school is er om de kinderen dom te maken!

Marsy

"De term neoliberalisme stamt uit de jaren dertig van de twintigste eeuw en is sindsdien meermaals van betekenis veranderd. Tegenwoordig wordt de term vooral op negatieve wijze gehanteerd als politieke slogan of 'politiek scheldwoord', waarbij onduidelijk blijft wat er exact mee bedoeld wordt, waarmee 'neoliberalisme' een essentially contested concept is geworden." (van wiki)

skik

Hihi

Dus het heeft eigenlijk geen betekenis )

complot

Zijn we toch weer terug bij Duh!

Mijn mening in mijn eigen woorden

Het is in principe een bont gezelschap; de mensen die thuisonderwijs willen uit onvrede over ons schoolonderwijs. Je hebt er aanhangers van alternatieve lesmethodes onder; ouders van kinderen met lichamelijke en/of sociaalpsychische handicaps; politieke extremisten van allerlei soort (waaronder de neoliberalen); fanaten uit de geloofsgroepen die Nederland traditioneel kent; mensen die relatief nieuwe geloven of levensbeschouwingen huldigen; non-conformistische asocialen; en/of door waanzin gedrevenen.

Voor zover zij georganiseerd zijn, laten zij hun belangen behartigen door de De Nederlandse Vereniging voor Thuisonderwijs (NVvTO). ¨De NVvTO ziet het als haar kerntaak om ervoor te zorgen dat de samenleving thuisonderwijs als een basisrecht en een volwaardige onderwijsvorm ziet.¨ Zie: http://www.thuisonderwijs.nl/nvvto/ Zoals gezegd: die boodschap is inmiddels luid en duidelijk overgekomen; ongetwijfeld ook bij de overheid.

Verder valt op deze webpagina te lezen: ¨Bij de NVvTO zijn alle thuisonderwijzende ouders welkom, ongeacht religie, levensbeschouwing, geboorteland, etnische identiteit, beroep, pedagogische visie en de staat van gezondheid en/of (in)validiteit van ouder of kind.¨ Zo, zo; denk ik dan: hoe onbezonnen en nalatig, geen rekening te houden met bedenkelijke motieven om thuisonderwijs te willen. Is het deze organisatie niet bekend, dat er in onze samenleving heel wat mensen rondlopen die haar het liefste de rug toekeren, of, erger nog, haar omver zouden willen werpen?

Onderaan de pagina klinkt het vervolgens ruimhartig: ¨Thuisonderwijs is een keuze die bij vrijheid van onderwijs hoort, maar niet een plicht. De NVvTO onderschrijft het recht van alle ouders om hun kinderen naar school te sturen indien zij dat willen.¨ Poeh hé; denk ik dan: wat een opluchting! Diegene die niet voor thuisonderwijs voelt, behoudt zowaar zijn recht op schoolonderwijs! Geen woord echter over de effecten van een recht op thuisonderwijs op ons schoolonderwijs. Hoe onbezonnen en nalatig; denk ik dan opnieuw. Allicht zullen er effecten zijn! Zoals ik uiteen heb gezet in mijn vorige bijdrages, valt zelfs te vrezen voor een uitholling van ons huidige onderwijsstelsel, of erger nog: ondermijning van onze algehele samenleving.

Het is de voorstanders van een recht op thuisonderwijs worst, naar het schijnt. Zij richten zich slechts op het verkrijgen van zo´n recht. Om niet te zeggen: zij staren er zich blind op.

De dissertatie ‘Moet jij niet naar school?’ (Rotterdam 2010) van Joke Sperling kent warempel eenzelfde eenzijdige benadering. Zoals de ondertitel ook aangeeft, betreft het een onderzoek naar de juridische aspecten van thuisonderwijs vanuit Nederlands en een rechtsvergelijkend perspectief. Zie voor de gehele tekst: repub.eur.nl/pub/20980/hele%20proefschrift.pdf

Het gaat bij deze publicatie onmiskenbaar om een poging het pleidooi voor een recht op thuisonderwijs van een wetenschappelijke basis te voorzien. Hierin faalt de studie echter jammerlijk. De schrijfster presenteert weliswaar een grondige historische schets van het onderwijsrecht, maar met haar focus op rechtsgeschiedenis alleen, heeft zij haar blikveld veel te krap gehouden. Geen woord over eventueel misbruik van het recht door kwaadwillenden, terwijl onze recente geschiedenis daar wél alle aanleiding toe geeft. Hoe onbezonnen en nalatig, denk ik dan wederom. Alles bij elkaar allerminst een zorgvuldige afweging van belangen.

