Openhartig gesprek met puber, maar nu?
Ik had gisteren een openhartig gesprek met mijn puberdochter van 16. Ze had wat dingen opgeschreven om uit te leggen waarom ze soms op een bepaalde manier reageert. Erg fijn natuurlijk, en ook stoer dat ze zich zo kwetsbaar heeft opgesteld richting ons.
Echter, bij een aantal dingen die ze zei vraag ik me af of dit normale puberonzekerheid is, of dat we hier verder iets mee moeten?
Een kort resumé van het gesprek:
Ze gaf aan onzeker te zijn. Voor de buitenwereld een bitch, maar dat is een schild. Alleen in haar bed huilt ze vaak dat ze niet blij is met zichzelf, en zich lelijk voelt. Op de basisschool willen voorkomen dat ze een prooi werd om gepest te worden (zonder aanleiding), dus een bepaalde houding aan gaan nemen. Ze krijgt vaak complimenten dat ze mooi is, maar dat komt niet binnen. Als ze boos en driftig reageert, is ze eigenlijk verdrietig.Slaapt vaak laat omdat ze alleen in bed gaat denken en haar eigen vragen probeert te beantwoorden.Ze zit vaak op haar telefoon omdat dat voor haar een "wereldje"is waarin ze iemand kan zijn die volgens haar de perfecte eigenschappen bezit. Een vlucht uit de werkelijkheid dus.
Tot zover haar verhaal.
Ik zeg erbij dat ze een leuke meid is, met meer dan genoeg vrienden en vriendinnen. Ook altijd gehad, en nooit gepest, integendeel. Ze is bloedmooi (en dat zeg ik niet als bevooroordeelde moeder, maar horen we vaak van anderen) dus heeft in theorie niks te klagen.
Ik schrok best een beetje van dit verhaal. Je wil dat ze tijdens haar jeugd de tijd van haar leven heeft, en niet dat ze 's avonds in haar bed ligt te huilen om zichzelf. Ze heeft ook aangegeven dat ze met dit openhartige gesprek eigenlijk een geheim van zichzelf heeft blootgegeven, en er verder liever niet meer over wil praten. Ze heeft het alleen gezegd omdat ze niet wil dat wij denken dat het aan ons ligt, en om aan te geven waarom ze zo vaak op haar telefoon zit.
Mijn vraag is dus of dit normale puberonzekerheid is, of dat er meer aan de hand is?
Helaas zien de meeste mensen zich niet zoals een ander dat doet
Dat merk ik zelf ook. Alles aan jezelf wordt uitvergroot, dus ook al ben je bloedmooi, dan kan je neus enorm lijken, of net dat stukje kaak wat uit lijkt te steken, is een enorme stoorzender. Kijk je naar je voeten en zie je een klein buikje, dan is dat meteen een enorme buik. Het is jammer dat het voor mij en ik denk voor veel mensen zo werkt. Pas later kun je er met afstand naar kijken en het realistischer zien.
Misschien is het een idee om eens foto's van jezelf met haar te bekijken en het aan de hand van jouw foto's te hebben over hoe realistisch ze naar zichzelf kijkt.
Ik vind haar verklaring voor haar telefoongedrag niet helemaal waterdicht moet ik zeggen. Het zal deels vast kloppen, maar ik schat zo in dat ze net als zoveel mensen 'gewoon' een schermverslaving heeft. Maar voor het deel wat wel waar is, moeten er toch meer gesprekken gevoerd worden. Ik zou niet zeggen dat ze niks te klagen heeft. Zo ervaart ze het niet. Knappe meisjes en jongens kunnen op een andere manier een probleem hebben dan minder knappe. Men snapt niet dat ze onzeker zijn, terwijl ze zo knap zijn. Maar.. waarom willen mensen graag met ze bevriend zijn, of verkering met ze hebben? Omdat ze zo knap zijn? Of toch om hun persoonlijkheid? Waarom denken mensen dat alles makkelijker gaat als je knap bent? Ze moeten eens weten! Waarom doet iemand onaardig, is diegene jaloers op mijn uiterlijk? Waarom krijg ik die baan niet? Is 'de baas' bang dat mijn knappe uiterlijk problemen veroorzaakt?
Ze lijkt last te hebben van normale puberonzekerheid, maar hoe ernstig het is, dat kan ik niet beoordelen. Als het echt doorslaat naar 'niet normaal' zou ik haar niet laten aanmodderen, maar met haar bespreken of het een idee is om er met een buitenstaander over te praten. Een psycholoog dus. Ik vind dat je ook best aandacht mag besteden aan haar bitch-gedrag. Ze realiseert zich kennelijk dat ze dat gedrag heeft en dat dat dus fout is, ik zou daar zeker ook op door gaan. Dat moet stoppen. Ze moet daar een gezond evenwicht in zien te krijgen. Assertief worden dus. Ook daar kan een therapeut aan bijdragen.
Normaal
Ken je Achterwerk, een rubriek van de VPRO-gids? Die heeft jaren vol met dit soort brieven gestaan van pubers die zich anders voelden. Voor een intelligente puber, die een beetje door kan denken, maar het relativeringsvermogen nog ontbeert , is dit heel normaal. Ik denk ook niet dat je die gevoelens zo maar uit haar hoofd praat. B Wel fijn dat ze je in vertrouwen neemt. Blijf de vinger aan de pols houden of ze niet langdurig sombert of zich af gaat zonderen.
bloedmooi
kan -gek genoeg- ook nadelen hebben: Je gaat je toch afvragen of mensen met je omgaan om wie jij echt bent of om je mooie uiterlijk. Kan best een puberprobleem zijn. Had ik wel (niet bloedmooi, maar best knap, nu al lang niet meer)
Ach
Bloedmooi, ik vind het echt zo'n term..... het is zo subjectief. Ja, iedereen vindt zijn eigen kinderen het mooist maar verder..... Knap/mooi/bloedmooi, wie bepaald dat? Ik zou het niet zo op het uiterlijk gooien en meer inhoudelijk. Waarom ze vindt dat ze een bitchy houding moet aannemen bijvoorbeeld, ga daar over met haar in gesprek.
het gevaar van complimenten
Het gevaar van complimenten / goede cijfers / andere presetaties kan zijn, dat dit als een oordeel wordt opgevat, waarbij het ook mogelijk is om daar niet aan te voldoen. Bovendien gaan deze "prestaties" iemands identiteit bepalen, zeker bij een kind/puber, die verder nog weinig andere identiteit heeft. De mogelijkheid om niet (meer) zo goed te presteren, wordt daardoor heel bedreigend (voor de identiteit, dus eigenlijk levensbedreigend).
Zo kan iemand die steeds goede cijfers haalt, stiekem doodsbang zijn om slechte cijfers te halen. En omdat dit voor de buitenwereld niet voor de hand ligt, denkt niemand hier aan, en is hier ook geen begrip voor. Deze puber is daarmee dus erg eenzaam.
Ik kan me voorstellen dat het ook zo kan werken met "bloedmooi zijn". Als je het gevoel hebt dat je bijzonder bent omdat je bloedmooi gevonden wordt, kan dat heel beangstigend zijn omdat er de mogelijkheid is dat je niet (meer) bloedmooi gevonden wordt, en je daarmee je bijzonderheid/eigenheid/identiteit/bestaansrecht zou verliezen.
Ervaring en adviezen
Jadore, je kunt best schrikken van zo'n plotse openbaring. Ook onze dochter gooide er eens op een avond uit dat ze haar best deed altijd opgewekt te zijn, maar dat ze zich veel zorgen maakte over van alles. Ik heb hier twee artikeltjes voor je waarmee je dochter mogelijk uit de voeten kan:
https://www.jw.org/nl/wat-de-bijbel-leert/jongeren/vragen/wat-als-ik-down-ben/ en
https://www.jw.org/nl/wat-de-bijbel-leert/jongeren/vragen/is-mijn-uiterlijk-een-obsessie/
Heeft je dochter nog iemand buiten jullie om waarbij ze zich op haar gemak voelt, iemand die ze vertrouwt? Een goede vriend/vriendin, een buur, tante, ouders van vriendin o.i.d.? Het is fijn als je regelmatig met anderen kunt praten over je gevoelens. Dan kom je erachter dat ook anderen zich zo voelen en je geen uitzondering bent. Dat kan erg ontspannen.
