Driejarige brugperiode
Het advies van de onderwijsraad: een driejarige brugperiode.
Gecombineerd met 'differentiatie en 'gepersonaliseerd onderwijs'. Een goed plan of een utopisch vergezicht, waarin alle problemen in een keer opgelost zouden zijn?
Ik heb zelf een brugperiode van 2 1/2 jaar gehad op een HAVO/VWO school. Prima. De meeste scholen die een langere brugperiode hebben werken nu met een brugperiode van 2 jaar. Als je 3 jaar doet, dan is er voor het VMBO nog maar 1 jaar over om examens te doen. Dat lijkt mij kort.
Er zitten nog veel witte vlekken in: 'Wel zegt Hooge te hopen dat de vele niveaus die het Nederlandse onderwijs kent (vmbo-b/k/g/t, havo, vwo en gymnasium) zullen afnemen,
maar over hoe dat er dan uit komt te zien, laat dit advies zich nog niet
uit.'
Als praktijkvoorbeeld beschrijft Trouw in een artikel de Zwolse tienerschool: 'https://www.trouw.nl/onderwijs/op-deze-zwolse-tienerschool-lopen-alle-niveaus-en-leeftijden-door-elkaar~b4cba313/'
Veel lovende reacties van kinderen. Maar ook een kritische noot: 'Maar is het dan voor iedereen een geschikte school? Nee, weet coach en vakexpert Van der Laan. “Sommige kinderen merken na een jaar dat ze toch graag met hun handen willen werken op een vmbo-school. Dat is prima,
dan stromen zij uit.'
Ik vind het goed, dat de uitstroomrichting naar een later tijdstip verlegd wordt. Je ziet nu al de stress rond de citoscores in groep 7! Dat zijn kinderen van 10 jaar.
Voor het basisonderwijs ligt er nu nog een grotere taak: het omhoog krijgen van het niveau van taal en rekenen, voor alle leerlingen.
Een tweede maar: ik zie het risico, dat met een driejarige brugperiode (net als bij de tienerschool) toch teveel aandacht komt voor de theoretische leermogelijkheden en dat de kansen voor de praktisch lerende leerlingen naar de achtergrond verdwijnen.
Het hele plan zal toch beter ingebed moeten worden in de hele onderwijsstructuur. Wat verwacht je van het basisonderwijs, wat moeten zij leveren? Hoe zie je het vervolgonderwijs? En wat verwacht je van leerkrachten, binnen welke constellatie moeten zij gaan werken?
Tsjor
Brede brugklassen ben ik op zich wel een voorstander van, maar naar mijn idee moet je dan het huidige klassikale onderwijs wel meer los laten.
Mijn dochters zitten/zaten op scholen die werkten met gemengde stamgroepen. Met die groepen hadden ze de start en de afsluiting van de dag en een aantal vakken waarbij het niveau minder bepalend is, zoals gym en de creatieve vakken. De andere vakken deden ze met jaargenoten die dat vak op hetzelfde niveau deden. Dat niveau werd per vak en per periode bepaald. Als het goed ging kon je opstropen en als het minder ging eerder eerst bekeken wat je kon doen om op dat niveau te blijven. Na het tweede jaar kreeg je een stroom met kinderen die voornamelijk op vmbo niveau zaten (die moesten immers dan al kiezen) en een stroom met kinderen die vooral havo of vwo deden. Veel kinderen konden daardoor toch opstromen. Op deze scholen was het doen van gespreid examen overigens wel ook goed geregeld.
Ik denk dat als je naar een lange brugperiode wilt gaan, dat je dan zoiets moet gaan doen en niet gewoon het systeem van de basisschool een paar jaar verlengen.
Verder zou ik het ook prettig vinden als we de jaren iets meer los zouden kunnen laten. De basisschool doe je nu in principe in 8 jaar, maar die jaren staan best wel vast. De trein gaat in een bepaald tempo en eigenlijk moet je dat tempo zoveel mogelijk blijven volgen. Met rekenen heb je blokken en of je het nu wel of niet snapt, na blok 1 komt blok 2. Kinderen die de stof niet zo snel snappen, blijven daardoor achter de feiten aan lopen. En dan aan het eind van het jaar heb je eigenlijk maar 2 opties verder naar het volgende jaar of niet, maar dan moet je meteen een heel jaar over doen. Alleen als men denkt dat je de einddoelen van groep 8 toch niet gaat halen, mag je een eigen leerlijn. En op de middelbare school gaat dat vaak net zo verder. Op zich vind ik dat voor veel kinderen best jammer, al begrijp ik ook dat een meer flexibele indeling ook niet bij iedereen past.
