11 maart 2022

Vanaf welke leeftijd mogen kinderen alleen buitenspelen

Veel ouders vragen zich af: vanaf welke leeftijd mogen kinderen alleen buitenspelen? Ouders.nl zocht het uit en vroeg aan andere ouders hoe zij dit hebben aangepakt. Lees hier ook tips om het buitenspelen zo soepel mogelijk te laten verlopen en hoe je het goed kunt opbouwen.

 

Vanaf welke leeftijd mogen kinderen alleen buitenspelen?

Eigenlijk is er geen vaste leeftijd waarvan experts zeggen: vanaf dan mogen kinderen alleen buitenspelen. Het ligt aan je kind. Sommige kinderen zijn al eerder zelfstandig dan andere kinderen. Met hen kun je goede afspraken maken. Maar er zijn ook kinderen die wat langer begeleiding nodig hebben. Dat zijn de kinderen die af en toe nog in 10 sloten tegelijk lopen of die totaal geen verantwoordelijkheidsgevoel hebben. Dus zoals in alle gevallen geldt: kijk goed naar je kind en gebruik je gezond verstand.

Er zijn wel wat globale richtlijnen vanuit de jeugdgezondheidszorg

  • 0 tot 4 jaar: niet alleen laten buitenspelen, altijd toezicht houden! Waarom? De meeste peuters kunnen gevaren nog niet zo goed inschatten of overzien.
  • 4 tot 6: alleen buitenspelen kun je vanaf nu opbouwen wanneer je denkt dat je kind wat verantwoordelijkheid kan dragen voor zijn/haar veiligheid.
  • Vanaf 6 jaar: vanaf de 6 jaar kunnen de meeste kinderen wel alleen buitenspelen, je kunt je kind zelfs alleen op pad sturen. Bijvoorbeeld naar school of naar een vriendje. Loop wel de eerste keren mee en kijk hoe je kind deze route aflegt. Ondertussen kun je tips geven. Probeer je kind zo weinig mogelijk te sturen. Blijf daarnaast altijd duidelijke afspraken maken.

Gaat jouw kind (bijna) naar school? Je leest hier alle artikelen over de basisschooltijd én vragen die andere ouders hebben over de basisschool.

Belangrijke punten om op te letten voor alleen buitenspelen

Vanaf wanneer mogen kinderen alleen buitenspelen en hoe weet je of jouw kind er klaar voor is? Nou, dat kun je een beetje bepalen aan de hand van onderstaande vaardigheden en daarnaast zijn er nog een aantal factoren die van invloed zijn om je kind veilig alleen buiten te laten spelen.

  • Kan je kind zich aan de afspraken houden? Dit is natuurlijk super belangrijk, want als je kind alleen gaat buitenspelen is het wel de bedoeling dat je kind zich aan de afspraken houdt.
  • Hoe is het verkeer? Het liefst laat je jouw kind in het begin ergens spelen waar geen tot weinig verkeer is.
  • Hoe is de sfeer? Wat voor sfeer hangt er op de speelplaats? Zijn er veel kinderen van dezelfde leeftijd, of hangen er ook jongeren rond? Denk je dat er gepest wordt of niet?
  • Kan je kind leuk met anderen spelen?
  • Kan je kind spelen zonder dat je er na 5 minuten een EHBO koffer bij moet pakken?
  • Kan je kind juist handelen in noodsituaties?

Alleen buitenspelen opbouwen

Heb je de bovenstaande punten gecheckt en voel je dat het wel oké is, dan kun je beginnen met alleen buitenspelen opbouwen. Hoe kun je dat aanpakken? Onderstaand een voorbeeld van een stappenplan:

  • Maak eerst duidelijke afspraken bijvoorbeeld: niet de straat oversteken, op de stoep blijven, bij gevaarlijke speelapparaten uit de buurt blijven, met niemand zomaar mee gaan zonder dat papa of mama het weet etc.
  • Kijken op afstand: begin eerst met je kind ‘alleen’ te laten door van een afstand te kijken hoe het gaat. Gaat het goed, dan kun je proberen om niet de hele tijd te kijken, maar af en toe even weg te gaan of te babbelen met een buurvrouw.
  • De tijd van alleen buitenspelen steeds iets langer maken: de volgende stap is je kind steeds iets langer alleen laten buitenspelen. Begin bijvoorbeeld met 5 minuten, je gaat dan om de 5 minuten even kijken. Gaat dit goed, dan kun je het opbouwen naar 10 minuten, 15 minuten etc.
  • Herhaal afspraken. Hoe langer je kind alleen buiten is, hoe belangrijker de afspraken worden die je maakt. Blijf deze altijd herhalen en bespreken met je kind.

