17 juni 2016 door Justine Pardoen en Solange Jacobsen

Gedragscode voor vloggers?

Zijn vloggers verantwoordelijk voor hun invloed op jonge kijkers? Hebben ze een gedragscode nodig? Een basisschool in Wijchen vroeg ouders of ze hun kinderen het kijken naar Enzo Knol willen verbieden. Hoe effectief is dát? En wat kun je het beste doen als ouders?

Moeten vloggers als Enzo Knol er rekening mee houden dat er onder zijn kijkers ook kijkertjes zijn? Vanaf een jaar of 8, als ze zelfstandig online gaan, kunnen ze ook naar Enzo Knol kijken. En naar al die andere vloggers die een hype zijn op het schoolplein. Is Enzo Knol ervoor verantwoordelijk dat zijn kijkers zijn gedrag gaan nadoen?

Gedragscode

De commerciële vlogschool (jaja, die is er al! € 300,– voor 12 lessen van 1,5 uur) heeft een gedragscode opgesteld. De bedenker daarvan is @kutleven op Twitter.

Natuurlijk is zo'n nette gedragscode er vooral voor de bühne, en niet meer dan een manier om ouders niet af te schrikken. Daarin staan dus de volgende brave regeltjes:

  • Breng jezelf en anderen tijdens het filmen niet in gevaar;
  • Roep niet op tot haat of geweld;
  • Hou je aan de regels van de wet;
  • Er kijken ook jonge kinderen. Hou daar altijd rekening mee;
  • Ga respectvol om met mensen die je filmt;
  • Vraag om toestemming aan de mensen die je filmt. In de openbare ruimte mag je alles en iedereen filmen, maar om mensen duidelijk in beeld te laten komen heb je toestemming nodig;
  • Maak geen ruzie met andere YouTubers. Hou het goed. We hebben elkaar uiteindelijk allemaal nodig. Het is één community.

Deze YouTube-school gaat vloggers dus leren dat je rekening moet houden met het feit dat kijkertjes jong kunnen zijn. Maar hoe dan, wat dan? Geen idee wat dat betekent.

Schelden en vloeken in het kwadraat

De Gelderlander maakte bij een artikel (lees ook de reacties), een compilatie van Enzo Knol, met fakking, shit, tyfus, klote en echt kut...

Je begrijpt het al, daar houden grote mensen niet zo van. En dus heeft, zo lezen we in De Gelderlander, de directeur van basisschool de Speelhoeve in Wijchen, aan ouders gevraagd om ervoor te zorgen dat hun kinderen niet meer naar Enzo Knol kijken. De scheldwoorden komen namelijk veel te veel de schoolklas binnen.


Enzo knol vloekt en tiert wat af...
 

We worden geciteerd in het artikel van De Gelderlander: "Een raar advies," vindt Pardoen de aanbeveling om kinderen thuis niet naar de vlogs van Knol te laten kijken. "Het gebeurt gewoon, je kunt het niet afschermen. Als ze het thuis niet doen achter de computer, doen ze het wel bij een vriendje of op hun mobieltje."

Niet verbieden, maar wat dan wel?

Om te beginnen vinden we het wel heel goed dat een school hier met ouders over in gesprek gaat, en ouders bewust maakt van wat er in die vlogs gebeurt. Het gaat om mediaopvoeding, die zowel thuis als op school thuishoort. Dus als de juffen op school tegen de kinderen zeggen dat ze die scheldwoorden daar niet willen horen, is het fijn als de ouders thuis dat ondersteunen met dezelfde boodschap.

De oproep aan de ouders is dus om met hun kinderen thuis te praten over de taal van vloggers. En niet alleen over hun taalgebruik (het gescheld), maar ook over ander gedrag dat juist alle grenzen opzoekt, om maar zoveel mogelijk volgers te krijgen. [Denk bijvoorbeeld aan die vlogger die mee-surfte op het dak van een Veolia-trein. - red.]

We begrijpen die school wel: kinderen uit groep 5 (nu bijna 9 jaar) zijn nog volop bezig te ontdekken waar de normale grenzen liggen in het sociale verkeer. Ze zetten de stap naar de wereld buiten school en gezin, en daarom beginnen ze juist op deze leeftijd te kijken naar soaps, en andere programma's die niet per se voor kinderen gemaakt worden. Dus ook naar die YouTubers die op dit moment zo populair zijn in de jongerencultuur.

Een oproep om het te verbieden lijkt ons niet effectief. Kinderen in groep 5 wil je inderdaad het liefste nog wat afschermen van bepaalde dingen, en je kunt vinden dat Enzo Knol daarbij hoort. Groep 7 is vroeg genoeg! Maar ja, ze kijken inderdaad toch wel, en juist als het niet mag, wordt het nog aantrekkelijker.

Het gesprek aangaan is dus belangrijker dan verbieden. Praat met ze over dat taalgebruik. Kijk zelf, of beter nog — kijk samen eens een keer — en geef commentaar. Wat vind jij daarvan? Natúúrlijk vinden juffen en ouders dit niet okee. Dat hoort erbij. Het zou veel minder leuk zijn als wij zouden juichen vanwege het hoge educatieve gehalte van die vlogs...

Dus

  • laat weten wat je ervan vindt;
  • corrigeer grof taalgebruik met geduld en doorzettingsvermogen;
  • geef grenzen aan, leer ze wat sociaal geaccepteerd is en wat niet;
  • lach mee als het ook wél echt leuk is;
  • leg uit waarom vloggers als Knol vooral dingen opzoeken die eigenlijk niet kunnen;
  • leg uit waarom wij het stiekem soms ook wel leuk vinden om daarnaar te kijken (juist omdat het in het gewone leven niet kan, en wij dat ook nooit zouden doen);
  • houd onze blogserie over vloggers en YouTubers in de gaten voor achtergrondinformatie.