Hel, deel 2 - vervolg Help, zit muurvast!

Moederziel

Niemand zegt dat je niet als een tijgerin staat voor je kinderen. Wel zeggen we dat de situatie waarin zij zitten, en ook jij, in onze ogen schadelijk is voor jullie. Je hebt gelijk als je stelt dat een breuk als deze altijd schade zal aanbrengen. Een relatie die zo veel jaar bestaat, een gezin dat zo veel jaar bestaat: dat kan niet pijnloos naar een andere staat van zijn overgaan. Was het maar zo.

Wat je misschien kunt gaan zien, is dat je herhaaldelijk dezelfde klappen krijgt, en jullie kinderen ook, die jij niet allemaal kunt voorkomen, maar sommige wel. Het is denk ik al vier keer zo geweest dat jij dacht dat je schadeloos een fijne avond met man zou kunnen hebben, dat het jullie goed doet, terwijl je alle vier de keren of bij jezelf en/of bij de kinderen ontdekte dat het toch ook gewoon heel pijnlijk en ingewikkeld is. Dat is de onduidelijkheid die zich dan tegen jou en tegen de kinderen keert. Dat doet niets af aan de liefde die er bestaat, nee, die wordt soms zelfs als groter gevoeld/ervaren, maar dat is 'ongezond'. Iemand die je (gewild of ongewild) geweld aan doet, van diegene kun je je nóg afhankelijker gaan voelen. Dat voelt als nóg meer liefde. Dat is wat grenzeloosheid met je doet, vrees ik.

Ik zie in jou zo ontzettend mijzelf. Ik zei destijds huilend tegen mijn (heel goede) therapeut: maar ik héb geen grenzen. Ik voel ze niet. Ik kan ze niet trekken. Zij 'pikte' dat niet. Ze zei: je hebt wel degelijk grenzen. Je zorgt honderd procent voor je kinderen. Je gaat naar je werk omdat je weet dat het belangrijk is te doen wat bij jou hoort. Je bent intens in vriendschappen omdat je weet dat het goed voor je is om met mensen te zijn die van jou houden en met je in verbinding te staan, wat er ook gebeurt. En ook: je bent boos. Je voelt je machteloos. En je bent regelmatig misselijk. Dat is het ultieme sein van je lijf dat er een grens bereikt is. En wat doe jij (zo zei zij tegen mij)? Je negeert die grenzen. Omdat je bang bent dat als je ze voelt, je ze ook moet communiceren (met je (ex)man). En dat roept zo'n angst op om verlaten te worden, dat je doorgaat zoals je ging. Maar je bent al verlaten. Je negeert je grenzen omdat je bang bent ze te stellen naar (ex)man. Wat is het ergste dat er kan gebeuren? Dat je wordt verlaten. Dat is al gebeurd. Jij en je kinderen leven nu in een twighlight zone, en dat is de slechtste plek om te leven. Je eet telkens weer een beschimmeld bord spaghetti op. Dat zou je in de werkelijkheid, als het om voedsel ging, nooit doen.

Ook zei ze: je hoeft niet zo veel. Regel de dingen zodat er helderheid is (Jippox schreef het hierboven heel praktisch op). Je hoeft geen scheiding aan te vragen. Je hoeft niet te stoppen met houden van. Waar je wel mee moet stoppen is het eten van beschimmelde waar. Maak jezelf 'schoon'. Koester jouw liefde, jouw waarden, jouw trouw. Zorg voor jezelf en voor je kinderen. Kijk goed welke mensen om je heen echt het goede met je voor hebben. Ga met dit seizoen mee. Wees een egeltje. Eet, drink en slaap. Stop met vechten.

Ik hoop zo dat je ziet dat dit is wat we bedoelen hier. Het gaat niet om 'tweede kans', 'huwelijk redden', 'begrip hebben voor man'. Niet dat dat alles niet bestaat. Maar het bracht je tot nu toe nergens. Kijk wat je kunt doen als het gaat om wat Jippox schreef. Wees niet bang om dat duidelijk te stellen. Man is nu niet bij je. Hij zal niet verder weg zijn als jij duidelijkheid schept. Geloof me. En als hij dat wel is, is hij dat nu ook al. En als hij dat niet is, komt hij bij je. Er zijn geen grijstinten in deze, geen nuances, niets hybride aan. Het is wat het is: je bent in liefde bij elkaar of je bent het niet. En voor je kinderen is duidelijkheid een opluchting. En dan - nogmaals - bedoel ik niet een strijd, advocaten, een officiële scheiding. Dat hoeft niet als je dat niet wilt. Maar ook niet dit 'binnenwandelen' in jouw en hun leven en niets regelen. Wie heeft in concept klaar hoe het gaat worden? Jij? Leg maar weg dat papier. Laat ze bij jou zijn totdat man of je kinderen aangeven iets graag anders te zien. Gun ze de rust van daar niet voor hoeven werken. Of te moeten zien hoe hard jij daar voor werkt. Laat het van hun vader uitkomen. Van hun vader naar hen. Heb vertrouwen. Waarom? Omdat jij niet een relatie voor anderen kunt 'regelen'. Zo is het nooit. En zeker niet tussen een ouder en zijn/haar kinderen.

Nog een mooie zin vanuit de therapeutische context: wees zorgvuldig maar niet voorzichtig. Voorzichtigheid geeft onduidelijkheid en daarmee ontstaat er ruimte waarin dingen (verder) kapot kunnen gaan. Zorgvuldigheid maakt dat je het goede doet. Voor dat moment. Geen besluiten voor de eeuwigheid, maar voor nu duidelijkheid en 'zuiverheid'.

En weet je wat het jou zelf gaat bieden? Rust na angst. Grenzen voelen doe je al lang. Grenzen stellen gaat je opleveren dat je het durft (en durven is iets toch doen, ook al ben je bang, dat is dapperheid!) en merkt dat je niet sterft. Dat je in essentie niet verlaten kunt worden door de belangrijkste persoon in je leven, jijzelf. Hoe mooi zou het zijn om dat heel kwetsbaar te doen? En geloof me: jij bent niet zo maar 'niet meer beschikbaar' voor man. Dat blijf jij voorlopig nog wel. Daar heeft dit eigenlijk niets mee te maken. Ik hoop dat je me begrijpt. Sterkte.

En nu tranen in mijn ogen

Door jouw tekst, Stip. Zo liefdevol.

Appjes

Simpel.... negeren...

Dat komt hardste binnen. Geloof me.

Flanagan

Ik vind dat je veel invult voor man van Moederziel.
Het tegendeel kan ook heel goed waarheid zijn.
Dat man juist bang is dat Moederziel het niet trekt, dat hij zich juist zo nodig, onmisbaar voelt en dat hij niet weet hoe dit los te koppelen zonder nog meer schade aan te richten.
En misschien neemt hij daarom zoveel afstand vd kinderen: omdat hij bang is dat stuk óók nog af te nemen van Moederziel. Angst verlamt.

Ja, we zijn er voor je

Zet maar dappere stappen. En geloof me, jouw overlevingsinstinct is enorm. Dat is dan weet het voordeel van 'beschadigd zijn' als meisje. Laat het voor je werken. Stop met actief werken en vechten, en ga 'bestaan'. Dat heb je volop in je. Vanuit dat 'bestaan' komt dan vanzelf naar voren wat je wilt, voor jezelf, voor de anderen. Dat hoef je nu nog allemaal niet te weten. Rustig aan. Na dat grenzen stellen mag je je moeheid tot in je botten voelen, kun je uitrusten, gaan helen, en dan ontstaat er ruimte en kracht voor wat je zelf echt wil. Stapje voor stapje. Rustig aan. Het komt. Je doet het waanzinnig goed. Kruip helemaal in je eigen huid, je bent zo ontzettend de moeite waard. Het komt. En komt goed. Hoe dan ook.

Lachen

Haha. Vanmorgen moest Stip glimlachen om je post, nu moet ik lachen om jouw vraag.

Wát is mij gelukt? Waar vraag jij dan naar?

Ik ga reageren hoor, maar gewoon eerst even die wedervraag nu. En ik heb pas straks weer tijd om achter mijn computer te gaan.

Schijnt de zon ook bij jou? Mooi hè?

{{{{moederziel}}}}

Zo mooi weer, wat er hier allemaal gebeurt. Ben er stil van...

moederziel, ik doe met je mee voor wat betreft dat grenzen stellen. Zo ongelooflijk moeilijk. Ik neem heeeele kleine stapjes, zo klein dat ik me er zelf vaak nauwelijks van bewust ben. Mijn coach helpt me ook die kleine stapjes te voelen en te zien, en daar dan trots op te zijn. En het verder uit te bouwen. Jij doet dat zelf ook al. Je realiseert je dat je dat niet goed kan, grenzen voelen, en al helemaal niet die grenzen aangeven. Dat je je daarvan bewust bent is stap 1. Die heb je al gezet. Nu rustig aan verder uitbouwen.

Ik denk dat wat hierboven al meermalen geschreven is, in jouw geval heel waar is. Beperk het contact met man tot alleen (!) het zakelijke. En laat het initiatief bij hem. Verschrikkelijk moeilijk, ik weet er alles van . Maar noodzakelijk. Want iedere keer als hij appt of langskomt ben jij van slag. En weer terug bij af voor wat betreft die grenzen. Ik herken dat wel. Hier is het iedere week 2 keer heftig schakelen voor mij: als man naar zijn appartement vertrekt en als hij weer terugkomt. Dat haalt mijn emoties helemaal overhoop en kost bakken energie. Gelukkig is het eind daarvan in zicht. Maar voor jou niet. Tenminste, niet als jij nu die grens duidelijk stelt. Geen contact, alleen zakelijk. Laat man en kinderen zelf contact opnemen als ze elkaar willen zien. En als dat in jouw huis is, ben jij er dus niet. Maak afspraken over de financiën. Trek het uit elkaar: jij hebt je eigen inkomsten & uitgaven, hij de zijne. En kijk in hoeverre hij bij moet dragen zodat jij met de kinderen ervan kunt leven. That's it.

Meissie, je hebt nog hele zware tijden voor de boeg. Eerder stelde iemand voor om even alleen (of met vriendin of zo) weg te gaan. Ik snap dat je daar nog niet aan toe bent, maar ik weet dat het je goed zal doen. Houd het in je achterhoofd. Wat ik heb gedaan en wat mij ook heel veel goed deed is logeren bij zus en broer. Me daar lekker laten verzorgen. We wonen allemaal redelijk bij elkaar in de buurt, dus ik ging gewoon werken, maar het was zo lekker om gewoon aan te kunnen schuiven voor het eten, aan niks en niemand dan mezelf te hoeven denken. Er was altijd iemand als ik wilde praten of uithuilen, maar gewoon vroeg naar bed of met een wijntje bij de TV kon ook. Beiden hebben ook een bad, en ik thuis niet, dat vond ik toen ook heerlijk. Lekker in dat warme water, boek en kop thee erbij... Zoiets wens ik jou ook toe. Even verzorgd worden ipv verzorgen deed mij heel veel goed.
Zorg goed voor jezelf.

Appjes negeren

Dat is helemaal niet simpel, Mannetje, om appjes en knipoogjes te negeren, het is ontzettend moeilijk. Maar het moet wel. Alleen als ze over zakelijke regeldingen gaan, kun je ervoor kiezen om te reageren. Anders moet je echt proberen er niet op in te gaan. Dit is exact hoe hij over jouw grenzen heen gaat. Pijn laat voelen. Ja, er zit oude (!!) liefde achter die je dan eventjes meevoelt, maar die is voorbij en uiteindelijk doen de berichtjes je pijn. Hij heeft het recht niet om je zo te blijven pijnigen.

