Help, mijn kind wil elke dag gamen! Over verantwoord gamen en het opstellen van regels

Gamen speelt een belangrijke rol in het leven van veel kinderen en jongeren. Gamen kan erg leuk en leerzaam zijn, maar bij overmatig gebruik ontstaan er soms ook problemen. Ook kan het zorgen voor spanningen in het gezin. Maar hoe kun je verantwoord gamen? In dit artikel lees je meer over de voor- en nadelen van gamen, games die geschikt zijn voor de leeftijd van jouw kind en handige richtlijnen voor schermtijd. Ook delen we praktische regels die je met je kind kunt opstellen om het gamen leuk en verantwoord te houden.

Kinderen en gamen

Als ouder is het tegenwoordig helemaal niet ongewoon als je kind al op jonge leeftijd gamet. Spelen op een spelcomputer of spelletjes spelen op een mobiel is de normaalste zaak van de wereld. Al vanaf jonge leeftijd zijn kinderen geïnteresseerd in deze spelletjes en op de basisschool zijn spellen als Fortnite, Minecraft en Roblox ongekend populair. Maar wat is nu een verantwoorde leeftijd om te beginnen met gamen?

Vanaf welke leeftijd gamen kinderen?

Games zijn te spelen vanaf elke leeftijd. Zelfs voor de allerkleinsten zijn er al leerzame apps te downloaden. Het is wel belangrijk om als ouder rekening te houden met de emotionele en cognitieve ontwikkeling van je kind als het aankomt op gamen. Dit betekent dat je spellen die je kind speelt, afstemt op zijn of haar leeftijd. Gelukkig wordt bij de meeste games duidelijk aangegeven voor welke leeftijd het spel geschikt is. Twijfel je? Doe mee en ervaar het zelf. Zo kun je inschatten of het spel geschikt is voor jouw kind. 

Gamen met vrienden

Op jonge leeftijd spelen kinderen meestal alleen en zijn het vaak 'onschuldige' spelletjes die vermakelijk en educatief zijn. Halverwege de basisschoolperiode neemt de interesse in gamen met vrienden echter toe. Meestal gebeurt dit vanaf een jaar of 9. De spellen die dan populair zijn, zijn geschikt voor meerdere spelers en worden vaak online gespeeld. Kinderen kunnen erg enthousiast zijn over het gamen, maar het is belangrijk dat je als ouder goede afspraken met je kind maakt. Afspraken die passen bij de normen en waarden van jullie gezin. Zo kun je het gamen leuk houden en je kind veilig online laten spelen.

De voordelen en nadelen van gamen

Het is gek om te bedenken dat gamen pas sinds de jaren 80 van de vorige eeuw echt populair is geworden. De spellen van tegenwoordig zijn echter wel wat anders dan de favoriete games die toen werden gespeeld. Nog steeds kan gamen flink wat stof doen opwaaien.

De voordelen van gamen

Als het spelen van computerspellen in het nieuws komt, wordt het relatief vaak in een negatief daglicht geplaatst. Gamen is verslavend, slecht voor de gezondheid, het leidt tot gewelddadig gedrag en het gaat ten koste van sociaal contact. Maar gamen heeft ook zeker zijn positieve kanten.

Het spelen van computerspellen kan bijvoorbeeld helpen bij de ontwikkeling van bepaalde vaardigheden, zoals probleemoplossend vermogen, ruimtelijk inzicht en reactiesnelheid. Kinderen worden in games uitgedaagd om ingewikkelde puzzels op te lossen, samen te werken en alert te zijn op wat er in de omgeving gebeurt.

Spelletjes kunnen ook helpen bij het aantrekkelijk maken van leerstof. Het is niet voor niets dat steeds meer educatieve platformen gebruik maken van spelletjes om kinderen geboeid te houden. Door middel van games nemen kinderen bepaalde lesstof veel sneller op en wordt het leren een stuk leuker!

Ook kan gamen een manier zijn om te ontspannen en even te ontsnappen aan de dagelijkse stress. Daarnaast kan het spelen van multiplayer games juist zorgen voor sociaal contact met vrienden, ook als ze niet fysiek bij elkaar zijn.

De nadelen van gamen

De vooroordelen over gamen komen natuurlijk niet uit de lucht vallen.  Er zijn zeker ook enkele nadelen verbonden aan het spelen van computerspellen. Zo kan te veel gamen leiden tot een inactieve en ongezonde levensstijl. Dit kan leiden tot gezondheidsproblemen en obesitas bij kinderen.

Maar het grootste nadeel van gamen is wel het risico op een gameverslaving. Veel ouders zijn bang dat hun kind te veel gamet en dat hierdoor hun schoolprestaties, sociale leven en gezondheid in gevaar wordt gebracht. Het is daarom belangrijk om als ouder goede afspraken te maken met je kind.

Richtlijnen en afspraken voor gamen

Als ouder is het belangrijk om regels en richtlijnen te hebben over hoeveel tijd jouw kind dagelijks mag gamen. Ook bepaal je met elkaar welke games gespeeld worden. Op deze manier houd je het gamen leuk en verantwoord en voorkom je problemen in huis. Stel, eventueel in samenspraak met je kind, regels op over de speeltijd, de spellen die worden gespeeld en online veiligheid.

Schermtijdlimieten

Kinderen zijn tegenwoordig omringd door schermen. Als ouder moet je haast wel een schermtijdlimiet instellen om te voorkomen dat je kind de hele dag naar een scherm staart. Dit geldt niet alleen voor gamen, maar ook voor televisie, social media en andere digitale activiteiten.