Ik zie het nut niet zo. Toen zoon destijds naar het VO ging vond hij het juist fijn dat hij eindelijk op zijn niveau les kreeg, hij zat op VMBO-basis. Op de basisschool zat hij altijd een niveau of 2 onder zijn eigen klas. Op het montessori-onderwijs kon dat gelukkig, maar hij had het natuurlijk wel door.
Dat zoon uiteindelijk is vastgelopen op het VMBO lag ook zeker niet aan zijn niveau maar aan andere omstandigheden. Maar ik weet zeker dat hij er niet gelukkig van was geworden als hij bijvoorbeeld tegelijk met de hele klas een 'gemiddeld' niveau les had gekregen en dus voortdurend op zijn tenen had gelopen. Ik denk dat hij dan al veel eerder was afgehaakt.
Ik zat indertijd op een scholengemeenschap waar experimenteel een driejarige brugklas was. Heeft voor mij niet goed uitgepakt, ik werd niet genoeg gestimuleerd. Mijn kinderen zijn echte gymnasiasten, helaas de oudste niet naar categoriaal gymnasium gedaan maar naar lyceum (VWO met gymnasiumklas). Daar was hij in de vijfde de enige die nog de gymnasiumklas wilde doen, dus is ook maar afgehaakt.
Naa mijn idee is een driejarige brugklas een verbloeming van het probleem. De adviezen worden niet goed gegeven, de scholen/niveaus sluiten niet goed aan en basisschoolleerkrachten hebben teveel andere dingen op hun bordje liggen.
De Middenschool van Van Kemenade is nooit goed van de grond gekomen destijds. Het geheugen van de politiek is kort. Het onderwijsveld is nog steeds moe en gedemotiveerd van alle onderwijshervormingen, er is een groot lerarentekort en dan wil de politiek er nog een uitrol onderwijsvernieuwing overheen doen.
https://www.wbs.nl/nieuws/middenschool-man-jos-van-kemenade
"Het grote ideaal van Jos van Kemenade was de middenschool - waarbij kinderen uit alle sociale klassen tot hun zestiende bij elkaar op school zouden blijven. Hoewel de middenschool er nooit kwam zal de naam van Jos van Kemenade voor altijd verbonden blijven aan de strijd voor gelijke onderwijskansen voor alle kinderen."
Tango schreef op 17-04-2021 om 20:21:
Ik zie het nut niet zo. Toen zoon destijds naar het VO ging vond hij het juist fijn dat hij eindelijk op zijn niveau les kreeg, hij zat op VMBO-basis. Op de basisschool zat hij altijd een niveau of 2 onder zijn eigen klas. Op het montessori-onderwijs kon dat gelukkig, maar hij had het natuurlijk wel door.
Hier ook, maar dan met VWO. Mijn dochter had net 8 jaar doorgebracht in klassen met alle niveaus door elkaar, net als de rest van de basisschoolkinderen in Nederland Ze was blij dat ze naar een VWO-brugklas mocht.
AnneJ,
Er is een 'middenschool' in Amsterdam met een tweejarige gemengde brugklas met vmbo basis t/m vwo bijelkaar, opgericht in de tijd van v Kemenade. Het is een goeie school en het werkt prima, voor de leerlingen die kiezen voor dit concept. Ik geloof nooit dat het een verplichte route voor iedereen kan zijn. Dat geldt voor iedere onderwijsvorm. Neemt niet weg dat er echt iets moet met die kansenongelijkheid. Ik geloof meer in de kwaliteit/opleiding van de leerkrachten, iemand noemde nog de methodes, didactiek, en dan moeten ook de mogelijkheden om te stapelen worden versoepeld.
'Het onderwijsveld is nog steeds moe en gedemotiveerd van alle onderwijshervormingen, er is een groot lerarentekort en dan wil de politiek er nog een uitrol onderwijsvernieuwing overheen doen.'
Die onderwijshervormingen waren deels ook nog eens slecht onderbouwd, vandaar dat ze niet hebben gewerkt en iedereen er nog moe van is. Je vergeet verder de coronacrisis. Die hakt er ook behoorlijk in en die is ook nog niet weg.