Een dagboekje kan helpen, en als ze zich schriftelijk beter kan uitdrukken, zou je kunnen voorstellen dat ze regelmatig een briefje/mail stuurt naar jullie. Een klein dagboekje, maar dan om te communiceren. Mijn man en ik doen dat wel eens als we minder goed kunnen praten met elkaar of bang zijn om dingen rechtstreeks te zeggen. Pubers in deze tijd zijn zo gewend aan indirecte communicatie via internet dat ze het moeilijker kunnen vinden dan wij, toen we die leeftijd hadden, om een direct gesprek aan te gaan.
Af en toe vragen hoe het gaat -dat kan best 5 minuten zijn, als ze bv. vreest er een uur voor te moeten gaan zitten- is oké, wees niet te terughoudend. Je kunt pubers natuurlijk hun privacy gunnen, maar er is niets mis met af en toe informeren naar haar welzijn. Ook als ze er dan niet over praten wil, weet ze dat jullie belangstelling voor haar hebben.
Mijn dochter praat graag, en vraagt me regelmatig hoe dingen voor mij waren toen ik zo oud was als zij. Dat vinden we allebei leuk 
Het is een rotfase, die puberteit, iedereen maakt het mee, maar het kan moeilijk zijn om in een maatschappij die zo gericht is op succes, je tekortkoningen en onzekerheden te erkennen, laat staan te delen. Ik vermoed dat als jullie je zelf ook kwetsbaarder opstellen (evt. broer/zus?), de drempel voor haar ook lager wordt.
Sterkte ermee!
Dank allen
Voor jullie reacties
Ik heb een brief voor haar geschreven als reactie op haar openbaring. Ik merk dat ze schrijven makkelijker vindt dan praten. Ze kan dan ook reageren op een voor haar gepast moment, want de timing is bij pubers cruciaal 
Ik wil met bloedmooi niet zeggen dat het leven dan perfect is, integendeel. Ik schreef dit eigenlijk alleen om aan te geven dat ze op dat gebied niks heeft waarom ze zich in onze ogen onzeker zou kunnen voelen. Dat het puberbrein heel anders werkt is wel duidelijk. Ze heeft niet de angst dat mensen met haar omgaan om haar uiterlijk denk ik, want ze vindt zichzelf allesbehalve mooi, haha.
Ik was vroeger ook best onzeker, dus deels herken ik het wel. Waar ik van schrik is om zich dan maar terug te trekken in een wereld die in haar ogen perfect is, maar natuurlijk zo fake is al maar zijn kan. Haar duidelijk uitgelegd dat iedereen op social media eigenlijk alleen maar de leuke dingen laten zien. De likes nodig hebben om zich beter te voelen.Dat vloggers ook leuk doen als de camera draait, maar daarnaast ook echt wel hun sores hebben.
Ik merk dat ze heel bang is om teleurgesteld te worden, en daardoor een soort van muur om zich optrekt. Haar duidelijk uitgelegd dat het in het hier en nu echt veel leuker is. Oke, dan zal er af en toe pijn op je pad komen, maar dan zijn er echt vrienden en familie om je op te vangen. Zonder dalen geen pieken. Ik hoop dat we op deze manier met haar in gesprek kunnen blijven en tot haar door kunnen dringen. Ze geniet echt wel als ze een feestje heeft, dus hopelijk gaat ze langzaam inzien dat het hier veel leuker is
Laten we hopen dat het idd puberonzekerheid is,maar ik houd het in de gaten. En natuurlijk pikken we dat bitchgedrag niet, onder geen omstandigheden!
Moeke
Ga je gauw weg, met die enge Jehova-site??
focus op iets anders leggen?
Misschien moet ze iets doen wat ze erg leuk vindt, zodat ze wat afleiding krijgt? Denk aan een sport, koor, muziek, hobbyclub, klimmen, etc. etc.
Daarbij helpt het natuurlijk wel een beetje als je zegt dat ze mooi is, maar ze moet het meer van binnen uit voelen (en niet alleen 'ik mag er zijn', maar natuurlijk meerdere dingen). Je kunt ook aangeven dat het door de leeftijd komt en dat het wel een keer makkelijker wordt (hoewel ze daar nu natuurlijk niet zo veel aan heeft..).
