zoeken naar nieuw evenwicht contact met ouders
Willen jullie even met me meedenken? Het zou me helpen om wat meningen te horen.
Mijn vader is twee maanden geleden verhuisd naar een verpleeghuis vanwege dementie. Hij woonde daarvoor met mijn moeder. Het is een lang en complex verhaal dat ik hier niet helemaal ga doen, maar mijn moeder kon de zorg niet meer aan, ondanks veel ingezette hulp. De ernst van de dementie en de zwaarte voor mijn moeder waren niet goed zichtbaar voor de buitenwereld, en ik denk ook lange tijd voor mij niet. Er was op een gegeven moment geen andere optie meer dan een verpleeghuis. Ik heb dat mede besloten. Maar ik had en heb daar wel moeite mee, omdat mijn vader in het verpleeghuis in een aantal opzichten (niet alle) nog veel beter functioneert dan zijn medebewoners.
Mijn vader went nog moeilijk en is erg verdrietig. Zijn grootste verdriet is dat zijn vrouw hem niet meer wil (in zijn woorden). Hij heeft weinig tot geen inzicht in zijn dementie.
Ik ga graag naar mijn vader toe. Het zijn moeilijke bezoeken maar toch vind ik het fijn. Mijn moeder gaat weinig. Daar heb ik begrip voor want hij is altijd boos naar haar, maar ik vind het ook lastig om te zien.
Mijn moeder probeert haar leven weer op te pakken maar is nog erg emotioneel, heeft last van schuldgevoelens en heeft ook veel lichamelijke klachten. Er is veel verdriet over het verlies van de partner die ze had voor hij ziek werd. Daar komt nu ruimte voor.
Nu mijn dilemma: ik zie mijn moeder nu veel minder vaak dan mijn vader. En ook minder vaak dan voordat hij verhuisde, want toen kwam ik vaak bij hen langs om mijn moeder te ondersteunen.
Ik ben, mede op verzoek van mijn moeder, eerste contactpersoon voor de zorg in het verpleeghuis, en dat is een hoop geregel. Mijn moeder is me duidelijk dankbaar dat ik dat doe en dat ik hem regelmatig bezoek.
Maar ik merk dat zij me ook graag vaker zou zien. Ze zei laatst expliciet dat mijn aandacht nu vooral naar mijn vader gaat (dat was geen verwijt want ze begrijpt het maar ze keek er wel heel verdrietig bij).
Mijn moeder heeft hobbies, activiteiten, vrienden/vriendinnen en rijdt nog auto. Mijn vader heeft heel weinig sociale contacten meer, mag niet alleen naar buiten, en in het verpleeghuis vindt hij nog weinig mensen/activiteiten leuk.
Ik heb een baan en een gezin (man en 3 tieners) en mijn tijd is eindig. De keuze die ik maak voelt logisch en ik heb last van het appèl dat ik voel van mijn moeder, alsof ik me moet verdedigen.
Maar rationeel denk ik ook: ze is jaren mantelzorger geweest, heeft een hele moeilijke keuze moeten maken, en is nu verdrietig en eenzaam ondanks de opluchting. Zij verdient mijn aandacht ook.
Stel dat mijn vader recent was overleden, dan zou het heel logisch zijn om wat vaker bij mijn moeder langs te gaan. En in zekere zin is de situatie voor haar daar een klein beetje mee te vergelijken.
Misschien speelt er bij mij ook nog wel frustratie (boosheid is een te groot woord) over het feit dat hij weg moest, dat weet ik niet zo goed.
Wat vinden jullie van de situatie?
Eerst maar eens een hele dikke knuffel. Wat een moeilijke situatie en wat schrijf je er helder en begripvol over! In mijn ogen ben je een droomdochter.
Er schieten me zo een paar dingen te binnen:
- Zou het werken als je in elk geval een vaste afspraak maakt om eens per week, eens per 2 weken of desnoods eens per maand bij je moeder te gaan eten? Dan hebben jullie even echt tijd voor elkaar en eten moeten jullie toch. Als je moeder zich nog goed voelt, kan zij koken. Dan kun je daarnaast nog kijken of je kans ziet om nog eens kort langs te gaan.