Hier staat het allemaal mooi op een rijtje:
https://didactiefonline.nl/artikel/middenschool-20-analyse-en-oplossingen
(citaat):
'Mijn overtuiging is dat aan oplossingen van problemen een goede analyse vooraf moet gaan. Al te vaak zien we bij onderwijsvernieuwingen een soort jumping to conclusions: er is een probleem, daarover ontstaat beeldvorming en vervolgens gaan beleidsmakers op te grote afstand van het onderwijs zelf oplossingen bedenken – die wel eens erger kunnen zijn dan de kwaal. En dat is precies wat de Onderwijsraad nu heeft gedaan.'
Het is een heldere analyse van wat er nou eigenlijk speelt en wat oplossingen zouden kunnen zijn om kansenongelijkheid te verminderen.
https://www.trouw.nl/nieuws/gemengde-brugklas-remt-goede-leerling~b7c21186/
Het is een oud artikel dat nu weer actueel is.
Toen het artikel uitkwam heb ik het onderzoek ook gelezen. Ga ik nu niet doen.
Maar ik herinner me nog dat het afzakken van goede leerlingen groter was naar mate de brugklas langer duurder (1-2-3 jaar).
Men wil kansrijk onderwijs. Dat is een mooi doel.
Wil je dat dan vooral voor de minder goede leerlingen?
En in hoeverre is een gemengde brugklas prettig voor de kinderen op het laagste of hoogste niveau.
Men wil ook excellentie bevorderen. Kinderen moeten uitdagingen hebben op school.
Leerlingen op het hoogste niveau (VWO+) zijn het gemengde leren echt wel zat na 8 jaar. Er is nu gelukkig meer op het gebied van pluswerk en blusklassen. Maar dat zijn doekjes voor het bloeden.
En leerlingen van het laagste niveau zijn de rekenlessen, spelling etc ver boven hun niveau ook wel zat na 8 jaar. Die zijn blij dat ze op VMBO basis mee kunnen doen met de rest.
Zelf vind ik het principe van een stamgroep met lessen op verschillende niveaus mooi. Maar dan moet je wel alle niveaus kunnen bedienen, aan de boven- en aan de onderkant. Drie niveaus is dan niet genoeg.
En dat lijkt mij op één school niet haalbaar.
Om eerlijk te zijn vraag ik met af of het probleem met langer bij elkaar houden van kinderen wel zit in de uitersten. Zowel bij hoogbegaafden als bij de uitvallers aan de onderkant is mijn ervaring dat ze vaker uitvallen op de middelbare school dan op de basisschool. De basisschool moet wèl rekening houden met de verschillen die er zijn.
De middelbare school daarentegen biedt vaak een eenheidsworst. Het gymnasium is toch al moeilijk, waarom zou je dan nog een apart programma bieden? Of we hebben al een algemeen plusprogramma, daar moet je maar inpassen. Aan de onderkant is denk ik hetzelfde aan de hand, al heb ik daar minder voorbeelden van uit mijn persoonlijke omgeving.
Maar dit is een proces dat je niet te snel moet doorlopen. Volgens mij moet de eerste stap zijn het synchroniseren van opleidingsduur van VMBO/Havo/VWO.
Er zijn genoeg onderwijssystemen waar ze wel een soort van middenschool hebben, al dan niet met differentiatie mogelijkheden.
Of het beter is weet ik niet maar het huidige systeem in Nederland beperkt wel de ontwikkelingsmogelijkheden van met name kinderen uit kansarme gezinnen. Nederland staat ook zeker niet bovenaan de onderwijslijstjes in Europa dus er zal wel iets moeten gebeuren.
Een van de nadelen van het huidige systeem is ook dat het kinderen al zo vroeg voorsorteert waardoor het in feite een self-fullfilling prophecy wordt. Je hoort mensen vaak praten over dat is een 'echte havo leerling' alsof het een soort natuurwet is dat iemand keurig in die onderwijshokjes past, alsof die onderwijshokjes niet zijn uitgevonden en in andere landen weer heel anders zijn..
Hierdoor krijg je ook dat de sfeer in veel vwo klassen veel positiever is dan in veel vmbo klassen waar er vaker gedoe is, de leraren minder verwachten van de leerlingen en er al vanuit wordt gegaan dat de leerlingen nergens belangstelling voor zullen hebben....
