eenzaamheid: hoe vullen jullie jong volwassenen hun vrije tijd in?
Hallo, ik heb een vraag over/voor mijn dochter (20). Ze heeft een rugzakje en is met moeilijkheden jong uit huis gegaan. Heeft een moeilijke tijd achter de rug en we merken dat ze weer omhoog krabbelt. Wat heel fijn is. Maar deze tijd brengt ook eenzaamheid met zich mee. Ze heeft een hoop mensen van zich vervreemd, oude vrienden zijn afgehaakt en met het groepje dat niet gezond voor haar was, is er (gelukkig) geen contact meer. Met onze zoon (broer) heeft ze minimaal contact en die wens ligt er bij beiden niet. Ze volgt geen opleiding en heeft sinds een jaar gelukkig stabiel werk. Ze is normaal/goed intelligent en staat op een wachtlijst voor een diagnose traject. Ze probeert maar zoveel mogelijk te werken, omdat dit haar afleidt van het feit dat haar leven heel anders loopt dan leeftijdgenoten en het gemis aan sociaal leven.
We merken de afgelopen maanden dat ze weer contact zoekt met ons (ouders). Iets waar we heel dankbaar en blij mee zijn. Maar ik voel haar pijn, want het komt ook voor een groot deel voort uit eenzaamheid. En dat is niet waarvoor ik wens dat mijn meisje contact zoekt. Ik gun haar een fijn en warm sociaal leven en ben dan liever voor haar niet nodig.
Ik wil me niet bemoeizuchtig opstellen, ben daarin héél gereserveerd, omdat ik haar niet 'opnieuw' wil wegjagen. Maar ze geeft zelf aan dat ze onze steun fijn vindt. Daarom hoop ik van jullie eens te horen wat jullie jong volwassenen doen in hun vrije tijd. Ik zit er zelf aan te denken of ze het leuk vindt om een hobby op te pakken en dat ik aanbied kosten te compenseren als ze daardoor minder verdient.
Moedigen jullie nog aan? En hoe doe je dat?
Mijn dochter is creatief, best onzeker, al doet ze met haar stoere uiterlijk, afstandelijke en naar mensen regelmatig botte houding en duizenden tattoo's alsof ze iemand zo de nek doorbijt, eronder zit iemand die echt best wel wat warmte, gezelligheid en vrolijkheid kan gebruiken. Vooral luchtig, want mijn dochter houdt niet van zwaar gedoe en al teveel gepraat. Wat dat betreft heeft ze een snel afgeleid brein. Zijn er voor jongeren clubjes die sociaal ook wel wat luchtig plezier en creativiteit kunnen bieden, zonder dat er sprake is van een duidelijke stoornis? Hoewel mijn dochter normaal begaafd en ontwikkeld is, kan ze niet makkelijk aansluiten bij de "geslaagde" jongeren die studeren en alles volgens het boekje doen. Dat voedt haar onzekerheid en voelt ze zich bij afsteken. Ze durft weinig initiatief te nemen en is daardoor ook niet zo heel erg voorwaarts. Denk dat de wereld voor haar nogal overweldigend voelt.
Jongeren die wat meer als haarzelf zijn, waar ze zich bij kan ontspannen.
Lieveheersbeest schreef op 22-08-2024 om 16:22:
Hoort dit niet bij het volwassen worden?
Ik zou hier als ouder luisteren, meedenken, maar niet gaan voorkauwen/sturen/oplossen. Gezien de geschiedenis zou ik me concentreren op wat er tussen jou en haar speelt en hoe dat kwalitatief verder uit te bouwen. Op haar leeftijd is haar sociale leven op de rit krijgen een uitdaging voor haar, niet iets dat haar ouders voor haar zouden moeten oplossen. Hoe verleidelijk ook.
Ik ben het hier ten dele mee eens. Uiteraard gaat jullie relatie voor alles.
Maar als ze ASS heeft, of iets anders neurodivers, kan ze best hulp gebruiken bij op een plek terecht komen die weer ontwikkel kansen biedt. Als ik naar mijn eigen zoon (19) kijk: die ervaart bij alles een drempel en hij kan ook niet bedenken of iets wel of niet bij hem past. Hij leert door te ervaren maar hij gaat uit zichzelf heel moeilijk iets nieuws aan. Dus daar is wat hulp, heel voorzichtig, echt wel nodig. Hij heeft nu bijv een baan die een groot succes is, waar hij ook veel sociale contacten heeft, en enorm groeit. De selectie heeft hij uiteraard zelf gedaan, maar de stap durven zetten, zich aanmelden etc, daar hebben wij veel in gedaan.