Karmijn, zowel de werken van Kafka, als Kafkaëske toestanden zijn mij niet vreemd. Gezien de kanten die deze discussie hier af en toe uitslaat, voel ik mezelf (zo zal ik maar eerlijk toegeven) soms net als één van de hoofdpersonen uit zijn bizarre vertellingen. Vluchten zie ik overigens als een laatste uitweg. Mede daarom vind ik, dat de voorstanders van een recht op thuisonderwijs eerst eens beter hun best moeten doen om een constructieve bijdrage te leveren aan de vraag, hoe het schoolonderwijs beter af te stemmen op de doelgroep: alle kinderen.

Evanlyn, het te onpas inbrengen van het Godwin argument is juist Mike Godwin een gruwel, omdat het de discussie belemmert. Als kind van ouders van wie het recht op onderwijs door de Tweede Wereldoorlog ernstig in het gedrang kwam, is mijn historisch besef ten aanzien van bedreigingen voor de maatschappelijke stabiliteit misschien wat levendiger aanwezig, dan bij mensen zoals jij. Neem het mij niet kwalijk.

Ik prijs me gelukkig te leven in een democratisch land, waar belangen zorgvuldig worden afgewogen bij het bepalen van beleid. In mijn vorige bijdrage heb ik niet voor niets speciale aandacht besteed aan de neoliberalen onder het allegaartje van voorstanders van thuisonderwijs. Door hun rijkdom vormen zij namelijk een relatief machtige groep. Zij zijn bijvoorbeeld ook de mede-veroorzakers van de financiële crisis; ook al wil Heleen Mees ons met haar dissertatie anders doen geloven. Zie: Changing Fortunes. How China’s Boom Caused the Financial Crisis (Rotterdam 2012) http://repub.eur.nl/pub/34930/

Terwijl bezuiniging op bezuiniging een bedreiging vormt voor onze koopkracht en kwaliteit van leven en wij van die crisis allemaal de gevolgen ondervinden, dreigen degenen die fout zaten door de wet- en regelgeving voortdurend op te rekken in hun eigen voordeel, vrijuit te gaan. Ik ben hun achterbakse en leugenachtige praatjes over dat het kan allemaal veel efficiënter en goedkoper kan, echt meer dan zat. Ik stel voor, dat we ons niet langer laten bedonderen en onze verworvenheden laten afpakken. Laat we hier vasthouden aan het drievoudige ideaal van vrijheid, gelijkheid en (niet te vergeten) broederschap; vooral ook als het gaat om een collectieve voorziening als ons onderwijs. Solidariteit is de basis van onze samenleving.

Rode krullenbol

Bibi - geen tegenspraak

Volgens mij moet je de wet eerst goed kennen, voordat je kan zeggen dat hij niet deugt. Ik vind het dus niet met elkaar in tegenspraak om aan de ene kant de wet goed te kennen en hem waar nodig te gebruiken, terwijl je aan de andere kant wijst op de fouten in die wet. We leven niet onder een totalitair regime en iedereen mag het met de wet oneens zijn. Maar zolang hij er is, heb je ermee te maken en kun je maar beter de rechten die je wel hebt goed kennen.

Klopt evanlyn

Maar ik doel op miriam en haat tegenstijdige argumenten in tal van draadjes.
Bibi

Ik zou zeggen

Verhuis naar afganistan ofzo. Daar zal je het vast een stuk beter treffen. Of ga in de politiek en maak je statement.

Wethoudern Rotterdam wil thuisonderwijs verbieden per 1 sept

http://www.radio1.nl/item/277279-Gemeente%20Rotterdam%20maakt%20einde%20aan%20thuisonderwijs.html

Ze blijven het maar proberen met dezelfde uitgekauwde onjuiste argumenten. Dat is wel een beetje dom.