- Kan je man een deel van de afspraken met je vader op zich nemen? Of een kennis/vrijwilliger?
- Kunnen jullie als gezin een vaste afspraak met je moeder maken, eens per maand of eens per twee maanden iets met zijn allen doen? Een wandeling, een etentje, of desnoods gewoon bij oma op bezoek of oma bij jullie op bezoek.
Vaste momenten, al komen ze niet zo heel vaak voor, zijn denk ik wel fijne momenten om naar uit te kijken voor je moeder.
Veel sterkte!
Wat een ontzettend lieve reactie, dank.
Goede tips. Ik ga er even over nadenken. Tip 1 en 3 roepen ook weerstand bij me op. Dus ik moet ook ontdekken hoe dat nou komt. Misschien is het toch wel meer dan een praktisch (tijds)probleem.
Even een korte reactie. Mijn situatie is anders,, ik ben gescheiden en mijn kinderen gaan veel vaker naar hun vader dan naar mij. Daar heb ik 't best moeilijk mee. Het zou mij heel veel helpen als er begrip getoond werd voor wat ik heb doorgemaakt in het huwelijk en voor het gemis dat er nu is. Is dat misschien iets dat je kan doen bij je moeder? Een keer de tijd nemen om je waardering uit te spreken voor de zorg die ze jaren heeft geleverd, en aangeven dat je het praktisch gewoon niet lukt om haar vaker te zien en dat je snapt dat ze dat vervelend vind? Waar je natuurlijk ook begrip voor jouw situatie mag vragen.
Allereerst wil ik zeggen dat je het ontzettend goed doet.
Misschien kun je af en toe samen met je moeder bij je vader op bezoek. Wellicht is hij dan ook minder boos en jij ziet ze allebei.
En af en toe met je gezin bij je moeder eten of je moeder bij jullie uitnodigen.
Ik weet niet hoe ver jullie uit elkaar wonen, maar je zou ook af en toe kort langs kunnen gaan als het in de buurt is.
Hoop herkenning, daar demente vader ook na jaren van belasting voor mijn moeder, toch plots naar verpleeghuis ging. Hij heeft er ook moeite mee gehad mede omdat zijn vrouw hem amper bezocht. Eigenlijk waren ze allebei zorgbehoevend. Hoe dan ook, ik ging wekelijks langs mijn vader en in de laatste maanden van zijn leven twee keer per week. Mijn moeder heeft mij ook minder vaak langs zien komen; 1x per maand want ik koos ervoor mijn vader extra aandacht te geven, zo benijdend was zijn leven namelijk niet.
Mijn moeder is kort daarna naar een zorgcentrum verhuisd en had daar haar aanspraak en activiteiten. Mijn broer woonde daar vlakbij en ging zodoende vaker dan ik bij haar op visite. Mijn vader is na een jaar overleden.
Ik ga nu wekelijks bij mijn moeder langs. Niet op vaste dagen want ik wil niet dat ze mij gaat bellen als ik een dag niet geweest ben. Als het vandaag regent en morgen de zon schijnt, wil ik de vrijheid hebben mijn plan aan te passen zodat zij daar ook meer baat bij heeft.
Jouw moeder kan nog veel doen en is mobiel; ze mag daarnaast blij zijn dat jij de bezoeken van je vader naar je toe trekt zodat zij daar niet mee belast is. Ga je je niet bezwaard voelen dat je je niet in tweeën kan splitsen; juist omdat je moeder nog vriendinnen heeft en activiteiten is het logisch dat je vader ‘voor’ gaat.
Ik denk dat jullie allemaal moeten wennen aan de veranderingen. Je kan je moeder misschien wat vaker even bellen.