Heb niet alle reacties gelezen, dus wellicht dubbel:
Ik zou gewoon met haar leuke dingen samen gaan doen, omdat het gezellig is, en fijn om met je dochter samen te zijn en dingen te ondernemen, omdat zij dat fijn vindt. Doen mijn 22-jarige dochter (ook een typisch kind) en ik ook regelmatig. We zijn allebei creatief en gaan binnenkort samen op naaicursus.
Ontvang haar met open armen als ze je gezelschap zoekt. Het lijkt een beetje alsof je daar een twijfel hebt, omdat het misschien ‘not done’ is?
Werk: werken in de horeca is makkelijk om nieuwe jonge mensen te leren kennen, blijven vaak nog nazitten en de combi werken en beetje lol hebben is makkelijk in de horeca.
En mijn dochter loopt ook niet het geijkte pad: geen startkwalificatie, geen vervolgopleiding, wat mentale issues. Ze past niet in de geslaagde wereld, en is daar out of place. We geinen daar ook over, ik maak het luchtig want ben zelf ook zo. En ik ben ook goed terecht gekomen. En ik spreek regelmatig mijn trots uit dat ze zelf in haar levensonderhoud voorziet, ook al vindt ze het maar tijdelijk, de horeca. En dan zeg ik: misschien wel en misschien niet. Niks mis met een baan in de horeca. Punt is dat ieder een eigen pad loopt, en sommige paden zijn anders. En dat is prima. Er is geen goed of fout.
Wat zou ze zelf willen doen, in de creatieve sfeer?
Anne1234! schreef op 22-08-2024 om 19:33:
Mijn kinderen hebben alledrie nieuwe vrienden gemaakt op het werk. Ik weet niet wat voor werk dochter doet maar bijv in de horeca werken heel veel jonge mensen en is het vrij gebruikelijk om na werktijd te blijven hangen voor de naborrel. Daardoor ontstaat er makkelijk nieuwe contacten en nieuwe vriendschappen.
Dit zijn verhalen die ik van dochter hoor (werkt idd in de horeca). Naborrelen gebeurt zeker en ook wel een keer stappen. Haar contacten blijven daarbij, het is alleen gericht op uitgaan. Als ze een paar dagen vrij is, spreekt ze echt uit dat ze alleen is en niet weet wat ze moet doen en afwacht tot ze weer kan werken.
Niet een keer samen naar de film met die collega's of samen eten of iets anders samen doen. Dat ligt niet aan de contacten die ze heeft, die lijken qua initiatief denk ik gewoon ook op haarzelf. Ze vindt het zelf ook heel moeilijk om iets te organiseren en initiatief te nemen. Dat heeft ze nooit eerder gedaan.
Wat ik haar gun is dat ze hiervan een beetje de kunst kan afkijken bij jongeren die dit wat makkelijker kunnen en ook een beetje verwachten, omdat dit binnen een groepsdynamiek gewoon is. Waarbij ze een beetje kan meeliften en de kunst kan afkijken.
Vooral voor haarzelf is het lastig. Ze heeft duidelijk behoefte aan contact, is daar alleen zelf niet goed in om ook wat terug te bieden omdat ze niet weet hoe en dit al snel overweldigend vind. En relaties/vriendschappen draaien vaak toch ook op een beetje wederzijdse input.
Moederkareltje schreef op 22-08-2024 om 19:16:
De liefde verkennen op die leeftijd is een bezigheid. Dat is een fulltime baan op zichzelf. Houd je uren, dagen, maanden, jaren zoet. 1001 manieren.
Ze zal vast een hoop jongens/meiden/kikkers kussen tijdens het uitgaan. Daar ben ik niet bang voor. Van liefde weet ik niks en merk ik niks. En vraag ik niet naar, omdat dan mijn strot wordt doorgebeten 
Mijn zoon heeft ASS. Mijn truc om mezelf en mijn hulp en adviezen niet op te dringen is het stellen van vragen: Wil je daar hulp bij? Wil je dat ik mijn mening/advies geef?
Mijn zoon heeft wat vrienden opgedaan bij een bordspellenclub. Met die mensen heeft hij ook online contact, o a. om te gamen.
MamaE schreef op 22-08-2024 om 17:26:
Overigens; wat positief om te lezen dat het een stuk beter met je dochter gaat dan een paar jaar geleden en dat ze weer contact zoekt met jullie!
Ja, ben er ook heel blij mee! Echt zo fijn dat ze ons weer wat toelaat in haar leven! En ik moet dat dus met heeeeeeel erg veel voorzichtigheid aanpakken.
