Collectieve aanpak dikte?

Obesogene omgeving

Onze omgeving is wat ze noemen "obesogeen". Dikmakend dus.

De meeste maatregelen die je kunt verzinnen zijn óf dubieus omdat het effect ervan onduidelijk is óf moeilijk uitvoerbaar omdat de lasten/kosten onevenredig zwaar op één partij gaan drukken.

Wat het ingewikkeldst is, en tevens een van de belangrijkste dingen is volgens mij de inrichting van de steden en gebouwen. Bedrijventerreinen en grote winkelcentra schreeuwen om gebruik van de auto. Wonen en werken door elkaar in een fietsvriendelijke omgeving nodigt veel meer uit tot bewegen. Bouw trappen centraal in een gebouw, en de lift ergens achteraf, in plaats van andersom.

Instinctief ben ik meteen voor een verbod op marsen en dergelijke in schoolkantines en snoepautomaten (hier op kantoor is ook niet één fatsoenlijk tussendoortje te krijgen). Maar daar kom je al op een hellend vlak. Zie het inmiddels beroemde broodje kroket dat beter is dan het broodje kaas: bepaal jij maar eens wat gezond is en wat niet.
Een verplicht label met de hoeveelheid calorieën per portie of per 100 gr, daar zie ik dan nog wel iets in.

Eens met ellen

Ik ben het meer eens met Ellen - die trouwens volgens mij ook op de lijn-Katan zit: de omgeving moet niet-bewegen moeilijker maken.
Dat dit werkt, zie je in Amsterdam, al was het daar geen opzet. Omdat die stad een joekel van een parkeerprobleem heeft, hebben heel veel mensen geen auto. Wie wel een auto heeft, laat het wel uit zijn hersens m voor elk wissewasje te pakken, want 'even de stad in' kost een vermogen aan parkeergeld - als er al een plek te vinden is. Dus ga je met het OV (lopen naar de halte, lopen van de halte) of, waarschijnlijker, de fiets de stad in. Amsterdammers bewegen meer dan de gemiddelde plattelandsbewoner.

Een mooi voorbeeld van een gebouw dat tot beweging aanzet is de Amsterdamse (sorry) boekhandel Scheltema. Die heeft een groot aantal halve verdiepingen. Wie de winkel inloopt ziet een roltrap omhoog. Dat is dan ook meteen de enige, daarna zijn er alleen nog maar gewone trappen naar de overige (halve) verdiepingen. Er is ook een lift, maar die zie je niet direct als je binnenkomt, en door zijn krapte nodigt-ie ook niet uit tot gebruik.

Dat is vast niet gedaan voor ons lichamelijk welzijn, maar eerder om het rondlopen in de winkel (en dus impulsaankopen) te bevorderen. Maar bijna niemand neemt de lift.

Brede, aantrekkelijke trappen en krappe liften, veel autootje pesten en fietsen stimuleren, dan komen we hopelijk al een eind.

Het zou in dat verband overigens fijn zijn als industrie- en bedrijventerreinen de fietser en voetganger (lees: degene die net uit de bus is gestapt) niet het gevoel gaven dat-ie daar niets te zoeken heeft. Die gebieden zouden alleen maar mogen worden ontworpen door planologen zonder rijbewijs!

Zes uur per week sporten door de strotjes van weerloze kindertjes duwen (sorry, Sini) maakt het ze vermoedelijk alleen maar tegen (hoeveel kinderen ken jij die na hun schooltijd nog uren vrijwillig sommen oplossen? ) en helpt bovendien de volwassenen niet.

Het duurder maken van 'slechte' voedingsmiddelen lijkt aantrekkelijk, maar er is maar zo weinig eenduidig slecht dat dat alleen al een reden is om ermee op te passen. Leg eerst die fietspaden maar eens aan

Groeten,

Temet

Mien

Dat valt wel mee, die winkel is niet rolstoelonvriendelijker dan andere winkels. Er is een lift, die het doet, waar iemand in een rolstoel in kan (en dan kan er denk ik nog wel éen persoon bij) en die alle (halve) verdiepingen aandoet. Punt is alleen: die lift ligt niet onmiddellijk in het zicht als je binnenkomt. Wat wel in het zicht ligt, is de roltrap. Ook daarin verschilt de winkel overigens niet van veel andere. Maar na die eerste roltrap is het uit met de pret: de rest zijn gewone trappen (alleen halve, vanwege die halve verdiepingen). Wie traplopen wil vermijden had de lift moeten nemen, maar daar kom je dus zo snel niet op (tenzij je die winkel kent, of rolstoelgebruiker bent want dan moet je wel)

Toen ik schreef dat die lift door krapte niet uitnodigde tot gebruik overdreef ik eigenlijk, want zo krap is die lift ook niet. Er zijn echter ook winkels of winkelcentra met mooie, glimmende liften die uitnodigen om erin te stappen. Dat is hier dus niet het geval.