Dit is ook een hele moeilijke periode, voor alle partijen. Het vraagt tijd om te wennen aan de nieuwe situatie. En omdat er bij iedereen veel emoties meespelen, is flexibiliteit en begrip voor de ander lastig. Je moeder is nu natuurlijk wel een beetje in een gat gevallen. En daarnaast moet zij nu gaan verwerken wat er allemaal gebeurd is in haar leven. Ik denk dat zij daar wel ondersteuning bij kan gebruiken. De huisarts kan haar wel wijzen waar ze terecht kan. Of anders maatschappelijk werk van het verpleeghuis waar je vader verblijft. Wij organiseren bijeenkomsten voor mantelzorgers en partners/familie van de mensen die wij opnemen, want er zijn natuurlijk veel mensen voor wie zo'n opname van een dierbare veel emoties met zich meebrengen. Gedeelde smart, zien dat je niet de enige bent, je verhaal kunnen vertellen, dat doet al veel goed. En tips uitwisselen is ook prettig merken wij.
Verder kun je misschien, als je het zelf niet opbrengt (om wat voor reden dan ook) wat afleiding voor je moeder organiseren. Je hoeft niet alles zelf te doen, het organiseren op je nemen is ook zorgen voor je moeder. Denk aan een maatje via een vrijwilligersorganisatie, of help haar zoeken naar een nieuwe hobby. Vraag overige familie of vrienden om eens te bellen of langs te gaan. Veel mensen die lang hebben gezorgd voor een ander, hebben nauwelijks meer een sociaal leven over. Je kunt haar helpen dat weer op te bouwen. Vaak zijn mensen die hulp bieden/zorgen zelf niet zo goed in hulp vragen, dus daar kun jij wel een rol bij spelen. En zorgen voor of aandacht hebben voor hoeft niet altijd te zitten in langs gaan. Bellen of appen is ook aandacht.
Als jij zelf zit met verdriet en emoties en zorgen, kun jij ook kijken of je daar hulp bij nodig hebt. Ook jij kan dat bij je huisarts aankaarten.
Wat betreft je vader kun je het gesprek aan gaan met de zorg en de activiteitenbegeleiding, om te kijken of hij wat meer aandacht op maat kan krijgen. Hier wordt echt ingezet op persoonlijke zorg, activiteiten worden op maat aangeboden. Nieuwe bewoners krijgen wat meer aandacht om ervoor te zorgen dat ze goed 'inburgeren'. Heeft hij kennissen/vrienden van vroeger in het verpleeghuis? Is zijn levensverhaal goed bekend bij het personeel? Daar kunnen ze wat mee om hem wat beter te laten 'landen'.
Het is echt allemaal niet niks. Gun jezelf de tijd om dit allemaal te laten bezinken. Je doet het echt goed!
Je schrijft dat je vader altijd boos is op je moeder. Was dat de hele tijd al zo tijdens zijn ziekte? Ik kan me voorstellen dat het heel verdrietig is voor je moeder om de partner te verliezen die ze voor zijn ziekte had en dan ook nog haar dochter veel minder te zien. Als het echt om jouw tijd gaat zou ik inderdaad kijken of je regelzaken voor je vader met anderen kan delen en ook meer bij het verzorgend personeel te laten, om meer tijd aan je moeder te besteden. En haar bij jou thuis uitnodigen ipv naar haar toe gaan.
Als het meer met weerstand naar je moeder heeft te maken ligt het voor de hand om dat eens uit te gaan zoeken. Misschien professionele hulp daarvoor inschakelen? Sterkte ermee, het is allemaal niet niks!
Dag Trijsje, veel respect voor hoe je alles zo goed mogelijk wil doen. Het is inderdaad niet niks wat er om je heen gebeurt.
Ik heb wel een paar opmerkingen: je zegt dat je vader beter is in verschillende dingen dan de mensen om hem heen en dat hij erg verdrietig is, zijn vrouw mist en eigenlijk geen inzicht heeft in zijn dementie. Hou er rekening mee, dat de mensen om hem heen wellicht al wat verder zijn in het proces, dus dat dit eigenlijk de moeilijkste fase is voor je vader, maar dat het later weer kan veranderen. Wellicht probeer je deze moeilijkste fase zo goed mogelijk op te vangen door hem veel aandacht te geven, maar ik zou, wat jonagold ook al aangeeft, in gesprek gaan met de zorg en het bespreken: hoe moet je zijn situatie nu zien, zijn verdriet en boosheid, hoort hij hier wel, ook je eigen gevoel daarover, wat het voor jou betekent en hoe je at het beste samen kunt opvangen. In de hoop dat die last dan voor jouw gevoel wat meer samen gedragen wordt.