Ik vind het enorm frustrerend dat de hulpverlening haar niet op weg geholpen heeft toen er er nog woonde en ze zich er zo gemakkelijk vanaf hebben gemaakt (feitelijk bad bed brood). En nu is ze volwassen en mag ze alles zelf uitzoeken, terwijl wij als ouders aan alle kanten merken dat ze dit gewoon niet kan. Ze kan werken en geld verdienen. Dat zeker. Maar op alle andere terreinen in het leven is ze gewoon (nog) niet vaardig genoeg. Haar financiën worden voor haar beheerd, de woonplek is verzorgd door hulpverlening (waar ze over anderhalf jaar wegmoet met een strakke deadline) en ik probeer met haar haar administratie te doen. En dat moet zó voorzichtig, weinig druk, veel geduld, uitleggen, maar ook weer niet te, want snel boos en gefrustreerd. Lage verwachtingen hebben, dan raakt niemand gekwetst. Zij niet, wij niet. En doet toch eerlijk een klein beetje pijn om door het klein beetje herwonnen contact ook haar eenzaamheid en onvermogen te zien.
Mijn dochter werkt veel. ( zorg )
Kijkt series. Gaat naar de sportschool een of 2 keer per week en heeft een paard waar ze bijna dagelijks heen gaat. Leest boeken. Heeft een avond in de week vrijwilligerswerk. En spreekt af en toe met vrienden af voor een film, terrasje of muziekoptredens of festival . En dan nog vindt ze dat ze te weinig met haar leven doet. 
Oudste dochter zit in een burnout. Zit meestal thuis te gamen online. Was naast werk en school vroeger altijd al zo. Spreekt nu af en toe met vrienden af om een combinatie bord en computerspel te spelen. En gaat heel soms naar een fantasyfestival. Werk gaat nu tweede spoor in. Om haar maak ik me ook best zorgen. Maar heb er weinig zicht op, woont niet meer thuis.
Jonagold schreef op 22-08-2024 om 22:15:
Ik zie al veel goede suggesties voorbij komen. Ik ben het alleen niet helemaal eens met Lieveheersbeest. Nee, je kunt het niet voor haar doen, maar je kunt wel naast haar staan en haar helpen om dingen te verzinnen. Ik denk wel dat je daar het juiste moment voor moet kiezen. Je kunt bijvoorbeeld samen met haar breinstormen. Vervolgens alles (lang) laten sudderen. Tenminste, bij mijn zoon duurt het heel lang (lees: maanden) voordat een idee zover gerijpt is dat hij het ook uit kan voeren.
Je schrijft dat ze creatief is. Een cursus zou dan misschien iets voor haar kunnen zijn. Dan ontmoet ze ook gelijkgestemden.
Gamen kan ook een deur naar de buitenwereld zijn. Zoon van vrienden heeft online zijn vriendin leren kennen. Zijn nu al jaren samen. Dus dat kan zeker ook een leuke tijdsbesteding zijn.
Zijn er niet nog 1 of 2 mensen die ze weer eens kan opzoeken? Ergens een beginnetje maken. Van daaruit weer een sociale kring opbouwen. Als haar oude vrienden merken dat ze veranderd is, kan het contact misschien weer herleven.
Ze gaat een diagnosetraject in schrijf je. Haar behandelaar kan haar daarna misschien tips geven. En misschien zijn er wel praatgroepen. Mijn zoon had die wel, voor jongeren met ASS. Hij heeft er geen contacten aan overgehouden, maar dat had natuurlijk wel gekund.
Een (andere) baan waarbij ze met iets jongere mensen werkt kan ook helpen. Bij leeftijdsgenoten zal ze eerder het gevoel hebben dat ze ‘minder’ is. Of juist wat meer volwassen collega’s, die begrip hebben voor haar achtergrond. Het helpt denk ik wel als ze open kan zijn over haar zwakke punten. Mensen hebben dan vaak wel wat meer begrip. Maar ik snap dat dat heel lastig is voor haar.
En je/ze zou eens kunnen kijken naar een maatje. In veel gemeenten is er een maatjesproject voor mensen die om wat voor reden dan ook eenzaam zijn of moeilijk contact leggen. Die maatjes zijn ervoor om samen leuke dingen te doen. Ik doe dat zelf ook voor een meneer met een verstandelijke beperking zonder familie.
In ieder geval ben ik heel blij voor jou dat het contact tussen jullie langzaam lijkt te herstellen. Ik snap dat je daar heel voorzichtig mee wil zijn. Dus ik zou, zoals ik al schreef, vooral naast haar gaan staan en kijken waar je haar kunt ondersteunen. Succes!
