Van Harnas Naar Prinsessenjurk, Waarom Niet?
Het is ronduit belachelijk dat er mensen zijn die menen te kunnen bepalen hoe men zich dient te kleden! Kunt u het zich nog herinneren hoe het was om onbezorgd kind zijn en lekker deed waar u zin in had? Waarschijnlijk koestert u die periode en verlangt u stiekem terug naar die zorgeloze tijd, waar regels en verantwoordelijkheid er niet toe deden. Romeo, een jongen van 5 jaar, is niet langer welkom bij zijn huidige crèche omdat hij zich graag kleed als prinses. Het was verwarrend voor de andere kinderen, meende de begeleiders, en zijn leeftijdsgenootjes kunnen het maar niet bevatten waarom hij liever jurkjes aantrekt in de plaats van stoere jongenskleren. De meningen lopen uiteen en niemand kan de gevolgen voorspellen. Hoe vroeg begint de indoctrinatie van rolpatronen en de daarbij horende kledingvoorschriften? In hoeverre mag een kleuter nog kind zijn? Wat wordt er eigenlijk nog verstaan onder vrijheid?
De geschiedenis leert ons dat kledingvoorschriften, niet alleen van deze tijd zijn maar ook een bepaalde vorm van status verschaffen. Alian de Botton (2013) beschrijft in zijn boek ‘Status Angst’ verschillende tijdperken, waar status samen ging met een bepaald kledingvoorschrift. Neem bijvoorbeeld de nobele ridders die in de Middeleeuwen genoten van veel aanzien, omringd met vrouwelijk schoon en poëzie. Aan het versierde harnas kon het gewone volk zien dat zij hoog op de maatschappelijke ladder stonden. Het gewone volk droeg vooral simpele linnen kleren en hun status was zichtbaar lager. Ongeveer 200 jaar later in Engeland had vooral de echte ‘Gentleman’ veel status. Hij was te herkennen aan zijn elegante pak, en hoge hoed en mooi kunnen dansen werd belangrijker dan vechten. Dit zijn slechts twee voorbeelden, we zien niet alleen een verandering in normen en waarden, maar ook in klederdracht. Wie denkt dat kleren (soms) geen cruciale rol spelen, heeft het bij het verkeerde eind te pakken. Sinds de oudheid vervullen kleren een onderscheidende rol en bepalen de posities van mensen. We zeggen niet voor niks ‘kleren maken de man’. Kinderen werden lange tijd behandeld als mini-volwassenen en zij hoefden zich niet als ‘kind’ te onderscheiden. Mini-volwassenen hielpen de volgroeide-volwassenen mee met hun werk en hadden niet veel vrije tijd.
Terug naar anno 2014 zien we een ongelofelijke variatie aan kleren, in alle kleuren en maten. Kinderen onderscheiden zich openlijk van volwassenen en bepalen zelf wat, en hoe ze zich kleden. U kent ze vast wel, die laag hangende broeken, petjes los op het bolletje en dure merkkleren. Nee, niet elk kind kleed zich zo, sommige hebben een andere voorkeur, bijvoorbeeld het dragen van een prinsessenjurk. Is het niet zo dat kinderen mogen experimenteren met alles wat de wereld te bieden heeft, ongeacht het geslacht? Vrijheid is geen gegeven, het is een recht. We leven in een organische samenleving, dat is gebaseerd op verschillen tussen individuen en groepen. Tegelijkertijd verlangt dezelfde samenleving naar een mechanische solidariteit, waar verschillen zijn geminimaliseerd en iedereen sterk op elkaar lijkt. De zogenaamde volwassene is een hypocriet, die vergeten is hoe het was om kind te zijn en de vrijheid waarvan hij ooit genoten heeft. Moeten kinderen de dupe worden van zijn vergeetachtigheid?
Ja, waarom niet
Als ik kijk naar de winnaar van het songfestival, Conchita Wurst, kan anno 2014 alles 
http://www.nu.nl/songfestival/3772342/oostenrijk-wint-songfestival-nederland-tweede.html
onverdraagzaam
Ik hoop dat we met zijn allen weer wat verdraagzamer worden maar ik houd mijn hart vast.
Als kleuter trok ik mijn zoon met warm weer nog wel eens een gallabia aan, zo'n arabische jurk, met slippers, naar school.
Dat was prima op school. Na 9/11 heb ik dat toch niet meer gedaan. Zelfs buiten spelen gaf vijandige reacties. En als zijn vader arabisch met hem sprak in de metro keek iedereen op.
afgelopen week
gingen op donderdag in ieg in Frankrijk jongens in een rok naar school, met welk statement het ook alweer te maken had weet ik zo gauw niet meer
Protest tegen sexisme
http://www.rtlnieuws.nl/nieuws/buitenland/jongens-frankrijk-een-rok-naar-school
Belangrijk initiatief van die jongeren. Goed gedaan!
