Puberzoon die erg impulsief is
We hebben een (pleeg)zoon van 15, heerlijke gozer. Leuk, grappig, een goed hart. Een echte lieverd, en het is nooit saai met hem in de buurt. Maar hij heeft ook wel gedrag waar we niet zo blij van worden. Eigenlijk al zolang hij bij ons is (dat was net voor z’n tweede verjaardag. Er is geen contact met biologische ouders en hij zal bij ons groot worden) is ie slecht in staat zichzelf te vermaken, snel verveeld en op iets uitgekeken, altijd dingen kwijt, moeite met plannen en overzicht, is zijn emotieregulatie niet top (vroeger snel boos, tegenwoordig is dat minder maar hij wisselt wel snel tussen emoties en is ook wel een tikkeltje angstig). Ook is hij behoorlijk impulsief en vindt hij materiële zaken erg belangrijk.
Die laatste twee dingen worden nu wel echt een probleem; hij kan eindeloos doorzeuren over bepaalde schoenen of een bepaalde telefoon die hij wil hebben, lijkt ook echt vinden dat ie recht heeft op zulke dingen (zéker als anderen het ook hebben) en hij komt altijd geld tekort omdat hij elke cent die hij heeft binnen 1 dag uitgeeft. Hij raakt met enige regelmaat in de problemen omdat hij iets gedaan heeft zonder na te denken over de gevolgen. Bv iets pakken van een ander zonder vragen, iemand op social media blokkeren omdat diegene iets zegt of doet wat in zijn ogen onaardig is, praten over iemand zonder te bedenken dat dat doorvertelt kan worden, zonder overleg verfspullen pakken uit de garage en z’n kamer gaan verven, z’n rooster zodanig aanpassen dat ie lesuitval heeft terwijl dat niet het geval is, etc. Op dit moment is hij geschorst van school wegens diefstal van een powerbank. Voor zover wij kunnen achterhalen was het stelen van dat ding een vrij impulsieve actie. Hij zag m ergens liggen, en voor ie erover had nagedacht had ie m al gepakt. Ook steelt hij geld van ons als dat toevallig rondslingert. Hij heeft hier zelf in toenemende mate last van. Misschien niet eens zozeer van z’n eigen gedrag maar vooral van de gevolgen. Een hoop gemopper, lastige gesprekken en consequenties die niet leuk zijn. Hij wil (voor het eerst) zelf wel weten hoe het kan dat hij telkens zonder dat ie het zo bedoelt in de problemen raakt.
We hebben samen met hem (en de voogd) de keuze gemaakt om hem te laten onderzoeken op adhd. Omdat zijn executieve functies zo zwak zijn en hij zo impulsief is. Maar de wachttijd is enorm! Begint in onze regio met 7-11 maanden tot intake. En dan na intake ook weer x aantal weken of maanden tot onderzoek. En daarna weer wachttijd tot behandeling. Om gek van te worden. POH ggz van de huisarts heeft meegezocht maar niets gevonden. Nu toch maar ergens aangemeld maar dat gaat dus lang duren.
We zoeken nu hoe we hem de komende maanden (of langer) enerzijds kunnen beschermen tegen opnieuw en/of nog meer in de problemen raken door zijn impulsiviteit en anderzijds hem ook voldoende ruimte en leermomenten kunnen geven. Hij heeft eigenlijk een heel nabije benadering en strakke consequente aanpak nodig, maar daar gaat ie zich een beetje tegen verzetten. Wat ook logisch is, gezien zijn leeftijd.
Uiteraard is dit ook onderwerp van gesprek met voogd en pleeggezinbegeleider, maar ben benieuwd of iemand hier goeie tips heeft 🤞🏼🤞🏼
Ik zou nu al een particuliere adhd coach zoeken die met hem aan de slag gaat. Normaal moet je daar natuurlijk een diagnose voor hebben en een hoop voor soebatten om dat vergoed te krijgen via de gemeente maar ik weet niet of daar makkelijker financiering voor te krijgen is omdat er een voogd en pleeggezinbegeleider bij betrokken zijn? Bij volwassenen is het heel gewoon om zonder diagnose maar met werkhypothese naar een coach te gaan. De diagnose kan dan altijd nog, of niet. Dus waarom zou het met een kind niet kunnen? Ook voor jullie als ouders kan een goede adhd coach veel betekenen. Je hebt er je handen vol aan en wat je gewoonlijk doet, werkt lang niet altijd goed.
Verder zou de huisarts kunnen overwegen toch zelf al medicatie in te zetten. Als de adhd-symptomen heftig zijn, willen ze dat soms doen. Het is ook nogal wat natuurlijk, dat je als arts een kind minimaal zeven maanden zou moeten laten dobberen voordat hij überhaupt ‘een specialist’ te spreken krijgt! De jeugdzorg is behoorlijk kapot, dat hebben huisartsen ook wel door want die krijgen kinderen niet meer doorverwezen. Ik zou doorvragen wat ze in de tussentijd voor hem kunnen doen. En zelf zou ik inzetten op medicatie. Als het zo schadelijk wordt, zijn gedrag. Als adhd uit de hand loopt, kun je in zeven maanden aardig ontsporen. Zelfs met diagnose, behandeling en medicatie kun je er je handen aan vol hebben. Dus ik zou er alles aan doen om er snel wat grip op te proberen te krijgen. Zeker als hij nu zelf wat wil.
Eens met Mija. Kinderen met ADHD kunnen in de puberteit vreselijk ontsporen. Dat wil je voorkomen. Niet nu 7 maanden af gaan zitten wachten. Is dat diagnosetraject niet particulier te doen? Ja, dat kost een hoop geld, maar een ontsporend kind kan ook behoorlijk wat schade aanrichten, waar jullie voor aansprakelijk zijn. Ik heb hier ervaring met zo'n puber. Comazuipen was maar een van de problemen... Nu is hij nog bereid om mee te werken, dat kan zomaar over zijn. En ik zou niet gaan zitten wachten tot dat gebeurt en/of op de echt grote problemen.
Ik zou dus teruggaan naar de huisarts en bespreken dat zo lang wachten geen optie is. En wat er in de tussentijd gedaan kan worden. Niet alle huisartsen staan open voor het zonder diagnose voorschrijven van medicatie, maar velen wel. Zeker inderdaad gezien de situatie in de jeugd GGZ. En een coach is zeker ook een goed idee. Zeker bij een puber kunnen vreemde ogen dwingen. Hij moet zich veilig los kunnen maken van jullie, dan is het van groot belang dat er iemand anders is waar hij zich veilig en vertrouwd bij voelt die hem op het rechte pad kan houden en behoeden voor enorme uitglijers.
Wat ik even mis is: hoe hebben jullie dat in zijn vroegste kinderjaren aangepakt? Hem bij de hand genomen en hem die sociale vaardigheden aangeleerd, of niet? En heus, ik begrijp het, een kind dat zonder biologische ouders bij een pleeggezin opgroeit, dat je dan de neiging hebt toegeeflijker te zijn, immers, zo redeneer je dan, het kind moet zijn ouders al missen, en dus...
Kinderen leren dat er grenzen zijn, dat er dingen zijn waar je toestemming voor moet vragen, of welke vrijheden er wel zijn en tegen welke voorwaarden, daar begin je mee als ze een kleuter zijn, eerst heel klein, maar allengs bouw je dat uit. Niks gebeurt vanzelf.
ZSM bij pleegzorg en save aankaarten dat het nog heel erg lang kan duren voordat er hulp komt. Mijn ervaring is dat zij eigenlijk altijd wel een potje hebben maar daar moet je wel de nodige druk voor zetten.
Dank voor jullie tips! Alvast een adhd coach zoeken is misschien wel een aardig idee. Al weten we natuurlijk nog niet helemaal zeker dat ie echt adhd heeft natuurlijk… De huisarts is niet bereid om een proeftraject met medicatie te starten, dat hebben we al gevraagd. Hij doet dat alleen als er een duidelijke diagnose ligt. Vandaag wel nog even contact gehad met de poh ggz. Die heeft aangeboden om te kijken of ze ter overbrugging iets kan betekenen voor hem. Heeft (naar eigen zeggen) veel ervaring met adhd bij volwassenen. Volgende week heeft ie de eerste afspraak. hopelijk levert dat wat op voor hem.
En, als antwoord op op de vraag van Pejeka1: ja, in zijn vroege kinderjaren hebben we hem inderdaad heel dichtbij ons gehouden en bepaalde sociale vaardigheden en omgangsvormen aangeleerd. 100 keer uitleggen, voordoen, herhalen en samendoen. We bieden veel structuur en begrenzen hem al van jongs af aan veel om te voorkomen dat ie uit de bocht vliegt. Thuis is zijn gedrag over het algemeen goed onder controle, op het stelen van rondslingerend geld en het zonder vragen dingen pakken/doen of gebruiken na. Hij weet precies wat de regels daarover zijn maar het lukt hem niet altijd zich daar ook aan te houden. We zien dat nu hij ouder wordt de problemen met name ontstaan als wij er niet bij zijn om hem een beetje af te remmen. En hoe ouder hij wordt, hoe vaker dat zal gebeuren natuurlijk.
voogd en pleeggezinbegeleider nemen onze zorg serieus, zien ook dat bepaalde stukjes opvoeding niet goed lukken ondanks eindeloos investeren maar vinden dat het relatief erg goed met hem gaat. Wat denk ik ook wel zo is, maar dat is dus wel hard werken. Al jarenlang. Door hem én door ons.
Zeker meteen particulier hulp zoeken. Psychologen die je zelf betaalt kunnen ook een diagnose stellen, waarmee de huisarts medicatie kan voorschrijven.
Je kan hem ook nu al behandelen alsof hij adhd heeft. Want die extra structuur lijkt hij sowieso nodig te hebben. En bv het stoplichtmodel. Verder kan ik niet genoeg benadrukken hoe belangrijk het is om hem positief te benaderen. En ook de leerkrachten op school moeten dat doen. Kinderen met adhd bouwen heel vaak een heel negatief zelfbeeld op en dat is schadelijk. Geef hem verder de kans om fouten te herstellen. Bv school had hem kunnen vragen de powerbank terug te brengen en dan een uur corvee of zo. Hij moet goed in connectie blijven met jullie en met school, het gevoel hebben dat hij er mag zijn. Anders gaat hij die connectie elders zoeken, op plekken waar je dat liever niet hebt. Dus alle volwassenen moeten hun schrik, frustratie en boosheid inslikken en heel rustig, duidelijk en positief reageren. De daad afkeuren, het kind omhoog halen, zoiets.
Ja, dat positief benaderen, zo belangrijk!
Ik ken veel impulsieve volwassenen en ze komen idd bovengemiddeld in de problemen, maar het zijn doorgaans ook echt de leukste, liefste, creatiefste, eerlijkste en boeiendste mensen!
Wat positief benaderen betreft: we doen ons best! Lukt de ene keer beter dan de andere keer maar we letten er enorm op dat we zijn gedrag afkeuren en hemzelf niet. Benoemen dit ook zo. Proberen ook oog te hebben voor zijn leuke kanten. Inderdaad is ie ook echt bovengemiddeld leuk, lief, creatief en boeiend. En gelukkig gaan er heel veel dingen ook wel goed en daar hebben we veel aandacht voor. Hij heeft geleerd om fouten zo goed mogelijk te herstellen en daarmee krijgt ie vaak ook wel weer credits op school en bij anderen…
ik heb ff zitten googelen en vind een particuliere praktijk waar ze idd ook diagnose kunnen stellen. Wachttijd tot intake 6-8 weken. Dat lijkt er meer op dus. Dinsdag direct even bellen maar…