Dankjewel voor je fijne bericht. Naast haar staan is mooi geformuleerd 
Niet pusherig, niet opdringerig, niet met onbegrip. Maar vanuit de wetenschap dat zij het uiteindelijk moet willen, niet ík. En dat dit tijd kost.
IMI-x2 schreef op 23-08-2024 om 10:47:
Mijn zoon heeft ASS. Mijn truc om mezelf en mijn hulp en adviezen niet op te dringen is het stellen van vragen: Wil je daar hulp bij? Wil je dat ik mijn mening/advies geef?
Goeie!
Trijsje schreef op 22-08-2024 om 23:38:
[..]
Ik ben het hier ten dele mee eens. Uiteraard gaat jullie relatie voor alles.
Maar als ze ASS heeft, of iets anders neurodivers, kan ze best hulp gebruiken bij op een plek terecht komen die weer ontwikkel kansen biedt. Als ik naar mijn eigen zoon (19) kijk: die ervaart bij alles een drempel en hij kan ook niet bedenken of iets wel of niet bij hem past. Hij leert door te ervaren maar hij gaat uit zichzelf heel moeilijk iets nieuws aan. Dus daar is wat hulp, heel voorzichtig, echt wel nodig. Hij heeft nu bijv een baan die een groot succes is, waar hij ook veel sociale contacten heeft, en enorm groeit. De selectie heeft hij uiteraard zelf gedaan, maar de stap durven zetten, zich aanmelden etc, daar hebben wij veel in gedaan.
Wat fijn om te lezen dat het zo goed gaat met je zoon! Dat is ook genieten.
Herkenbaar hoe je zijn moeilijkheden omschrijft. Wij weten niet wat ze heeft. Maar weten wel zeker dat er 'iets' is. Vermoedelijk toch ook wel ASS gezien haar onvermogen.
Ze staat al sinds haar 13e aangemeld voor onderzoek en zijn jarenlang van het kastje naar de muur gestuurd, waarbij ze met 16 op een gegeven moment niet meer thuis kon wonen en de hulpverlening daar het ook niet heeft opgepakt en wij als ouders niks meer konden. Voor de een was ze te zwaar, de ander had geen plek, toen kwam drugs om de hoek kijken en was Iriszorg de aangewezen plek, maar daar werd ze weer te licht bevonden. Ik vind mijn dochter echt het kind van de Nederlandse jeugdzorg rekening en dan heeft zij het geluk ouders te hebben die nog veel kunnen betekenen. Eigenlijk in en intriest dat er zoveel kinderen zijn die tussen wal en schip vallen. Maar goed, dat is een ander verhaal.
Inmiddels wil ze zelf een diagnostisch traject en probeer ik haar aangemeld te krijgen. Dat vraagt in deze fase administratieve handelingen die eerst tijd kosten en dat moet met het nodige geduld: huisarts zoeken, digiD regelen, verzekering regelen, dossier opvragen, doorverwijzing vragen. Mijn dochter krijgt het alleen niet voor elkaar en ik kan (en mag het wetttelijk) niet voor haar doen. Dat moeten we daarom samen doen en zoals ik beschreef, met heel veel geduld en lange adem. Maar we zijn bijna aan het eind vd rit en ben trots op haar dat ze heeft doorgezet. Ik heb goede hoop dat we volgende maand een huisarts afspraak hebben (want verzekering en dossier opgevraagd) en die kan dan helpen met een doorverwijzing. En dan komt ze (opnieuw) op de wachtlijst.
En het voelt misschien als: ze is ‘al’ 20, maar ze is ook pás 20! Moeilijke dingen kosten tijd, en ze is al ver gekomen.
Zou dit iets voor haar zijn: https://vrijehogeschool.nl/
Je hebt leuke apps zoals amigos en nmlk om nieuwe mensen te leren kennen en activiteiten mee te ondernemen. Vooral als je nog jong bent echt een aanrader als je een nieuw sociaal netwerk op wilt bouwen.
Ook ik ben ontzettend blij voor je dat je weer wat contact met je dochter hebt. Ik kan me goed voorstellen hoe voorzichtig je bent in het contact met haar.
Wat sociale contacten betreft: is ze misschien een meisje dat beter overweg kan met volwassenen dan jongeren?
Qua activiteit: is LARP misschien iets voor haar? Daarin kan ze haar creativiteit kwijt en is ze misschien op haar plaats tussen mensen die ook 'anders' zijn?