Toen ik in jouw situatie zat, heb ik een lijstje gemaakt met allerlei mantra's waarom ik niet moest/mocht reageren. Ik heb avondenlang aan die mantra's gewerkt: ik ben sterk, ik laat me niet meer door hem kwetsen, hij heeft zijn eigen problemen, daar kan ik niets aan doen, de kinderen verdienen rust, enz enz. Ik had er uiteindelijk wel een stuk of 30. Pas als ik al die mantra's 3x voor mezelf hardop had uitgesproken en dan nog steeds wilde reageren, dan mocht ik van mezelf over 24 uur reageren. Dat hielp mij echt. Ik heb niet meer gereageerd. Hij probeerde het altijd weer in de nasleep van een zakelijk gesprek, maar ik reageerde dan niet meer. Ook niet op de vraag waarom het gesprek was geeïndigd (ik het het 1x droog gezegd: ik ga niet meer reageren op persoonelijk of emotionele berichten, daarna niet meer). Het duurde een tijdje, maar hij kreeg het door.

Knuffel van mij.

Ervaring

Mijn ervaring is dat het negeren toch iets los maakt. Zeker als je man emotioneel al iets begint te wankelen.
Zolang er een gesprek/app loopt heeft hij een aanknopingspunt om weer even op te laden.

Die rol in elkaars leven is niet zomaar weg door het niet reageren op appjes. Denk ook niet dat het zo gezien moet worden. Het is meer een gevoel van afwijzing wat de man ervaart en de laatste strohalm die wegglipt.

Uiteraard moet er wel zakelijk contact blijven.

Valkuil

Oh, hoe herkenbaar weer. Actie moet er komen! Nu al plannen maken voor de momenten dat de kinderen er niet zijn. Ik had ze ook! En misschien helpt het je dan inderdaad om die moeilijke eerste keren door te komen. Maar ik verwacht dat je die tijd nodig gaat hebben om op te laden, bij te tanken. Want je geeft zelf al een paar keer aan dat je 'op' bent. Logisch! Ik ben ook nog lang niet op mijn oude niveau qua energie. Hou jezelf dan dus voor ogen dat het ook goed is om tijd voor jezelf te nemen. Dat je mag 'luieren' en doen waar je zin in hebt. Ik schat in dat jij daar ook niet zo heel goed in bent, net als ik. Ik MOET vooral heel veel van mezelf. Het is zelfs zo erg, dat ik mezelf er regelmatig op betrap dat ik leuke dingen op mijn vrije dag op mijn to-do-list zet. Met als gevolg dat het geen leuke dingen meer zijn, maar moetjes. En als ik er dan niet aan toe kom (want er is altijd wel iets dat moet gebeuren - in mijn optiek en volgens mijn maatstaven dan), voel ik me daar ook nog eens schuldig over. Ik weet het, ik zit raar in elkaar, maar daar word ik voor behandeld .

Ik herhaal (ook tegen mezelf!) maar weer een keer: wees lief voor jezelf. En leg de lat een tikkie lager. Word je geen slecht mens, slechte moeder of slechte huisvrouw door.

Ik hoop dat Hanna's methode ook voor jou werkt. Want appjes negeren zoals mannetje suggereert is natuurlijk zo ongeveer onmogelijk. Daar moet je wel heel sterk voor in je schoenen staan.

