Boek slow kids (recensie ad)

’Laat je kind toch gewoon kind zijn’
Door SUZANNE DOCTER
Kinderen van nu moeten allemaal uitgroeien tot Mozart, Rembrandt of Obama. Schrijver Carl Honoré stelt dat ouders én kinderen door het moderne opvoeden nerveuze, gestreste wrakken worden.
afbeelding vergroten
Voor ouders van nu is het alles of niets. Hun kind móet uitgroeien tot een genie, of eindigt anders onherroepelijk in de goot.

Middelmaat is niet genoeg. ,,Terwijl het gros van de kinderen doodgewoon is’’, zegt de Canadees Carl Honoré (41), schrijver van Slow Kids. Zijn vorige boek Slow, over de onthaasting van de maatschappij verscheen in 31 landen. Toch maakte onvrede over zijn eigen vaderschap het nodig om een boek te schrijven over hoe je als ouder kunt ontstressen. ,,Tijdens een ouderavond hoorde ik dat mijn zoontje goed kan tekenen. Ik kreeg visioenen over de nieuwe Rembrandt en bedacht een opleidingsplan. Tot mijn zoontje droog zei: ‘hoezo tekenles? Laat me met rust’.’’

Slow Kids is voor alle ouders die plezier in opvoeden kwijt zijn. ,,Overal ter wereld klagen ouders over vermoeidheid. Dat ze zoveel tijd kwijt zijn van het rijden van volleybal, naar tennis tot pianoles. En als je een speelafspraak wil maken, trekken ze hun agenda om over weken een gaatje te vinden.’’

Dat de ouders van nu zo gejaagd zijn, komt volgens Honoré doordat we ons in een uniek moment in de geschiedenis bevinden. ,,Allerlei ontwikkelingen komen samen.’’

Eén daarvan is de climax van de consumentencultuur. ,,Iedereen gaat voor het perfecte lichaam en van onze kinderen accepteren we ook geen gemiddelde.’’

Kinderen worden overladen met speelgoed, activiteiten en schoolwerk. ,,Ze moeten zo snel mogelijk alles kunnen. Voor baby’s heb je al cursussen Mozart en gebarentaal.’’

Wat ook meespeelt is het ‘kleiner worden van de wereld’. ,,Vroeger volgde je een studie en had je een baan voor het leven. Nu denken jongeren dat ze alles kunnen en binnen drie maanden de baas zijn. Anders gaan ze jobhoppen.’’

Ouders stimuleren dat, stelt hij. Zelfs als hun kinderen een baan zoeken, bemoeien ze zich daar nog mee. ,,Ik hoor van mensen die personeel werven dat steeds vaker ouders meegaan naar sollicitatiegesprekken of boos opbellen na een afwijzing. Terwijl ze hun kinderen beter kunnen voorbereiden op alle mogelijke situaties. Zeker met de huidige kredietcrisis mag je blij zijn als je je baan nog hebt.’’

Een derde ontwikkeling is dat mensen later beginnen aan het ouderschap. ,,Moeders van 39 hebben carrière gemaakt en nemen hun werkethos mee naar huis. De opvoeding moet professioneel verlopen. Er worden allerlei opvoedgoeroes ingeschakeld.’’

Verder zijn de gezinnen van nu klein. ,,Als al je genetische materiaal in één kind zit, moet het perfect gaan. Maar een kind is geen boetseerklei. Wat je er ook instopt: ze worden toch zichzelf.’’

Bijkomend probleem van kleine gezinnen is overbezorgdheid van ouders. ,,We worden geleefd door angst’’, zegt Honoré. ,,De wereld is veiliger dan vroeger. Toch houden we kinderen gevangen. Loop door een buurt met tweeverdieners en zie hoe weinig kinderen buitenspelen. Dat is te gevaarlijk. En wat dacht je van helmpjes en kniebeschermers voor baby’s die leren lopen?’’ Ook verplaatsen ouders zich te veel in hun kinderen. ,,Zij moeten ónze dromen waarmaken. Ik hoor het hier in Nederland ook vaak: ‘wij gaan op voetbal’.’’

Honoré vindt dat kinderen zelf activiteiten moeten kiezen. ,,Natuurlijk hoef je ze niet de hele dag hun eigen gang te laten gaan. Een beetje pushen en grenzen stellen is nodig. Maar luister naar ze. Als een kind zelf iets leuk vindt, is de kans groter dat het zich inzet dan wanneer jij als ouder iets bedenkt.’’

Natuurlijk was ook zijn eigen jeugd niet perfect. ,,Vaders speelden nauwelijks een rol. Die van mij heeft nooit een luier verschoond.’’

Toch hoopt hij dat zijn generatie een voorbeeld neemt aan de vorige. ,,Je ging buitenspelen met vriendjes en kwam terug rond etenstijd. Zonder dat iemand zich er mee bemoeide. Ook had ik lang niet zoveel huiswerk en proefwerken als mijn kinderen. Geef kinderen weer de ruimte om te spelen, zich te vervelen en zichzelf én de wereld te ontdekken.’’

Krijgt een kind die kans niet, dan is de kans groot dat het pyschische problemen krijgt. ,,Artsen zien steeds vaker kinderen van tien met een burn-out. Ook zitten wereldwijd miljoenen kinderen aan medicijnen zoals ritalin of antidepressiva. Omdat zij het leven niet aan kunnen,’’ zegt hij. ,,Daarnaast stijgt het aantal kinderen met overgewicht dramatisch.’’

Ouders zijn op de goede weg wanneer ze beseffen dat opvoeding een ontdekkingsreis is. ,,Er is geen geheime formule en je moet het niet doen zoals anderen. Ik doe zelf ook niet alles goed. Maar een tikje onzekerheid en de vraag of alles goedkomt, horen erbij. We leven niet in een perfecte wereld. Waarom dan een perfecte kindertijd nastreven?’’

Slow Kids, Carl Honoré, Uitgeverij Lemniscaat, €19,95.