Wat je moeder betreft, misschien vraagt zij een ander soort contact, meer echte gesprekstijd en echte aandacht voor haar eigen emoties en ervaringen. Wellicht is dan voor jou niet zozeer de vraag hoe je haar daarmee kunt helpen, want ook dat is een fase die ze door moet maken en die daarna anders is. Maar wellicht kunnen jullie elkaar vinden doordat jij ook je eigen emoties en gevoelens en kijk bespreekt met haar, jullie delen voor een deel dezelfde emoties op dit moment. Een goed, eerlijk gesprek, waar je de tijd voor neemt, niet in de dagelijkse sleur kan al veel goeds doen. Zeker als je daarbij ook jouw dilemma over het verdelen van de zorg op tafel kunt leggen. Het zou mooi zijn als zij daarover ook wil meedenken.
Met andere woorden: je staat er niet alleen, zoek de mensen op met wie je het kunt bespreken en begin dichtbij.
Tsjor
Zou het kunnen dat je het haar ergens kwalijk neemt en daar die frustratie vandaan komt? Jij neemt de rol van verzorgende op je, terwijl je moeder nu gewoon haar ding weer kan doen. Voelt dat zo? Ik zou dat helemaal niet vreemd vinden gezien de situatie.
Je wordt enorm belast en hebt zelf ook nog een gezin. Ik begrijp heel goed dat er een grens aan jouw kunnen zit. Je moeder lijkt haar handen zich er een beetje vanaf te trekken, want waarom is zij niet het 1e aanspreekpunt? Ik denk dat zij niet goed ziet hoe belastend dit eigenlijk voor jou is, waar jij eerder niet hebt gezien hoe zwaar het voor haar was. Maak het bespreekbaar en probeer concrete afspraken te maken. Is het een optie om bijvoorbeeld ook eens samen met je moeder bij je vader op bezoek te gaan en daarna met zijn tweeën ergens nog even iets te drinken?
Dementerende mensen zijn vaak boos, onredelijk boos ook. Jouw vader uit dat vooral naar jouw moeder toe, dat is iets waar zij zelf mee moet leren omgaan. Dat kan met hulp en dat lijkt me sowieso niet een heel gek idee met alles wat er speelt en gespeeld heeft. Wellicht staat je moeder daarvoor open en voelt zij zich er uiteindelijk ook weer beter door waardoor ze ook weer wat meer belast kan worden.
Van mij ook een hele dikke knuffel, ik vind het heel knap wat je voor jouw ouders doet. Vergeet jezelf niet en neem je gevoelens serieus, zoek uit waar die weerstand vandaan komt en durf er iets mee te doen. Uiteindelijk ben jijzelf het belangrijkste want jij hebt ook een eigen leven met een gezin en andere verantwoordelijkheden.
Allereerst wil ik je sterkte toewensen want dit is een heel moeilijk proces.
Je schrijft dat je weerstand voelt om vaste afspraken met je moeder te maken en ook dat je het moeilijk vindt om te zien dat je moeder weinig naar je vader gaat. Of bedoel je dat niet zo?
Misschien zie ik het fout maar ik lees een beetje tussen de regels door dat er wat irritatie/boosheid/onbegrip is naar je moeder toe. Misschien wil je dat wel niet maar dat kan zomaar opeens "oppoppen", ook als je misschien wel weet dat je moeder er ook niets aan kan doen. Dat geeft niets, het is nu eenmaal een tijd van verwarrende gevoelens. Maar is wellicht wel goed om dat te onderkennen en daar evt over te praten met iemand, iets wat Rosa Montana ook al zegt. In de stad waar ik nu werk is er een sociaal wijkteam die ook mantelzorg ondersteuners zijn die dit soort ondersteunende gesprekken voeren. Het is laagdrempelig en kan voor zowel jou als je moeder helpend zijn.