Discussie wethouder Rotterdam met orthopedagoog, thuisonderwijzer.

Het gaat in Rotterdam om 15 gezinnen. Inderdaad, Miriam heeft gelijk, laat de wethouder zich druk maken om die duizenden thuiszittende kinderen ZONDER onderwijs.

duh

Duh, ik ben benieuwd of jij een voorbeeld bent van je eigen punt.

Och

Bedoel je 3x afgestudeerd of 3x een propedeuse aangevangen en niet afgemaakt?

Eng, lui... als mensen niet overtuigd worden door een paar vage, niet heel slim overkomende kreten?

Heb je al therapie?

Nieuw woord geleerd?

Ik ben erg blij voor je dat je het licht gezien hebt.

Maar gun je het ons onwetenden ook om blij te zijn met onze onnozele geïndoctrineerde leventjes???

doel?

Of, je doel is om ons de ogen te openen omdat je oprecht het beste met ons onwetenden voorhebt. In dat geval is je toon natuurlijk helemaal verkeerd. Veel te agressief en boos en denigrerend. Dat weet je zelf ook wel, dus dit zal je doel dan ook wel niet zijn.

Of je doel is gewoon lekker een beetje opruien en reacties uitlokken, en ik kan dan eigenlijk maar 1 reden bedenken waarom iemand dat wil: aandacht. Blijkbaar heb je daar dan een groot tekort aan.

Of -en dit lijkt mij de meest waarschijnlijke- je bent in de war. Mogelijk zelfs ziek. Opvallend dat je schrijft dat de meeste therapieën niet helpen. Je hebt daar ruime ervaring mee? Je was ook een poos weg hier, heeft dat daar iets mee te maken?

Hoe dan ook wens ik je veel sterkte, ik heb met je te doen, je zul het vast niet makkelijk hebben. Heb je nog wel mensen om je heen? Familie, vrienden?

duh

"wees nu eens eerlijke en schrijf eens wat je zo erg dwarszit in wat ik schrijf?"

Ehm, je klinkt redelijk dom en schrijft dan dat school de kinderen dom maakt. Die tegenstelling vind ik vermakelijk.

Maar misschien komt dat juist omdat je naar school bent geweest? Al ben je er in ieder geval niet met interpunctie geïndoctrineerd.

En wat voor onderzoek moeten mensen dan doen? Wat voor onderzoek heb je zelf gedaan en wat waren daar de uitkomsten van? Met een academische achtergrond zou je dat toch beter moeten onderbouwen.

Geen idee duh

Maar ik denk eigenlijk dat Jippox wel een punt heeft.

Sterkte met alles.

wis- en natuurkunde

zeg je gestudeerd te hebben. Dat lijken mij nogal abstracte studies. Vervolgens zeg je dat je daarna veel hebt moeten afleren, want je werd geïndoctrineerd...... WAT heb je af moeten leren dan? De formule van de stelling van Pythagoras?

Bieb

zou

Onno hier iets mee van doen hebben?
Zelfde drammerige stijl, geen argumenten, hmmmm.

duh

Jouw tekst: "Maar je hebt het grootste woord over iets waar je helemaal niks van af weet.
Dat is pas echt dom, nietwaar?"

En wat weet JIJ er dan vanaf? Dat heb je nog niet echt uitgelegd... Wat is de bedoeling? Thuisonderwijs? Prima hoor, als ouders de tijd én genoeg kennis/intelligentie hebben. En wat als ouders daar geen zin in hebben (of geen tijd, of geen kennis)? Ben je dan als kind aan de Goden (ouders) overgeleverd?

Leg eerst eens uit hoe jij dat nou concreet ziet, ipv alleen te blazen.