Context KR
"Hoe vroeg begint de indoctrinatie van rolpatronen en de daarbij horende kledingvoorschriften? In hoeverre mag een kleuter nog kind zijn? Wat wordt er eigenlijk nog verstaan onder vrijheid?"
Het gaat hier om een jongetje in Engeland dat één keer per week een speelgroepje van de kerk bezoekt. Ik vind het niet oké dat hij daar geen prinsessenjurk mag dragen, maar om dit incident nou te presenteren als een maatschappelijk probleem in Nederland lijkt me een beetje overdreven.
Op de katholieke peuter- en basisschool hier mogen kinderen dragen wat ze willen. Er zijn daar jongetjes die soms een prinsessenjurk dragen, er was een zevende groeper die als elfje naar het schoolcarnaval ging, meisjes met kort haar en jongenskleding. Daar zullen best wel wat mensen commentaar op hebben maar over het algemeen wordt het geaccepteerd. Kinderen in traditioneel Marokkaanse kleding ook trouwens.
skik
Ieder zijn heug en meug
Mijn historisch besef ten aanzien van mijn jeugd is, ondanks mijn vorderende leeftijd, nog niet dermate aangetast, dat ik vergeten ben hoe vrij ik als kind was: eerder onvrij, dan vrij. En dat eerst en vooral in mijn kledingkeuze! Ik liep rond in de kleren die mijn moeder zelf voor mij had gemaakt, of waar mijn oudere zussen uit waren gegroeid.
De Rooms-katholieke lagere school die ik bezocht, kende vanouds een streng kledingvoorschrift: meisjes mochten er geen broeken dragen en ook geen korte rokjes of jurkjes. Niet alleen de schoolleiding zag toe op naleving ervan, maar als vanzelfsprekend ook mijn moeder. Pas toen de middelbare school in zicht kwam, kreeg het voorschrift te lijden onder de tand des tijds. Tot mijn verrassing en opluchting strekten de invloeden van de culturele revolutie van de jaren zestig (kennelijk) zich zelfs uit tot binnen het bolwerk van de kerk van mijn ouders.
Wie de kindertijd afschildert als een zorgeloze tijd van vrijheid en blijheid geeft wat mij betreft een nogal romantische, geïdealiseerde voorstelling van zaken. Een mooie utopie om na te streven; dat wel.
Ook vind ik het te ver gaan om vrijheid van handelen te veronderstellen bij het aftrek vinden van een divers assortiment aan kleding onder de consument. Modes en medemens kunnen behoorlijk dominant zijn. Met name pubers zie ik nog niet zo snel volledig autonome keuzes maken bij het winkelen en het zich kleden. Zij zijn bijna per definitie zo onzeker over zichzelf, dat de groep veel invloed op ze heeft. De handel speelt hier opvallend handig op in. En zijn we welbeschouwd eigenlijk niet allemaal in zekere mate speelbal van de commercie?
Toegegeven; je kunt zo veel of zo weinig waarde hechten aan uiterlijkheden, als je zelf wilt. De lijfspreuk ¨ze moeten me maar nemen zoals ik ben¨ klinkt ook mij heel bekend in de oren. Toch ben ik nog nooit iemand tegengekomen, die zich voor zijn plezier in lompen hulde. Geen wonder! Mensen zijn statusgevoelig.
Met je uiterlijk maak je zichtbaar tot welke groep je behoort, c.q. wilt behoren (of juist niet!), en welke plaats je binnen de groep inneemt of wenst in te nemen. Zowel de behoefte om je te voegen naar de groep, als de wil je te onderscheiden speelt in uiterlijk vertoon een belangrijke rol.
Uiteindelijk komt het allemaal behoorlijk nauw. Slechts de goede verstaander weet van wanten. Voor ieder ander is het maar ingewikkelde materie.
Een jongen van vijf die zich graag kleedt in een prinsessenjurk, kan zich door zeer uiteenlopende motieven laten leiden. Misschien is roze zijn lievelingskleur; vindt hij satijn heerlijk aanvoelen op zijn huid; is hij zeer onder de indruk van kant en roesjes; wil hij lijken op een zus; liever een meisje zijn; en/of voelt hij zich helemaal thuis in de rol van obstinate, non-conformistische provocateur. Zolang je niet weet wat hem bezielt, draagt elke interpretatie van zijn gedrag een speculatief karakter.
Juist in onze kindertijd krijgen wij gedragscodes ingeprent. De normen en waarden, vooral ook die ten aanzien van seksualiteit, kunnen per groep verschillen. Behoeft het verbazing dat nu juist in godsdienstige kring zo´n conflict opspeelt? Alsof het de kerken waren, die voorop liepen in de emancipatie van homo-, bi- of transseksuelen en travestieten! Voor zover consensus bestaat in onze samenleving, reikt deze volgens mij niet veel verder dan de wens vreedzaam samen te leven met behoud van eigen identiteit.
Rode krullenbol
Autocorrectie
"obstinate, non-conformistische provocateur" moet natuurlijk zijn: "enfant terrible"!