Onze paden lopen trouwens intussen wel heel anders. Ik moet juist aan de slag met opbouwen van contact tussen man en mij. Is ook verdomde moeilijk. Zeker omdat ik tegelijkertijd mijn grenzen duidelijker moet gaan voelen en aangeven. Ik ben er/wij zijn er voorlopig nog niet. Maar ik heb goede hoop dat we dit weekend weer een stapje kunnen zetten. We hebben ook weer een gezamenlijk doel: zoon helpen. Ik hoop dat we daar weer echt samen in kunnen optrekken. En ik hoop dat we zoon weer 'vlot kunnen trekken'. Hij heeft het zo moeilijk... Gelukkig is dochter juist weer wat beter te pruimen de laatste tijd. Dat scheelt .

Sterkte weer!

Contact werd respectvol

Nadat ik mijn grenzen had aangegeven (dus: alleen nog zakelijke, praktische berichten) ging hij eerst een tandje harder aan mij trekken. Hij ging zielig doen en voelde zich afgewezen. Tot een huilende man aan de telefoon aan toe. En ja, dan moet je dus echt van je hart een steen maken en zeggen: ik vind het heel vevelend voor je dat je je zo voelt, maar ik ben niet meer de persoon die jou hierbij kan helpen. Dit is het moment om naar Truus of naar je therapeut te gaan. En dan ophangen. Als je dat moeilijk vindt, bedenk je dan dat HIJ uit het gezin is gestapt en dat dit de gevolgen zijn, dat wat hij jou de afgelopen tijd heeft aangedaan is vele, vele malen erger is. Dat zeg je hem niet, want dat geef je een opening tot discussie. Geen discussie, gesprek verbreken. Hier is mijn grens.

Omdat ik daar niet op inging op zijn pogingen, werd het al vrij snel beter. Hij begreep dat mijn aangegeven grens mijn grens was, dat ik het meende, echt meende, ja écht meende, en toen ging er bij hem een knop om. Hij respecteerde mijn grens! En inderdaad, zoals de anderen ook al schreven, dat gaf iedereen een heleboel duidelijkheid en dus rust. Pas toen konden we emotioneel wat afstand nemen van de situatie en dingen gaan regelen en oplossen. Dat emotioneel afstand nemen is heel hard nodig voor de "peace of mind" van jou en je kinderen. Niet elke keer weer over de rooie zijn als er contact is geweest. Geen ruzies. Geen moeder die het duidelijk moeilijk heeft maar die het niet wil laten merken. Want dat is slecht voor je hart en voor je ziel. Heel slecht.

Spotlight op jou en je kinderen, Moederziel!

lieve moederziel

Het wel of niet verliezen van je man zal niet afhangen van of jij wel of niet je grenzen aangeeft. Het aangeven van je grenzen zal (los van dat het absoluut noodzakelijk voor het welzijn van jouzelf en je kinderen is) alleen maar sneller duidelijk maken hoe het ervoor staat.
Of je man komt erachter dat dit niet is wat hij wil en kan zich gaan bezinnen en hopelijk aan de slag met zichzelf. Hij zal daarna vanzelf bij jou terug komen.
Of je man is opgelucht dat hij eindelijk de ruimte krijgt die hij nodig heeft en die ruimte gebruiken om verder zijn eigen weg te vervolgen. Mogelijk met Truus.

De uitkomst hangt dus absoluut NIET af van hoe jij je opstelt. Sterker nog: jij hebt geen enkele invloed op de uitkomst. Het enige wat jij kunt doen is het proces bespoedigen en jezelf en je kinderen zo goed mogelijk beschutten gedurende dit hele proces. Voor beide is het nemen van afstand noodzakelijk.

Moederziel

Ja. Wat schrijf je dat mooi op, Hanna.

Wat mij hielp bij berichtjes die niet 'zakelijk' waren (en aan het begin kreeg ik heel lange schrijfsel, met dreiging, sussen, sentiment en wat ook) was de tip van een heel goede vriendin: kijk of er vragen staan in het schrijven, beantwoord die neutraal en als je ze niet (meteen) kunt of wilt beantwoorden, geef dan aan dat je er over na gaat denken.