Onzin

Pindar/Duh kraait al jaren dit soort ongenuanceerde en ongefundeerde onzin uit op verschillende discussiefora. Je kan hem/haar het beste negeren en er niet op in gaan want tot een zinnige discussie komt het toch niet.
http://www.mysterie-wetenschapsforum.nl/phpBB3/viewtopic.php?f=65&t=10417

De omgekeerde wereld

Hier in het egalitaire Nederland wil succes binnen het onderwijsstelsel nog wel eens prikkelen tot hoon i.p.v. respect. Al helemaal sinds het financiële establishment er de toon wil aangeven, liever dan het bestuur van het land over te laten aan een bredere elite of - beter nog - het Nederlandse volk in het algemeen.

In plaats van de ander een gelijke te maken aan zichzelf, tracht men deze dan met alle soorten van genoegen (vooral ook sadisme) gelijk te maken aan niets minder dan ... de grond. Je zou zo naïef kunnen zijn om te denken, dat dit een kwestie is van doorschieten, of aan het doel voorbij schieten. Meestal echter weet een ieder die dergelijke agressie aan den lijve heeft ondervonden, wel beter. Het is nu juist het doel. Algehele onderwerping, zonder welke de agressor zichzelf niet goed (genoeg) voelt.

Het is een reactie die je kunt meemaken van ongeletterden, regelrechte dwazen, gesjeesde studenten, net wat minder succesvolle concurrenten op de arbeidsmarkt, dan wel politieke of godsdienstige extremisten. Oftewel: iedereen die er belang bij denk te hebben de normale sociale verhoudingen en de gevestigde orde omver te werpen.

Nuchter beschouwd zetten zij, met het tot mikpunt van spot proberen te maken van succesvolle deelnemers aan onze samenleving, slechts zichzelf voor schut. En buiten spel.

Rode krullenbol

Leerrecht

http://www.thuiszitterssymposium.nl/

We kunnen er niet genoeg van krijgen en allemaal willen we dat ons kind onderwijs krijgt. Leerrecht dan he, geen ophokplicht.
Goed onderwijs, ook onderwijs dat geen kinderen uitstoot zoals nu het geval is.

Zoveel belangstelling voor het door ouderorganisaties georganiseerde symposium Thuiszitters dat er geen aanmeldingen meer mogelijk zijn.

Het is op 2 oktober. Ik ben benieuwd of we daar nog van horen in het najaar.

Naief als ik ben vind ik onderwijs een emancipatiemodel.

Interessant artikel in de Correspondent

Hoe efficiëntie het risico uit het onderwijs haalt.

De link: https://decorrespondent.nl/2544/Hoe-efficientie-het-risico-uit-het-onderwijs-haalt/143889362496-79f730cc

Björn doet he-le-maal niets. Hij zit achterover in zijn stoel, op twee poten, en probeert zijn koptelefoon te verbergen onder zijn capuchon. Op zijn rapport staan twee vijven en een vier. Tijdens de rapportvergaderingen wordt gezegd: ‘Hij kán het wel, maar hij moet echt iets gaan dóen!’

Björn is niet één leerling. Björn kan ook Debby, Ward of Ezgi heten. Hij staat voor tientallen leerlingen die ik de afgelopen jaren lesgaf. De een gamet liever dan dat hij Franse woordjes leert, de ander blowt te veel, een derde vindt jongens leuker dan school. Maar ze hebben één ding gemeen: school interesseert hen niet zoveel.

Of in ieder geval: niet zoveel als school zich in hen interesseert.

Want zijn mentor gaat met Björn in gesprek. De afdelingsleider stelt een handelingsplan op om Björn aan het werk te krijgen. En omdat er het vermoeden bestaat dat Bjorns prestaties lijden onder zijn blowgedrag, nodigt ook de zorgcoördinator hem uit voor een gesprek. En als hij nog één keer spijbelt, wordt de leerplichtambtenaar ingeschakeld. Rondom Björn zijn kortom allerlei mensen bezig om hem aan het werk te krijgen.

Ondertussen is Björn thuis FIFA aan het spelen, draait hij jointjes op het schoolplein en mist hij zijn toets biologie.
Hoe verbeter je Björns persoonlijkheid?