Vind je het toch niet fijn, dan kun je altijd met andere ouders in de buurt afspreken dat er altijd 1 iemand toezicht houdt. Of vraag een ouder buurmeisje om de boel een beetje in de gaten te houden. Zeg dan ook tegen je kind bij wie hij terecht kan met vragen.

Houd een oogje in het zeil

Je wil je kind graag zelfstandig maken. Maar het is natuurlijk prima om zelf een oogje in het zeil te houden. Bijvoorbeeld door je kind een GPS horloge te geven. Zo zie jij altijd waar hij is én kun je hem bellen indien nodig. En met de SOS knop op de zijkant kan je kind ook 3 vooraf ingestelde nummers bereiken. Wel zo'n veilig idee.

Tips om alleen buitenspelen goed te laten verlopen

Vanaf welke leeftijd mogen kinderen alleen buitenspelen? Dat hangt heel erg samen met de afspraken die je maakt en de manier waarop je jouw kind voorbereid. Hier wat extra tips

1. Maak duidelijke afspraken

Afspraken die je zou kunnen maken met je kind:

  • Baken het speelgebied af door af te spreken waar je kind mag spelen. Bijvoorbeeld alleen op de stoep, niet verder dan dat ene huis etc.)
  • Niet ergens naar binnen gaan zonder dat papa of mama het weet. Bijvoorbeeld geen huis ingaan of een auto instappen. Ook al is het bij een vriendinnetje.
  • Nergens anders naar toe gaan dan op de afgesproken plek zonder dat papa of mama het weet.
  • Afspreken welke speeltoestellen wel en niet gebruikt mogen worden.
  • Jonge kinderen hebben nog niet altijd besef van tijd, dus afspreken dat ze over een kwartier naar huis moeten komen, heeft niet altijd zin. In het begin kun je beter zelf de tijd bewaken tot je kind wel besef van tijd heeft.

2. Bespreek eventuele ‘noodsituaties’

Er kan natuurlijk altijd iets gebeuren, daarom is het verstandig dat je jouw kind goed voorbereid zodat hij of zij weet wat er moet gebeuren. Bijvoorbeeld: bezeert je kind zich, dan kun je afspreken dat een vriendje jou kan komen halen of dat je kind naar een moeder gaat die jullie kennen. Waarschuw je kind ervoor dat er geplaagd kan worden. Bespreek samen hoe je kind hiermee om kan gaan en wat hij kan doen (bijvoorbeeld niet op in gaan en gewoon naar huis toe komen). Zo kun je nog andere situaties bedenken waarover je van te voren afspraken kan maken.

3. Geef aan wat de gevolgen zijn als hij afspraken niet nakomt

Afspraak is afspraak en als je kind zich daar niet aan houdt, dan zijn hier consequenties aan verbonden. Natuurlijk kun je na de eerste overtreding je kind gewoon een waarschuwing geven, maar bij de tweede keer kun je er een straf opzetten. Bijvoorbeeld dat hij die dag niet meer buiten mag spelen.

4. Ben gul met complimenten

Gaat het wel goed, laat dit dan duidelijk merken aan je kind. Zeg bijvoorbeeld dat je heel trots op hem/haar bent en dat hij zich super goed aan de afspraken heeft gehouden. Als beloning kun je afspreken dat hij de volgende keer wat langer mag buitenspelen of wat vaker.