Ik heb me toen ook voorgenomen om zodra de kinderen die leeftijd hadden niet meer met hem óver de kinderen te praten, maar de kinderen met hem laten praten, en hij met de kinderen. Dus vragen als 'hoe gaat het met Jantje?' beantwoordde en beantwoord ik niet (meer). Ik ga er vanuit dat hij de weg naar Jantje weet te vinden. Dat kun je trouwens ook één keer duidelijk zeggen: met vragen over regeldingen kun je bij mij terecht, met vragen over de emoties en belevenissen van je kinderen lijkt me de route rechtstreeks naar hem de goede weg!

Zie je trouwens hoe niet nijdig en liefdevol dit alles kan? Dat is niet meteen haat en nijd, dat is wel grenzen stellen. Ik zie dat dat bij jou één en hetzelfde lijkt te zijn: als jij grenzen stelt, wordt iemand boos (jij en/of de ander). En boos wil je niet. Toen ik een paar posts geleden zei dat ik me kwaad aan het maken was, zei je meteen: niet boos worden hoor! Waarom niet dan? Het IS toch een teringzooi? Ik maak me kwaad om wat jou gebeurt, wat mij gebeurde. Dat is prima hoor. Daaronder zit dan verdriet. Ook prima. Niet bang zijn voor emoties (van jezelf en de ander): ze laten behoeften zien. Mag ik je een boek aanraden? En dan ook echt aanraden? Zodat je jezelf hierin beter gaat begrijpen? Het heet "Dit ben ik", van L. Koopmans. Echt. De inhoud is herkenbaar, zeer verontrustend en zeer troostend tegelijk.

Dan jouw prachtige vraag of het me gelukt is . Ik dacht meteen toen ik 'm las: dat zou ik toen ook zo opgeschreven hebben. En waarom nu niet meer? Omdat ik zo veel minder denk in termen van wel/niet gelukt, goed/fout, noem maar op. Omdat ik probeer dat controledriftige meisje dat nog steeds in mijn zit (geloof me!) te aanschouwen en haar te vertellen dat het leven zijn beloop heeft. Dat ze niet zo hoeft te regelen, vechten, knokken, controleren, checken. Dat ze vanuit haar hart en de liefde die ze voelt mag leven, nu, als volwassen vrouw. Dat dat eigenlijk ook al had 'moeten mogen' toen ze nog klein was, maar toen was dat niet gewenst door de volwassenen om haar heen. Wat een rust. Ik kan dat stuk van mezelf dankbaar zijn, maar ik kan er nu ook voor kiezen me er niet (altijd maar) door te laten leiden.

Dat maakt dat ik nu de capaciteit aan het ontwikkelen ben dat ik mensen voor mij kan laten zorgen. Dat ik mag leunen. Dat ik mag geloven dat 'gewoon er zijn' goed genoeg is. Dat ik niet hard hoef te werken voor de liefde. Ik ben er heel erg dankbaar voor dat ik een man heb ontmoet voor wie dit volkomen logisch is. Het is nu geven en nemen. Aannemen en uitreiken. Ontvangen en delen. Ik heb er eigenlijk geen woorden voor, wist niet dat dit kon. En realiseer me: als hij weg zou gaan of zou sterven, ben ik hier dankbaar voor, ook omdat ik een deel van mezelf heb kunnen ontwikkelen dat nooit mocht bestaan. En wat ik nooit, nooit meer ga doen, is schipperen in de liefde. We zijn bij elkaar en in contact en in liefde, of we zijn het niet. Ik ga niet meer doen alsof daar nuances in kunnen zitten. Niks niet hybride. Voor mij niet. Ik weet wat ik nodig heb en belangrijk vind en ik mag daar naar leven. Ik mag trouw zijn aan mijn eigen trouw, mijn eigen wens hierin. En dat is een geschenk. Ik hoop trouwens dat we nog heel lang bij elkaar mogen zijn hoor, dat je dat weet!