Niet alleen in academische kringen, ook in het voortgezet onderwijs komt steeds meer de nadruk te liggen op efficiëntie. En een school is efficiënt wanneer ze het halffabricaat ‘leerling groep 8’ (input) zonder vertraging (throughput) naar een eindexamenpapiertje weet te loodsen (output). Bij Björn en de zijnen is de kans dat zij op deze lopende band (bij de troughput) blijven haken, erg groot. Dat kost de overheid geld. En als de band te vaak hapert, krijgt de school de Onderwijsinspectie op bezoek. Die throughput wordt vanaf 2016 nog belangrijker, omdat de doorstroomcijfers in de onderbouw een aparte indicator worden Bekijk hier een informatief filmpje over het nieuwe beoordelingsmodel van de Onderwijsinspectie. waar de Inspectie op gaat letten.

Er is dus van alles aan gelegen om Björn niet te laten zitten. Maar hoe krijgen we hem over?

Björn is slim genoeg, daar ligt het niet aan. Op de basisschool was hij een van de beste leerlingen en hij kwam het voortgezet onderwijs binnen met een goede cito-score. Met de input was kortom niets mis. In een recente Policy Brief van het CPB wordt gesteld dat cognitieve vaardigheden maar een beperkte voorspellende waarde hebben voor succes. Niet intelligentie, maar persoonlijkheid is een belangrijke factor in het behalen van succes. 'Persoonlijkheid voorspelt succes. Vermijd eenzijdige focus op cognitie,' kopt de beleidsbrief dan ook.

We moeten dus gewoon even Björns persoonlijkheid verbeteren

We moeten dus gewoon even Björns persoonlijkheid verbeteren.

Maar hoe? ‘Empirisch bewijs over het verbeteren van persoonlijkheid is nog steeds schaars,’ schrijft het CPB, en ‘daarnaast is persoonlijkheid slecht te meten met het standaardpakket aan beschikbare testen.’

Wel is er een lijstje. Een vijftal ‘persoonlijkheidsdimensies’ waarmee de persoonlijkheid in kaart kan worden gebracht. Wie succes wil hebben, is in zijn jeugd nieuwsgierig, wilskrachtig, sociaal, aangepast en gevoelig.

Maar met ‘succes’ bedoelt het CPB niet dat iemand een gelukkig leven zal leiden of een goede burger zal zijn. Dat blijkt wel uit de conclusie die het Planbureau trekt:

'In welke richting mensen hun persoonlijkheid het beste kunnen ontwikkelen, hangt dus af van de mate waarin ze over bepaalde persoonskenmerken beschikken en het soort baan dat ze ambiëren. Er moet voor elk deel van de populatie goed gekeken worden aan de ontwikkeling van welke vaardigheden het schort, voordat effectieve maatregelen genomen kunnen worden.'

Succes gereduceerd tot baanzekerheid, persoonlijkheid tot een instrument voor sociaaleconomisch succes. Meetbaar gemaakt zodat effectieve maatregelen genomen kunnen worden om gebreken weg te poetsen.

Ik zie zo’n sociaaleconomisch ontwikkelingsgesprek voor me, op maandag, tijdens het vak Persoonlijkheid. ‘Björn, jij scoort een 8 op sociaal gedrag, maar je nieuwsgierigheid laat te wensen over. En als je niet gevoeliger wordt, dan ga je dit jaar gewoon niet halen.’
De interventie slaagt niet

Overdrijf ik? In Nederland onderzochten onderwijseconomen Eva Feron en Trudie Schils het effect van persoonlijkheidstraining op schoolprestaties. Eens per maand werkten Schils en Feron met een groep leerlingen uit de derde en vierde klas van het vmbo en de havo aan de persoonlijkheid. Zij baseerden hun interventie op twee bestaande persoonlijkheidsprogramma’s uit de Verenigde Staten: Skills for Action en The seven habits of highly effective teens. In die programma’s maken leerlingen die onderpresteren opdrachten die gericht zijn op de ontwikkeling van sociale vaardigheden. Dit door enerzijds bewustwording en training van zelfdiscipline, kritisch denken, verantwoord beslissingen nemen en problemen oplossen, anderzijds door de stimulering van motivatie en toekomstoriëntatie door informatie te geven die het nut van het presteren op school en het behalen van een diploma duidelijk maakt. Zij kregen zo vragen als ‘Zou je je zelfvertrouwen verder willen ontwikkelen?,’ ‘Hoe ga je om met druk van anderen?’ en ‘Kan je redenen bedenken waarom samenwerken belangrijk is?’

