7 april 2013 door Jan Willem Roseboom

Hoe overleef je de peuterpuberteit?

Een peuter wil het liefst zelf bepalen wat hij wil doen. Dat is: de autonomiefase, in de volksmond ook wel de peuterpuberteit genoemd. Het bijbehorende gevecht heet de autonomiestrijd.

De heftigheid van die strijd kan sterk verschillen per kind, maar kan soms behoorlijk slopend zijn. Lieve help, wat kan een dag met zo'n kleine ondernemer soms lang duren... Wat daaraan te doen valt? Samen spelen!

Zelfvertrouwen kweken

Samen spelen werkt sneller dan een beloningssysteem, is leuker dan een stoutstoeltje, en is makkelijker dan 'consequent zijn' of 'negeren'. Want spelen is communiceren in de taal die je kind het beste beheerst.

Door met je peuter méé te spelen voelt hij (m/v) zich serieus genomen. Helemaal als je hem zelf laat bepalen hoe en waarmee je speelt. Dat geeft hem zelfvertrouwen, omdat je ermee laat weten: "Jij bent iemand. Wat jij wilt doet ertoe, en wat jij leuk vindt is belangrijk."

Opvoeding en gedrag

17x superleuke activiteiten om thuis met je kinderen te doen (als de verveling toeslaat)

Je peuter de leiding geven

Als vader deed ik ooit mee aan 'Pittige jaren', een nogal pittige maar vooral heel waardevolle opvoedcursus van 10 bijeenkomsten. Tot mijn verbazing gingen niet minder dan 3 van die bijeenkomsten over... spelen!

Al snel begreep ik waarom er zoveel aandacht aan dat onderwerp besteed werd. Het is namelijk echt lastig om in het spel je kind te volgen, en niet steeds zelf de leiding te nemen. En minstens zo moeilijk: je hoofd erbij houden, en niet afdwalen naar je to-do-lijstjes, vergeten boodschappen of Facebook-achterstand.

Spelen moet je dus leren. En dan vooral: kinder-achtig spelen. Dat wil zeggen: je peuter de leiding geven en zelf volgen.

Niet doen:

• als je samen gaat kleuren, roepen dat de zon niet blauw is;
• bij de Duplo iets erover zeggen als de boot een vliegtuig is.

Wel doen:

• Hé, de doos van de puzzel is ook speelgoed!
• Aha, moet de auto nu in de poppenwagen?

En ook iets wat training vraagt: je realiseren dat peuters graag 10 keer hetzelfde doen. Dat is hún manier van vertrouwen krijgen. Handig om te weten, als je weer eens je geduld dreigt te verliezen...

Drie ideeën om te beginnen

• Plan iedere dag een speelkwartiertje. Vaste prik. Je peuter bepaalt wat je gaat doen. Grote kans dat je peuter dan de rest van de dag ook een stuk beter alleen speelt!

• Dagelijkse klusjes lenen zich heel goed voor spel. Zoals: de was ophangen, boodschappen doen, of de badkamer soppen. Doe het samen met je peuter. En daarna een glaasje drinken en wat lekkers. Dat hebben jullie verdiend!

• Is je peuter slecht gehumeurd, of kan hij maar niet echt spelen vandaag? Ga dan zelf een toren bouwen, leg een puzzel op de grond, of maak een kleurplaat. Wedden dat je collega zich binnen de kortste keren meldt?

Inspiratie

Als je aan ouders vraagt wat zij zelf met hun peuters doen, dan krijg je onder andere de volgende reacties:

• picknicken in de achtertuin;
• vingerverven op je armen;
• een boot bouwen van een bananendoos;
• gekke geluidjes opnemen met je telefoon;
• een kapot apparaat openschroeven;
• in de plassen stampen als het regent;
• een blokkentoren bouwen tot het plafond;
• insecten zoeken;
• papa of mama ophalen van het werk;
• soep koken van modder en madeliefjes;
• iets lekkers eten bij de bakker;
• speeltuintje spelen (jij bent het klimrek);
• een ketting maken met rozijntjes;
• de tuintegels verven met water en een grote-mensen-kwast;
• de fietsen wassen.

En nog meer suggesties:

• bouw een Geheime Hut. Onder de keukentafel of met het wasrek. Met een zaklamp wordt het extra spannend. Met limonade en koekjes extra lekker;
• geef je peuter een schatkist. Stop er extra leuke knutselspullen, rozijntjes en voorleesboekjes in. Als je even tijd samen hebt – bijvoorbeeld als de baby slaapt – mag de schatkist open, en speel je er samen mee;
• ga uit logeren bij je peuter. Stop je pyjama en je tandenborstel in een tas, en slaap een nachtje bij je peuter op de kamer. Ook leuk: slaap met elkaar een nacht in de woonkamer of kampeer in de tuin.

Kortom

Spelen is een geweldige manier om jezelf en je peuter een mooie dag en een fijne peuterfase te bezorgen. Een dag met een peuter kan erg lang duren, maar de peutertijd is voorbij voor je er erg in hebt.

Een tip tot slot: ga netwerken met andere ouders, en organiseer zelf een inspiratie-workshop 'Peuters opvoeden is topsport' voor andere ouders in je omgeving. Op Familyfactory.nu lees je hoe het werkt, en hoe de Family Factory je daarbij kan helpen.