Je vader is veel beter dan de medebewoners zeg je en je vind het heel lastig om hem nu in het verpleeghuis te zien. Nu ga ik iets zeggen wat je misschien helemaal niet leuk vindt, de laatste jaren werk ik in de ouderenzorg en deze opmerking hoor ik veel vaker van familie: mijn vader, moeder, partner etc is veel beter en hoort daar nog niet. Maar het is maar de vraag of dat zo is, heel vaak ben ik het niet helemaal eens met familie. Natuurlijk zal hij beter zijn dan degene die er al langer zitten maar hij wordt niet voor niets opgenomen. Ik lees dat je moeder het lang heeft volgehouden. Bedenk ook dat dementie progressief is en hij steeds meer achteruit zal gaan. Het is altijd lastig wanneer een opname nu moet gebeuren, dat is bij iedereen lastig. Je wilt ook niet dat de situatie zo uit de hand loopt dat iemand met een IBS moet worden opgenomen.
En echt ik snap het ook wel weer heel goed wat je zegt, het lijkt mij ook afschuwelijk om mijn vader of moeder in een verpleeghuis te moeten zien.
Hij was vaak boos op je moeder, dat moet heel moeilijk geweest zijn voor haar. En vergeet niet dat het 24/7 zorg voor je moeder is geweest. En ook een rouwproces, je moet afscheid nemen van de man met wie je jaren getrouwd ben. Rouwen terwijl iemand nog leeft. Dat heb jij als dochter natuurlijk ook maar je moeder valt denk ik nog meer in de gat. Ik merk dat ik de neiging krijg om het voor je moeder op te nemen.
Je bent wel heel eerlijk dat je benoemt dat het ook wel eens frustratie naar haar kan zijn.
Je hebt veel tips gekregen. Goede tips ook van Jonagold, dat je misschien ook in het vphuis eens informeren of er meer zorg op maat mogelijk is voor je vader.
Super lastig allemaal en ik denk dat het nog even tijd nodig zal hebben, deze verschuivende rollen in de familie.
Ik ben het niet helemaal eens met Flanagan, dat het logisch is dat je vader voor gaat.
Natuurlijk kan TO zich niet in tweeën splitsen maar de zin "ze mag blij zijn dat jij zo vaak naar je vader toegaat dan wordt zij daar niet mee belast" vind ik hard overkomen.
Ze gaat minder omdat ze agressief wordt benaderd door haar man. Overigens kunnen jullie misschien daar eens over praten met een psycholoog van het verpleeghuis. Want dat lijkt me ook heel zwaar voor haar en jou.
Kortom ik ben van mening dat je moeder ook ondersteuning nodig heeft en zolang ze dat niet altijd alleen van jou verwacht en je gaat claimen denk ik dat je ook kunt kijken of iemand anders vaker naar je vader toe gaat. Het hoeft niet veel te zijn maar een eetafspraak oid omdat je nu eenmaal toch moet eten vind ik niet zo'n gek idee. Naast dat je ook je moeder gericht kunt aanraden om emotionele hulp of begeleiding te zoeken.
Trijntje schreef in TO: ’De ernst van de dementie en de zwaarte voor mijn moeder waren niet goed zichtbaar voor de buitenwereld, en ik denk ook lange tijd voor mij niet.’
Dat was hier ook het geval. Mijn vader belandde op een dag in het ziekenhuis en mijn moeder vroeg bezorgd :’ Hij komt toch niet meer thuis, toch..?’
Ik schrok hier best van en vroeg mij af hoe haar leven de laatste jaren als echtgenoot/mantelzorger eigenlijk was. Ze wilde niet meer voor hem denken en zorgen. Daarom hebben we haar moeten beschermen door in te zetten op gescheiden van bed en tafel. Samen in echtpaarkamer in zorgcentrum was niet haalbaar want hij ging dan weglopen.