Een goede richtlijn is om maximaal 2 uur per dag aan schermtijd te hebben voor kinderen tussen de 5 en 10 jaar oud. Voor tieners tussen de 11 en 14 jaar oud is het advies om maximaal 3 uur per dag aan schermtijd te hebben. De gametijd op een dag past dus idealiter binnen deze aanbevolen schermtijd. Dit zijn overigens richtlijnen, bepaal zelf wat goed voelt voor jou en jouw gezin. Ontdek wat past en aansluit bij je visie op het ouderschap en wat je mee wil geven aan je kind. 

Geschikte games voor kinderen

Als ouder is het belangrijk om te weten welke games geschikt zijn voor jouw kind en welke niet. Sommige games kunnen erg grafisch zijn en niet alle content is passend voor jonge kijkers. Sommige games zijn erg gewelddadig of juist te ingewikkeld voor jongere kinderen. Gelukkig staat er altijd een adviesleeftijd op games, zodat je als ouder weet waar je aan toe bent. Het is altijd verstandig om betrokken te blijven bij de activiteiten van je kind. Onderzoek de games die je kind wil spelen en controleer regelmatig of ze echt geschikt zijn. Door samen te spelen, voelt je kind zich gezien en het zal de betrokkenheid waarderen. 

Online veiligheid

Veel populaire games worden door kinderen en pubers online gespeeld met vrienden en online kennissen. In Fortnite, Roblox en Call of Duty komen kinderen zo in aanraking met andere spelers. Meestal gaat dit prima, maar soms kan dit leiden tot vervelende situaties.

Online pesten is een veelvoorkomend probleem en beperkt zich niet tot social media. Als ouder is het daarom belangrijk om je kind te leren hoe ze sociale media en games op een verantwoorde manier kunnen gebruiken en hoe ze om moeten gaan met pestgedrag, zowel in de echte wereld als online.

Ook grooming komt veel voor op online platformen. Grooming is te zien als online kinderlokken. Volwassenen kunnen zich bijvoorbeeld voordoen als kind om het vertrouwen van jouw kind te winnen. Stel regels op over hoeveel informatie je kind deelt en met wie hij of zij online praat. Daarnaast is het belangrijk om je kind te leren wat ze moeten doen als ze te maken krijgen met online pesten of andere vervelende situaties. Het is ook verstandig om altijd toezicht te houden op de online activiteiten van je kind.

Wanneer is mijn kind gameverslaafd?

Veel ouders maken zich zorgen over het gamegedrag van hun kind. Ze zijn bang dat hun kind gameverslaafd is door zijn of haar gedrag of door de hoeveelheid tijd die achter het scherm wordt doorgebracht.  Een gameverslaving kan een serieus probleem zijn en het is goed om alert te zijn op de signalen.

Het verschil tussen veel gamen en een gameverslaving

Allereerst is het belangrijk om te weten dat er een verschil is tussen veel gamen en een gameverslaving. Veel jongeren spelen dagelijks meerdere uren games, maar dit hoeft niet meteen te betekenen dat ze verslaafd zijn. Een gameverslaving wordt pas een probleem als het gamen de dagelijkse activiteiten en verplichtingen van je kind belemmert en als hij of zij niet meer zonder kan. Dit kan leiden tot problemen op school, in sociale relaties en met de gezondheid.

De signalen van een gameverslaving

Het is als ouder belangrijk om goed te letten op het gedrag van je kind. Maar hoe herken je een gameverslaving? Enkele signalen van gameverslaving kunnen zijn:

  • Je kind spendeert meer tijd aan gamen dan aan andere activiteiten.
  • Gamen heeft een negatieve invloed op de schoolprestaties van je kind.
  • Je kind verwaarloost sociale relaties en hobby's om te kunnen gamen.
  • Als je kind niet kan gamen, wordt hij of zij onrustig, chagrijnig, agressief of geïrriteerd.
  • Het gedrag van je kind verandert, zowel tijdens het gamen als daarnaast.
  • Je kind liegt over de hoeveelheid tijd die wordt gespendeerd aan gamen.

Wat te doen bij een gameverslaving?

Als je deze signalen herkent bij je kind, is het verstandig om met je kind in gesprek te gaan en samen te zoeken naar een oplossing. Dit betekent bijvoorbeeld heldere afspraken maken over gametijd en regelmatige pauzes nemen. Moedig je kind aan om andere activiteiten te ontdekken en samen leuke dingen te doen, zodat gamen niet de enige bron van plezier is.

Conclusie: mijn kind is gameverslaafd. Wanneer zoek je hulp?

Als er sprake is van een gameverslaving, dan is het verstandig te kijken naar de reden achter het excessieve gamen. Heeft je kind bijvoorbeeld problemen op school of in sociale relaties? Of speelt er iets anders waar hij of zij mee worstelt? Probeer hierover te praten en eventueel hulp in te schakelen van een professional. Het is belangrijk dat er begrip en steun wordt geboden aan je kind, in plaats van enkel het gamen te verbieden.

Een gameverslaving kan serieuze gevolgen hebben voor de fysieke en mentale gezondheid van je kind. Daarom is het als ouder belangrijk om alert te zijn op de signalen en om hulp in te schakelen als je er zelf met je kind niet uitkomt.

Samen gamen en plezier maken

Samen gamen is hartstikke gezellig en het blijft leuk als iedereen elkaars regels respecteert. Het wordt dan een gezonde, verantwoorde en ontspannende activiteit voor iedereen. Gamen kan niet alleen leerzaam zijn, maar ook sociaal, omdat je in verbinding staat met anderen. Door op elkaar te letten en respect te tonen, blijft de spelervaring positief en verrijkend. Zorg voor voldoende afwisseling en inspirerende activiteiten rondom het gamen om te voorkomen dat je (of je kind) doorslaat en verslaafd raakt. Let een beetje op elkaar en maak vooral plezier, want dat is de essentie.