Illustratie: Iwan Smit
Illustratie: Iwan Smit

De interventie slaagde niet. Leerlingen presteerden niet beter en juist de leerlingen die de interventie het meest nodig hadden, namen deze niet serieus. Schils en Feron geven als mogelijke verklaringen dat één lesuur per maand te weinig is om het gedrag van leerlingen significant te verbeteren en dat het moeilijk is om binnen een jaar significante verbetering van cijfers te realiseren. Effecten op de langere termijn hebben zij bovendien niet kunnen meten.

Ik zie een andere verklaring. Björn zou de interventie, als hij die gedaan zou hebben, ook niet serieus nemen. Hij zou slechts sociaal wenselijke antwoorden geven, zónder daadwerkelijk op zijn persoonlijkheid te reflecteren. Ja, natuurlijk zou hij zijn zelfvertrouwen verder willen ontwikkelen. Nee, hij laat zich niet beïnvloeden door anderen. En kan hij redenen bedenken waarom samenwerken belangrijk is? ‘Ja.’

Dat weet ik omdat docenten in een light-variant dag in dag uit bezig zijn met de persoonlijkheid van hun leerlingen. In pauzes en na schooltijd zitten lokalen vol met leerlingen die eruit zijn gestuurd, na moeten blijven en mogelijk blijven zitten.

‘Je staat een 5 voor Nederlands. Hoe komt dat?’

‘Ik werk niet hard genoeg.’

‘Wat ga je daar aan doen?’

‘Harder werken.’

Het probleem is niet dat een leerling niet weet hoe hij zich moet gedragen, het probleem is dat hij geen zin heeft zich op die manier te gedragen.
Het prachtige risico van onderwijs

In Het prachtige risico van onderwijs Lees hier een bespreking van zijn boek. zet filosoof Gert Biesta (Universiteit van Luxemburg) zich af tegen het idee dat onderwijs niet meer is dan de effectieve productie van vooraf gedefinieerde leeropbrengsten. Volgens Biesta is de wens ontstaan om onderwijs krachtig, veilig, voorspelbaar en risicovrij te maken. Dit doordat we in een tijd leven waarin we de boodschap meekrijgen dat de directe bevrediging van onze verlangens mogelijk en goed is. Iedere afwijking van dit risicovrije pad is een probleem dat moet worden opgelost.

Dit is volgens Biesta om meerdere redenen misplaatst.

Wie uitgaat van een controleerbare output, gaat voorbij aan het feit dat mensen van elkaar verschillen

Allereerst wordt op die manier ontkend dat ieder mens zijn eigen manieren van doen en denken heeft, en dus ook zijn eigen beweegredenen en motieven om te handelen. Wie uitgaat van een controleerbare output, gaat voorbij aan het feit dat mensen van elkaar verschillen. Juist het onderwijs zou dit ‘oorspronkelijk egoïsme’ volgens Biesta moeten overstijgen.

Daarnaast is er een pedagogisch bezwaar. Wie van het onderwijs eist dat de output controleerbaar is, ziet niet in dat onderwijs een proces is dat altíjd omgang met anderen vereist. De uitkomst van dat proces kan niet op voorhand worden vastgelegd, net zomin als het resultaat van de opvoeding bekend is wanneer een baby zijn eerste stapjes zet.

Illustratie: Iwan Smit
Illustratie: Iwan Smit

Waar het om draait is de ‘omvorming van wat gewenst wordt naar wat wenselijk is.’ Dat maakt dat onderwijs een avontuurlijke reis is waarvan de bestemming niet vastligt, en niet een sprintje waarbij de finishlijn vooraf op 100 meter is gelegd.

Tegenover de wens om onderwijs risicovrij te maken, verdedigt Biesta een benadering van onderwijs als proces dat altijd een risico met zich meebrengt. Biesta: 'Het risico van onderwijs bestaat omdat [...] het in het onderwijs niet gaat om het vullen van een emmer, maar om het aansteken van een vuur. Het risico bestaat omdat onderwijs geen interactie is tussen robots, maar een ontmoeting tussen mensen. Het risico bestaat omdat leerlingen geen objecten zijn die moeten worden getraind en gedisciplineerd, maar handelende en verantwoordelijke subjecten.'