5. Bespreek het even na

De eerste keren dat je kind alleen gaat buitenspelen kun je dit naderhand even kort nabespreken. Het hoeft echt geen lange evaluatie te zijn, maar vraag even kort hoe het ging en neem geen genoegen met een simpele ‘goed’. Vraag wat je kind heeft gedaan, met wie hij heeft gespeeld, welke andere kindjes er waren etc. Probeer er een leuk gesprekje van te maken, geen kruisverhoor. Mochten er problemen zijn voorgevallen, dan kun je zo eerder signaleren.

6. Zorg dat je kind je telefoonnummer weet

Laat je kind jouw telefoonnummer uit zijn hoofd leren of schrijf het op een briefje en prop het in de broekzak. Je kunt je kind ook een telefoon meegeven, maar houd er wel rekening mee dat je kind hier niet heel zorgvuldig mee zal omgaan. Jonge kinderen hebben (gelukkig) nog niet zoveel met mobiele telefoons en zullen het eerder wegleggen of misschien verliezen.

Bron: Jeugdgezondheidszorg 

Vanaf welke leeftijd mogen kinderen alleen buitenspelen, ervaringen van anderen

Niets is zo behulpzaam als de ervaringen van anderen. Onderstaand lees je vanaf welke leeftijd de kinderen van andere ouders alleen mochten buitenspelen en hoe ze dit hebben aangepakt.

Kim: ‘Vanaf 5 jaar.’

Vanaf 5 jaar en af en toe even checken hoe het gaat. Mag alleen als ze met buurkinderen kan spelen. Anders is het fietsen of steppen om het blok.

Romy: ‘Onze zoon is nu 5 en mag hier in de straat buiten spelen met een buurjongetje die ook bijna 5 is 😊’

Monique: ‘Voorzichtig vanaf 4 jaar.’

vanaf een jaar of 4, eerst in het zicht vanuit de woonkamer. Met 6 jaar mocht hij ook wat verder weg in de straat. Maar altijd melden waar hij heen ging, niet met andere kinderen mee zonder het eerst thuis te overleggen.

Suus: ‘Vanaf 6 jaar mogen ze wat verder de straat naar het speeltuintje .’

Mijn jongste tweeling is net 6. Sinds een paar weken mogen ze samen naar het speeltuintje verderop in de straat. Hand in hand, niet zonder elkaar weg en bij elkaar blijven en hand in hand samen naar huis. 

Ingeborg: ‘Het ligt een beetje aan het kind wanneer die alleen kan buitenspelen.’ 

Mijn kinderen speelden al jong buiten (alhoewel er wel een verschil was tussen mijn drie kinderen: de een was veel verantwoordelijker dan de ander). Kijk naar je kind en ken het. En baseer daarop hoeveel je het vrij laat, hoeveel verantwoordelijkheid het mag dragen etc.

Kirsten: ‘Ik vind dat het afhangt van heel veel factoren.’

Dat hangt van zoveel factoren af, woon je in een drukke stad of op het rustige platte land, is je kind een goed luisterend kind of is het een ongeleid projectiel. Volg je eigen gevoel en laat het niet afhangen van wat een ander daarvan vindt. Onze kinderen mochten al jong los, sliepen al jong in een tentje op de camping en dat kon omdat onze omstandigheden dit toe lieten.

Chidaa: ‘Afspraken maken is belangrijk.’

Mijn oudste is 8 en gaat alleen naar buiten waar ik hem kan zien. Als hij iets verder weg wilt (voetbalveldje) belt hij aan om te vragen of het mag. Je merkt zelf aan het gedrag van je kind wanneer hij/zij er klaar voor is. En 1000x de afspraken of regels herhalen doe ik ook hoor 👀 zoals met niemand praten enz enz enz. Wanneer je ziet dit gaat niet goed of je merkt iets vervelends meteen naar boven!! En soms neemt ie zijn broertje van 6 mee. Die van 4 mag nog niet mee👀

Geertje: ‘Mijn dochter van 6 mag alleen naar buiten met GPS horloge.’

Dochter is net 6 en mag om het huis en blokje lopen/fietsen. Maar wel met gps horloge. Heb teveel meegemaakt om risico te lopen en er wonen ook wat minder ‘fijne’ mensen in de buurt.