Dus dan jouw uitleg bij je vraag: "Ik vraag me af of het je gelukt is je eigen weg te vinden, zonder jezelf te verloochenen, zonder te verliezen wat je lief is. Zonder te verliezen. En ik vind je zo wijs, ik wil graag van je leren. Weten hoe het voor jou werkt(e)."

Het is me gelukt mijn eigen weg te vinden. Deels door me te ontwikkelen, grotendeels door trouw te zijn aan mezelf en meer inzicht te krijgen in waarom ik de dingen doe zoals ik ze doe. Door die achtergrond te kennen, leer ik voor in de toekomst. Ik verloochende mezelf vaak, niet alleen in de liefde. Nu voel ik wat er niet 'deugt' en luister ik daar naar. Het er naar handelen, en me dan niet schuldig voelen, is nog steeds niet eenvoudig. Ik heb dan ook weer opnieuw een plek gevonden waar mensen me kennis en ervaringen aanreiken die van groot nut zijn. Niet altijd aangenaam, kan ik je vertellen, want de essentie, de basis van alles, ligt in mij en die kom ik dan best af en toe hard tegen. Maar ook dan kan ik milder zijn naar mezelf, en vaststellen dat ik het zo gek nog niet doe. Dat het oké is, met alles er op en er aan.

Ik ben wél verloren wat me lief was, namelijk mijn 'oergezin'. Ik doe niet aan flauwekul als stiefmoeders, stiefvaders, stiefbroers en zo, ja, die zijn er wel, maar ik ben me er heel erg van bewust dat dat nooit 'de kern' was, is en zal zijn. Ik ben daar ook altijd heel open in geweest naar mijn kinderen toe. Ja, dat 'oergezin' ben ik verloren. En daarvan zal ik altijd pijn hebben. Want dat is niet wat je wenst als je trouwt en je kinderen geboren worden. Het is mooier als het mooi kan blijven. Maar dat was het niet meer. En tot mijn schrik ontdekte ik dat het al langer niet zo mooi was (volgens mij heb jij dat gevoel ook al eens omschreven hier, dat je al een poosje niet krijgt wat je nodig hebt (mooi trouwens dat je weet wat je nodig hebt!)).

Wat ik nu 'heb' (zo denk ik al helemaal nooit meer, in termen van 'hebben') is mijn grote geluk. Een prachtige liefdesrelatie met een eerlijke, nuchtere, gevoelige, duidelijke, niet angstige man en mijn prachtkinderen dicht bij me, wel 'parttime' en ook dat is en blijft pijnlijk, dat went nooit, en dat vind ik een van de moeilijkste verliezen. Maar als ik zeg dicht bij me bedoel ik in contact. Fysiek is dat niet meer honderd procent, emotioneel en in verbinding meer dan. Mijn oudste zei het een jaar terug ongeveer: ik had jou nooit zo goed leren kennen, we hadden nooit zo veel gedeeld, als jij en papa nog bij elkaar waren geweest. Geen zin die het verlies kan compenseren, begrijp me niet verkeerd. Sowieso is het verdriet van mijn kinderen om alles het allerergst nu, en zal ik nooit kunnen zeggen: ik ben nog nooit zo gelukkig geweest. Want dan zou ik aan dat verdriet voorbijgaan, en dat gaat helemaal niet. Maar nu zij met mij hun weg vinden richting volwassenheid en ik zie dat ze eigen keuzes maken, opgroeien tot mooie mensen, een beetje wijs voor hun leeftijd omdat ze zo veel mee- en doorgemaakt hebben, denk ik steeds vaker: ik wil wél zeggen en uitstralen dat het 'nieuwe leven' heel, heel mooi is, en dat we het verdriet en verlies in een soort van knapzakje met ons meedragen. Samen op weg. Dat is goed. Het hoeft niet weg. Verlies mag mee in dit verhaal, in mijn verhaal, in ons verhaal. En daarnaast, daarbij, daarna kwam en is er voor mij dus veel liefdesgeluk.