Groeten,

Temet

Vroeger

Vroeger, toen er nog geen auto's waren en geen afwasmachines, wasmachines en stofzuigers, hadden de mensen veel meer beweging. Een mens is er niet op gemaakt om de hele dag niets uit te voeren (alleen de muis van je computer en het stuur van de auto)
Maar zonder wasmachine en stofzuiger kan ik niet. Ben wel voor een ontmoedigingsbeleid voor de kleine ritjes van de auto (naar school, boodschappen). Alleen hoe dit te realiseren?
Het is wel fijn om te weten dat sporten zo dikmakend is (tenzij je het ononderbroken tot je dood doet).
een luie rafelkap (maar wel op de fiets!)

Schoolkantines en gemeentevergunningen

Ik vind dat snoepautomaten uit scholen moeten verdwijnen, en dat schoolkantines normaal voedsel moeten bieden.

Verder: geen snackbarren naast school. Er is aangetoond dat de beschikbaarheid van fast food de consumptie ervan bevordert. Bij ons in het dorp (Leek) heb je heel weinig snackbarren. Er is echter een grote mobiele snackbar... pal naast het vmbo. De gemeente zou nooit een vergunningen hebben moeten geven.

Pris

Liften

Veel bedrijven voeren al een ontmoedigingsbleid tav liftgebruik. In veel nieuwe kantoren heb je kleine liften, die ergens verstopt zitten, en grote en ruime trappenhuizen.

Het werkt, de meeste mensen nemen de trap.

pris

Roken is dodelijk

Misschien kunnen ze zo'n tekst ook vermelden op producten met veel vet of suiker ('van veel koekjes word je dik' of de aloude 'geniet, maar eet met mate'). Het zou ook erg prettig zijn als fruit en groente wat goedkoper zou worden want je bent een stuk duurder uit met een gezonde maaltijd dan met ovenfrites en frikadellen. Beleid vanuit de school zou me tegenstaan, ik maak zelf wel uit wat mijn kinderen mee krijgen. Hoewel ik dan weer geen moeite heb met de geen snoep/geen priklimonade-regel (dat zou ik toch al niet doen).
Ik denk trouwens dat we de afgelopen jaren al genoeg zijn doodgegooid met goedbedoelende adviezen door de overheid. Zouden al die mensen die nog steeds te dik zijn en die hun kinderen overvoeren dan al die campagnes gemist hebben?

Vic

Zouden al die rokers al die campagnes gemist hebben? Het effect van campagnes valt gewoon vies tegen. En op een gegeven moment zetten mensen gewoon de oren tegen elkaar open en blijft er niks meer hangen. Dus waarschuwingen op pakjes...tja.

Groeten,

Temet

Nog even over roken

Wat mij betreft verbieden ze het roken op middelbare scholen. Andere schadelijke verslavende middelen zijn toch ook niet toegestaan??Ik vind het bizar dat het nog mag.
Zowiezo raar dat afkickklinieken en GGZ-instellingen niet standaard cursussen Stoppen met roken in hun programma hebben.Een gemiste kans.

Mij lijkt het een goed idee als BSO's meer aan sport doen. Nu haken veel 11- en 12 jarigen af omdat de begeleiding niet op hen is afgestemd en ze zich daardoor een breuk vervelen en van de ouders thuis mogen zitten ( veelal achter de PC/TV).
Een uitgelezen kans voor sportclubs om hierop in te haken door de kinderen gratis workshops te geven in BSO-tijd . Halen ze meteen de klanten van morgen binnen.

Damajo

Welk boek, pelle?

Het boek van Katan, waar ik veelvuldig op terugkom, of dat boek van Midas Dekkers?

Geen van beide. Wat sport betreft: ik ben van mezelf geen enorme sporter en erger me aan de nadruk die soms op sport wordt gelegd als een soort geneesmiddel voor allerlei kwalen. Als er dan mensen zijn die zeggen dat het eigenlijk allemaal grote onzin is en nergens voor nodig, maar dat je gewoon veel moet wandelen en fietsen, dan is dat uiteraard spekkie voor mijn bekkie .

Het boek van Katan vind ik zo leuk omdat er zoveel voedings- en gezondheidsmythes in sneuvelen, en alles met onderbouwing (die ik dan overigens weer niet natrek, daar ben ik dan te lui voor). Maar ik volg niet alles wat erin staat: ik smeer nog altijd boter op mijn brood (als ik smeer) ipv die akelige halv- en margarines, en hij is bijv. ook vrij positief over light frisdrank etc, en ik niet.

Kortom: eigenlijk komt het erop neer dat ik gewoon die heren citeer als ze iets roepen wat goed in mijn straatje te pas komt

Groeten,

Temet

Sportclubs

"Een uitgelezen kans voor sportclubs om hierop in te haken door de kinderen gratis workshops te geven in BSO-tijd. Halen ze meteen de klanten van morgen binnen."
Helemaal waar. Het probleem met de meeste sportclubs is alleen wel dat er uitsluitend vrijwilligers "werken". Het is vaak al moeilijk genoeg om chauffeurs voor jeugdteams te vinden, laat staan dat er mensen genoeg zijn om hele schoolklassen aangenaam bezig te houden tussen 3 en 5. Als er al leden zijn die niet gewoon werken in die tijd.

Sporten

Het nut van georganiseerd sporten om af te vallen is maar zeer beperkt.
In de tijd dat ik twee keer per week naar de sportschool ging (met een door de fysiotherapeut opgesteld programma om sterker te worden en af te vallen), viel ik geen gram af. Toen ik een tijdje zonder auto ergens woonde waar ik er niet aan ontkwam dagelijks zo'n drie kwartier (in normaal tempo) te fietsen, viel ik wel af.
Het nut van bewegen om af te vallen zit 'm in dagelijks veel matige beweging te hebben, niet in één of twee keer intensief bewegen. Dat lees ik de laatste jaren steeds vaker, en het klopt met mijn eigen ervaringen.

Dat intensief bewegen heeft wel zin om je spieren te versterken en bepaalde vaardigheden te oefenen.

Daarom zie ik nog steeds meer in die dagelijkse beweging, dan in sportclubs.
Alleen: we hebben de openbare ruimte zo ingericht omdat dat makkelijk is. We hebben liften omdat dat comfortabeler is dan traplopen. We hebben auto's omdat dat handiger en sneller is dan fietsen (vooral met een lading kinderen en boodschappen). We hebben elektrische grasmaaiers omdat dat makkelijker gaat dan met de hand. Idem dito voor honderdduizend andere dingen.

Dus als je die handige items wegneemt, of de omgeving auto-onvriendelijker maakt, dan is dat beslist minder comfortabel en handig. We geven dat niet graag op.

Damajo

Op mijn school mag niet gerookt worden, ook niet door de docenten (niet in het zicht van de leerlingen in elk geval). Ik neem aan dat er wel meer scholen zijn met zo'n beleid, en dat het er steeds meer zullen worden. En heb ik het nu verkeerd of mag er op basisscholen standaard niet gerookt worden? Daar is de clientele toch altijd ruim onder de zestien, of staan de leerkrachten wel gezellig te paffen?
Groetjes
Massi (komt nooit op basisschoolpleinen, nog anderhalf jaar te gaan en dan mag ik met dochter)

Dank en commentaar

Dank allemaal voor de suggesties. Geinig om te lezen hoe anderen daarover denken. Wat betreft het sporten: mijn eigen ervaring is dat duursporten wel degelijk helpt. Maar meestal sporten we te weinig. Midas Dekkers kletst uit zijn nek, die is dan ook bioloog en columnist en geen deskundige op het gebied van fysiologie en sport. Hij moet nu eenmaal ook leven en een provocerende stellingname is dan reuze handig, genereert veel aandacht. Bewegen helpt, zo is mijn ervaring, om niet aan te komen. Je valt geen kilo's af als je netjes gemiddeld een half uur per dag intensief wat doet, maar je groeit wel minder snel dicht. Verder is aangetoond dat vier uur per week intensief trainen een anderhalf keer zo snelle stofwisseling oplevert. De truc is natuurlijk dat bijna niemand van ons vier uur intensief trainen per week haalt. Maar let eens op de figuren van sprinters versus marathonlopers. De laatsten zijn achterlijk mager, de eersten moeten vaak nog ettelijke kilo's kwijt om in vorm te komen voor een wedstrijd. Dat is niet toevallig. Ik ben dus erg voor langdurig sporten op een matig niveau. Je valt dan niet spontaan kilo's af, maar je blijft beslist gemakkelijker op gewicht en figuur. En je voelt je veel prettiger en fitter bij je dagelijkse bezigheden, wat Midas Dekkers ook zegt. Ik ben wel met de laatste eens dat je kunt overdrijven en dat het geen zin heeft om jezelf te pesten door je uren het snot voor de ogen te trainen. Dan hou je er ook veel te snel weer mee op, 't moet leuk blijven. Het stiekum inbouwen van meer beweging via trappen enz. lijkt me prima maar Mien heeft wel een punt w.b. de rolstoel toegang. Toen ik zelf ooit met een kinderwagen de stad in ging merkte ik pas goed hoe lastig wielen kunnen zijn.
En die vettax, daar voel ik toch ook wel wat voor. Het zou de voedselindustrie misschien ook wat extra stimuleren om ons niet te overladen met allerlei op idiote manieren bewerkt spul. Zoutjes voor de zaterdagavond en dan allerlei light spullen om dat weer te compenseren.....

Vettax

Tsja, maar dan kom je weer op de grote discussie uit: wat is dan ongezond?

Zie ook het draadje in Ouders en School waar een schooljuf met droge ogen beweert dat op haar school cake en fristi wel mogen (want dat is gezond), en chips en cola niet.

Dat je van chips en koekjes dik wordt, is evident. Maar ga je daar een tax op zetten, dan gaan de producenten schreeuwen dat kaas en worst en olijfolie óók heel veel calorieën bevatten. En dat is waar. Dus daar moet ook een vettax op.

Pindakaas: hartstikke vet, dus vettax. Pindakaas light: minder vet, maar wel meer suiker. Ook een vettax?

Het Voedingsbureau heeft prijzen "Goede Voeding" uitgereikt aan patat en koek. Want die waren ietsje minder vet dan de gewone soorten. Krankzinnig. Als zelfs het voedingsbureau zulke krankzinnige beslissingen neemt, wie moet dan beslissen waar de vettax op moet komen?
Je creëert een ontzettend ingewikkeld probleem.
Met roken was het véél simpeler. Alle sigaretten zijn slecht. Klaar.

Vet is goed

Vet is goed; het geeft een vol gevoel en stilt de honger effectief.
Montignac en Atkins hadden wel degelijk een punt, toen ze beweerden dat koolhydraten ongezond zijn omdat ze je insulinehuishouding beinvloeden, terwijl vet dat niet doet.

Oei vettax

Tja, ik was duidelijk een beetje te snel. Met vettax bedoel ik eigenlijk: belasting op ongezonder maar dat is inderdaad makkelijker gezegd dan gedaan. Ik zou alle produkten in aanmerking willen laten komen die na de oogst c.q. het slachten dusdanig verder zijn bewerkt dat ze een mix zijn geworden van van alles. Dus zonder tax: alle groenten, alle fruit, alle melkprodukten die geen toegevoegde suiker en andere hulpstoffen bevatten, vlees en vis en vooruit, alle broodsoorten. Verder produkten die niet gemengd zijn maar wel vet, zoals olie. Dus tomatenpuree heeft geen tax, dat is geconcentreerde tomaat. Maar tomatenketchup (suiker, azijn enz. erin gemengd) wel.
De rest heeft een extra tax. Klaar. Zoiets als het goedkope en het dure BTW-tarief. Of die grens van een x aantal Kcal per 100 gram, lijkt me ook aardig.
De grens zal altijd arbitrair zijn en ik ben het met Tinus eens dat vet eten echt niet erg is, integendeel. Is het niet zo dat sommige Bvitamines oplossen in vet? Nou ja. Nee, ik wil niet terug naar vroeger en ik wil niet macrobiotisch eten en wat al niet. Maar het loopt uit de hand nu. Overigens realiseer ik me ook donders goed dat je dan ook nog niks doet aan een ander probleem: dat van de trend om porties, wat het dan ook is, steeds groter te maken.

Mixproducten?

