11 september 2017

Bijwerkingen bij vaccinaties

In 2016 werden "geen nieuwe of verontrustende bijwerkingen" van vaccinaties gevonden. Wat betekent dat in de praktijk?

"Het bijwerkingencentrum Lareb ontving vorig jaar 1.482 meldingen van mogelijke bijwerkingen van vaccins in het Rijksvaccinatieprogramma (RVP). Er werden geen nieuwe of verontrustende bijwerkingen gevonden. De gemelde bijwerkingen zijn met name bekende bijwerkingen zoals koorts, een ontstekingsreactie op de injectieplaats en huilen."

Aldus de nieuwsbrief van het RIVM, de instantie die verantwoordelijk is voor de uitvoering van het rijksvaccinatieprogramma oftewel de prikken die je voor je kind haalt. (De griepvaccinatie voor ouderen en andere risicogroepen is een ander verhaal.)

Ernstige bijwerkingen

"Geen verontrustende bijwerkingen" dus. Maar als je het bijbehorende rapport van het Lareb erop naslaat, wordt duidelijk dat vaccineren toch niet helemáál onschuldig is. Er kunnen wel degelijk ernstige bijwerkingen optreden. Waarom het RIVM en het Lareb die bijwerkingen "niet verontrustend" noemen, is ons niet helemaal duidelijk. Misschien omdat die bijwerkingen binnen het bekende verwachtingspatroon (voor professionals) vallen, en daarom niet echt verontrustend zijn. Maar in 111 gevallen ging er toch wel degelijk wat mis (of heel erg mis):

  Aantal meldingen*
Overlijden 1
Levensbedreigend 23
Ziekenhuisopname 90
Invaliditeit/blijvende arbeidsongeschiktheid 7
Overige klachten 9

* Sommige meldingen voldoen aan meerdere criteria voor ernst
(Bron: Meldingen van bijwerkingen Rijksvaccinatieprogramma 2016 (Lareb, 2017))

Een bekende bijwerking als 'koorts' kan bijvoorbeeld betekenen dat er gevaarlijke koortsstuipen optreden, of dat de koorts zo hoog wordt dat er een ziekenhuisopname nodig is. Een ziekenhuisopname geldt als 'ernstige bijwerking'.

En als er een infectie optreedt, dan zal die meestal optreden op de plaats van de injectie. Maar dat hoeft niet. De infectie kan ook veel verder gaan, en bijvoorbeeld tot meningitis (hersenvliesontsteking) leiden, wat eveneens een ziekenhuisopname vereist. Dan is een infectie dus wél een ernstige bijwerking.

Het enige sterfgeval dat gemeld werd vond plaats ná de vaccinatie, waarbij niet duidelijk was of het overlijden ook plaats vond dóór (dus ten gevolge van) de vaccinatie. Dat telt dus misschien niet mee.

De meeste meldingen van 'ernstige bijwerkingen' hadden te maken met de DKTP-vaccinatie (voor difterie, kinkhoest, tetanus en polio).

Commentaar Ouders Online

Elke bijwerking is er natuurlijk een te veel, zeker als het een ernstige bijwerking is, en voor de ouders (en de kinderen) die ermee te maken krijgen is het natuurlijk een afschuwelijke ervaring. Maar 111 ernstige bijwerkingen in 1 jaar, op honderdduizenden vaccinaties, is nog wel te overzien.

Het klinkt hard, maar in het leven bestaan geen 100%-zekerheden. En als je bedenkt hoeveel leed er door vaccinaties voorkómen wordt, dan lijken die 111 ernstige bijwerkingen een redelijke prijs die je voor die vaccinaties betaalt. Het is en blijft een kwestie van afwegen. Waarbij de weegschaal wat ons betreft toch duidelijk overslaat naar wel vaccineren.

Niettemin zijn er steeds meer ouders die hun kinderen niet laten vaccineren. Vroeger waren dat vooral ouders met een christelijke levensovertuiging ("God bepaalt of mijn kinderen ziek worden; daar kunnen wij als ouders niets aan doen") maar tegenwoordig zijn het ook steeds meer niet-christelijke ouders. Vreemd genoeg vooral veel hoog opgeleide ouders. Vreemd, omdat je zou verwachten dat zij nepnieuws van echt nieuws kunnen onderscheiden (dat autisme-verhaal klopt echt niet) en waarvan je enig begrip voor statistiek (de weegschaal – zie boven) mag verwachten. Zie ook het schitterende item van Arjen Lubach hierover:


 
De vraag is nu: hoe voorkom je dat de vaccinatiegraad zodanig gaat dalen dat de niet-vaccineerders een bedreiging gaan vormen voor de populatie als geheel? Betrouwbare voorlichting geven helpt niet. Afschrikwekkende voorbeelden geven misschien wel. (Zie:
Anti-vaxxers brought their war to Minnesota - then came measles - Wired, 05-07-2017)

Een andere mogelijkheid is vaccineren min of meer verplicht stellen, zoals in Italië. Daar moeten ouders sinds kort kunnen aantonen dat hun kind is ingeënt. Als ze dat niet kunnen, mogen hun kinderen niet meer naar de crèche of de basisschool, en riskeren ze een boete tot 500 euro. (Zie: Mazelenepidemie leidt tot omstreden wet in Italië: vaccinaties voor kinderen voortaan verplicht – Volkskrant, 28-07-2017).

Echt verplicht vaccineren kan natuurlijk niet, in verband met de lichamelijke integriteit van mensen. Het idee dat de overheid zomaar een spuit in jou of je kinderen kan zetten, zonder jouw toestemming, is ondenkbaar. Maar indirect verplichten kan wel. Bijvoorbeeld zoals in Italië, waarbij een kind geen toegang meer heeft tot opvang of school, als het niet is ingeënt.

Wat vindt u? Reacties onder dit artikel zijn welkom!

Bronnen

Lees ook: