Indrukwekkende documentaire: voorbij het paradijs.
http://www.tvuitzendinggemist.nl/nederland-2/2doc/voorbij-het-paradijs-58800
Zeer indrukwekkende documentaire, vooral de laatste minuten. Wie heeft het ook gezien? De spanning ook tussen de beide families die op het laatst zo zichtbaar werd. De woede van de broer van haar, de wijsheid van het vriendinnetje. Ik wilde het eerst niet zien maar heb het toch gedaan. Vooral hoe de vriendin van de moeder zei dat er nu een soort verantwoording op je rust kan ik me goed voorstellen.
Mijn indruk
Het beeld dat ik ervan krijg is, dat Rob een narcistische persoonlijkheidsstoornis had en dat zijn naasten dit (begrijpelijk) niet hebben gezien.
De documentaire gaat niet in op mogelijke psychiatrische aandoeningen, terwijl hier waarschijnlijk wel een/de verklaring ligt.
Ter aanvulling
De voorstelling van zaken, dat kennelijk welke vader dan ook dit zijn gezin zou kunnen aandoen, vind ik laakbaar en abject. Onbegrepen gedrag vraagt om een verklaring; niet om een eenzijdige, absurde veralgemenisering.
Hoe dan?
Hoe zou je die verklaring dan willen krijgen, Rode Krullenbol? Want alle betrokkenen in de documentaire zoeken naar die verklaring.
In Australië is het overigens een moeder die haar kinderen doodde.
Ik snap de woorden 'laakbaar en abject' niet zo goed. De vraag kwam van de dochter van de broer, een meisje van 9. En die vraag schept verlegenheid bij alle betrokkenen. Enerzijds omdat je een meisje van 9 niet met zo'n zware vraag had willen belasten; anderzijds omdat het antwoord zo lastig te geven is. Want uiteraard denk je dat jouw vader, moeder, man of vrouw zoiets nooit zou doen, maar op basis waarvan denk je dat dan? En kun je daar met zekerheid iets over zeggen?
De vraag is beklemmend. En ik denk dat het antwoord ingewikkelder had mogen zijn. Zoiets als: nou, daar is wel heel veel voor nodig:
- financiële problemen;
- daar geen oplossing voor weten of niet hard genoeg zoeken;
- schaamte dat die problemen zijn ontstaan;
- en dus geen hulp inroepen;
- heel erg veel van je gezin houden (hoe wreed is dat)
- en heel hard voor je gezin werken;
- het beste voor je gezin willen;
- en merken dat je dat niet waar kunt maken;
- oververmoeid zijn;
- niet goed slapen;
- overspannen zijn en dat niet herkennen.
Dit zijn in elk geval ingrediënten die uit de documentaire nar voren komen.
En dan is er nog één onbegrepen ingrediënt, namelijk de tegenstelling tussen wat de makelaar heeft gezegd over de verkoopbaarheid van het huis (goed mogelijk) en de conclusie van de man zelf (kan niet verkopen door de huur van de schuren). Wat is er in het hoofd gebeurd, dat de boodschap van de makelaar totaal anders in het hoofd terecht is gekomen?
Wellicht is dat het vlammetje geweest dat de boel tot ontploffing heeft gebracht.
Het kan ook zijn dat het vlammetje was, dat de vrouw met de kinderen hem wilde verlaten midden in de moeilijkste fase.
Er zijn een heleboel elementen bij elkaar, die de zaak op scherp stelden. En er zijn een paar mogelijke oorzaken, waardoor het mis ging en de zaak ontplofte.
Ik weet wel dat het kan, dat je opeens ziet, dat de dood de beste oplossing is voor alle problemen tegelijk. En dat is dan ook volstrekt helder, daar hoef je dan ook niet meer over te praten. Het is ook niet iets wat na helder beraad komt, maar plotseling en duidelijk en zeker.
De vraag hoe het komt dat mensen zoiets dan toch niet doen is minstens zo interessant en belangrijk als de vraag waarom mensen zoiets dan wel doen. Ik denk dat de belangrijkste stap is, dat je de schaamte voorbij gaat en hulp zoekt. Misschien is die schaamte wel het grootste probleem geweest.
Tsjor
Maak het niet nog erger, dan het al is
Het geeft inderdaad geen pas om een kind van 9 jaar te belasten met loodzware vragen, of beter: een zwarter dan zwarte voorstelling van zaken, Tsjor. Laat ik daar nu juist (impliciet) bezwaar tegen maken in mijn vorige bijdrage aan dit draadje. Jammer, dat je mijn woorden zo tegenovergesteld hebt opvat en omdraait. Kennelijk veronderstel je, dat ik een minderjarig kind zou beschuldigen van het geven van een laakbare en abjecte voorstelling van zaken. Dat vind ik vreemd. Het mag voor zich spreken, dat ik mij slechts tot volwassenen richt(te).
In gevallen als dit gezinsdrama ligt bij hun de taak om het geschokte gevoel van veiligheid zo snel mogelijk weer recht te zetten. Eerst en vooral onder de kinderen, maar desnoods ook onder de volwassenen (wie weet zelfs ook bij zichzelf). Daarbij helpt het enorm om voor ogen te houden, dat gek gedrag voortkomt uit gekte. Hoe je het ook wendt of keert; het is en blijft abnormaal: de uitzondering die de regel bevestigt.
Stel je voor, dat slachtofferhulp in het teken zou staan van de boodschap: het is maar dat je het weet, maar traumatische ervaringen als deze kunnen ongeacht wat, elk ogenblik overal plaatsvinden. Dan los je problemen niet op, maar maak je ze alleen maar groter. En aan preventie kom je al helemaal niet toe.
Natuurlijk kan, mag en moet je je de vraag stellen hoeveel het (d.w.z. gekte) voorkomt en vooral ook onder welke omstandigheden. Een verstandig mens informeert zich goed. Het zal ook best zo zijn, dat waanzin in ieder mens schuilt. Zijn niet heel wat martelpraktijken op dit idee gestoeld?
Wat ik maar heb willen zeggen is dit: gezien de aard van zijn doen en laten is het zonneklaar, dat de vader in kwestie ofwel heeft gehandeld in een vlaag van verstandsverbijstering, dan wel reeds langer ernstige psychische klachten had. Het zou wat mij betreft de waanzin ten top zijn om er meer van te maken dan dit, door er een in wezen misantropisch mens- en maatschappijbeeld aan vast te hangen.
Vergroot de pijn toch niet, – die is al onvoorstelbaar groot – maar ga er gezond mee om. Doemdenken biedt per definitie geen soelaas en is nergens voor nodig. Idealiter brengen schokkende gebeurtenissen ons slechts tijdelijk in verlegenheid. Laten we, teneinde verdere verspreiding van geestesziekte te voorkomen, vooral de juiste lessen trekken uit de gang van zaken. Als de documentaire iets duidelijk maakt, dan wel het belang ervan psychische problemen tijdig te signaleren, de risico´s ervan voldoende te onderkennen en accuraat te handelen naar de situatie.
Het kan geen kwaad je (nader) te verdiepen in geestesziekten als Narcisme om de catastrofale gevolgen van waanzin een plek te geven.
Rode krullenbol
Diagnose
Rode krullebol, knap dat je via een documentaire een diagnose kunt stellen. De reactie van de direkt-betrokkenen vond ik authentieker: de aarzeling om een garantie te geven. Daar ligt geen misantropisch wereldbeeld achter, maar de erkenning dat je als mens niet weet hoe je onder extreme druk zult functioneren.
Tsjor
@Tsjor
Je blijft mijn woorden verdraaien. Ik stel helemaal geen diagnose en ik garandeer ook helemaal niet, dat mensen onder extreme druk altijd normaal menselijk gedrag zullen blijven vertonen.
Ik benadruk slechts, dat een verklaring voor gestoord gedrag kan worden gevonden in de hoek van de psychiatrie. Dit kan van cruciaal belang zijn voor het een plek geven van traumatiserende gebeurtenissen.
Het kan
ja, als je zegt 'het kan', dan snap ik dat. Het zou kunnen, maar of je dat veel verder helpt weer ik niet. Want dan zul je nog aan een meisje van 9 moeten verklaren, waarom iemand die zij altijd als 'normaal' heeft gezien gestoord is en waarom de andere mensen die zij als 'normaal' ziet niet gestoord zijn.
Ik hoop dat ik het nooit hoef uit te leggen.
Tsjor
oei
Dit soort gedrag wegzetten in de hoek van gestoord gedrag is natuurlijk heel veilig en overzichtelijk. Ons overkomt dat niet, alleen de zieke mens. Ik vind dat een redelijke (maar volstrekt ontoereikende) uitleg voor kinderen. Voor volwassenen vind ik het een sprookjesachtige voorstelling van zaken.
@vlam
Leg me geen woorden in de mond. Het spreekt voor zich, dat een ieder kan worden getroffen door geestesziekte.
Van mening veranderd?
#3 "De voorstelling van zaken, dat kennelijk welke vader dan ook dit zijn gezin zou kunnen aandoen, vind ik laakbaar en abject"
#10 "Het spreekt voor zich, dat een ieder kan worden getroffen door geestesziekte."