Maar omdat hij uit zijn vertrouwde omgeving werd gehaald en mijn moeder meer ruimte en tijd kreeg om haar vriendinnen te zien of rustig in haar tuin te kunnen zitten, zonder weer gecommandeerd te worden, koos ik voor meer quality-time met mijn vader zolang dat nog kon. Ik was de enige die hem regelmatig bezocht.
Ik nam haar nooit mee want daar werd ze te gespannen van.
Leene vond mij hard, ze werkt zelf in de ouderenzorg. Maar ik beschrijf het hoe het is voor het kind van die ouders, die ziet en hoort hoe haar ene ouder de andere ouder niet meer wilt zien. Alsof je midden in de scheiding van je ouders zit en van twee kanten aan je getrokken wordt. Dan gaat je aandacht naar degene die het meeste inlevert.
Gelukkig heb ik mijn moeder niet horen klagen over gebrek aan aandacht; ze wist maar al te goed hoe hard het voor mijn vader was zo abrupt uit zijn vertrouwde stekje weg gehaald te worden.
Maar als moeder van Trijntje er wel moeite mee heeft, kan ze dat verzachten door vaker even te bellen en te vragen hoe het met haar gaat, zodat haar moeder weet dat ze ook aan haar denkt.
@Flanagan ik snap het wel enigszins en ik zou zelf ook heel verdrietig zijn als mijn moeder mijn vader niet meer wilde opzoeken.
Ik weet alleen niet of dat ook zo is voor TO, of dat zo blijft beter gezegd. Ik kan mij voorstellen dat haar moeder het nu niet ziet zitten. Haar vader wil helemaal niet naar het verpleeghuis en is boos en verdrietig. En dat uit hij allemaal naar zijn vrouw. We weten niet of ze blij is 'dat ze van hem af is' plat gezegd. Misschien heeft ze even tijd nodig of meer begeleiding.
Ik vraag mij dan gelijk af wat er in het verpleeghuis mee gebeurd of er iemand is die de vrouw begeleidt hierin. ( ik werk zelf extra muraal dus dat weet ik niet zo goed).
Ik vind het ook zo lastig dat die opnames zo abrupt kunnen zijn. IK weet wel dat er nu veel meer wordt gewerkt aan een warme overdracht. Het zal altijd wel zo blijven dat mensen met dementie boos zijn als ze moeten worden opgenomen maar ik denk dat er toch veel verbeterd kan worden in begeleiding van familie.
Sterkte iedereen die hier mee te maken heeft.
Correctie op Flanagan 16:23; Trijntje moet zijn Trijsje
Dag allen, wat een hartverwarmende reacties. Dankjulliewel allemaal. Het helpt me erg om beter na te denken over wat er speelt en er staan goede tips in. De hele situatie is toch complexer dan ik in mijn OP schreef. Dat doen jullie me realiseren en dat is nuttig. Ik herken veel in Flanagans verhaal. Ik ga op een aantal dingen in. Lang geworden, lezen niet verplicht!
Ik heb overigens een zus, die in het buitenland woont. Onze relatie is goed. Ze steunt mij, en we overleggen over alles. Ze is overgekomen voor de verhuizing. Maar praktisch komt er natuurlijk veel op mij neer.
In de afgelopen twee maanden hebben mijn ouders drie keer samen bij mij (en mijn gezin) gegeten en we hebben voor mijn vaders verjaardag een feestje gehouden met ook vrienden van mijn ouders erbij. Ik heb dagelijks appcontact met mijn moeder en ik bel regelmatig. Het is dus niet zo dat ik haar niet gesproken/gezien heb. Ik merk alleen dat de tijd met mijn vader erbij ‘niet telt’.
Jullie berichten doen me realiseren dat mijn moeder, zij het impliciet, wel degelijk een claim op mij legt en dat is waar mijn verzet vandaan komt. Dat is niet nieuw.