Hmm,Matriarch, je begeeft je op steeds gladder ijs .
De gedachte komt kennelijk voort uit het ongezonde idee van sausjes, fristi's, etc.
De consequentie ervan is:

- pakken pure suiker: geen tax
- flessen olie: geen tax
- roomboter: geen tax

- groentesoep: wel tax
- tomatenketchup: wel tax
- boemboes voor roerbakgroente: wel tax

Ik zie problemen.......

Trouwens

Ik kan me diverse onorthodoxe maatregelen voorstellen die óók een gunstige invloed zullen hebben op het overgewichtprobleem, maar die niet snel aanvaard zullen worden. Omdat ze heel onsympathiek en dwingend zijn tegenover de consumenten dan wel de fabrikanten, of omdat ze vergelijkbare problemen met zich meebrengen als de vettax (hoe onderscheid je gezonde van ongezonde producten).

Bijvoorbeeld:
- de benzine 3 x zo duur maken
- een totaalverbod op reclame en promo-acties voor alle snoep, koekjes, zoutjes en snacks
- dmv technologie in auto's een zware heffing op alle ritjes korter dan 5 km
- het verbieden van roltrappen, en het gebruik van liften met een toegangssysteem alleen mogelijk maken voor gehandicapten
- een bonus/malusregeling voor lunchwandelen in alle CAO's voor kantoorpersoneel
- spaarpunten die verdiend kunnen worden door 100 calorieën te verbranden op een apparaat met geijkte ergometer (gesubsidieerd op sportscholen of in overheidsgebouwen)
- een verbod op witmeel, witbrood, witte pasta en een rantsoenering van suiker ....ehhhh, nou schiet mijn fantasie een beetje op hol geloof ik.

Vitamines & vet (o.t) matriarch

Vitamines die in vet oplossen zijn ADEK

Grotere borden - grotere porties

Matriarch schrijft ergens dat de porties steeds groter worden. Ook de borden worden steeds groter. En dan leggen de meeste mensen ook gewoon meer op hun bord.

Dat is ons trouwens pas opgevallen toen mijn moeder verhuisde en in haar nieuwe huis stond een oude vaatwasser (zo'n 25 jaar oud). Haar (Ikea) servies paste niet. De borden waren te groot. Ze heeft dan een ander servies gekocht, weer borden te groot. Dan is ze gaan opmeten en kwam ze tot de conclusie dat geen enkel bord in de winkel in haar vaatwasser zou passen. Maar de borden van het bijna 40 jaar oude servies dat ze bij haar huwelijk had gekregen, pasten wel. Omdat ze dat liever niet gebruikte, heeft ze dan een oud (en goedkoop) servies gekocht voor dagelijks gebruik. De borden pasten perfect.

Wij hebben dan ook ons Ikea servies met grote borden vervangen door een servies uit grootmoeders tijd. Onze porties zijn merkelijk verkleind (ik merk het zelfs aan de kost van het eten). We eten automatisch minder.

Het is maar iets kleins, maar heeft hier toch wel effect gehad.

Katrien

Katrien en ellen

Heee Katrien wat een verhaal. Had ik me niet gerealiseerd van dat servies. Mmm je kan een kleiner servies niet afdwingen, maar er is geloof ik wel een bord in de handel waarop staat afgetekend hoeveel groente, pasta/rijst/etc en hoeveel vlees je zou kunnen opscheppen. Het zou helpen wordt beweerd, maar dat ding is errug duur.
Ellen dat zei ik al. Dus wel heffing op tomatenketchup en niet op tomatenpuree en inderdaad: geen heffing op olie. Kijk maar een paar postings terug. Ook een lage heffing op pure suiker vind ik geen probleem. En daarentegen dus een hogere op de hele rest. Ik zeg al, het wordt nu ook gedaan met hogere en lagere BTW-tarieven. Natuurlijk bereik je onbedoelde effecten zoals het ontmoedigen van het nuttigen van tomatenketchup. Maar het zou een heldere grens zijn en die dwang valt wel mee. Ik denk namelijk dat de problemen niet zitten in pure suiker en bakken in olie, maar in allerlei aanlokkelijke gemaksprodukten in grote porties met bergen suiker en vet erin verstopt. Een fabrikant verdient nu eenmaal veel meer op voedsel waar hij al wat mee gedaan heeft.
Wat porties betreft: die marsen, brossen en andere repen bijvoorbeeld, worden steeds groter, dus ik zou voor een heffing per gewichtseenheid zijn. Ooit zat er een dergelijke tax op kranten. Werd geheven per pagina. Kun je je nu niet meer voorstellen maar het was echt zo. In die tijd waren de kranten schaars en vooral dun.....Als het met leesvoer kan, kan het ook met gewoon voer. En nogmaals dat dwingen valt wel mee. Ik vind een schooljuf die een boterham met kaas gewoon verbiedt, en GGD's die vragen beginnen te stellen over je eetpatroon een stuk dwingender. Je verbiedt niks, het is gewoon een beetje duur(der). Op benzine zit al heel veel belasting trouwens. Kweenie, maar het zou wat mij betreft wel iets zijn om uit te testen. Misschien samen met een verbod voor scholen om zich nog langer met het dieet van de kinderen te bemoeien