Kyana schreef op 18-04-2021 om 12:10:
Hierdoor krijg je ook dat de sfeer in veel vwo klassen veel positiever is dan in veel vmbo klassen waar er vaker gedoe is, de leraren minder verwachten van de leerlingen en er al vanuit wordt gegaan dat de leerlingen nergens belangstelling voor zullen hebben....
Mag ik het even opnemen voor mijn collega’s die met hart en ziel lesgeven aan onze VMBO-ers?
Hierdoor krijg je ook dat de sfeer in veel vwo klassen veel positiever is dan in veel vmbo klassen waar er vaker gedoe is, de leraren minder verwachten van de leerlingen en er al vanuit wordt gegaan dat de leerlingen nergens belangstelling voor zullen hebben....
Ik herken dit helemaal niet. Mijn dochter zit op het vmbo kader en zij, en haar klasgenoten, worden door de leraren continu op positieve wijze gemotiveerd en gestimuleerd om te presteren. Daarnaast zijn de leraren heel duidelijk, weten ze hoe ze deze kinderen moeten aanspreken en worden er hoge eisen gesteld aan werkhouding, prestatie en gedrag.
Mijn andere kinderen, 1 op het VWO en 1 in een mavo-havo brugklas, modderen veel meer aan op het moment. Zij worden veel minder gemotiveerd en er worden nauwelijks eisen gesteld.
Ik ben blij dat er ook ander ervaringen zijn. Hier vind ik dat dus wel opvallend. Vorig jaar gingen mijn kinderen (vwo en vmbo kader) naar hetzelfde toneelstuk. Dat was al opvallend want op het vmbo doen ze dat al bijna nooit (terwijl ze bij mijn kinderen op het vwo dat vaak doen) dus ik vond dat al heel mooi. Bij zoon op het vmbo doen ze wel culturele dingen, maar eigenlijk vooral culturele dingen die ze uit zichzelf ook wel zouden doen en waar ze niet veel 'moeite' voor hoeven doen (een streetdance workshop of zo) dus ze worden wat dat betreft minder uitgedaagd om ook iets anders te gaan (want ook veel vwo'ers gaan uit zichzelf niet naar klassieke toneelstukken.)
Maar wat mij enorm opviel was het verschil hoe het gepresenteerd werd naar de leerlingen toe. Mijn vwo'ers kregen een les waarbij ze leerden over de achtergrond van het stuk etc. Mijn vmbo'er kreeg een les waarbij ze gedragsregels doornamen hoe ze zich moesten gedragen in het theater en dat het toch echt wel goed/interessant was om wat cultuur mee te krijgen. Ze kregen nauwelijks wat te horen over de achtergrond. Bij mijn vwo'ers kregen ze geen gedragsregels mee want de school verwacht dat ze wel weten hoe ze zich moeten gedragen. Daarnaast probeerde ook geen leraar hun te overtuigen dat het wel echt interessant kon zijn. Dat is vanzelfsprekend.
En dat verschil in verwachtingen van de leerlingen vind ik echt heel erg opvallend. Blijkbaar verwacht dat de school dat de leerlingen niet weten hoe ze zich moeten gedragen en gaan ze er sowieso al vanuit dat ze niet geïnteresseerd zullen zijn in dit soort cultuur. Natuurlijk gaan die jonge kinderen (11 tot 13 jaar als ze op de middelbare school beginnen) zich naar die verwachtingen gedragen.
Kinderen worden al jong in een soort hokje geduwd wat er op onderwijsgebied van ze te verwachten valt en waar ze zullen eindigen. Een middenschool/verlengde brugklas geeft ze veel meer ruimte om zichzelf nog te ontwikkelen. Ik weet niet of het ideaal is maar het huidige systeem werk met name voor kansarme leerlingen ook niet goed. Dus de mogelijkheden verruimen voor een verlengde brugklas lijkt in elk geval een goede optie.
Mooi voorbeeld Kyana. Tsjor
Volgens Steven Pont is het belangrijk dat het onderwijs, c.q. de leerkrachten, consequent beoordelen en controleren of de stof, met name rekenen en taal, door ALLE kinderen goed begrepen kan worden, en goed begrepen wordt. Zonder dat men er vanuit gaat dat het thuis wel bijgespijkerd gaat worden.
De kansenongelijkheid komt door het schaduwonderwijs. 1 op de drie ouders begrijpt de stof van groep 8 niet en kan hun kind daar niet mee helpen.