Natuurlijk moet het onderwijs resultaten boeken en willen docenten dat leerlingen leren en presteren, maar dat betekent niet dat een perfecte afstemming tussen input en output mogelijk of wenselijk is.
Persoonsvorming als risico

Ook persoonsvorming brengt een risico met zich mee. Biesta ziet verantwoordelijkheid als belangrijkste kenmerk van de leerling. Hij betoogt dat subject-zijn geen attribuut is dat iemand bezit, maar een gebeurtenis: iets wat van tijd tot tijd voor kan komen, maar er niet altijd is. Een mens verwordt pas tot subject wanneer juist hij als subject nodig is, niet wanneer een willekeurig subject nodig is.

In minder-filosofische termen: je kan iemand niet dwingen zich verantwoordelijk op te stellen, omdat verantwoordelijkheid iets is wat iemand zelf neemt.

Dat betekent dus dat er geen onderwijsprogramma kan worden opgesteld waarbij leerlingen aan de hand worden meegenomen om stapje voor stapje hun persoonlijkheid te verbeteren, zoals Feron en Schils met hun persoonlijkheidstraining wel probeerden. Daardoor zou immers het punt dat subjectiviteit iets is wat kán gebeuren, maar waarop geen garantie is dat het ook daadwerkelijk zal gebeuren, worden gemist. Van risico is dan geen sprake meer.

Het onderwijs kan volgens Biesta door middel van het curriculum, pedagogiek en lesplannen hooguit proberen om ervaringen te creëren waarin leerlingen verantwoordelijkheid op zich kunnen nemen, of, andersom: ervoor zorgen dat ons onderwijs zulke ervaringen niet uitsluit.
Iedereen tevreden?

Onderwijs gericht op efficiëntie en een zo hoog mogelijke throughput, sluit zulke ervaringen wel uit. Hoe groter de kans is dat een leerling blijft haken op de lopende band, hoe nauwer het web van mentoren, afdelingsleiders en zorgcoördinatoren zich om hem sluit. Dagelijkse huiswerkcontroles, verplichte werkmiddagen, handelingsplannen: van de leerling die geen verantwoordelijkheid kan dragen wordt alle verantwoordelijkheid afgenomen.

Zo gaat Björn aan het eind van het jaar tóch over. Björn is blij dat hij volgend jaar niet in de klas zit met die kleuters van een jaar lager, zijn ouders zijn blij dat hij dan niet met nog minder werk schamele zesjes kan halen, de school is blij omdat de Onderwijsinspectie tevreden is en de Inspectie knikt goedkeurend bij het mooie throughput­­-cijfer.

Eind goed al goed, zou je zeggen.

Maar de verantwoordelijkheid die nodig is in zijn vervolgopleiding, en later in zijn leven, is Björn nog altijd vreemd. Hij heeft juist geleerd dat anderen je problemen voor je oplossen als je daar zelf geen trek in hebt. En laten we wel wezen: scholen zijn geen sportclubs waar je je voor aan kan melden als je daar zin in hebt, maar instituten waar leerlingen tot hun zestiende verplicht naartoe moeten. Ook de school heeft wel degelijk de verantwoordelijkheid dat leerlingen leren en een diploma halen, zeker wanneer het gaat om pubers die wanneer zij niet hard genoeg werken een heel jaar al hun vakken over moeten doen. Alleen de balans tussen verantwoordelijkheid nemen en verantwoordelijkheid geven lijkt te zijn doorgeslagen.

Geef de leerling daarom meer verantwoordelijkheid, maar maak de consequenties minder zwaar. Laat een leerling die niets uitvoert niet een jaar zitten, maar een kwartaal. Geef hem niet zes, maar vier weken zomervakantie. Laat hem niet al zijn vakken overdoen, maar de vakken waar hij onvoldoende voor staat.

Wat we in de tussentijd doen met Björn? He-le-maal niets.