Zelf nadenken?

Het zijn allemaal 'grappige' suggesties maar ik voel er helemaal niets voor. Het is toch niet verboden om ook eens zelf na te denken? Het is toch ook niet verplicht om een bord vol te nemen? En ik vind het alleen maar knap als je een king size mars in een keer op kunt. Dan mag je er van mij nog een

Vic

"Het is toch ook niet verplicht om een bord vol te nemen?"

Niets is verplicht. Maar meestal stem je je porties af op het bord voor je. Ergens moet je een leidraad hebben. En als de borden in de loop van de laatste decennia geleidelijk aan groter werden, worden de porties ook geleidelijk aan groter.

Natuurlijk vind ik niet dat er een maximumgrootte op borden moet komen. Dat zou al te gek zijn.

Maar ik vind wel dat je je als consument hiervan bewust mag (moet) zijn.

En als zoiets kleins als een kleiner bord er voor kan zorgen dat je minder eet en hierdoor afvalt, is dat toch goed?

Katrien

Goede ideeen

Ik ben het eens met: punten kunnen verdienen met bewegen (per 100 calorieen, haha, ik zie het al voor me, hijgende mensen op een loopband in de Jumbo: nog even, schatje, ik heb bijna genoeg punten voor een pak chips van zeven euro). Eigenlijk alle maatregelen die bewegen stimuleren lijken mij zeer verstandig (zonder daarbij de krakkemikkige medemens te vergeten).
Ook een goed idee: loze koolhydraten duurder maken.
En tenslotte: een totaalverbod op reclame die de link legt tussen voedsel en kinderen. Mijn dochter is amper twee en roept tegenwoordig als we in de supermarkt lopen: Dorareepjes! Bumbakoekjes! Ik wil die! Jaaaaa fijn, laten we een zo'n glucose-fructose-bom kopen waarbij je een euro extra betaalt voor het poppetje op de verpakking. Heel fijn. Ik word er ronduit vijandig van, de hoeveelheid verpakkingen en reclame die zich speciaal op jonge kinderen richt. Hoepel toch op met die rommel.
En tenslotte: van stress worden veel mensen ook dik. Ze gaan dan meer eten, enerzijds om toch nog ergens een goed gevoel vandaan te halen en anderzijds omdat bunkeren ook een lichamelijk buffergevoel geeft tegen de stress. Ik zou dus ook eens gaan kijken hoe je die met de rotzooitax verdiende euro's kunt inzetten om het welzijn in de samenleving te vergroten. Gratis stoelmassages, meer bloemen en planten en bomen langs de weg (die prettig autoluw is geworden door de beweegpolitie die autorijden zeer onaantrekkelijk heeft gemaakt voor korte stukjes), veel meer leuke speeltuintjes en openbare parkjes die uitnodigen om naar buiten te gaan, iets doen voor eenzame zieke of oude mensen etc.
Groetjes
Massi

Vic

Diezelfde argumentatie werd tot voor kort over het roken gevoerd. Vooral door tabaksfabrikanten.

Het is toch niet verplicht om te roken? Iedereen mag toch zelf weten hoeveel en wanneer hij rookt? Daar zijn wij toch niet aansprakelijk voor?
Tot op zekere hoogte is dat waar.

