Een goede nachtrust is belangrijk voor een goede gezondheid. Dat geldt voor volwassenen, maar ook voor baby's. Helaas is goed slapen niet altijd even vanzelfsprekend. Zo kunnen sommige baby's flink wat moeite hebben met doorslapen. En soms lijkt je baby, na een periode van goed slapen, ineens weer terug bij af te zijn. Deze periode waarin je kind ineens weer slechter slaapt, noemen we een slaapregressie. Wat is een slaapregressie eigenlijk? Hoe herken je het, en wat kan je doen bij een slaapregressie?
Goed slapen en doorslapen is iets wat aangeleerd moet worden. Een baby die net is geboren heeft geen vast slaapritme en kan nog geen onderscheid maken tussen dag en nacht. Geleidelijk aan werken jullie hieraan, door een ritme te ontwikkelen en te werken aan goede slaapgewoontes. Dit is belangrijk voor de gezondheid en de groei van je baby, maar ook voor je eigen welzijn. Want dan ben je een stuk energieker, gezonder én blijer.
Vanaf 10 tot 12 weken ontwikkelen de meeste baby's een dag- en nachtritme. Er komt steeds meer een patroon in het slapen. Maar dat betekent niet dat je baby automatisch doorslaapt en makkelijk in slaapt valt. De meeste baby's slapen pas echt door na 6 maanden, maar vaak ook pas veel later.
Voor veel ouders is het moment dat hun baby doorslaapt een echte mijlpaal. Eindelijk lijkt er een ritme te komen in je dagen en krijg je wat meer tijd voor jezelf. Maar zomaar ineens kan dit ook weer voorbij zijn. Je baby lijkt ineens weer slechter te slapen en niet meer door te slapen. Dit kan erg frustrerend zijn. Kan het een slaapregressie zijn?
Een slaapregressie is een fase waarin je baby moeite heeft met het in slaap vallen of doorslapen. Je baby is misschien vaker wakker, slaapt onrustig of heeft juist moeite met het in slaap vallen. Een slaapregressie komt heel vaak voor bij baby's en jonge kinderen en uit zich op verschillende momenten in hun ontwikkeling. Vaak hangt het samen met lichamelijke veranderingen of sprongetjes in de ontwikkeling van je baby. Er gebeurt nogal wat bij je kindje en vaak in rap tempo, dat kan zorgen voor onrustig slapen en dat kan zomaar eens duiden op een slaapregressie.
Een slaapregressie kan erg frustrerend zijn, zowel voor jou als voor je kind. Het kan zorgen voor vermoeidheid, prikkelbaarheid en een behoorlijk gebrek aan rust. Een slaapregressie gaat meestal vanzelf over. Dus wees gerust: het is dus geen stap terug en je doet ook echt niets verkeerd. Het is vooral belangrijk om geduld te hebben en je baby te ondersteunen tijdens deze fase. Het gaat echt weer voorbij!
Iedere baby slaapt wel eens aan nachtje niet lekker door. Maar hoe herken je een slaapregressie? Slaapregressie heeft een aantal opvallende kenmerken, al kunnen deze best verschillen per kind. We sommen de meest voorkomende symptomen van slaapregressie op.
Vaak ontstaan deze symptomen op verschillende momenten en kan het verschillen hoe lang het duurt. Soms kunnen één of enkele symptomen ook een signaal zijn dat er iets anders aan de hand is. Zo kan je baby ziek zijn of kunnen er tandjes doorkomen. Wanneer je kind meerdere kenmerken heeft en wanneer deze langer aanhouden, is er meestal sprake van slaapregressie bij je baby.
Een slaapregressie komt bij elk kind voor en is meestal een signaal dat je zoon of dochter een sprongetje in de mentale of fysieke ontwikkeling doormaakt. Daarom wordt een slaapregressie ook wel eens een slaapprogressie genoemd. Omdat kinderen meestal rond dezelfde leeftijd bepaalde ontwikkelingen doormaken, zijn de slaapregressies ook min of meer voorspelbaar in hun verloop. Ze vinden namelijk plaats rondom de grote mijlpalen in de ontwikkeling van jouw baby. Hieronder vind je wanneer de slaapregressies meestal ontstaan.
Rond de 4 maanden ontstaat meestal de eerste slaapregressie. Dit is voor veel ouders heel heftig en deze slaapregressie is vaak ook het meest intens. Dat heeft ermee te maken dat het slaappatroon van je baby zich rond deze tijd ontwikkelt. En dit gaat niet zonder horten of stoten.
Wanneer je baby zo'n 8 maanden oud is, kan er weer een slaapregressie ontstaan. Deze keer heeft dit te maken met de mentale ontwikkelingen die je kind doormaakt rond deze leeftijd. Je baby wordt zich bijvoorbeeld meer bewust van zijn omgeving en kan daardoor moeite hebben met het verwerken van alle indrukken. Dit kan resulteren in een onrustiger slaappatroon. Maar de slaapregressie kan ook het resultaat zijn van de overgang van meerdere slaapjes op een dag naar minder slaapjes die (gelukkig meestal wel) langer duren.
Sommige baby's hebben ook rond de 12 maanden een slaapregressie, vlak voor of na de eerste verjaardag. Dit heeft vaak te maken met de spraakontwikkeling en de motorische ontwikkeling van je kind. Je baby gaat bijvoorbeeld brabbelen, woordjes zeggen of zelfs al lopen. Dit zijn allemaal grote ontwikkelingen die veel energie kosten en die invloed kunnen hebben op het slaappatroon.
