuurlijk weer alleen effect als u, uw man en de juffen dit ook consequent doen en volhouden.
Daarnaast is het heel belangrijk dat u zijn positieve gedrag beloont: aandacht en complimentjes geven als hij leuk bezig is, en hem dan lekker knuffelen.
Ook op school moet hij niet in een negatieve spiraal terecht komen, maar juist ook positief bejegend worden wanneer hij goed bezig is. Beloon hem wanneer hij wel doet wat u vraagt. Een voorbeeld van een vraag is: "Als je nu je Lego opruimt dan gaan we daarna gezellig wat drinken".
U kan uw vraag ook soms zo stellen dat hij nog enige keuze heeft. Bijvoorbeeld: "Wil je me helpen met de tafel te dekken, of wil je helpen met afwassen?" Dit is maar een saai voorbeeld, u weet vast betere. Een beloningssysteem kan ook helpen. In ons archief staan daar al aardig wat voorbeelden van, die u zou kunnen raadplegen.
Het gaat er dus om dat u en uw man uw gezag als ouders hernemen, zodat uw zoon leert om naar u te luisteren. Wanneer u merkt dat u extra hulp kan gebruiken, is video-hometraining een goed idee. Veel succes.