@M Lavell
Nee. Geestesziekte is doorgaans niet iets, dat als een donderslag bij heldere hemel toeslaat en van het ene moment op het andere tot een gezinsdrama leidt. Er gaat meestal heel wat aan vooraf. De documentaire geeft dit ook aan. Jammer genoeg blijkt op geestesziekte nog altijd een groot taboe te rusten. Mede hierdoor gaat het vaak van kwaad tot erger.
Taboe
Ik vind het nogal meevallen met dat taboe. De vraag is: hoe kom je aan een diagnose. Bij verschillende geestesziekten wordt de diagnose niet gesteld door de patiënt, maar door de omgeving. Bij schizofenie bijvoorbeeld. Er zullen ook weinig mensen bij de huisarts binnenstappen met de klacht: ik ben een narcist, dokter, kunt u mij helpen?
Dat familieleden of partners iemand een narcist, autist etc. vinden wil nog niet zeggen dat zij voldoende overtuigingskracht hebben om iemand ook echt patiënt te laten worden. En zonder iemands medewerking kun je verder niets (zie het drama rond schizofrenie).
Het tweede probleem is de behandeling. Bij narcisme is er bijvoorbeeld geen echte behandeling mogelijk, hooguit cognitieve therapie.
En dan: niet alle narcisten, schizofrenen etc. zullen hun gezin doden. Dus in die zin heb je ook niets aan zo'n diagnose, het heeft geen voorspellende waarde als het gaat om gezinsdrama's.
Ik ben zelf gecertificeerd persoonlijkheidsstoornissenvrij. Maar ik heb ook een periode gehad, waarin een boom langs de weg verscheen als de ideale oplossing voor alle problemen. Vreemd genoeg denk je dan ook, dat dat juist in het belang van de kinderen is. Wat mij heeft geholpen is de schaamte voorbij gaan en vertellen wat de problemen zijn. En dan een goede reactie van mijn broer krijgen: hoe denk je dat ik me zou voelen als jij dood bent vanwege geldproblemen en ik een hoop geld op de bank heb staan. Dat zette een knop om.
Het echte taboe ligt op het vertellen van je wanhoop, de schaamte over je problemen, het verlies van de 'eer' dat je niet in staat bent om voor je gezin te zorgen. De ingrediënten zijn alledaags: verantwoordelijkheidsgevoel, liefde, zorg. Dat maakt het juist zo moeilijk om te bevatten dat mensen zo'n stap kunnen zetten.
'Een vlaag van verstandsverbijstering' is nog de beste omschrijving. Maar daarvoor hoef je niet geestesziek te zijn.
Tsjor
Overigens
slaan bepaalde geestesziekten, zoals schizofrenie en depressie, wel degelijk toe als donderslag bij heldere hemel. Persoonlijkheidsstoornissen, zoals het Freudiaanse narcisme, zijn eerder kenmerken die horen bij een persoon. Als je die persoon leert kennen en van hem/haar gaat houden, dan is dat inclusief die persoonlijkheidskenmerken. De overgang naar: maar dat is problematisch, is lastig te bepalen voor de omgeving.
Tsjor
beter begrip
Ik denk wel dat een beter begrip van karaktervariatie tot aan persoonlijkheidsstoornissen en psychiatrische problematiek zou kunnen helpen. Het zou fijn zijn als er meer verstand was van wat dat aanricht in een gezin en wat je daar tegen kunt doen.
Ik denk ook dat huiselijk geweld te maken kan hebben met onbegrip op dat vlak.
Ik denk ook niet dat er helemaal niets op dat gebied bestaat. Er zijn mogelijkheden om impulsiviteit naar agressie te trainen of aan te zien komen. Al kan het een taai probleem blijken te zijn.
Beter begrip bij wie?
AnneJ, als je dat betere begrip en meer verstand bij de hulpverleners opbouwt wil dat nog niet zeggen dat het bij de potentiële patiënt terecht komt, want die persoon gaat niet naar de hulpverlening toe. Als de omgeving gaat denken: dit is niet normaal, dan wil dat nog niet zeggen dat zij de hulpverlening op gang kunnen brengen. Voor de hulpverlening moet iemand zelf hulp vragen. In de documentaire lijkt dat te worden belemmerd door schaamte.
Er mag van mij best een spotje van Sire komen dat zegt: als je 's nachts wakker ligt van de problemen, ga 's morgens dan naar je huisarts. Zoiets. Zodat iedereen weet dat geen enkel probleem zo groot is, dat het ook maar ooit in de verste verte de moeite waard zou zijn om het leven van jezelf te beëindingen en zeer zeker niet, helemaal nooit, het leven van de mensen om wie je geeft.