Dat mijn vader ‘minder ver heen’ is dan andere bewoners, is iets dat ook het zorgpersoneel zegt, dus dat komt niet van mij. Mijn vader leest moeilijke kranten en tijdschriften en kan adequaat meepraten over de actualiteit. Dan merk je niets aan hem. Er zijn daar weinig tot geen bewoners voor wie dat geldt.
Mijn vader heeft ook lichamelijke aandoeningen én een psychiatrische voorgeschiedenis en het is de combinatie die het ondoenlijk maakte voor mijn moeder. Hij vertoont een atypisch beeld (zeggen de specialisten) en de achteruitgang is heel langzaam gegaan. Achteraf gezien waren de eerste aanwijzingen 11 jaar geleden. En het blijft misschien ook wel langzaam gaan.
Wat hij niet kan, is voldoende douchen, aan zijn medicatie denken, de handelingen uitvoeren die voor zijn lichamelijke aandoening nodig zijn, weten wanneer hij waar moet zijn, zichzelf motiveren om uit bed te komen. En degenen die hem hierbij proberen te helpen, daar doet hij onaardig tegen omdat hij niet betutteld wil worden.
De relatie tussen mijn ouders was al vele jaren moeilijk. Mijn moeder zegt dat dat door zijn psychische en cognitieve achteruitgang komt. Mijn vader zegt dat mijn moeder niet over conflicten kan praten en dat ze ieder persoonlijk gesprek vermijdt, en dat er in feite al lange tijd geen liefdesrelatie meer is (hij is dan heel verdrietig). Beide hebben gelijk.
Ik zit dus in zekere zin gewoon tussen gescheiden ouders in.
Mijn relatie met mijn vader is, in mijn jeugd en jonge volwassenheid, altijd close geweest, en heel open. Mijn moeder is ingewikkelder in contact en gesloten. Als kind was de relatie prima, als jongvolwassene maakte ik me los en we konden slecht een nieuwe vorm vinden. Ze heeft me wel eens verweten dat we geen vertrouwensband hebben.
Er is ook een periode geweest, zo'n 8 jaar geleden, dat mijn moeder veel verwijten had aan mij en mijn gezin. Dat ging ver en ik vond de verwijten onterecht (zij zal een ander verhaal hebben). Ze heeft toen gedreigd het contact te verbreken. Mijn vader was het niet met haar eens maar kan slecht tegen haar ingaan. Dat is allemaal tot rust gekomen maar nooit echt opgelost. Omdat mijn vader achteruit ging, nam het belang voor mij af; ze werden ouder en hadden mij nodig. Maar weg is dit niet.
Het is niet zo dat mijn vader ‘agressief’ is tegen mijn moeder, hij probeert contact te krijgen en te begrijpen waarom hij niet meer thuis mag wonen. En hij wil weten of ze hem nog als partner ziet. En zij wil die gesprekken niet meer omdat hij zijn eigen beperkingen niet ziet.
Toen hij nog thuis woonde was er intensieve begeleiding van een case manager en een specialist, en zij vonden het beide een complexe situatie die ze niet eerder hadden meegemaakt, omdat ze ook zo veel interactieproblemen zagen en niet alleen maar dementie. Mijn moeder heeft vaak overwogen om te scheiden maar dat toch niet gedaan. En op een gegeven moment was hij daar te dement voor. Ze klaagde al jaren over hem tegen mij en mijn zus. Eerlijk gezegd had ik een scheiding beter begrepen en gerespecteerd. Dan had hij ook nog een kans gekregen om te bewijzen of hij alleen kon wonen.
Mijn moeder heeft heel veel druk op mij gelegd om de verpleeghuisopname te regelen, maar nam zelf geen stappen. Ik heb dat uiteindelijk gedaan na veel overleg met de ambulante hulpverleners omdat ik zelf zo klem zat en omdat mijn moeders gezondheid er ook aan onderdoor ging.
Mijn moeder wil regelmatig van mij weten of ik boos op haar ben en wil van mij horen dat ze alles goed gedaan heeft. Ik wil niet dat ze afhankelijk is van mijn goedkeuring.
