15 mei 2002 door Ward van Alphen
Onze dochter is 2 jaar en 8 maanden. Zij is sinds twee maanden extreem snel bang voor geluiden, zoals brommers, boren, onweer, drumband, of badwater dat wegloopt. De angst verergert zich nu zelfs zo dat als ze iemand buiten ziet lopen dat ze denkt dat deze persoon gaat boren.
Ze durft niet meer naar de chrèche en is bang voor onverwachte geluiden. Ze krijgt steeds meer dwangmatige neigingen: als ze valt, staat ze op en loopt ze precies terug naar de plek waar ze viel en loopt vanaf daar weer opnieuw.
Voordat dit erger gaat worden, zouden wij graag advies hebben hoe hiermee om te gaan. (Ze praat er wel over maar blijft bang.) Verder is ze goed ontwikkeld, praat heel goed voor haar leeftijd, haar motoriek is bijzonder goed en ze komt op ons behoorlijk slim over. Ze denkt overal over na, vraagt veel en heeft natuurlijk een grote fantasie.
Er zijn een aantal mogelijke verklaringen voor datgene wat u beschrijft. Ik noem er twee, waarbij u zelf kunt nagaan wat in uw geval van toepassing zou kunnen zijn.
Om te beginnen zou het kunnen zijn dat uw dochtertje hoge eisen aan zichzelf stelt, te hoge eisen eigenlijk, en dat ze daar niet goed mee om kan gaan. Ik moet daar een beetje aan denken omdat u zegt dat ze goed kan praten, en ook over haar angst praat - en daar niet minder bang door wordt.
Sommige kinderen kunnen zichzelf en anderen om de tuin leiden met hun taalgebruik. Ze doen zich dan groter voor dan ze zijn. Dat is eigenlijk ook wel leuk, om te kijken hoe ver je kunt gaan, als kind. Maar ondertussen zijn deze kinderen nog niet toe aan – bijvoorbeeld – een volwassen manier van omgaan met angst.
Kinderen die slim zijn, kunnen zo ook wel eens vastlopen in alle indrukken die er op hen afkomen.
Hoe kun je daar nou het beste mee omgaan? In ieder geval niet door letterlijk in te gaan op de specifieke angsten voor geluiden. Het zou daarentegen meer moeten gaan om het tonen van begrip voor het maken van fouten, het dingen moeilijk vinden, of dat niet alles zo loopt zoals je verwacht.
Misschien kunt u haar op die manier helpen om te accepteren dat dingen soms niet zo gaan als ze verwacht had.
Ook kan het helpen om verhaaltjes voor te lezen waarin angst een thema is – en een oplossing krijgt. Diepzinnige gesprekken over grote mensen-dingen: die moet je dan wel voeren op het niveau van een kind.
Wat belangrijk is, is dat een kind merkt dat de volwassenen rustig blijven onder deze omstandigheden. U moet uitstralen (dus niet alleen maar zeggen en vertellen) dat het om angsten gaat die te overwinnen zijn, dat de wereld niet vergaat.
Dat is moeilijk, en zal soms betekenen dat je niet meegaat in de heftigheid waarmee uw dochter de angst presenteert. Maar het kan zijn dat uw dochter zich op die manier aan u kan optrekken.
Nu de tweede mogelijkheid. De verschijnselen die u beschrijft, kunnen ook een teken zijn van een psychiatrisch probleem, zoals een contactstoornis.
Maar wat daar tegen pleit, is dat u beschrijft dat uw dochtertje zich verder normaal ontwikkelt. Toch is het ook dan niet onmogelijk dat er bijvoorbeeld op het gebied van de sociale interactie een probleem is, dat uw dochtertje veel stress geeft en dus angstig maakt.
Welke van de twee opties het meest in de buurt komt, kunt u wellicht aan de hand van mijn antwoord bepalen. Als u daar niet uitkomt, kunt u het beste professionele hulp zoeken. Succes!