Tsjor
rode krullebol
Ik vond juist blijken dat het over een hele normale man ging, uit de verhalen bleken er helemaal geen psychiatrische diagnoses. Ik vond de verhalen ook een hele tijd behoorlijk objectief, ook van de broer van de vrouw. Inderdaad ergens ging er iets mis in de informatieoverdracht tussen makelaar en meneer.
Eng idee dat een "normaal" iemand tot wanhoopsdaden in staat is. Anderzijds eigenlijk weten we dat ook wel. Als je mensen in heftige omstandigheden brengt zijn ze tot gekke dingen instaat. Kijk maar waar "gewone" mensen in oorlogsgebieden toe in staat zijn.
het is en en
De vader van de twee omgebrachte jongetjes, Jeroen Denis, was ook een 'normale' man. Het is beiden denk ik. Je kunt iemand met normale en adekwate persoonlijke interne dynamiek en vaardigheden gek maken maar iemand die daar een beperkend karakter in heeft kan ook juist op zijn beperkingen getriggerd worden.
Had ik eerder geweten van het autisme van mijn exman en begrepen hoe dat in elkaar steekt dan had ik veel beter kunnen bijdragen door mijn eigen gedrag aan zijn innerlijke rust. Nog beter is als hij zelf goed had begrepen hoe dat in elkaar stak en mij daarover inlichten.
Zoals dat nu met mijn kinderen gaat. Door dat ze een beter begrip hebben van de overeenkomsten en verschillen in hun karakter en wat daar de gevolgen van kunnen zijn kunnen zij wel beter de verantwoordelijkheid voor hun eigen gedrag nemen.
AnneJ
Het probleem van 'hoe kom je aan een diagnose' is inderdaad voor een deel opgelost als kinderen al op jonge leeftijd een labeltje krijgen. Dat zu ervoor pleiten om vooral kinderen op jonge leeftijd zoveel mogelijk te diagnostiseren. Het kan best zijn dat de man ADHD had. Of een narcistische persoonlijkheid was. En het zou ook best kunnen zijn dat de kennis daarover bij hemzelf en zijn omgeving bepaalde ontwikkelingen zouden hebben kunnen voorkomen. Maar dan moeten we op ruime schaal gaan diagnostiseren, ik weet niet of je die prijs wil betalen.
Bovendien is het geen garantie. Wel of niet gestoord, iemand kan een topfunctie bereiken bij een grote bank, waarvoor vrouw en kinderen hem dankbaar zijn, miljoenen krijgen bij ontslag, en toch de beslissing nemen om zijn vrouw, kind en zichzelf te doden. Wanneer is het nodig om die persoon als 'gestoord' te labelen? Als hij trouwt en kinderen krijgt, als hij carriére maakt, of als hij ontslagen wordt, of pas als hij overgegaan is tot zo'n verschrikkelijke daad?
Tsjor
algemeen Tsjor
http://www.humanistischecanon.nl/humanisering_en_zingeving/martha_nussbaum
Liever nog zonder labeltje, gewoon meer kennis bij iedereen over zaken die voor een deel gewoon een ander karakter zijn en voor een deel een psychische kwetsbaarheid en waar je door betere kennis ook ziekte kunt voorkomen. Psychiatrische beelden ontstaan ook door een bepaalde kwetsbaarheid en de omringende cultuur.
Iedereen weet ongeveer wat het syndroom van Down inhoudt, waarom zouden we niet kunnen leren wat het syndroom van Asperger inhoudt?een
We leren ook wat transgender inhoudt of homosexualiteit.
En dan vooral ook een beter gedifferentieerde pedagogiek. Met meer beeld voor praktische steun en uitleg zonder uitvergroten. En zonder drama. Op het niveau van wat er achter gedrag kan zitten.
En wat daar ook de voordelen van kunnen zijn.
Minder 'gestoord' is 'opsluiten' en meer 'anders' heeft ook voordelen en ontwikkelingskansen.
Meer de Human Development Capability Approach (HDCA)van Martha Nussbaum, dan de onderbuik van mythische opvoedwaarden van de PVV en jeugdzorg.
Zingeving
AnneJ, dit gaat over zingeving en niet over psychische stoornissen. Dat brengt mij bij mijn stokpaardje: zingeving is een veel groter taboe dan psychische stoornissen. Of beter gezegd: het gebrek aan zingeving. En dat in een cultuur, waarin de grote verhalen zijn verdwenen en de individuen teruggeworpen zijn op zichzelf.
Tsjor