Vroeger
Waarschijnlijk koestert u die periode en verlangt u stiekem terug naar die zorgeloze tijd, waar regels en verantwoordelijkheid er niet toe deden. ===
Ik heb warme herinneringen aan mijn jeugd tot mijn 11de verjaardag. Daarna ging er van alles niet meer helemaal 'zorgeloos' en ontstonden er conflicten tussen mijn zus en mijn ouders. Dat heeft verder een stempel op de tijd erna gezet. Dat ik warme herinneringen aan mijn kindertijd heb, ik reken tot 'kindertijd' de basisschoolperiode, komt omdat mijn ouders mij eigenlijk inderdaad heel vrij lieten. Zolang ik maar om 6 uur aanschoof bij het eten en ik in de avond volgens afspraak thuiskwam. En uiteraard moest ik mijn best doen voor school, dus ik moest mijn huiswerk gedaan hebben en opgedragen stof kennen. Verder totaal geen regels. Ik heb heerlijk met mijn vrienden in de duinen gewandeld, op dagen als vandaag op het strand gelegen, in de wei gepicknickt, marktje gespeeld, bij een buurjongen in de garage 'vieze boekjes' kijken, zolang ik maar op tijd thuis was. In de avond mocht ik zonder begeleiding van vader, moeder of oudere zus door het dorp, ik fietste 5 kilometer naar school toen ik 9 jaar en ouder was en iets later vonden ze het prima als ik door het donker van ons dorp naar een andere ging voor een koortje. Geen stress zoals moderne moeders kunnen hebben, over eventuele nare mannen die voor onze fiets konden springen. Daar werd nooit over gepraat. In dat opzicht was het inderdaad een zorgeloze en redelijk vrije tijd. Ondertussen, ja dat dan toch wel, waren er wel geboden en verboden. "Denk om de buren", was een bekende kreet van mijn ouders. Maar ook 'heeft de buurvrouw niets anders te doen dan boeken lezen?' De buren waren dus nogal belangrijk. De buren niet storen met lawaai en onbetamelijk gedrag en mijn ouders trokken zich denk ik op aan het gedrag van de buren. Mijn ouders lummelden niet, zoals de buurvrouw, en mijn ouders waren zo druk dat de tv pas om 8 uur 's avonds aanging, in tegenstelling tot de achterburen die ál om 7 uur tv gingen kijken, foei!
Hoewel ik met warme herinneringen aan mijn kindertijd terug denk, zou ik er werkelijk niet naar terug willen. Dat is geweest. Ik heb die hele weg naar het heden niet afgelegd om weer terug naar af te gaan.
Wat Romeo van 5 jaar betreft, moet ik eerlijk zeggen dat ik denk dat ik hem ook niet in prinsessenkleren naar de kleuterschool had laten gaan. Ik vraag me nu af of dat erg bekrompen van mij is. Ik heb het gevoel dat dit een beetje hetzelfde is als wat je wel eens bij Idols zag. Jonge mensen die echt totaal geen talent hadden en voor het oog van een groot deel van Nederland lieten zien dat ze dachten dat talent wel te hebben. Dat was een deel van het succes van die voorronde-afleveringen. Leedvermaak om die sukkels die dachten dat ze konden zingen. (Ik vind ze geen sukkels!!) Heel dapper, dat zeker, maar als ouders moet je je kind soms ook een beetje beschermen. Je hoeft niet alles van je kind fantastisch te vinden. Soms moet je eerlijk zijn.
Mijn man zei net in verband met Romeo: "je weet natuurlijk niet wat zich bij de ouders van Romeo heeft afgespeeld. Een heel boos jongetje die zich krijsend en gillend op de grond heeft gestort en te kennen gaf dat hij in die jurk naar school zou en moest, punt uit. Wat dan? Tja, misschien toch maar laten gaan dan? Ik weet echt niet zeker wat ik gedaan zou hebben. Ik neig naar 'niet'.
zorgeloos
Mijn jeugd was nogal zorgeloos. Inderdaad de vrijheid die, vooral je moeder als aanwezige opvoeder, je gaf om zelf overal naar toe te gaan als je maar je huiswerk maakte en op tijd voor het eten thuis was.
Op de fiets naar koor inderdaad, zelfs in het donker.
Wie weet wat voor risico ik allemaal heb gelopen wat allemaal niet gepasseerd is.
Maar er was wel wat gedoe over kleding. Zowel op school als thuis en in de kerk. ik heb me ook weleens in mijn kamer opgesloten omdat ik niet snapte waarom ik een nieuwe jurk niet eerst naar de kerk aanmocht. De spijkerstof bleek onoverkomelijk. Maar dat soort dingen is ook wel veranderd in de tijd. Meisjes in jongenskleding is nu meestal geaccepteerd. Andersom ligt nog moeilijk.
Maar wie weet veranderd dat ook nog weleens als er hier en daar maar wat gepast verzet gepleegd wordt.