Tot op zekere hoogte. Want na verloop van tijd bleek dat als sigaretten óveral verkrijgbaar zijn, als er óveral reclame voor wordt gemaakt, als je voetbalplaatjes bij de sigaretten krijgt, als het heel gewoon is dat overal gerookt wordt, als je roken mag afbeelden als hip en stoer en cool en sexy, als je gratis sigaretten mag uitdelen op jongerenfeestjes, dat dan er veel meer gerookt wordt dan als dat allemaal niet kan en mag.
Al die mensen die zelf kunnen beslissen en zelf kunnen nadenken, blijken bijna allemaal vatbaar voor reclame, volop beschikbaarheid, en sociale normen.

Wat we nu voor roken abnormaal vinden (reclame gericht op kinderen, gratis uitdelen, overal beschikbaar), vinden we nu voor koekjes en snoep en andere loze koolhydraten heel normaal.
Wist je trouwens dat suiker ook lichamelijk verslavend kan werken?

Vergelijking

Grappig dat ik degene was die over roken begon terwijl ik me nu, als verstokte roker, telkens persoonlijk aangesproken voel. De antirookcampagnes zorgen er gelukkig voor dat steeds meer jongeren niet beginnen met roken. Het verschil met koekjes, snoepjes, sapjes, is dat die dingen niet 100% slecht zijn (zoals roken). Ik ben bijvoorbeeld dol op versgeperst vruchtensap. Dat is volgens mij hartstikke gezond, maar als je er een liter van per dag drinkt een aardige bijdrage aan je totale calorie- en suikerinname.
Worden op scholen eigenlijk al lessen in gezonde voeding gegeven? Dat zou ik dan nog wel nuttig vinden.

Eten is gezond

Dat is sowieso het hele ingewikkelde aan de discussie over obesitas.
Met roken kun je stoppen, hoe radicaler hoe beter. Eten moet je blijven doen, en er is geen radicaal dieet dat gezond is. Variatie is gezond, en juist variatie zet de deur open naar " een beetje te veel van dit en wat te weinig van dat".

"Worden op scholen eigenlijk al lessen in gezonde voeding gegeven? Dat zou ik dan nog wel nuttig vinden."

*proest* Ja, en meer dan je lief is. Met praktijkinvoering en al. Zie nogmaals het draadje in Ouders en School. Er zijn juffen die verzinnen dat cake en fristi wel gezond zijn, en cola en chips niet.
Of zie het Schoolontbijt: scholen houden een door nestle en Unilever gesponsord ontbijt op school om kinderen te leren dat ontbijten gezond is (wat al een dubieuze wijsheid is). En dat wordt aanschouwelijk gemaakt met krentenbollen, hagelslag, chocomel....
Het is om je te bescheuren als het niet zo triest was.
Het zou mogelijk best nuttig zijn om lessen over gezonde voeding te geven, maar vind maar eens een werkelijk sluitende definitie over gezonde voeding.

Kleine borden en zelf nadenken

Natuurljk heb ik weer geen naam paraat, maar ik las laatst van een Amerikaanse hoogleraar die ooit had uigevogeld dat uit lange dunne glazen minder wordt gedronken dan uit korte wijde glazen, want in een hoog glas lijkt het meer. Dus heeft hij al zijn korte wijde glazen door hoge dunne vervangen. Ook heeft hij de koelkast met frisdrank in de kelder gezet. Gedachteloos teveel drinken is er nu dus niet meer bij.

En met die borden natuurlijk hetzelfde verhaal: het gaat om het gedachteloze teveel nemen. Natuurlijk kan iedereen zelf nadenken. Maar net zoals het veel moeilijker is om bewust de fiets te nemen als die auto er toch staat, is het ook moeilijk om een te groot bord bewust maar halfvol te scheppen. Maak het jezelf makkelijk (zo was de houding van die hoogleraar) en pas je serviesgoed aan, dan gaat het min of meer vanzelf.

In dezelfde categorie: als op de tafel de resten van het eten blijven liggen (bijvoorbeeld botjes van de kippepootjes, of doppen van de nootjes) dan eten mensen minder dan wanneer die resten steeds worden weggeruimd. Dop dus niet alleen je eigen boontjes, maar ook je eigen nootjes, en laat de doppen liggen, dan eet je minder dan van al gedopte pinda's, pistache etc.
(dat verhaal van die kippebotjes kwam langs in de BBC-serie 'the truth about food' , en dan vermoedelijk ook in het gelijknamige boek).

Ik blijf dat fascinerend vinden, dat soort berichten. Wij doen toch veel en veel meer op ons onderbewuste dan we weten. We denken minder dan we zelf denken, eigenlijk...

Groeten,

Temet