Slaapregressies houden niet op wanneer je kind ouder is dan 1 jaar. Zo kan een kind rond de 18 maanden ook ineens problemen krijgen met slapen. Dit hangt nauw samen met de overgang van 2 naar 1 slaapje overdag, dat vaak op dit moment gebeurt. Maar ook verlatingsangst kan zich ineens aandienen op deze leeftijd en een rol spelen bij de slaapproblemen.
Zo rond de 2 jaar kun je ook enkele veranderingen in het slaappatroon van je kind opmerken, wat kan betekenen dat er weer sprake is van een slaapregressie. De peuterpuberteit komt vaak rond deze leeftijd om de hoek kijken en dit kan van invloed zijn op het slaapgedrag. Misschien wil je kind niet meer naar bed of geen dutje meer doen. Of wordt je kind juist 's nachts vaak wakker. Het hoort er allemaal bij, en is ook weer een fase die voorbij gaat.
Een slaapregressie is slechts een fase in de ontwikkeling van je kind. Sommige baby's hebben binnen een paar dagen alweer hun ritme terug, terwijl dit bij andere baby's tot maximaal zes weken kan duren. Een slaapregressie heeft niet alleen te maken met de sprongetjes van je baby. Ook op latere leeftijd kunnen kinderen slaapregressies ervaren, vooral rondom grote veranderingen en belangrijke ontwikkelingen in hun leven. Het is dus iets waar rekening mee kunt houden, maar je er echt op voorbereiden gaat helaas niet. Hoe kun je jouw kind dan wel helpen bij een slaapregressie?
Slaapregressies zijn zwaar, niet alleen voor jou, maar ook voor je kind. Het tekort aan slaap en de ontwikkelingen die je kind op dat moment doormaakt, kunnen flink wat impact hebben op jouw kind. Je baby is prikkelbaar, moe en emotioneel en weet niet waarom. Het is daarom belangrijk om geduldig te blijven en juist in deze periode extra steun en troost te bieden.
Samen met je kind heb je hard gewerkt aan het opzetten van een dagelijkse routine. Het is belangrijk om deze niet los te laten tijdens een slaapregressie. Routine en structuur zijn heel belangrijk voor je baby of dreumes, maar ook voor je eigen welzijn. Probeer dus, ook tijdens een slaapregressie, de dagelijkse routine zo goed mogelijk aan te houden. Zo is het ook makkelijker om deze routine weer op te pakken als je baby wel weer goed slaapt.
Natuurlijk is het belangrijk om je dagelijkse routines zo goed mogelijk aan te houden, maar soms is enige flexibiliteit vereist om goed om te kunnen gaan met deze periode. Sla bijvoorbeeld eens een dutje over om het doorslapen in de nacht te stimuleren. Of schuif eens met de voedingen om het schema beter aan te laten sluiten bij het ritme van je kind.
De slaap van je kind kan enorm gebaat zijn bij een vast bedtijdritueel, of er nu wel of geen sprake is van een slaapregressie. Dit ritueel kan bestaan uit allerlei gewoontes, waaronder baden, tandenpoetsen, luier verschonen, voorlezen, even kletsen en een liedje zingen. Een bedtijdritueel geeft je kind een duidelijk signaal dat het tijd is om te gaan slapen. Dit kan helpen bij het in slaap vallen en doorslapen gedurende de nacht. Probeer dus ook tijdens een slaapregressie het bedtijdritueel zo veel mogelijk aan te houden.
Over het wel of niet laten huilen van je baby verschillen de meningen enorm. Sommige ouders zijn van mening dat een kind direct getroost moet worden, terwijl andere ouders liever hun kind even laten huilen, zodat hij of zij uit zichzelf in slaap valt. Iedere ouder heeft hierin eigen opvattingen, luister ook vooral naar je eigen intuïtie. Probeer wel altijd de behoeften van je kind voorop te stellen, vooral tijdens een slaapregressie. Meestal heeft een baby tijdens deze periode juist behoefte aan steun en troost.
Voor een goede nachtrust is een fijne slaapomgeving belangrijk. Een kamer die goed donker is, die een fijne temperatuur heeft en een comfortabel bed kunnen de nachtrust zeker bevorderen. Vooral wanneer je baby tijdens een slaapregressie moeilijker inslaapt en sneller wakker wordt, kan een fijne slaapomgeving echt het verschil maken.
Een slaapregressie kan je opbreken, vooral als deze enkele weken aan blijft houden. Daarom is het belangrijk om niet bang te zijn om hulp te vragen. Wissel de nachten af met je partner, zodat je zelf even kunt slapen. Of regel een oppas om er even tussenuit te gaan om bij te tanken. Denk tijdens deze periode ook aan je eigen behoeften.
Tijdens een slaapregressie kan het zo zijn dat je je zorgen maakt om je baby. Als je kind een aantal dagen of weken niet goed slaapt, emotioneel is en niet goed eet, kan dit je flink zorgen baren. In de meeste gevallen is een slaapregressie volkomen normaal en hoef je niet naar de huisarts te gaan.
Mocht je toch twijfelen over het welzijn van jouw kind of houden de slaapproblemen erg lang aan? Aarzel dan niet om contact op te nemen met je huisarts of het consultatiebureau. Zij kunnen je vast en zeker helpen of van advies voorzien in deze uitdagende periode.