Maartje: ‘Vanaf 4 jaar en alleen om het huis.’

Vanaf 4 jaar samen met vriendjes buiten. Eerst ging ik elke minuut kijken en bleven ze in het hofje. Nu is hij bijna zeven en komt hij ook in de straten rondom en zie ik hem af en toe voorbij komen.

Barbara: ‘Wij bouwden het steeds verder op.’

Wij hebben een parkeerplaats achter onze rij huizen. Dat is een vrij veilige plek om te spelen omdat er overdag weinig tot geen auto's langskomen en degenen die er wel komen weten dat er kinderen spelen. Daardoor konden met hun kinderen met een jaar of vier al buiten de tuin spelen.

Met elk jaar mochten ze wat verder, vijf jaar ook voor het huis (woonerf) met zes jaar naar een vriendje of vriendinnetje verderop in de straat of naar de winkel in de straat. We wonen in een vrij overzichtelijk dorp dus ze mochten al snel verder weg maar wel altijd vertellen waar ze heen gingen. Dat ging overigens niet altijd goed, ik heb echt wel eens het halve dorp afgezocht 🙄.

Anna: ‘Onze oudste mocht met 4 jaar, onze jongste pas vanaf 6 jaar.’

Onze oudste kon met een jaar of 4 wel in onze straat spelen. Hij is heel verantwoordelijk en geen wegloper of een kind wat dromerig verdwaald ofzo. De jongste is nu net 6 en mag sinds een half jaar ook. Zij is wel zo'n kind dat snel afgeleid is en daardoor afspraken vergeet. Dus dan is vier wel erg jong, al mocht ze op die leeftijd wel samen met haar broer die drie jaar ouder is buitenspelen.

Esther: ‘Vanaf 3 jaar al, maar wel voor de deur.’

Vanaf 3 jaar. We wonen met een grote speeltuin voor de deur. Er was dan altijd wel 1 van de buurvrouwen die buiten op het bankje zat, of ik zat zelf bij de voordeur. Ik ging telkens ietsje langer naar binnen. Op die manier leerde hij ook spelen zonder dat mama in de buurt was, want binnen in huis speelde hij niet en liep hij alleen maar mij achterna. Even lekker duplo bouwen of spelen met auto's deed hij niet. Buiten kon hij zich uren vermaken zonder dat ik direct in de buurt was.

Kulu: ‘Je moet het pas doen als het voor beide goed voelt.’

Nou, mijn kind vroeg er zelf om een paar maanden geleden. Hij is 8. Het voelde gelijk goed voor mij. Ik ben van mening dat het voor ons beide goed moet voelen. Ik vertrouw ook op zijn gevoel maar ook zeker op de mijne. Vanuit vertrouwen laat ik hem buiten spelen.

Kim: ‘Ze moest eerst haar zwemdiploma halen.’

Vanwege veel water in de vuurt zijn wij actief geweest met zwemles, waardoor ze voor haar 5e verjaardag haar B-diploma behaalde. Toen voelde het veilig om haar zonder continue toezicht alleen buiten te laten spelen. Helaas kreeg ze een maand na haar 5e verjaardag Diabetes type 1 en was van dat veilige gevoel weer even niets meer over.

Sharon: ‘Eerst uitproberen om te zien hoe het gaat.’

Ik heb 4 kids in de leeftijd (17, 16, 12, 6). Inderdaad kijk ik altijd naar het kind en we wonen in een leuke wijk. Maar 8 jaar vind ik een prima leeftijd om echt alleen buiten te spelen. Tuurlijk mogen ze daarvoor het ‘uitproberen’ ....zo zie je ook wat je kind doet en of je al (redelijk) een afspraak met elkaar kan maken.

Lieneke: ‘Vanaf 4 jaar en dan telkens om de 5 minuten melden’ 

Vanaf 4 jaar. We hebben een speelveld achter het huis. Ze kwam zich netjes elke 5 minuten thuis melden. Na gelang ze ouder werd bleef ze langer weg. Met 10 jaar ging ze alleen naar het zwembad. Ze is nu 12 en leeft nog steeds 😉