Zo is het nu.

Moederziel

"Er komen hier met regelmaat vrienden van de kinderen. Mee-eten etc. Die geloven niet dat wij uit elkaar zijn. Hoe kan dat nou, jullie zitten gewoon nog gezellig met elkaar te eten?! Hun mond valt open als man later op de avond vertrekt. Waar gaat die heen?"

Lees dit eens een paar keer goed. Jouw eigen woorden. Ik vind het eerlijk gezegd horror dat jij, je kinderen en hun vrienden dit 'gewoon moeten meemaken' elke keer.

Zijn er ook grote-mensen-vrienden die met jullie eten en dan met hetzelfde tafereel? Waar zit hún verbazing dan?

P.S.

Mijn ex en ik hadden ook nooit ruzie. Niet zoals het bedoeld wordt als nietsvermoedende volwassenen tegen kinderen zeggen: het is toch ook wel fijn dat er nu geen ruzie meer is? Dat maakt dat mijn kinderen lang in ongeloof waren. En de periode van zo'n anderhalf jaar in de twighlight zone (ja ja, je zit nog niet aan mijn termijn ) bleef dat ongeloof bestaan. Pas toen we op twee plekken woonden, was het ongeloof weg. En kwam er een ongelooflijke berg verdriet uit. Maanden van elke avond huilen. Heel zwaar, voor iedereen. Maar volkomen gepast. Volkomen terecht. Een donderslag bij heldere hemel, heel lang heel veel onduidelijkheid en nu toch uit elkaar: dat IS ook vreselijk. Daar MAG je boos om zijn en om huilen. Jouw kinderen zitten nog in dat niemandsland. De woorden 'wij zijn uit elkaar' betekenen niets voor kinderen. Juist als je nooit ruzie had. Harde woorden van mij hier, maar echt.

Lees wat Jippox schrijft. Doe dit een aantal maanden, grenzen stellen en je er aan houden. "Zakelijk" zijn. Zet een groot teken in je agenda op (als je vandaag hier mee begint) 25 maart. Neem jezelf voor om tot die tijd consequent te zijn. Leer (net als ik dat moest leren) dat het niet altijd zo is (en oh, wat zijn wij, regelende, rationele meisjes dat gewend) dat je eerst de dingen moet begrijpen, dan de dingen gaat voelen en dan pas gaat aanvaarden. Nee. Wat je gaat ontdekken als je dit enge 'experiment' (want nieuw voor jou) aangaat is: je kunt ook eerst HANDELEN, consequent je eigen plannetje vasthouden, dán gaan voelen, en misschien pas dán gaan begrijpen! Of dan voelen dat begrijpen niet meer hoeft.

P.S.P.S.

Wat mooi eigenlijk dat dit in de winterperiode valt. Dat vertelde ik je al, dat mijn therapeut zei: beweeg maar mee met de seizoenen. Nu je naar binnen keren, afbakenen, je kinderen en jezelf liefhebben, daarna bouwen aan wat daarna nodig is. Als ik jou hoor praten over je man, kan er gebeuren wat Jippox schreef: hij blijft weg of hij is weer bij jou. Je hebt er geen invloed op. Als ik jou hoor praten over je man, kan na zo'n 'afgebakende', begrensde periode volgens mij een mooie ouderschapsrelatie ontstaan. Misschien zelfs vriendschappelijk. Maar dat kan niet zo maar nu, als een soort 'doorstart'. Daarvoor moet het vliegtuig eerst helemaal stilgestaan hebben, uitgepakt, schoongemaakt, opnieuw brandstof er in, en dan... Dán ben jij één van de co-piloten die mee vorm kan geven. En heb je nog steeds die andere daar bij nodig. Durf het.