Mijn moeder is kritisch op hulpverlening en wil weinig. De ambulante dementie-hulpverleners die ze hadden vond ik heel goed, maar mijn moeder vond vaak dat ze niets deden. Ze heeft een cursus voor mantelzorgers gedaan en daar wel dingen geleerd. Maar ze vond de nare verhalen van anderen maar niks dus ze wil ook niet opnieuw lotgenotencontact. Ze vindt ook dat de huisarts nooit goed heeft ingegrepen.
Mijn moeder functioneert cognitief en sociaal op hoog niveau en heeft een brede kennissenkring en volgt cursussen etcetera. Dus ik hoef niets voor haar te regelen qua afleiding/hobby/maatje oid. Dat zou ze ook raar vinden.
In het verpleeghuis zijn we druk bezig met een passend activiteitenprogramma voor elkaar krijgen en zorg op maat regelen. Maar het is lastig. Mijn vader wil weinig en is beleefd maar afhoudend naar personeel. Zijn verdriet laat hij daar aan niemand zien.
Mijn moeder is wel betrokken bij de zorg in het verpleeghuis, we hebben de taken verdeeld; zij overlegt bijvoorbeeld met de activiteitencoördinator. Ook heeft ze geregeld dat oude kennissen van mijn vader ook op bezoek gaan.
Ik wil graag eerste contactpersoon zijn omdat ik toen hij thuis woonde alles alleen via mijn moeder hoorde, en dat gaf ruis. Artsen bleken bijv vaak iets genuanceerders te hebben gezegd dan ik van mijn moeder door kreeg.
Mijn vader was ook de eerste maanden verdrietig. Dat vertelde een vriendelijke huiskamergenoot. Ze probeerde hem te troosten door aan te geven hoe dankbaar hij kon zijn voor zijn lieve vrouw die zoveel jaren voor hem had klaargestaan en voor zijn zorgzame kinderen. Ik dacht: gunst, je moest eens weten.
Maar hij wist drommels goed dat er iets goed kapot was, hoe dement hij ook was. Hij zei ook dat hij een grote fout had gemaakt door de zorg van mijn moeder zo vanzelfsprekend te beschouwen.
Na een paar maanden is hij de ‘breuk’ gaan accepteren. Hij ging meer aandacht geven aan medebewoners en het vriendelijke personeel omdat hij van hen afhankelijk was. Oud worden kan keihard zijn, maar mensen gaan door en laten los. Tenminste, zo was mijn vader.
Op de groep van mijn vader waren mensen die beter, maar ook slechter waren. Zowel op psychisch als op fysiek vlak. Maar sommigen kunnen heel hard achteruit gaan. Zo mocht mijn vader niet zonder rollator lopen met angst voor vallen. maar zo eigenwijs als hij was, heeft hij zichzelf aangeleerd om als een Charlie Chaplin langs de leuning aan de muren te lopen en zo zijn beenspieren te versterken. Hij is daarbij heel vaak gevallen. Mijn vader weigerde met een rollator te lopen want daar was hij te goed voor, vond hij.
Maar hij werd sterk magerder en verloor spiermassa. Hij was één van die mensen die heel hard achteruit gaan. Vandaar mijn gedachtegoed vader ‘voor’.
In geval van Trijsje kan haar moeder dit vertalen als voor trekken omdat vader en dochter vroeger al close waren. Maar dat is niet terecht; haar vader is eenzaam en kan geen kant op. Ik was vroeger helemaal niet close met mijn vader. Eerder omgekeerd. Maar de tijd dat hij in verpleeghuis woonde, was voor mij eerder een periode waarin ik hem opnieuw heb leren kennen. Voor mij een waardevolle periode.
Nu hij is overleden, steek ik tijd in mijn moeder, want ook zij gaat ondertussen achteruit. Ik ben blij dat die achteruitgang niet tegelijk gevallen is, maar na elkaar.
Trijsje kan haar moeder uitleggen dat ze van hen beiden houdt en als haar vader meer gesetteld is, ze ook meer ruimte heeft voor haar moeder.
